Tur leśny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Inna sekcja
Linia 57:
=== Rogi ===
Tury posiadały bardzo charakterystycznie gięte [[Róg (biologia)|rogi]]. Rosły one na boki i do góry, a następnie wyginały się do przodu biegnąc na pewnym odcinku równolegle, po czym zakręcały się do środka a później do góry. Takie ukształtowanie powodowało, że rogi tura stojącego w normalnej pozycji, oglądanego z przodu, tworzyły bardzo charakterystyczną, poziomą elipsę otwartą od góry. Rogi oglądane u tura stojącego bokiem kierowały się do góry, a następnie wyginały do przodu i biegły wygięte do góry pod kątem około 65-80° w stosunku do linii czoła i pyska. U byków rogi były bardziej masywne niż u krów (grubsze w stosunku do swojej długości). Osiągały mierzone po krzywiźnie, zarówno u krów jak i byków, 70-80 cm. Rogi miały barwę [[kość słoniowa|kości słoniowej]] z ciemniejącymi w kolorze szarym końcówkami przechodzącymi w czarne groty.
 
W zbiorach [[Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka]] znajduje się Róg Bractwa Kopaczy – oryginalny róg tura, a zarazem dzieło sztuki [[renesans]]owego [[rzemiosło artystyczne|rzemiosła artystycznego]]. [[Róg Bractwa Kopaczy]] pochodzi z 1534 roku, symbolizuje bogactwo wielickiej kopalni oraz trud pracy tutejszych górników. Wielickie Bractwo Kopaczy otrzymało go w darze od ówczesnego [[żupnik]]a Seweryna Bonera<ref>{{cytuj stronę|url = https://muzeum.wieliczka.pl/rog-bractwa-kopaczy-wielickich|tytuł= Róg Bractwa Kopaczy. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka}}</ref>. Róg można zobaczyć na wystawie stałej ''Żupy Krakowskie - przedsiębiorstwo królewskie''<ref>{{Cytuj |tytuł = Żupy Krakowskie – przedsiębiorstwo królewskie |data dostępu = 2023-08-07 |opublikowany = muzeum.wieliczka.pl |url = https://muzeum.wieliczka.pl/wystawa/wystawa-zupy-krakowskie-przedsiebiorstwo-krolewskie |język = pl}}</ref>.
 
== Tryb życia i rozwój ==
Linia 144 ⟶ 142:
 
Od wyrazu ''tur'' pochodzi nazwa miasta [[Turek]], oznaczająca pierwotnie „miejsce, gdzie przebywają tury”<ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Jan Grzenia]] | tytuł = Słownik nazw geograficznych z odmianą i wyrazami pochodnymi | wydawca = PWN | miejsce = Warszawa | data = 2008 | strony = 300 | isbn = 978-83-01-15609-1}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Rymut | imię = Kazimierz | tytuł = Nazwy miast Polski | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław / Warszawa / Kraków / Gdańsk / Łódź | data = 1987 | strony = 250 | isbn = 83-04-02436-5}}</ref>.
 
== Tur w sztuce ==
W zbiorach [[Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka]] znajduje się [[Róg Bractwa Kopaczy]] – oryginalny róg tura, a zarazem dzieło sztuki [[renesans]]owego [[rzemiosło artystyczne|rzemiosła artystycznego]]. [[Róg Bractwa Kopaczy]] pochodzi z 1534 roku, symbolizuje bogactwo wielickiej kopalni oraz trud pracy tutejszych górników. Wielickie Bractwo Kopaczy otrzymało go w darze od ówczesnego [[żupnik]]a Seweryna Bonera<ref>{{cytuj stronę|url = https://muzeum.wieliczka.pl/rog-bractwa-kopaczy-wielickich|tytuł= Róg Bractwa Kopaczy. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka}}</ref>. Róg można zobaczyć na wystawie stałej ''Żupy Krakowskie - przedsiębiorstwo królewskie''<ref>{{Cytuj |tytuł = Żupy Krakowskie – przedsiębiorstwo królewskie |data dostępu = 2023-08-07 |opublikowany = muzeum.wieliczka.pl |url = https://muzeum.wieliczka.pl/wystawa/wystawa-zupy-krakowskie-przedsiebiorstwo-krolewskie |język = pl}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
* [[Ssaki Polski]]
* [[turoń]]
* [[Róg Bractwa Kopaczy]]
 
== Przypisy ==