2013: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m ujednolicam zapis daty dostępu w szablonie cytowania |
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
| (Nie pokazano 35 wersji utworzonych przez 23 użytkowników) | |||
Linia 3:
== Rok 2013 ogłoszono ==
* Międzynarodowym Rokiem Statystyki<ref>{{Cytuj pismo |
* Europejskim Rokiem Obywateli UE<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:325:0001:0008:PL:PDF Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1093/2012/UE z dnia 21 listopada 2012].</ref><ref>
* Rokiem [[Powstanie styczniowe|Powstania Styczniowego]] na Litwie (Uchwała Sejmu z 22 maja 2012<ref>
* Rokiem prof. [[Jan Czochralski|Jana Czochralskiego]]<ref>{{Cytuj stronę |
* Rokiem [[Witold Lutosławski|Witolda Lutosławskiego]]<ref>{{Cytuj stronę |
* Rokiem [[Julian Tuwim|Juliana Tuwima]]<ref>
* Rokiem [[Maria Teresa Oliwia Hochberg von Pless|księżnej Daisy von Pless]] w województwie dolnośląskim<ref>Uchwała Sejmiku Województwa Dolnośląskiego w sprawie podjęcia rezolucji ustanawiającej rok 2013 w województwie Dolnośląskim Rokiem Księżnej Daisy von Pless.</ref>
* Rokiem [[Hipolit Cegielski|Hipolita Cegielskiego]] w województwie wielkopolskim<ref>
* Rokiem [[August Hlond|kard. Augustyna Hlonda]] w województwie śląskim<ref>
* Rokiem Kopernikańskim w województwach: kujawsko-pomorskim oraz warmińsko-mazurskim<ref>
== Wydarzenia w Polsce ==
=== Styczeń ===
* [[1 stycznia]]:
** rozporządzeniem [[Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji|ministra administracji i cyfryzacji]] powstało 14 nowych miejscowości, 67 zostało wykreślonych, a 68 zmieniło nazwy<ref>{{Cytuj |autor = "eb" |tytuł = Zmiany na mapie Polski |czasopismo = [
** po 10 latach odzyskanie statusu [[Miasto na prawach powiatu|miasta na prawach powiatu]] przez [[Wałbrzych]]<ref>{{Cytuj |autor = Piotr Doczekalski |tytuł = Wałbrzych ponownie będzie miastem na prawach powiatu |data = 2012-07-11 |data dostępu = 2023-01-22 |opublikowany = Prawo.pl |url = https://www.prawo.pl/samorzad/walbrzych-ponownie-bedzie-miastem-na-prawach-powiatu,84824.html |język = pl}}</ref>.
** wejście w życie ustawy wprowadzającej tzw. [[Program czterech reform|reformę emerytalną]], wydłużającą i stopniowo zrównującą [[wiek emerytalny]] kobiet i mężczyzn do 67 lat<ref>Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw ({{Dziennik Ustaw|rok=2012|pozycja=637}})</ref>.
* [[2 stycznia]] – premier [[Donald Tusk]] przyjął rezygnację [[Krzysztof Bondaryk|Krzysztofa Bondaryka]] z funkcji szefa ABW<ref>
* [[4 stycznia]] – Mirosław G., były [[ordynator]] [[Kardiochirurgia|kardiochirurgii]] warszawskiego szpitala [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji|MSWiA]], [[Sprawa Mirosława G.|został skazany na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na dwa lata i grzywnę w wysokości 72 tys. zł za przyjęcie ponad 17,5 tys. zł łapówek od pacjentów]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Zapadł wyrok ws. kardiochirurga Mirosława G. oskarżonego o przyjmowanie łapówek |data = 2013-01-04 |data dostępu = 2023-01-23 |opublikowany = wiadomosci.wp.pl |url = https://wiadomosci.wp.pl/zapadl-wyrok-ws-kardiochirurga-miroslawa-g-oskarzonego-o-przyjmowanie-lapowek-6031275122963073a |język = pl}}</ref>.
* [[13 stycznia]] – odbył się XXI finał [[Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy|Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy]].
=== Marzec ===
* [[19 marca]] – wyłączenie [[Sygnał analogowy|sygnału analogowego]] [[Telewizja naziemna|telewizji naziemnej]] w kilku regionach [[Polska|Polski]] m.in. w okolicach [[Szczecin]]a, [[Warszawa|Warszawy]], [[Wisła (miasto)|Wisły]] i [[Rzeszów|Rzeszowa]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Wykaz nadajników objętych III etapem wyłączeń |data = |data dostępu = 2013-03-28 |opublikowany = cyfryzacja.gov.pl |url = http://web.archive.org/web/20130328130404/http://cyfryzacja.gov.pl/Wykaz,nadajnikow,objetych,III,etapem,wylaczen,960.html}}</ref>.
* [[21 marca]] – wystartowała platforma cyfrowa [[Canal+ (polska platforma cyfrowa)|nc+]] powstała w wyniku fuzji [[Cyfra+|Cyfry+]] i [[Telewizja n|n]]<ref name="nc+">{{cytuj stronę|url=http://ncplus.pl/o-firmie/historia|tytuł=nc+: historia pewnej znajomości|język=pl|data dostępu=2013-04-01|opublikowany=[[Canal+ (polska platforma cyfrowa)|nc+]]|archiwum=https://web.archive.org/web/20130324031003/http://ncplus.pl/o-firmie/historia|zarchiwizowano=2013-03-24}}</ref>.
=== Kwiecień ===
* [[10 kwietnia]] – nadawanie w Internecie rozpoczęła [[Telewizja Republika]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://satkurier.pl/news/84338/tv-republika-juz-z-koncesja.html|tytuł=TV Republika już z koncesją|opublikowany=satkurier.pl|język=pl|data dostępu=2013-04-03}}</ref>.
* [[14 kwietnia]] – w Elblągu odbyło się [[Referendum gminne w sprawie odwołania Prezydenta Miasta Elbląga oraz Rady Miejskiej Elbląga przed upływem kadencji w 2013 roku|referendum]], w wyniku którego (większością 96% spośród ok. 24 tys. głosujących) odwołano [[Prezydenci i nadburmistrzowie Elbląga|Prezydenta Elbląga]] [[Grzegorz Nowaczyk|Grzegorza Nowaczyka]] i radę miejską<ref>{{Cytuj stronę|url=http://elblag.wm.pl/150711,NA-ZYWO-Elblazanie-decydowali-w-referendum-o-losie-wladz-miasta.html|tytuł=Prezydent Elbląga Grzegorz Nowaczyk i Rada Miejska odwołani|opublikowany=elblag.wm.pl|data=14 kwietnia 2013}}</ref>.
* [[21 kwietnia]] – odbyły się [[Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji#Wybory uzupełniające 21 kwietnia 2013 (okręg nr 73)|wybory uzupełniające do Senatu RP]] w [[Okręg wyborczy nr 73 do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|okręgu nr 73]], które wygrał [[Bolesław Piecha]] ([[Prawo i Sprawiedliwość]]) uzyskując wynik 28,48% głosów<ref>{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20130424003355/http://ext.kbw.gov.pl/senat73/?url=|tytuł=Serwis PKW – Wybory 2013|data dostępu=2013-04-22}}</ref>.
