Harrachov: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Miasta partnerskie: Drobne techniczne.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Aktualizacja burmistrza
 
(Nie pokazano 22 wersji utworzonych przez 14 użytkowników)
Linia 1:
{{Miejscowość infobox
|nazwa = Harrachov
|nazwa oryginalna =
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|herb alt zdjęcia = Harrachov znak mesta.jpg
|flagaherb = Harrachov znak mesta.svg
|flaga =
|dopełniacz nazwy = Harrachova
|państwo = CZEkraj liberecki
|1. jednostka administracyjna = [[Kraj liberecki]]
|stanowisko zarządzającego = burmistrz
|zarządzający = Tomáš PlocVašíček<ref name="Burmistrz" />
|powierzchnia = 36,63
|wysokość = 665
|rok = 20062024
|liczba ludności = 1 696386<ref name="Populacja" />
|gęstość zaludnienia = 37,8
|numer kierunkowy =
|kod pocztowy = 512 46
|tablice rejestracyjne =
|współrzędne = 50°46′23″N 15°25′44″E
|stopniN = 50 |minutN = 46 |sekundN = 23
|stopniE = 15 |minutE = 25 |sekundE = 44
|commons = Category:Harrachov
|www = http://www.harrachov.cz/default-pl.asp
}}
'''Harrachov''' ([[język polski|pol.]] ''Harrachowo'' [[język niemiecki|niem.]] ''Harrachsdorf'') – [[miasto]] w północnych [[Czechy|Czechach]] położone na terenie [[kraj liberecki|kraju libereckiego]] w [[Karkonosze|Karkonoszach]], 4 km od granicy [[Polska|Polski]]. Przed przystąpieniem Polski i Czech do [[układ z Schengen|układu z Schengen]] istniało tu drogowe [[Przejście graniczne Jakuszyce-Harrachov|przejście graniczne Jakuszyce - Harrachov]] oraz na [[szlak turystyczny|szlaku turystycznym]] [[przejście graniczne Polana Jakuszycka-Harrachov]].
 
Według danych z 1 stycznia 2024, liczba mieszkańców miasta wynosi 1386 osób (1088. miejsce w kraju wśród miejscowości; 552. miejsce wśród miast)<ref name="Populacja" />.
 
== Charakterystyka ==
Najważniejszym elementem miasta jest kompleks [[skocznia narciarska|skoczni narciarskich]] [[Čerťák]] zbudowany na zboczu [[Čertova hora|Čertovej hory]]. Pierwsza skocznia narciarska została w Harrachovie zbudowana w 1920 roku. Obecnie w mieście funkcjonuje osiem skoczni wraz z największymi obiektami o punktach konstrukcyjnych K-125 i K-90 oraz [[mamucia skocznia narciarska|mamucia]] K-185. W Harrachovie ma swoją szkołę skoczków narciarskich [[Pavel Ploc]]. Miasto oferuje narciarzom 7 km tras zjazdowych. Narciarzy wożą na szczyt [[Čertova hora|Čertovej hory]] dwa wyciągi krzesełkowe. Miasto jest też ośrodkiem narciarstwa biegowego (ośrodek narciarski [[Rýžoviště]]), a latem bazą wypadową w [[Karkonosze]] i [[Góry Izerskie]] dla turystów pieszych i rowerzystów.
 
Harrachov znany jest również z leżącej w części miasta zwanej Nowy Świat (''Nový Svět'') [[huta szkła|huty]] i muzeum szklarstwa z zabytkową kaplicą szklarzy pw. św. Elżbiety (m.in. ołtarz zbudowany z luster i kryształowy dzwon). Mieści się tam [[Minipivovar Novosad|Minibrowar Novosad]]. W granicach miasta znajduje się także [[Mumlavský vodopád|Wodospad Mumlawy]].
 
Przez miejscowość przebiega trasa międzynarodowa [[E65 (trasa europejska)|E65]], odcinek między [[Jelenia Góra|Jelenią Górą]] przez [[Szklarska Poręba|Szklarską Porębę]] i [[Turnov]] do [[Mladá Boleslav|Mladej Boleslavi]] (czeska [[Droga krajowa nr I/10 (Czechy)|droga krajowa nr 10]]). Połączenie kolejowe z resztą Czech Harrachov uzyskał w [[1958]], kiedy w drodze międzypaństwowej umowy między Polską a [[Czechosłowacja|Czechosłowacją]] dokonano [[Korekty granic Polski od 1945 roku|korekty granic]] i wymiany przygranicznych terenów w pobliżu Harrachova; Czechosłowacja otrzymała wówczas miejscowość [[Mýtiny|Tkacze]], odległą od centrum Harrachova o dwa kilometry, a wraz z nią stację kolejową [[Linia kolejowa nr 311|Kolei Izerskiej]], łączącą [[Liberec]] z [[Jelenia Góra|Jelenią Górą]]. Tkacze noszą dziś nazwę Mýtiny i zaliczane są już do Harrachova.
 
== Historia ==
Historia Harrachova rozpoczyna się w XVII w., kiedy powstała tu wieś ''Dörfl'', która następnie w XVIII w. została przemianowana na ''Harrachsdorf'', nosząc od tego czasu nazwę pochodzącą od nazwiska właścicieli, hrabiowskiego rodu [[Harrach|Harrachów]]ów. W 1945 do miejscowości przyłączono osady Nový Svět i Rýžoviště, a w 1958 [[Mýtiny]] (dawne polskie Tkacze).
 
Miasto szczyci się trzystuletnią tradycją produkcji szkła.
 
