2 Pułk Piechoty KOP

2 Pułk Piechoty KOP (2 pp KOP) 2 Pułk Strzelców Górskich (2 psg) – oddział piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza.

2 Pułk Piechoty KOP
2 Pułk Strzelców Górskich
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Jan II Rogowski

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Formacja

Korpus Ochrony Pogranicza

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

1 Brygada Górska Strzelców

Pułk walczył w składzie 1 Brygady Górskiej
Tereny walk pułku

Jednostka sformowana została wiosną 1939 z trzech odwodowych batalionów KOP należących do pułków: „Wołożyn”, „Głębokie” i „Wilejka”. W marcu 1939 zmobilizowany został batalion KOP „Berezwecz”, a w kwietniu batalion KOP „Wilejka” i batalion KOP „Wołożyn”. Wszystkie pododdziały przegrupowane zostały do rejonu działania Armii „Kraków” z zadaniem zamknięcia przejść karpackich do Żywca (bataliony „Berezwecz” i „Wilejka”) i Suchej (batalion „Wołożyn”). Dowództwo pułku KOP „Wołożyn” po przybyciu do Żywca zostało przemianowane na dowództwo 2 pułku piechoty KOP[1].

10 lipca podporządkowany został dowódcy pododcinka Nr 1 „Sucha”, który w sierpniu przemianowany został na 1 Brygadę Górską Strzelców. Z chwilą ogłoszenia mobilizacji powszechnej oddział przemianowany został na 2 Pułk Górskich Strzelców[2][3]. W dniu 1 września 1939, przed godziną piątą, na posterunku na Pilsku poległ kapral Bacza jako pierwszy z 2 Pułku.

Organizacja i obsada personalna pułku we wrześniu 1939

edytuj
 
Oficerowie pułku przed Pałacem Habsburgów w Żywcu – siedzibą sztabu pułku
Dowództwo[4]
  • dowódca pułku – ppłk piech. Jan II Rogowski
  • I adiutant – kpt. piech. Stanisław Michułka[a]
  • II adiutant – por. Janusz Chyczewski
  • oficer informacyjny – ppor. piech. rez. Romuald Dziedziuk †1940 Katyń[5]
  • kwatermistrz – kpt. Rudolf Tadeusz Weber †1940 Katyń[6]
  • oficer płatnik – kpt. Grzegorczyk
  • lekarz – kpt. lek. dr Władysław Węgrzynowski
I batalion (batalion KOP „Berezwecz”)
  • dowódca – mjr Kazimierz Czarkowski[b]
  • zastępca dowódcy – kpt. Zygmunt Józef Wajdowicz †1940 Charków[7]
  • adiutant – por. st. spocz. Bohdan Beuth
  • oficer łączności – por. piech. Stanisław Mazur[c] †1940 Katyń[9]
  • oficer płatnik – ppor. rez. Stańczyk
  • kwatermistrz – kpt. Władysław Majcher
  • dowódca 1 kompanii strzeleckiej – kpt. Aleksander II Chrzanowski[d]
  • dowódca 2 kompanii strzeleckiej – kpt. Tadeusz Kade[e]
  • dowódca 3 kompanii strzeleckiej – por. piech. Antoni Łobacz †1940 Charków[10]
  • dowódca 1 kompanii ckm – kpt. piech. Mikołaj Krzyński †1940 Charków[11]
  • dowódca IV plutonu 1 kompanii ckm - ppor. rez. Antoni Julian Anioł †1940 Charków[12]
II batalion (batalion KOP „Wilejka”)
  • dowódca – mjr Wacław Kuferski
  • kwatermistrz – kpt. Józef Wiertelak
  • adiutant – kpt. Józef Łubnicki[f]
  • lekarz – kpt. lek. rez. Wacław Rzęczycki, sierż. pchor. Stanisław Szczepanek
  • dowódca plutonu łączności – por. Franciszek Antczak
  • dowódca 4 kompanii strzeleckiej – por. Franciszek Wojtowicz (†19 IX 1939)
  • dowódca 5 kompanii strzeleckiej – por. Piotr Kuziel
  • dowódca 6 kompanii strzeleckiej – kpt. Józef Łubnicki (?)
    • dowódca I plutonu – por. rez. Bartłomiej Czerwieniec
    • dowódca II plutonu – ppor. rez. Rogowski
    • dowódca III plutonu – ppor. rez. Jan Ziemiec[g]
  • dowódca 2 kompanii km
    • kpt. Józef Pawlak (do 26 VIII 1939)[13]
    • por. rez. Emilian Schall[14]
III batalion (batalion KOP „Wołożyn”)
  • dowódca – mjr Mieczysław I Sokołowski
  • dowódca plutonu łączności – st. sierż. Kapłon
  • dowódca 7 kompanii strzeleckiej – kpt. Piotr Tymkiewicz[h][i]
  • dowódca 8 kompanii strzeleckiej – por. Bronisław Zając[j]
  • dowódca 9 kompanii strzeleckiej – kpt. Aleksander Rybnik[k]
  • dowódca 3 kompanii ckm – kpt. Karol Warth[l]
  • dowódca plutonu strzeleckiego – por. Marian Stanisław Dołhun[15]
pododdziały specjalne
  • dowódca kompanii zwiadu – ppor. rez. Janicki
  • dowódca kompanii przeciwpancernej
  • dowódca I plutonu – chor. Władysław Sak

Żołnierze pułku – ofiary zbrodni katyńskiej

edytuj

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[16]

Nazwisko i imię stopień zawód miejsce pracy przed mobilizacją zamordowany
Dziedziuk Romuald podporucznik rezerwy nauczyciel szkoła powszechna w Berezweczu Katyń
Weber Rudolf[17] kapitan żołnierz zawodowy Katyń
Anioł Antoni Julian[18] porucznik żołnierz zawodowy Charków
Januszko Piotr podporucznik rezerwy nauczyciel szkoła powszechna w ? Charków
Krzyński Mikołaj[19] kapitan żołnierz zawodowy Charków
Łobacz Antoni[20] porucznik żołnierz zawodowy Charków
Suroż Włodzimierz porucznik rezerwy lekarz, dr nauk medycznych Charków
Wajdowicz Zygmunt[21] kapitan żołnierz zawodowy Charków
Ziemiec Jan[22] podporucznik rezerwy nauczyciel, instruktor harcerski szkoła powszechna w Ambrosionkach Charków
  1. Stanisław Michułka (ur. 5 stycznia 1902).
  2. Kazimierz Włodzimierz Czarkowski, mjr piech., w KOP od 1932. Do marca 1939 dowódca baonu odwodowego KOP „Berezwecz”. We wrześniu 1939 dowódca I baonu piechoty 2 pułku piechoty KOP. Ranny w walkach z Niemcami pod Dachnowem 15 września 1939. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 713.
  3. por. piech. Stanisław Mazur ur. 24 marca 1909 w Rzędzianowicach, rodzinie Mateusza i Zofii z Rządzkich. Absolwent Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Maz. (X promocja). Mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1933 i wcielony do 13 pp w Pułtusku. Porucznik ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 104. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W marcu 1939 służył w Batalionie KOP „Berezwecz” na stanowisku dowódcy plutonu łączności[8].
  4. Aleksander II Chrzanowski, kpt. piech., w KOP od 1936. Do marca 1939 dowódca 1 kompanii szkolnej baonu odwodowego KOP „Berezwecz”. W kampanii wrześniowej dowódca 1 kompanii piechoty I batalionu piechoty 2 pułku piechoty KOP 1 BGór. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 713
  5. Tadeusz Kade, por. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca 2 szkolnej kompanii strzeleckiej baonu KOP odwodowego „Berezwecz”. We wrześniu 1939 dowódca 2 kompanii piechoty I batalionu piechoty 2 pułku piechoty KOP. Ranny w walkach z Niemcami 3 września 1939 pod Węgierską Górką. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 723
  6. Józef Łubnicki, kpt. piech., w KOP od 1936. Do mobilizacji dowódca 3 kompanii granicznej „Dundery Folwark”. We wrześniu 1939 adiutant II batalionu piechoty 2 pp KOP. W końcowych walkach kampanii wrześniowej dowódca kompanii piechoty I batalionu piechoty 8 pp Leg. zgrupowania 3 DP Leg. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 729
  7. Jan Ziemiec, ppor. rez., w 1939 r. przydział do KOP "Słobódka". We wrześniu 1939 r. dowódca III plutonu KOP "Wilejka"
  8. Piotr Tymkiewicz, kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca 1 szkolnej kompanii strzeleckiej baonu odwodowego KOP „Wołożyn”. We wrześniu 1939 dowódca 7 kompanii III/2 pp KOP. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 755
  9. W pracy Piotra Sadowskiego i Krzysztofa Pięciaka w WKPP tom nr 52 "Brygady Górskie Strzelców cz. 1" str. 39 wymieniony jest jako dowódca 9 kompanii strzeleckiej. Jako dowódca 7 kompanii strzeleckiej wymieniony jest kpt. Aleksander Rybnik
  10. W pracy Piotra Sadowskiego i Krzysztofa Pięciaka w WKPP tom nr 52 "Brygady Górskie Strzelców cz. 1" str. 39 wymieniony jest jako dowódca 8 kompanii strzeleckiej kpt. Franciszek Ostrowski.
  11. W pracy Piotra Sadowskiego i Krzysztofa Pięciaka w WKPP tom nr 52 "Brygady Górskie Strzelców cz. 1" str. 39 wymieniony jest jako dowódca 9 kompanii strzeleckiej kpt. Piotr Tymkiewicz. Jako dowódca 7 kompanii strzeleckiej wymieniony jest kpt. Aleksander Rybnik.
  12. Karol Warth, kpt. piech., w KOP od 1937. Do mobilizacji dowódca kompanii ckm baonu odwodowego KOP „Wolożyn”. We wrześniu 1939 dowódca 3 kompanii ckm III/2 pp KOP. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 756

Przypisy

edytuj
  1. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. CXXIX.
  2. Sadowski i Pięciak 2020 ↓, s. 21, 23.
  3. Według Władysława Steblika nowa nazwa oddziału występowała w pierwszych meldunkach wojennych, ale potem dla uproszczenia nazywano go nadal pułkiem KOP.
  4. Szczegółowa obsada personalna zob. J.Prochowicz. Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa 2003.
  5. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 126.
  6. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 675.
  7. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 578.
  8. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 84, 928.
  9. Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 480.
  10. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 311.
  11. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 269.
  12. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 5.
  13. Sadowski i Pięciak 2020 ↓, s. 39.
  14. Sadowski i Pięciak 2020 ↓, s. 39, wg autorów por. rez. Mucha.
  15. Marian Stanisław Dołhun. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.15310 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-16].
  16. Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  17. Księgi Cmentarne – wpis 3990.
  18. Księgi Cmentarne – wpis 4443.
  19. Księgi Cmentarne – wpis 6005.
  20. Księgi Cmentarne – wpis 6252.
  21. Księgi Cmentarne – wpis 14110.
  22. Charków Księga Cmentarna, Warszawa 2003, s. 636

Bibliografia

edytuj