=== Maj ===
* [[21 maja]] – w [[Lusławice (województwo małopolskie)|Lusławicach]] koło [[Tarnów|Tarnowa]] otwarto [[Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Europejskie Centrum Muzyki w Lusławicach otwarte |data = 21-05-2013 |data dostępu = 2024-02-05 |opublikowany = [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego]] |url = http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/europejskie-centrum-muzyki-w-luslawicach-otwarte-3864.php |archiwum = https://web.archive.org/web/20130909023800/http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/europejskie-centrum-muzyki-w-luslawicach-otwarte-3864.php |zarchiwizowano = 2013-09-09 |język = pl}}</ref>.
* [[28 maja]] – w Warszawie odsłonięto [[Pomnik w hołdzie żołnierzom Żandarmerii Wojskowej w Warszawie|Pomnik w hołdzie Żandarmerii Wojskowej]]<ref>{{Cytuj |tytuł = W hołdzie żołnierzom Żandarmerii Wojskowej |data = 2013-05-29 |opublikowany = Polska Zbrojna |url = http://polska-zbrojna.pl/home/articleshow/8053#}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Odsłonięcie pomnika poległych żandarmów |data = 2013-05-28 |opublikowany = Onet.pl |url = https://web.archive.org/web/20131113061808/http://wiadomosci.onet.pl/warszawa/odsloniecie-pomnika-poleglych-zandarmow/g95w7}}</ref>.
=== Czerwiec ===
* [[14 czerwca|14]]
* [[21 czerwca]] – na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości UNESCO]] została wpisana [[Drewniane cerkwie regionu karpackiego w Polsce i na Ukrainie|grupa 16 drewnianych cerkwi regionu karpackiego w Polsce i na Ukrainie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,91446,14144401,Polskie_i_ukrainskie_cerkwie_w_Karpatach_na_liscie.html|tytuł=Polskie i ukraińskie cerkwie w Karpatach na liście UNESCO|data=2013-06-21|opublikowany=wyborcza.pl|data dostępu=2013-06-21|archiwum=https://archive.is/f1si7|zarchiwizowano=2013-06-26}}</ref>.
* [[22 czerwca]] – na [[Stadion Narodowy im. Kazimierza Górskiego w Warszawie|Stadionie Narodowym]] w Warszawie odbył się pierwszy polski koncert [[Paul McCartney|Paula McCartneya]]<ref>{{Cytuj |autor = "PP" |tytuł = McCartney na Narodowym... ach! co to był za koncert! |data = 22.06.2023 |data dostępu = 2024-02-04 |opublikowany = [[Polskie Radio]] |url = https://polskieradio.pl/39/246/artykul/3194293,mccartney-na-narodowym-ach-co-to-byl-za-koncert |język = pl}}</ref>.
* [[23 czerwca]] – [[Kopalnia soli Bochnia|Kopalnia soli]] w [[Bochnia|Bochni]] została wpisana na ''[[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO]]''<ref name="unesco">{{cytuj |autor = PAP |tytuł = Kopalnia w Bochni i Zamek Żupny w Wieliczce trafiły na listę UNESCO |data = 2013-06-24 |data dostępu = 2020-09-21 |opublikowany = PAP – Nauka w Polsce |url = https://scienceinpoland.pap.pl/aktualnosci/news%2C395975%2Ckopalnia-w-bochni-i-wielicki-zamek-zupny-trafily-na-liste-unesco.html}}</ref>.
=== Lipiec ===
* [[7 lipca]] – odbyła się II tura wyborów prezydenckich w [[Elbląg]]u, w których zwyciężył kandydat [[Prawo i Sprawiedliwość|PiS]] [[Jerzy Wilk (1955–2021)|Jerzy Wilk]] zdobywając 51,74% i pokonał w wyborach kandydatkę [[Platforma Obywatelska|PO]] [[Elżbieta Gelert|Elżbietę Gelert]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://archive.is/20130626032622/http://www.kadencja.pkw.gov.pl/aw/pl/20130623-286101-PGP/index.html|tytuł=Serwis PKW – Wybory 2013|data dostępu=2015-10-27}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.elblag.net/artykuly/jerzy-wilk-pis-prezydentem-elblaga-urzad-obejmie-w,5425.htm|tytuł=Jerzy Wilk (PiS) prezydentem Elbląga. Urząd obejmie w piątek?|opublikowany=elblag.net|data=8 lipca 2013|data dostępu=2015-10-27}}</ref>.
* [[11 lipca]] – odbyły się uroczyste obchody [[70. rocznica rzezi wołyńskiej|rocznicy mordu wołyńskiego]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://archiwum-ordynariat.wp.mil.pl/pl/2_16199.html|tytuł=Biskup Polowy odprawi Mszę św. na Skwerze Wołyńskim w 70. rocznicę zbrodni wołyńskiej|opublikowany=Kuria Polowa WP|data dostępu=2015-11-15}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20160307171837/http://www.udskior.gov.pl/Komunikat,Urzedu,do,Spraw,Kombatantow,i,Osob,Represjonowanych,w,sprawie,informacji,prasowych,dotyczacych,transferu,swiadczen,kombatanckich,za,%3Cstrong%3Egranice%3C/Odsloniecie,Pomnika,Ofiar,Zbrodni,Wolynskiej,633.html|tytuł=Odsłonięcie Pomnika Ofiar Zbrodni Wołyńskiej|opublikowany=Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych|data dostępu=2015-11-15}}</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20131110182611/http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wydarzenia/art,2627,wzajemnie-pojednanie-buduje-sie-na-prawdzie.html|tytuł="Wzajemnie pojednanie buduje się na prawdzie"|data dostępu=2013-09-21|autor=|nazwisko=|imię=|autor2=|autor link2=|data=|rok=|miesiąc=|praca=|opublikowany=Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej|oznaczenie=|strony=|język=pl|id=|cytat=}}</ref>.
* [[23 lipca]] – nastąpiło całkowite wyłączenie [[Sygnał analogowy|sygnału analogowego]] w [[Telewizja naziemna|telewizji naziemnej]]<ref>{{cytuj stronę |
=== Wrzesień ===
* [[1 września]] – rozpoczął ponowne<ref>Wcześniej TVP Regionalna nadawała w latach 1994–2002. W 2002 zostało zastąpione przez [[TVP3]]. {{Cytuj |tytuł = III program TVP |data = 1993-12-24 |data dostępu = 2022-02-09 |opublikowany = wyborcza.pl |url = https://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/142004/III-program-TVP |język = pl}}</ref> nadawanie kanał [[TVP3|TVP Regionalna]]<ref name="nowalokalna">{{Cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20130903023622/http://tvp.info/informacje/ludzie/tvp-regionalna-nowa-lokalna-telewizja-startuje-1-wrzesnia/12260517|tytuł=TVP Regionalna – nowa, lokalna telewizja startuje 1 września|data=2013-08-31|opublikowany=[[TVP INFO|TVP.INFO]]|data dostępu=2013-09-15|cytat=„1 września br. rozpocznie emisję 16 nowych programów regionalnych, tworzonych przez ośrodki terenowe TVP. (...) Od 1 września br. Telewizja Polska uruchamia Ośrodek Programów Regionalnych, w którego skład wejdzie 16 ośrodków terenowych, tworzących wspólnie TVP Regionalną. (...) Głównym celem TVP Regionalnej – czyli 16 programów regionalnych TVP (...)”}}</ref>.
* [[3 września]] – Sąd Okręgowy w Katowicach skazał Katarzynę Waśniewską na karę 25 lat pozbawienia wolności za [[Zabójstwo Magdaleny Waśniewskiej|zabójstwo swojej 6-miesięcznej córki, Magdaleny]].
* [[17 września]] – w [[Panteon Narodowy w Krakowie|Panteonie Narodowym w Krakowie]] zostały złożone prochy [[Sławomir Mrożek|Sławomira Mrożka]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://tvp.info/informacje/kultura/slawomir-mrozek-spoczal-w-panteonie-narodowym/12421667 | tytuł = Sławomir Mrożek spoczął w Panteonie Narodowym | data = 2013-09-17 | data dostępu = 2013-09-18}}</ref>.▼
* [[8 września]] – odbyły się [[Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji#Wybory uzupełniające 8 września 2013 (okręg nr 55)|wybory uzupełniające do Senatu RP]] w [[Okręg wyborczy nr 55 do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|okręgu wyborczym nr 55]], które wygrał [[Zdzisław Pupa]] ([[Prawo i Sprawiedliwość]]) uzyskując wynik 60,84% głosów<ref>{{Cytuj stronę|url=https://web.archive.org/web/20150402185037/http://pkw.gov.pl/g2/oryginal/2013_09/4b18ed3732c49a84310968497ce5c611.pdf|tytuł=Serwis PKW – Wybory 2013|data dostępu=2015-08-18}}</ref>.
▲* [[17 września]] – w [[Panteon Narodowy w Krakowie|Panteonie Narodowym w Krakowie]] zostały złożone prochy [[Sławomir Mrożek|Sławomira Mrożka]]<ref>{{Cytuj stronę |
* [[24 września]] – [[Wikipedia:Milion artykułów w polskojęzycznej Wikipedii|polskojęzyczna Wikipedia osiągnęła milion artykułów]].
=== Październik ===
* [[5 października|5]]–[[6 października]] – na nadzwyczajnym kongresie [[Ruch Palikota]] przekształcił się w partię polityczną [[Twój Ruch]]<ref name=":0">{{Cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20131019044514/http://tvp.info/informacje/polska/z-ruchu-palikota-twoj-ruch/12622418|tytuł=To już oficjalne. Z Ruchu Palikota – Twój Ruch|data=6 października 2013|opublikowany=tvp.info}}</ref>. Przekształcenie było związane z wejściem do ugrupowania m.in. stowarzyszenia [[Europa Plus|Ruch Społeczny Europa Plus]] i partii politycznej Racja Polskiej Lewicy<ref name=":0" />.
* [[13 października]] – w Warszawie odbyło się referendum w sprawie odwołania prezydent miasta [[Hanna Gronkiewicz-Waltz|Hanny Gronkiewicz-Waltz]]. Referendum zostało uznane za nieważne z uwagi na zbyt niską frekwencję<ref>{{Cytuj stronę|url=http://archive.is/20131014113216/http://www.kadencja.pkw.gov.pl/aw/pl/20131013-146501-RFM/index.html|tytuł=Referendum gminne w sprawie odwołania Prezydenta m.st. Warszawy przed upływem kadencji|autor=|data dostępu=2013-10-14|opublikowany=pkw.gov.pl|język=}}</ref>.
* [[23 października]] – Sejm RP uchwalił [[Ustawa o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób|ustawę o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Głosowanie nr 13 na 52. posiedzeniu Sejmu - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej |data dostępu = 2023-01-24 |opublikowany = www.sejm.gov.pl |url = https://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/agent.xsp?symbol=glosowania&nrkadencji=7&nrposiedzenia=52&nrglosowania=13}}</ref><ref>Ustawa z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób ({{Dziennik Ustaw|rok=2014|pozycja=24}})</ref>.
=== Listopad ===
* [[3 listopada]] – w [[Laski (powiat warszawski zachodni)|Laskach]] pochowano byłego [[Premierzy Polski|premiera]] [[Tadeusz Mazowiecki|Tadeusza Mazowieckiego]]. Tego dnia w kraju obowiązywała jednodniowa [[żałoba narodowa]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://archive.is/1WJcr|tytuł=3 listopada żałoba narodowa po śmierci Tadeusza Mazowieckiego|opublikowany=prezydent.pl|data=29 października 2013|data dostępu=2013-10-29}}</ref>.
* [[11 listopada]] – obchody 95. rocznicy [[Narodowe Święto Niepodległości|Święta Niepodległości]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Uroczyste obchody Święta Niepodległości |data = 2013-11-11 |data dostępu = 2016-07-14 |opublikowany = dzieje.pl |url = https://dzieje.pl/aktualnosci/uroczyste-obchody-swieta-niepodleglosci |język = pl}}</ref>.
* [[14 listopada]] – [[wybuch gazu w Jankowie Przygodzkim]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Krajobraz jak po apokalipsie. Tak wygląda Janków Przygodzki |data dostępu = 2019-07-10 |opublikowany = TVN24.pl |url = https://www.tvn24.pl/r/372138}}</ref>.
* [[22 listopada]] – Sejm uchwalił ustawę o [[Rodzinny ogród działkowy|rodzinnych ogrodach działkowych]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Głosowanie nr 13 na 54. posiedzeniu Sejmu - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej |data dostępu = 2023-01-19 |opublikowany = www.sejm.gov.pl |url = https://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/agent.xsp?symbol=glosowania&nrkadencji=7&nrposiedzenia=54&nrglosowania=13}}</ref><ref name="p1">Ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych ({{Dziennik Ustaw|2014|pozycja=40}}).</ref>.
* [[23 listopada]]
=== Grudzień ===
* [[5 grudnia]] – początek [[Orkan Ksawery|orkanu Ksawery]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Huragan Ksawery pustoszy Polskę |data = 2013-12-07 |data dostępu = 2013-12-07 |opublikowany = Newsweek.pl |url = https://web.archive.org/web/20131209061024/http://polska.newsweek.pl/huragan-ksawery-zniszczenia-wichura-newsweek-pl,artykuly,276414,1.html}}</ref>.
== Wydarzenia na świecie ==
Linia 60 ⟶ 75:
** [[Irlandia]] objęła [[Prezydencja Rady Unii Europejskiej|prezydencję]] w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]].
** [[Biały Dom]] i przywódcy [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongresu USA]] osiągnęli porozumienie ws. klifu fiskalnego (zezwala na opóźnienie drastycznych cięć budżetowych o 2 miesiące).
** w [[Abidżan]]ie podczas pokazu sztucznych ogni stratowano 60 osób, a 49 zostało rannych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/tragedia-przed-stadionem-60-osob-zadeptanych,297464.html |tytuł = Tragedia przed stadionem. 60 osób zadeptanych |opublikowany = tvn24.pl |data = 1 stycznia 2013 |data dostępu = 2013-01-01}}</ref>.
* [[11 stycznia]]:
** w [[Libreville]] podpisano porozumienie pokojowe, kończące [[Wojna domowa w Republice Środkowoafrykańskiej|wojnę domową w Republice Środkowoafrykańskiej]].
** początek [[Operacja Serwal|francuskiej interwencji]] w [[Mali]] podczas tamtejszej [[Wojna domowa w Mali (2012–2014)|wojny domowej]].
** [[wojna domowa w Syrii]]: zajęcie bazy lotniczej Taftanaz przez rebeliantów.
* [[11 stycznia|11]]
* [[15 stycznia]] – w podwójnej eksplozji na uniwersytecie w Aleppo na północy [[Syria|Syrii]] zginęło ponad 80 osób, a ponad 160 zostało rannych.
* [[16 stycznia|16]]
* [[17 stycznia]]:
** [[Tommy Remengesau]] został zaprzysiężony na stanowisku [[Prezydenci Palau|prezydenta Palau]].
Linia 78 ⟶ 93:
** [[17 stycznia]] – [[Wojna domowa w Mali (2012–2014)|konflikt w Mali]]: Francja zajęła Diabaly.
* [[25 stycznia]] – w zamieszkach w [[Wenezuela|wenezuelskim]] więzienia Uribana zginęło 61 więźniów.
* [[25 stycznia|25]]
** II tura [[Wybory prezydenckie w Czechach w 2013 roku|wyborów prezydenckich w Czechach]], które wygrał [[Miloš Zeman]].
** wybuch dwudniowych [[Kryzys polityczny w Egipcie (2012–2014)|zamieszek w Egipcie]] w których zginęło 27 osób.
* [[26 stycznia]] – konflikt w Mali: Francja zajęła [[Gao (miasto)|Gao]].
* [[27 stycznia]] – [[Pożar w klubie nocnym w Santa Maria|pożar w klubie nocnym]] w [[Santa Maria (Brazylia)|Santa Maria]] na południu [[Brazylia|Brazylii]], zginęło 245 osób, a około 200 zostało rannych<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20130129213237/http://fakty.interia.pl:80/swiat/news/brazylia-pozar-w-nocnym-klubie,1887275 |tytuł = Brazylia: Pożar w nocnym klubie |opublikowany = interia.pl |data = 27 stycznia 2013 |data dostępu = 2013-01-27}}</ref>.
* [[28 stycznia]] – konflikt w Mali: Francja odbiła [[Timbuktu]].
* [[29 stycznia]] – [[Bitwa o Aleppo (2012–2016)|masakra nad rzeką Kuwajk]] w Aleppo – rozstrzelano 108 mężczyzn.
Linia 155 ⟶ 170:
** w [[Zamach na pałac prezydencki w Kabulu (2013)|ataku]] [[Talibowie|talibów]] na budynki rządowe i pałac prezydencki w [[Kabul]]u zginęło 17 osób (14 napastników i 3 strażników), a jedna została ranna.
* [[26 czerwca]]:
** zakończyła się chińska załogowa misja kosmiczna
** [[Abd Allah ibn Nasir ibn Chalifa Al Sani]] został [[Premierzy Kataru|premierem Kataru]].
* [[27 czerwca]]:
Linia 166 ⟶ 181:
** [[Historia rozszerzeń wspólnot europejskich i Unii Europejskiej|siódme rozszerzenie Unii Europejskiej]]. [[Chorwacja]] została oficjalnie przyjęta do Unii Europejskiej.
* [[3 lipca]] – [[Prezydenci Egiptu|prezydent Egiptu]] [[Muhammad Mursi]] został odsunięty od władzy wskutek [[Zamach stanu w Egipcie (2013)|zamachu stanu]].
* [[5 lipca]] – papież [[Franciszek (papież)|Franciszek]] ogłosił dekret o uznaniu cudu bł. [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] i ogłosił, że z Janem Paweł II będzie kanonizowany [[Jan XXIII]], przy którym zdecydował o odstąpieniu od stwierdzenia cudu za wstawiennictwem błogosławionego. Data kanonizacji obu papieży zostanie ustalona na [[konsystorz]]u.
* [[6 lipca]] – [[Boeing 777|Boeing 777-200ER]] linii lotniczych [[Katastrofa lotu Asiana Airlines 214|Asiana Airlines (lot nr 214) rozbił się podczas lądowania]] w [[Port lotniczy San Francisco|porcie lotniczym San Francisco]].
* [[11 lipca]] – [[Premierzy Luksemburga|premier Luksemburga]] [[Jean-Claude Juncker]] podał się do dymisji.
Linia 201 ⟶ 216:
* [[30 września]]:
** co najmniej 54 osoby zginęły w wyniku [[Lista zamachów terrorystycznych w 2013|eksplozji]] 14 samochodów-pułapek w dzielnicach [[Bagdad]]u o przewadze ludności [[Szyizm|szyickiej]], w tym w dzielnicy [[As-Saura (dzielnica)|As-Saura]].
** odbył się konsystorz, na którym papież [[Franciszek (papież)|Franciszek]] ogłosił dzień 27 kwietnia 2014 jako datę kanonizacji [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] i [[Jan XXIII|Jana XXIII]]<ref>{{Cytuj stronę |
** w [[Turcja|Turcji]] zniesiono nielegalność liter [[Q]], [[W]] i [[X]]<ref>{{Cytuj stronę |
=== Październik ===
Linia 210 ⟶ 225:
** co najmniej 51 osób zginęło w Egipcie w starciach zwolenników Muhammada Mursiego z siłami bezpieczeństwa.
* [[7 października]] – [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny]] otrzymali [[James Rothman]], [[Randy Schekman]] oraz [[Thomas Südhof]] za odkrycia dotyczące maszynerii regulującej transport [[pęcherzyk]]owy – główny system transportowy w [[komórka]]ch.
* [[10 października]] – [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury]] otrzymała kanadyjska pisarka [[Alice Munro]].
* [[11 października]] – [[Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla|Pokojową Nagrodę Nobla]] przyznano [[Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej|Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej]].
* [[14 października]] – [[Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii|Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii]] została przyznana [[Lars Peter Hansen|Larsowi Hansenowi]], [[Robert J. Shiller|Robertowi Shillerowi]] i [[Eugene Fama|
* [[16 października]] – [[Erna Solberg]], przewodnicząca konserwatystów, objęła urząd [[Premierzy Norwegii|premiera Norwegii]].
* [[18 października]] – [[Czad]], [[Chile]], [[Litwa]], [[Nigeria]] i [[Arabia Saudyjska]] zostały wybrane do [[Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych|Rady Bezpieczeństwa ONZ]] na lata 2014–2015, po czym monarchia Saudów jako pierwszy kraj w historii odmówiła przyjęcia miejsca.
Linia 228 ⟶ 243:
=== Grudzień ===
* [[1 grudnia]] – [[Euromajdan|Protesty na Ukrainie]]: Szturm demonstrantów na siedzibę Rady Miasta w [[Kijów|Kijowie]], siedzibę prezydenta przy ul. Bankowej w
* [[3 grudnia]] – [[Euromajdan|Protesty na Ukrainie]]: Parlament ukraiński przegłosował wotum nieufności wobec [[Pierwszy rząd Mykoły Azarowa|rządu Mykoły Azarowa]].
* [[7 grudnia]] – konferencja [[Światowa Organizacja Handlu|Światowej Organizacji Handlu]] na wyspie [[Bali (wyspa)|Bali]] w Indonezji zakończyła się porozumieniem w sprawie liberalizacji handlu światowego w ramach „[[Pakiet z Bali|pakietu z Bali]]”.
* [[12 grudnia]] – [[Senat Stanów Zjednoczonych]] przyjął uchwałę o ustanowieniu roku [[2014]] rokiem [[Jan Nowak-Jeziorański|Jana Nowaka-Jeziorańskiego]]. Uchwała została podjęta z okazji przypadającej 3 października 2014 r. 100 rocznicy jego urodzin.
* [[14 grudnia]]:
** chińska sonda [[Chang’e 3]] wylądowała na powierzchni [[Księżyc]]a.
** [[Socjaldemokratyczna Partia Niemiec]] zgodziła się przystąpić do koalicji rządowej z prawicową [[CDU/CSU]].
* [[15 grudnia]] – [[Michelle Bachelet]] zwyciężyła w wyborach prezydenckich w [[Chile]].
