Żaby zielone (Rana esculenta complex czyli kompleks żab zielonych) – sztuczna grupa systematyczna (czasami grupuje się je w podrodzaj) powstała z przyczyn praktycznych jako przeciwstawna dla grupy żab brunatnych. Żaby zielone odróżnia się od żab brunatnych po następujących cechach:

Żaba jeziorkowa
Żaby zielone porównywany element Żaby brunatne
brak plamy skroniowe (ciemna plama z boku głowy, za okiem) (m. temporales) i plamy kątowe (m. angularis)[1] obecne
obecna zieleń w ubarwieniu strony grzbietowej[1] brak
obecna linia kręgowa (linea vertebralis)[1] brak
sięga do czubków palców błona pławna tylnych stóp nigdy nie sięgają końca palców
postacie dorosłe silne związanie ze środowiskiem wodnym. środowisko[1] związanie ze środowiskiem lądowym w większości cyklu życiowego
po dłuższym okresie żerowania od opuszczenia zimowiska okres godowy[1] nie poprzedzony okresem żerowania
gatunki występujące w Polsce

Trzy gatunki zaliczane do żab zielonych są bardzo trudne do rozróżnienia, a dodatkowo jeden z nich (żaba wodna) jest naturalnym mieszańcem dwóch pozostałych – zjawisko to zwane jest hybrydyzacją. Gatunki te mogą się ze sobą swobodnie krzyżować, a mieszańce są płodne. W czasie powstawania gamet przed mejozą dochodzi jednak do hybrydogenezy. Do gamet przekazywane są niezrekombinowane genomy jednego gatunku rodzicielskiego, zaś genomy drugiego gatunku są usuwane przed zakończeniem gametogenezy. W przypadku osobników diploidalnych usuwany jest genom gatunku Rana lessonae. W rezultacie trwałość większości populacji zapewniona jest dzięki stałemu dopływowi genów obu gatunków. Wyjątek stanowią czyste populacje Rana esculenta, występujące w północnych Niemczech, Danii i południowej Szwecji. Tam geny gatunku Rana ridibunda pochodzą od diploidalnych samic (ridibunda-lessonae), zaś gatunku Rana lessonea od triploidalnych samców (ridibunda-lessonae-lessonae).

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j Włodzimierz Juszczyk: Płazy i gady krajowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 456-464.
  2. a b c Hubert Ziemtek, Prażmowski Arkadiusz: Żaby brunatne Polski. [dostęp 2011-05-21].

Literatura

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj