Wikipedia

Wikipedystka:Soldier of Wasteland/brudnopis14

< Wikipedystka:Soldier of Wasteland
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Soldier of Wasteland (dyskusja | edycje) o 16:56, 14 paź 2022. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Pleszówka ciemnogłowa
Myioborus miniatus
(Swainson, 1827)
Ilustracja
Osobnik z północnej części zasięgu (czerwony brzuch)
Ilustracja
Osobnik z południowej części zasięgu (Panama; żółty brzuch)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

lasówki

Rodzaj

Myioborus

Gatunek

pleszówka ciemngłowa

Kategoria zagrożenia (CKGZ)

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pleszówka ciemnogłowa (Myioborus miniatus) – gatunek ptaka z rodziny lasówek (Parulidae). <<...>>

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisał William Swainson w 1827. Jako miejsce pochodzenia holotypu wskazał woods of Valadolid[1]; jest to dawna nazwa miasta Morelia (Michoacán)[2]. Autor nadał nowemu gatunkowi nazwę Setophaga miniata[1]

Obecnie (2022) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza pleszówkę ciemnogłową w rodzaju Myioborus[3]. <<...>>

Podgatunki

Większość autorytetów uznaje 12 podgatunków pleszówki ciemnogłowej[3][4][5][2][6]. Ich przedstawiciele różnią się głównie ubarwieniem spodu ciała oraz zasięgiem białego pola na ogonie. <<...>>

  • pleszówka ciemnogłowa, M. m. miniatus (Swainson, 1827)
  • M. m. molochinus Wetmore, 1942
  • pleszówka meksykańska, M. m. intermedius (Hartlaub, 1852)
  • M. m. hellmayri Van Rossem, 1936
  • pleszówka różana, M. m. connectens Dickey & Van Rossem, 1928
  • M. m. comptus Wetmore, 1944
  • pleszówka kostarykańska, M. m. aurantiacus (Baird, 1865)
  • M. m. ballux Wetmore & Phelps, 1944
  • M. m. sanctaemartae Zimmer, 1949
  • M. m. pallidiventris (Chapman, 1899)
  • M. m. subsimilis Zimmer, 1949
  • pleszówka żółtobrzucha, M. m. verticalis (d'Orbigny & Lafresnaye, 1837)

<<...>>. Ponieważ przedstawicieli środkowoamerykańskich podgatunków cechuje słabe zróżnicowanie genetyczne, przynajmniej w mtDNA, ich odrębność może być kwestionowana[7]. Są jednak osobnymi jednostkami ewolucyjnymi. Zmienność w zasięgu bieli na ogonie wydaje się wynikać z doboru różnicującego oraz – jak pokazały eksperymenty terenowe w Kostaryce – mieć związek z efektywnością żerowania (płoszenie i ściganie zdobyczy)[7][8]. Część podgatunków z Ameryki Środkowej ma jednak niejasny status; reprezentantów M. m. comptus (północna i środkowa Kostaryka) i M. m. aurantiacus (południowa Kostaryka, zachodnia Panama) bardzo trudno odróżnić na podstawie ubarwienia spodu ciała i ogona oraz sekwencji mtDNA i niełatwo uzasadnić ich rozdzielanie[7]. Duża część zmienności w ubarwieniu spodu ciała i wzorze na ogonie w populacji z Ameryki Południowej ma charakter klinowy. Być może konieczne będzie połączenie kilku podgatunków, o ile ich odrębności nie potwierdzą wyniki badań genetycznych[2].

Filogeneza

Pleszówka białoskrzydła (M. pictus) stanowi klad bazalny rodzaju Myioborus, który obejmuje 12 gatunków. W grupie siostrzanej wobec M. pictus kladem bazalnym jest pleszówka ciemnogłowa[9][10][11]. Pozycję pleszówki ciemnogłowej w rodzaju Myioborus przedstawiono na poniższym kladogramie, który stanowi uproszczony wycinek drzewa filogenetycznego dla kilku rodzin uzyskanego przez Barkera i innych (2015)[10]:









M. castaneocapilla+M. cardonai



M. albifacies




M. pariae




M. torquatus






M. melanocephalus+M. ornatus



M. albifrons




M. flavivertex





M. brunniceps




M. miniatus




M. pictus



Pérez-Emán i inni (2005) uzyskali odmienne wyniki, jednak pozycja pleszówki białoskrzydłej i ciemnogłowej była taka sama[9], podobnie jak u Jetza i innych (2012)[11]. Przy rekonstrukcji filogenezy rodzaju Myioborus różnymi metodami otrzymano zbliżone wyniki. Prawdopodobnie kolonizacja zachodziła w kierunku południowym przez obszary górskie krainy neotropikalnej. Przedstawiciele wszystkich 10 gatunków z grupy siostrzanej wobec M. miniatus występują na terenach wysokogórskich. Pleszówki ciemnogłowe zamieszkują niżej położone partie gór[9]. W wielu miejscach wraz ze wzrostem wysokości zastępowane są przez wysokogórskie gatunki, jednak co najmniej do 2022 nie odnotowano przypadków hybrydyzacji między nimi[2]. <<...>>

Morfologia

<<...>>


  • Zmienność geograficzna barwy spodu ciała – okazy muzealne
  •  
    M. m. miniatus
  •  
    M. m. connectens
  •  
    M. m. aurantiacus
  •  
    M. m. verticalis

Zasięg występowania

Pleszówki ciemnogłowe występują w górskich lasach Ameryki Środkowej i Południowej. Na północy obszar ich występowania sięga północnego Meksyku (północno-zachodni stan Chihuahua w Sierra Madre Zachodniej oraz Monterrey w Sierra Madre Wschodniej). Dalej na południe ciągnie się przez Amerykę Środkową (Gwatemala, Honduras, Salwador, północna Nikaragua, Kostaryka i Panama) oraz północną Amerykę Południową (Wenezuela, Kolumbia, Ekwador, Peru). Południowa granica obszaru występowania przebiega przez południowo-środkową Boliwię (departament Chuquisaca), tepui południowej Wenezueli oraz przyległe obszary północnej Brazylii i zachodniej Gujany. Niewielka populacja – prawdopodobnie lęgowa, wędrowna – zamieszkuje odizolowany obszar w Sierra del Carmen, w stanie Coahuila w północno-wschodnim Meksyku[2].

Pleszówki ciemnogłowe w zależności od podgatunku zamieszkują:

  • pleszówka ciemnogłowa, M. m. miniatus (Swainson, 1827) – zachodni Meksyk (południowy stan Sonora, południowo-zachodni Chihuahua po Guerrero, Oaxaca i zachodni Chiapas)[5][4]
  • M. m. molochinus Wetmore, 1942 – wschodni Meksyk (Sierra de los Tuxtlas w południowo-wschodnim stanie Veracruz)[5][4]
  • pleszówka meksykańska, M. m. intermedius (Hartlaub, 1852) – południowy Meksyk (skrajnie wschodnia część stanu Oaxaca, północny i wschodni Chiapas), wschodnia Gwatemala[5][4]
  • M. m. hellmayri Van Rossem, 1936 – południowa Gwatemala po południowo-zachodni Salwador[5]
  • pleszówka różana, M. m. connectens Dickey & Van Rossem, 1928 – Salwador, Honduras, środkowo-północna Nikaragua[5]
  • M. m. comptus Wetmore, 1944 – zachodnia i środkowa Kostaryka[5] (Kordyliera Środkowa i Guanacaste[4])
  • pleszówka kostarykańska, M. m. aurantiacus (Baird, 1865) – wschodnia Kostaryka (Cordillera de Talamanca), zachodnia Panama[5][4]
  • M. m. ballux Wetmore & Phelps, WH, 1944 – południowo-wschodnia Panama (Darién[4], Kolumbia (oprócz Sierra Nevada de Santa Marta), zachodnia Wenezuela, północno-zachodni Ekwador[5]
  • M. m. sanctaemartae Zimmer, JT, 1949 – północna Kolumbia (Sierra Nevada de Santa Marta)[5]
  • M. m. pallidiventris (Chapman, 1899) – góry wzdłuż wybrzeża północnej Wenezueli (Falcón po Monagas)[5][4]
  • M. m. subsimilis Zimmer, JT, 1949 – zachodnie Andy od południowo-zachodniego Ekwadoru (El Oro) po północno-zachodnie Peru (Piura)[5]
  • pleszówka żółtobrzucha, M. m. verticalis (d'Orbigny & Lafresnaye, 1837) – wschodnie Andy od południowego Ekwadoru (Loja) po Boliwię (Cochabamba), do tego południowa Wenezuela, północna Gujana, północna Brazylia (Roraima)[5]