Linia 244 ⟶ 259:
* [[29 grudnia]]-[[6 stycznia]] – odbyła się [[Tour de Ski 2012/2013|7. edycja Tour de Ski]]. Zwycięzcami zostali – [[Justyna Kowalczyk]] i [[Aleksandr Legkow]]. Polka zajęła pierwsze miejsce w klasyfikacji generalnej i sprinterskiej.
* [[30 grudnia]]-[[6 stycznia]] – odbył się [[61. Turniej Czterech Skoczni]], w którym zwyciężył Austriak [[Gregor Schlierenzauer]]. [[Kamil Stoch]] zajął 4. miejsce. Podczas trzecich zawodów imprezy, na skoczni [[Bergisel]] w austriackim [[Innsbruck]]u stanął na 2. miejscu podium.
* [[3 stycznia]] – Justyna Kowalczyk zwyciężyła w biegu na 15 kilometrów techniką dowolną z
* [[4 stycznia]] – Kowalczyk odniosła trzeci drugą wygraną w Toblach, tym razem na 3,3 kilometra techniką klasyczną.
* [[5 stycznia]] – Polka odniosła trzeci triumf z rzędu. Był to bieg masowy, zorganizowany w Val di Fiemme, na 10 kilometrów techniką klasyczną.
* [[5 stycznia|5]]
* [[7 stycznia]] – Argentyńczyk [[Lionel Messi]] po raz czwarty z rzędu zdobył [[Złota Piłka|Złotą Piłkę FIFA]].
* [[8 stycznia]] – [[Euromajdan|Protesty na Ukrainie]]: Protestujący obalili stojący w Kijowie od [[1946]] roku [[Pomnik Włodzimierza Lenina w Kijowie|Pomnik Lenina]]
* [[9 stycznia]] – odbył się pierwszy w historii konkurs [[Puchar Świata w skokach narciarskich|Pucharu Świata w skokach narciarskich]] na skoczni w [[Skocznia narciarska im. Adama Małysza|Wiśle-Malince]], w którym zwyciężył Norweg [[Anders Bardal]].
* [[11 stycznia|11]]
** odbyły się 23. [[Mistrzostwa Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn 2013|Mistrzostwa Świata w piłce ręcznej mężczyzn]], w których zwyciężyli gospodarze – [[Hiszpania|Hiszpanie]].
** polska drużyna skoczków w składzie: [[Piotr Żyła]], [[Maciej Kot]], [[Krzysztof Biegun]] i [[Kamil Stoch]], zajęła 2. miejsce w zawodach [[Puchar Świata w skokach narciarskich 2012/2013|PŚ w skokach narciarskich]], w [[Wielka Krokiew|Zakopanem]].
Linia 257 ⟶ 272:
** Kamil Stoch zajął 3. miejsce w zawodach PŚ w skokach narciarskich, w Zakopanem.
** Justyna Kowalczyk zajęła 2. pozycję w sprincie techniką klasyczną, w zawodach [[Puchar Świata w biegach narciarskich 2012/2013|PŚ w biegach narciarskich]], w czeskim Libercu.
* [[14 stycznia|14]]
* [[19 stycznia]] – Justyna Kowalczyk stanęła na najniższym stopniu podium Pucharu Świata, w biegu masowym na 10 kilometrów techniką klasyczną, we francuskim La Clusaz.
Linia 263 ⟶ 278:
* [[10 lutego]] – [[Krystyna Guzik|Krystyna Pałka]] zdobyła srebrny medal [[Mistrzostwa Świata w Biathlonie 2013|Biathlonowych Mistrzostwach Świata]] w [[Nové Město na Moravě|Novym Měscie]], w biegu pościgowym.
* [[10 lutego]] – [[Zbigniew Bródka]] zajął 2. miejsce w biegu na 1500 metrów, w zawodach [[Puchar Świata w łyżwiarstwie szybkim 2012/2013|PŚ w łyżwiarstwie szybkim]], w niemieckim [[Inzell]].
* [[16 lutego]] – Justyna Kowalczyk zwyciężyła w zawodach Pucharu Świata, w sprincie techniką klasyczną, we szwajcarskim Davos.
* [[17 lutego]]:
** [[Monika Hojnisz-Staręga|Monika Hojnisz]] zdobyła brązowy medal [[Mistrzostwa Świata w Biathlonie 2013|Biathlonowych Mistrzostwach Świata]] [[Nové Město na Moravě|Novym Měscie]], w biegu masowym.
** Justyna Kowalczyk zajęła 2. miejsce na 10 kilometrów techniką klasyczną, w zawodach Pucharu Świata we szwajcarskim Davos.
Linia 271 ⟶ 286:
=== Marzec ===
* [[28 lutego]]-[[3 marca]] – odbyły się 32. w historii [[Halowe mistrzostwa Europy w lekkoatletyce|Halowe Mistrzostwa Europy w lekkoatletyce]], we szwedzkim [[Göteborg]]u. Polska zdobyła trzy medale: złoto [[Adam Kszczot]]a w biegu na 800 metrów, srebro [[Anna Rogowska|Anny Rogowskiej]] w skoku o tyczce oraz brąz [[Katarzyna Broniatowska|Katarzyny Broniatowskiej]] w biegu na 1500 metrów.
* [[2 marca]]:
** Justyna Kowalczyk zdobyła srebrny medal MŚ na dystansie 30 kilometrów techniką klasyczną, we włoskim [[Val di Fiemme]].
** Polscy panczeniści w składzie: [[Zbigniew Bródka]], [[Konrad Niedźwiecki]] i [[Jan Szymański (łyżwiarz)|Jan Szymański]], zajęli 3. pozycję w biegu drużynowym, w zawodach [[Puchar Świata w łyżwiarstwie szybkim 2012/2013|PŚ w łyżwiarstwie szybkim]], w niemieckim [[Erfurt]].
Linia 292 ⟶ 307:
* [[22 marca]] – [[Piotr Żyła]] zajął 3. miejsce w konkursie [[Puchar Świata w lotach narciarskich 2012/2013|PŚ w lotach narciarskich]], w słoweńskiej [[Letalnica|Planicy]]. W klasyfikacji generalnej uplasował się na 8. miejscu, natomiast Stoch na dziewiątym.
* [[23 marca]] – [[Jarosław Hampel]] zwyciężył w GP Nowej Zelandii, na żużlu i został pierwszym liderem MŚ.
* [[25 marca|25]]–[[29 marca]] – odbyły się [[Zimowe Światowe Wojskowe Igrzyska Sportowe 2013|2. Zimowe Światowe Wojskowe Igrzyska Sportowe]] zawody dla sportowców-[[żołnierz]]y zorganizowane przez [[Conseil International du Sport Militaire|Międzynarodową Radę Sportu Wojskowego (''
* Justyna Kowalczyk zdobyła czwarty w karierze Puchar Świata w biegach narciarskich. Polka zwyciężyła także w klasyfikacji biegów długodystansowych oraz była druga w klasyfikacji sprinterskiej. Stawała szesnastokrotnie na podium, z czego jedenaście razy na najwyższym stopniu.
* Kamil Stoch zajął 3. miejsce w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata w lotach narciarskich. Stawał pięciokrotnie na podium, z czego dwukrotnie na najwyższym stopniu.
Linia 298 ⟶ 313:
=== Maj ===
* [[4 maja|4]]
* [[8 maja]] – oficjalna strona internetowa [[Manchester United F.C.]] poinformowała o odejściu sir [[Alex Ferguson|Alexa Fergusona]] na emeryturę po 26 sezonach na stanowisku trenera.