W 1929 roku, w ramach odnowień drzewostanu zniszczonego przez wichurę w listopadzie 1925 na Bilym kopcu nad Harrachovem, z okazji 10 rocznicy powstania [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]] postanowiono posadzić modrzewie, które ułożono w kształt liczby 10 o wysokości 100 m. Drzewa te widoczne są do dzisiaj, zwłaszcza z przeciwległego Sachrův kopca i późną jesienią, kiedy modrzewie zmieniają swój kolor, wyraźnie odróżniając się od innych, ciemnych drzew iglastych. W 2018, w setną rocznicę powstania Pierwszej Republiki, Dyrekcja czeskiego [[Karkonoski Park Narodowy (Czechy)|Karkonoskiego Parku Narodowego]] i władze Harrachova postanowili uczcić to wydarzenie poprzez dodanie do „10” cyfry zero, aby w ten sposób utworzyć liczbę „100”<ref>[http://naszesudety.pl/z-harrachovskiej-dziesiatki-bedzie-setka.html Z harrachovskiej dziesiątki będzie setka]</ref>.
 
== Turystyka ==
Linia 46 ⟶ 49:
* {{szlak CZE|żółty}} [[Rokytnice nad Jizerou]]
 
Poza udostępnioną do zwiedzania hutą szkła „Novosad i syn Harrachov” z unikatowym zabytkowym urządzeniem do szlifowania szkła napędzana przez przekładnie i turbiny wodne, Harrachov posiada także Muzeum Szkła, Muzeum Górnictwa (Hornické muzeum) z 1000-metrową sztolnią, Muzeum Narciarstwa oraz należące do [[Karkonoski Park Narodowy (Czechy)|Karkonoskiego Parku Narodowego]] muzeum "Šindelka". W mieście znajduje się ponadto [[Kościół św. Wacława w Harrachowie|kościół św. Wacława]]. Do atrakcji turystycznych zalicza się również ścieżkę edukacyjną hrabiego Jana Harracha poświęconą pszczelarstwu.
 
Powyżej miejscowości znajduje się malowniczy wodospad Mumlavy.
Linia 55 ⟶ 58:
* Nový Svět
* Ryžoviště
 
== Demografia ==
{| class="wikitable" style="text-align:right"
|-
!style="background:#ddffdd"|Rok
!style="background:#f3fff3"|'''2008'''
!style="background:#f3fff3"|'''2016'''
!style="background:#f3fff3"|'''2024'''
|-
!style="background:#ddffdd"|Liczba ludności
| 1574<ref name="Populacja2008" />
| 1470<ref name="Populacja2016" />
| 1386<ref name="Populacja" />
|}
 
== Zdjęcia ==
Linia 62 ⟶ 79:
Plik:Certak.JPG|Skocznie Čerťák K125 i K185
Plik:Harrachov mustky.jpg|Skocznie narciarskie w Harrachovie
Plik:Harrachov kostel- Kostel svatého Václava.jpg|[[Kościół św. Wacława w Harrachovie]]
Plik:Harrachov sklarna.jpg|Huta szkła i kaplica św. Elżbiety w Harrachovie - Nowym Świecie
Plik:Harrachov novavystavba.jpg|Harrachov centrum
Plik:Harrachov.st.kol.jpg|Harrachov stacja kolejowa
Linia 76 ⟶ 93:
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.harrachov.com/pl/ Serwis informacyjny Harrachova] {{lang|pl|cs|de|en|nl}}
 
== Przypisy ==
<references>
<ref name="Populacja">{{Cytuj |tytuł = Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2024 |data = 2024-05-17 |data dostępu = 2024-10-23 |opublikowany = Český statistický úřad |url = https://csu.gov.cz/docs/107508/3e00574b-cd53-1cad-359c-b74df951754d/1300722403.pdf?version=1.0 |język = en cs}}</ref>
<ref name="Populacja2016">{{Cytuj |tytuł = Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2016 |data dostępu = 2024-10-23 |opublikowany = Český statistický úřad |url = https://www.zsvisnove.eu/wp-content/uploads/2017/11/Po%C4%8Det-obyvatel-v-obc%C3%ADch-%C4%8Cesk%C3%A9-republiky-k-1.-1.-2016.pdf |język = en cs}}</ref>
<ref name="Populacja2008">{{Cytuj |tytuł = Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2008 |data dostępu = 2024-10-23 |opublikowany = Český statistický úřad |url = https://csu.gov.cz/docs/107508/04511bf0-a70f-090e-ff6b-e92e4d9f2f4e/13010803.pdf?version=1.0 |język = en cs}}</ref>
<ref name="Burmistrz">{{Cytuj |tytuł = Mgr. Tomáš Vašíček |data dostępu = 2024-11-02 |opublikowany = Harrachov |url = https://www.harrachov.cz/mestsky-urad/povinne-informace/osoba-mgr-tomas-vasicek-1.html |język = cs}}</ref>
</references>
 
== Bibliografia ==
Linia 81 ⟶ 106:
* ''Krkonoše-západ. turistická a lyžařská mapa'' 1:25&nbsp;000, Nakladelství ROSY, 1995, 80-85510-28-6
{{Kraj liberecki}}
{{Powiat Semily}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Harrachov| ]]
[[Kategoria:Ród Harrach]]
[[Kategoria:KarkonoszeMiejscowości w czeskich Karkonoszach]]
[[Kategoria:Czeskie ośrodki narciarskie]]
[[Kategoria:Miasta w kraju libereckim]]