Ekologia i zachowanie

<<...>>

Lęgi

<<...>>

<<...>>[12]

Status i zagrożenia

IUCN uznaje pleszówkę ciemnogłową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2022). BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za prawdopodobnie spadkowy[13]. <<...>>

Przypisy

  1. ↑ a b William Swainson, Synopsis of the Birds of Mexico, „The Philosophical magazine”, 1827, s. 368.
  2. ↑ a b c d e Harrod, W. D. & R. L. Mumme: Slate-throated Redstart (Myioborus miniatus), version 2.0.. [w:] J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana (red.). Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 13 października 2022].
  3. ↑ a b F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): New World warblers, mitrospingid tanagers. IOC World Bird List (v12.2), 11 sierpnia 2022. [dostęp 13 października 2022].
  4. ↑ a b c d e f g h Clements i inni, The eBird/Clements Checklist of Birds of the World: v2021 [online], 2021 [dostęp 2022-10-13].
  5. ↑ a b c d e f g h i j k l m PARULIDAE - New World Wood Warblers (18:108), [w:] Edward C. Dickinson & Les Christidis (red.), {{{tytuł}}}, wyd. 4, t. 2, 2014 [dostęp 2022-10-13].
  6. ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021, s. 565 [dostęp 2022-07-27].
  7. ↑ a b c Pérez-Emán, J. L., R.L. Mumme & P.G. Jabłoński, Phylogeography and adaptive plumage evolution in Central American subspecies of the Slate-throated Redstart (Myioborus miniatus), „Ornithological Monographs”, 67, The American Ornithologists' Union, 2010, s. 90–102, DOI: 10.1525/om.2010.67.1.90.
  8. ↑ Mumme i inni, Evolutionary significance of geographic variation in a plumage-based foraging adaptation: An experimental test in the Slate-throated Redstart (Myioborus miniatus), „Evolution”, 60, 2006, s. 1086–1097, DOI: 10.1111/j.0014-3820.2006.tb01185.x.
  9. ↑ a b c Jorge L. Pérez-Emán, Molecular phylogenetics and biogeography of the Neotropical redstarts (Myioborus; Aves, Parulinae), „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 37 (2), 2005, s. 511–528, DOI: 10.1016/j.ympev.2005.04.013 (ang.).
  10. ↑ a b F. Keith Barker i inni, New insights into New World biogeography: An integrated view from the phylogeny of blackbirds, cardinals, sparrows, tanagers, warblers, and allies, „The Auk”, 132 (2), 2015, s. 333–348, DOI: 10.1642/AUK-14-110.1, ISSN 0004-8038 (ang.).
  11. ↑ a b W. Jetz i inni, The global diversity of birds in space and time, „Nature”, 491 (7424), 2012, s. 444–448, DOI: 10.1038/nature11631, ISSN 0028-0836 [dostęp 2022-06-20] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-08] (ang.).
  12. ↑ Ronald L. Mumme, Breeding Biology and Nesting Success of the Slate-Throated Whitestart (Myioborus miniatus) in Monteverde, Costa Rica, „The Wilson Journal of Ornithology”, 1, 122, 2010, s. 29-38, DOI: 10.1676/09-030.1.
  13. ↑ Slate-throated Whitestart Myioborus miniatus. BirdLife International. [dostęp 13 października 2022].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedystka:Soldier_of_Wasteland/brudnopis14&oldid=68501679”