* [[26 maja]]
Linia 315 ⟶ 330:
* [[8 czerwca]] – [[Jakub Dalewski]] zajął 2. miejsce w sobotnim wyścigu [[Alpejska Formuła Renault 2.0|Formuły Renault 2.0 Alps]].
* [[15 czerwca]] – Jarosław Hampel zwyciężył w GP Polski, na żużlu.
* [[14 czerwca|14]]
** [[Marcin Grzybowski]] zdobył trzy medale – dwa brązowe w kategorii C-1 500m oraz C-1 1000m oraz srebro w C-1 5000m.
** [[Tomasz Kaczor]] i [[Vincent Słomiński]] zdobyli brązowy medal w kategorii C-2 500m.
Linia 365 ⟶ 380:
** Reprezentacja Francji pokonała Litwę w walce o [[Mistrzostwa Europy w Koszykówce Mężczyzn 2013|Mistrzostwo Europy w koszykówce mężczyzn]]. Trzecie miejsce przypadło obrońcom tytułu Hiszpanom. Polacy zakończyli zmagania na fazie grupowej.
** Reprezentacja Iranu zwyciężyła w klasyfikacji medalowej w [[Mistrzostwa Świata w Zapasach 2013|Mistrzostw Świata w zapasach]]. Polacy zakończyli rywalizację bez medali.
** zakończyły się [[Mistrzostwa świata w kolarstwie szosowym]], na których reprezentant Polski [[Michał Kwiatkowski (kolarz)|Michał Kwiatkowski]] zdobył tytuł mistrzowski w rywalizacji zespołowej, wraz z belgijską ekipą [[
=== Październik ===
Linia 373 ⟶ 388:
* [[7 października]] – [[Robert Kubica]] wygrał [[Rajd Korsyki|Rajd Francji]] w kategorii WRC-2 i objął prowadzenie w mistrzostwach. W klasyfikacji generalnej zajął 10. miejsce. Zwyciężył Francuz [[Sébastien Ogier]], który przypieczętował swój pierwszy tytuł Mistrza Świata.
* [[16 października]] – [[Waldemar Fornalik]] został zwolniony z funkcji selekcjonera [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Polski w piłce nożnej]] po tym, jak jego drużyna nie awansowała na [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2014]] w Brazylii. Polacy przegrali ostatnie dwa mecze: z Ukrainą 1:0 oraz Anglią 2:0.
* [[20 października|20]]
* [[26 października]] – [[Adam Nawałka]] został wybrany nowym selekcjonerem [[Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacji Polski w piłce nożnej]]. Pracę nad polską kadrą obejmie [[1 listopada]] 2013r.
* [[27 października]] – [[Robert Kubica]] zwyciężył w Rajdzie Hiszpanii w swojej klasie, pieczętując tym samym tytuł Mistrza Świata w kategorii WRC-2. W klasyfikacji triumfował Mistrz Świata WRC, Francuz [[Sébastien Ogier]]. Polak zajął 9. miejsce.
Linia 379 ⟶ 394:
=== Listopad ===
* [[10 listopada]] – reprezentacja Polski kobiet w składzie: [[Katarzyna Bachleda-Curuś]], [[Luiza Złotkowska]] i [[Katarzyna Woźniak]], zajęły 3. miejsce w inauguracyjnych sezon [[Puchar Świata w łyżwiarstwie szybkim 2013/2014|PŚ w łyżwiarstwie szybkim]] zawodach w kanadyjskim [[Calgary]], w biegu drużynowym.
* [[17 listopada]] – [[Tadeusz Błażusiak]] wygrał inauguracyjną rundzie Mistrzostw Świata w SuperEnduro, w [[Liverpool]]u.
* [[22 listopada]] – Tadeusz Błażusiak po raz piąty sięgnął po tytuł Mistrza Stanów Zjednoczonych EnduroCross.
* [[22 listopada]] – [[Magnus Carlsen]] został [[Mistrzostwa świata w szachach|mistrzem świata]] w [[Szachy|szachach]]
* [[24 listopada]] – [[Krzysztof Biegun]] wygrał konkurs [[Puchar Świata w skokach narciarskich 2013/2014|Pucharu Świata]] w skokach narciarskich w niemieckim [[Klingenthal]].
* [[29 listopada]]:
** [[Justyna Kowalczyk]] zwyciężyła w inauguracyjnym biegu [[Puchar Świata w biegach narciarskich 2013/2014|PŚ w biegach narciarskich]] w fińskim [[Kuusamo]], w konkurencji sprintu techniką klasyczną. Została pierwszą liderką klasyfikacji generalnej.
** [[Zbigniew Bródka]] zajął 3. miejsce w biegu na 1500 metrów, w zawodach [[Puchar Świata w łyżwiarstwie szybkim 2013/2014|PŚ w łyżwiarstwie szybkim]], w kazachskiej [[
* [[30 listopada]] – Justyna Kowalczyk wygrała bieg na 5 kilometrów techniką klasyczną w zawodach [[Puchar Świata w biegach narciarskich 2013/2014|PŚ w biegach narciarskich]], w fińskim [[Kuusamo]].
=== Grudzień ===
* [[6 grudnia|6]]
* [[13 grudnia]] – [[Robert Kubica]] został potwierdzony kierowcą fabrycznej ekipy M-Sport, korzystającej z samochodu [[Ford Fiesta|Ford Fiesta WRC]]. Będzie to pierwszy pełny sezon Polaka w najwyższej kategorii WRC [[Rajdowe Mistrzostwa Świata 2014|Rajdowych Mistrzostw Świata]].
* [[15 grudnia]]:
** [[Kamil Stoch]] wygrał konkurs [[Puchar Świata w skokach narciarskich 2013/2014|Pucharu Świata]] w skokach narciarskich w niemieckim [[Titisee-Neustadt]], dzień wcześniej wywalczył drugie miejsce, przegrywając jedynie z Austriakiem [[Thomas Morgenstern|Thomasem Morgensternem]].
Linia 402 ⟶ 417:
* [[20 stycznia]] – Carl Friedrich i Louis Ferdinand, synowie [[Jerzy Fryderyk Hohenzollern (ur. 1976)|księcia]] i księżnej Prus, prapraprawnuki cesarza niemieckiego, [[Wilhelm II Hohenzollern|Wilhelma II]]
* [[21 marca]] – [[Rodzina książęca Monako – linia de Polignac|Sacha Casiraghi]], syn [[Andrea Casiraghi|Andrea]] i [[Tatiana Casiraghi|Tatiany Casiraghi]], prawnuk [[Władcy Monako|księcia Monako]], [[Rainier III Grimaldi|Rainiera III Grimaldi]]
* [[22 lipca]] – [[Jerzy z Walii|Jerzy z Cambridge]], syn [[Wilhelm (książę
== Zmarli ==
{{osobny artykuł|Zmarli w roku 2013}}
* [[1 stycznia]]:
** [[Christopher Martin-Jenkins]], angielski dziennikarz sportowy (ur. [[1945]])
** [[Marian Wantoła]], polski rysownik, twórca filmów animowanych (ur. [[1926]])
* [[2 stycznia]]:
** [[Ladislao Mazurkiewicz]], urugwajski piłkarz polskiego pochodzenia (ur. [[1945]])
** [[Teresa Torańska]], polska dziennikarka, pisarka (ur. [[1944]])
** [[Paweł Paliwoda]], polski dziennikarz i publicysta (ur. [[1963]])
* [[3 stycznia]]:
** [[Aleksandra Ford-Sampolska]], polska aktorka (ur. [[1947]])
** [[Sergiu Nicolaescu]], rumuński reżyser i aktor (ur. [[1930]])
** [[Burry Stander]], południowoafrykański kolarz górski i szosowy (ur. [[1987]])
* [[4 stycznia]]:
** [[Jan Mikrut (duchowny)|Jan Mikrut]], polski zakonnik, katecheta i rekolekcjonista (ur. [[1942]])
* [[5 stycznia]] – [[Joseph-Aurèle Plourde]], kanadyjski duchowny katolicki, arcybiskup [[Ottawa|Ottawy]] (ur. [[1915]])
* [[7 stycznia]] – [[David R. Ellis|David Ellis]], amerykański reżyser filmowy, kaskader (ur. [[1952]])
* [[9 stycznia]] – [[James M. Buchanan]], amerykański ekonomista, laureat [[Laureaci Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii|Nagrody im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii]] (ur. [[1919]])
* [[10 stycznia]]:
** [[Maciej Korwin (reżyser teatralny)|Maciej Korwin]], polski reżyser teatralny (ur. [[1953]])
** [[Michał Smolorz]], polski dziennikarz, publicysta, reżyser (ur. [[1955]])
* [[11 stycznia]] – [[Aaron Swartz]], amerykański programista, publicysta, działacz polityczny i internetowy ([[Haktywizm|haktywista]]) (ur. [[1986]])
* [[13 stycznia]]:
** [[Mychajło Horyń]], ukraiński polityk, dysydent (ur. [[1930]])
** [[Michał Kulesza (prawnik)|Michał Kulesza]], polski prawnik, profesor (ur. [[1948]])
Linia 439 ⟶ 454:
* [[24 stycznia]] – [[Antoni Motyczka]], polski naukowiec, inżynier, polityk, senator VI, VII i VIII kadencji (ur. [[1941]])
* [[26 stycznia]] – [[Stefan Kudelski]], szwajcarski elektronik i wynalazca polskiego pochodzenia (ur. [[1929]])
* [[27 stycznia]]:
** [[Aleksander Bednarz]], polski aktor (ur. [[1941]])
** [[Acer Nethercott]], brytyjski wioślarz, srebrny medalista olimpijski (ur. [[1977]])
* [[28 stycznia]]:
** [[Ladislav Pavlovič]], słowacki piłkarz (ur. [[1926]])
** [[Stanisława Stanisławska-Majdrowicz]], polska tancerka, choreografka, reżyser teatralna (ur. [[1920]])
* [[31 stycznia]]:
** [[Elżbieta Biesiekierska|Elżbieta Szczygieł]], polska koszykarka (ur. [[1950]])
** [[Janusz Wichowski]], polski koszykarz (ur. [[1935]])
* [[1 lutego]]:
** [[Wladimir Jengibarian]], rosyjski bokser (ur. [[1932]])
** [[Ed Koch]], amerykański polityk, burmistrz [[Nowy Jork|Nowego Jorku]] (ur. [[1924]])
Linia 455 ⟶ 470:
* [[2 lutego]] – [[Chris Kyle]], amerykański wojskowy, żołnierz (ur. [[1974]])
* [[3 lutego]] – [[Matija Duh]], słoweński żużlowiec (ur. [[1989]])
* [[6 lutego]]:
** [[Szukri Balid]], tunezyjski polityk (ur. [[1964]])
** [[Mo-Do]], włoski muzyk (ur. [[1966]])
** [[Jan Pluta (muzyk)|Jan Pluta]], polski muzyk, perkusista zespołu [[Kombi (zespół muzyczny)|Kombi]] (ur. [[1953]])
* [[8 lutego]]:
** [[Giovanni Cheli]], włoski duchowny katolicki, kardynał (ur. [[1918]])
** [[Zbigniew Doda (szachista)|Zbigniew Doda]], polski szachista, mistrz międzynarodowy (ur. [[1931]])
** [[Alfred Sosgórnik]], polski lekkoatleta, kulomiot, dwukrotny olimpijczyk (ur. [[1933]])
* [[10 lutego]]:
** [[Krzysztof Michalski (filozof)|Krzysztof Michalski]], polski filozof (ur. [[1948]])
** [[Zhuang Zedong]], chiński tenisista stołowy (ur. [[1940]])
Linia 470 ⟶ 485:
* [[14 lutego]] – [[Aleksander Gudzowaty]], polski przedsiębiorca, prezes Bartimpexu (ur. [[1938]])
* [[16 lutego]] – [[Eric Ericson (dyrygent)|Eric Ericson]], szwedzki dyrygent chóralny i pedagog (ur. [[1918]])
* [[17 lutego]]:
** [[Sokrat Janowicz]], białoruski pisarz (ur. [[1936]])
** [[Bronisław Wolanin]], polski ceramik (ur. [[1937]])
* [[19 lutego]] – [[Robert C. Richardson]], amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. [[1937]])
* [[21 lutego]] – [[Aleksiej German]], rosyjski reżyser, scenarzysta, aktor i producent filmowy (ur. [[1938]])
* [[23 lutego]]:
** [[Wojciech Inglot]], polski przedsiębiorca, właściciel przedsiębiorstwa kosmetycznego Inglot Cosmetics (ur. [[1955]])
** [[Julien Ries]], belgijski duchowny katolicki, historyk religii, kardynał (ur. [[1920]])
* [[25 lutego]] – [[Cezary Kamienkow]], polski muzyk rockowy, basista, autor tekstów (ur. [[1962]])
* [[26 lutego]]:
** [[Marie-Claire Alain]], francuska organistka, nauczycielka i pedagog (ur. [[1926]])
** [[Stéphane Hessel]], francuski pisarz, dyplomata, działacz ruchu oporu (ur. [[1917]])
Linia 494 ⟶ 509:
** [[Alvin Lee]], angielski muzyk bluesrockowy, gitarzysta grupy [[Ten Years After]] (ur. [[1944]])
** [[Andriej Panin]], rosyjski aktor (ur. [[1962]])
* [[7 marca]]:
** [[Peter Banks]], brytyjski gitarzysta rockowy (ur. [[1947]])
** [[Damiano Damiani]], włoski reżyser i scenarzysta filmowy (ur. [[1922]])
* [[8 marca]] – [[Stanisław Głąbiński (dziennikarz)|Stanisław Głąbiński]], polski dziennikarz, publicysta (ur. [[1924]])
* [[10 marca]]:
** [[Liliana May Davies|Lillian]], szwedzka księżna (ur. [[1915]])
** [[Zofia Saretok]], polska aktorka (ur. [[1938]])
* [[11 marca]] – [[Florian Siwicki]], polski wojskowy, generał, polityk, członek [[Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego|WRON]], [[Ministerstwo Obrony Narodowej|minister obrony narodowej]] (ur. [[1925]])
* [[12 marca]]:
** [[Clive Burr]], angielski muzyk rockowy, perkusista (ur. [[1957]])
** [[Marek Skwarnicki]], polski poeta, publicysta, prozaik (ur. [[1930]])
* [[13 marca]]:
** [[Elżbieta Kilarska]], polska aktorka (ur. [[1931]])
** [[Władysław Stachurski]], polski piłkarz, trener (ur. [[1945]])
Linia 511 ⟶ 526:
* [[16 marca]] – [[Marina Solodkin]], izraelska polityk (ur. [[1952]])
* [[19 marca]] – [[Holger Juul Hansen]], duński aktor (ur. [[1924]])
* [[20 marca]]:
** [[James Herbert]], brytyjski pisarz, twórca horrorów (ur. [[1943]])
** [[Zillur Rahman]], bengalski polityk, [[Prezydenci Bangladeszu|prezydent Bangladeszu]] (ur. [[1929]])
* [[21 marca]]:
** [[Chinua Achebe]], nigeryjski pisarz, poeta (ur. [[1930]])
** [[Pietro Mennea]], włoski lekkoatleta, sprinter, polityk (ur. [[1952]])
* [[23 marca]]:
** [[Boris Bieriezowski]], rosyjski polityk (ur. [[1946]])
** [[Antoni Jozafat Nowak]], polski antropolog, franciszkanin (ur. [[1935]])
** [[Joe Weider]], współzałożyciel IFBB i twórca zawodów kulturystycznych Mr. Olympia i Ms. Olympia (ur. [[1919]])
* [[24 marca]] – [[Gurij Marczuk]], rosyjski i radziecki naukowiec i polityk (ur. [[1925]])
* [[26 marca]]:
** [[Krzysztof Kozłowski]], polski polityk, minister spraw wewnętrznych (ur. [[1931]])
** [[Jerzy Nowak (aktor)|Jerzy Nowak]], polski aktor (ur. [[1923]])
Linia 534 ⟶ 549:
* [[3 kwietnia]] – [[Ruth Prawer Jhabvala]], indyjska pisarka, scenarzystka (ur. [[1927]])
* [[4 kwietnia]] – [[Roger Ebert]], amerykański krytyk filmowy (ur. [[1942]])
* [[5 kwietnia]] – [[Władysław Jabłoński (
* [[6 kwietnia]]:
** [[Sławomir Archangielski|Sławomir Archangielskij (Kusterka)]], polski muzyk, kompozytor, basista zespołu [[Hate (zespół muzyczny)|Hate]] (ur. [[1985]])
** [[Bigas Luna]], hiszpański malarz, reżyser filmowy, scenarzysta (ur. [[1946]])
* [[8 kwietnia]] – [[Margaret Thatcher]], brytyjska polityk, [[Premierzy Wielkiej Brytanii|premier Wielkiej Brytanii]] (ur. [[1925]])
* [[9 kwietnia]] – [[Mordechaj Miszani]], izraelski prawnik, wojskowy i polityk (ur. [[1945]])
* [[10 kwietnia]] – [[Robert Edwards]], brytyjski biolog, fizjolog, laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|Nagrody Nobla]] (ur. [[1925]])
* [[11 kwietnia]]:
** [[Adam Galos]], polski historyk (ur. [[1924]])
** [[Hilary Koprowski]], polski lekarz, wirusolog i immunolog (ur. [[1916]])
Linia 558 ⟶ 573:
* [[26 kwietnia]] – [[George Jones (muzyk)|George Jones]], amerykański piosenkarz i autor utworów muzyki country (ur. [[1931]])
* [[28 kwietnia]] – [[Karol Jakubowicz]], polski politolog, publicysta, medioznawca (ur. [[1941]])
* [[2 maja]]:
** [[Jeff Hanneman]], amerykański gitarzysta, członek grupy [[Slayer]] (ur. [[1964]])
** [[Ivan Turina]], chorwacki piłkarz (ur. [[1980]])
* [[6 maja]]:
** [[Giulio Andreotti]], włoski polityk prawicowy, siedmiokrotny premier Włoch, pisarz, publicysta (ur. [[1919]])
** [[Maria Okońska]], polska polonistka, psycholog, absolwentka tajnych kompletów UW, uczestniczka powstania warszawskiego (ur. [[1920]])
* [[9 maja]]:
** [[Cezary Chlebowski]], polski pisarz (ur. [[1928]])
** [[Krzysztof Dunin-Wąsowicz]], polski historyk, varsavianista, profesor zwyczajny historii (ur. [[1923]])
* [[15 maja]] – [[Henrique Rosa]], gwinejski polityk, [[Przywódcy Gwinei Bissau|prezydent Gwinei Bissau]] (ur. [[1946]])
* [[17 maja]] – [[Jorge Rafael Videla]], argentyński polityk, generał, [[Prezydenci Argentyny|prezydent Argentyny]] (ur. [[1925]])
* [[18 maja]]:
** [[Aleksiej Bałabanow]], rosyjski reżyser, scenarzysta i producent filmowy (ur. [[1959]])
** [[Marek Jackowski]], polski muzyk rockowy, kompozytor, gitarzysta, aranżer; lider grupy [[Maanam]] (ur. [[1946]])
Linia 577 ⟶ 592:
* [[26 maja]] – [[Jack Vance]], amerykański pisarz (ur. [[1916]])
* [[28 maja]] – [[Wiktor Kulikow]], rosyjski polityk, [[Marszałek (stopień wojskowy)|marszałek]] [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] (ur. [[1921]])
* [[4 czerwca]]:
** [[Lucjan Szołajski]], polski lektor, spiker (ur. [[1930]])
** [[Marcin Szyszko]], polski perkusista, muzyk grupy [[Wilki (zespół muzyczny)|Wilki]] w latach
* [[5 czerwca]] – [[Stanisław Nagy]], polski duchowny katolicki, [[Sercanie|sercanin]], [[Polscy kardynałowie|kardynał]] (ur. [[1921]])
* [[7 czerwca]] – [[Pierre Mauroy]], francuski polityk, [[Premierzy Francji|premier Francji]] (ur. [[1928]])
Linia 585 ⟶ 600:
* [[13 czerwca]] – [[Tadeusz Zbigniew Dworak]], polski astronom (ur. [[1942]])
* [[14 czerwca]] – [[Georg Dietrich]], przedsiębiorca niemiecki, honorowy obywatel [[Olsztyn]]a (ur. [[1922]])
* [[19 czerwca]]:
** [[James Gandolfini]], amerykański aktor (ur. [[1961]])
** [[Gyula Horn]], węgierski polityk, [[Premierzy Węgier|premier Węgier]] (ur. [[1932]])
Linia 603 ⟶ 618:
* [[6 sierpnia]] – [[Lidia Korsakówna]], polska aktorka (ur. [[1934]])
* [[8 sierpnia]] – [[Karen Black]], amerykańska aktorka (ur. [[1939]])
* [[9 sierpnia]] – [[Stanisław Włodarczyk (biblista)|Stanisław Włodarczyk]], polski duchowny katolicki, biblista (ur. [[1939]])
* [[12 sierpnia]] – [[Jan Friso|Johan Friso]], holenderski książę (ur. [[1968]])
* [[14 sierpnia]] – [[Elżbieta Piwek]], polska aktorka (ur. [[1954]])
Linia 612 ⟶ 628:
* [[21 sierpnia]] – [[Charles Gordon Fullerton]], amerykański astronauta (ur. [[1936]])
* [[23 sierpnia]] – [[Konstanty Miodowicz]], polski polityk (ur. [[1951]])
* [[26 sierpnia]] – [[Alicja Miguła]], polska koszykarka (ur. [[1933]])
* [[29 sierpnia]] – [[Peter Grzybowski]], polski artysta multimedialny, performer i malarz (ur. [[1954]])
* [[30 sierpnia]] – [[Seamus Heaney]], irlandzki poeta, laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|Nagrody Nobla]] (ur. [[1939]])
Linia 634 ⟶ 651:
* [[12 października]] – [[Wojciech Krolopp]], polski dyrygent i baryton (ur. [[1945]])
* [[15 października]] – [[Sean Edwards]], monakijski kierowca wyścigowy (ur. [[1986]])
* [[23 października]] – [[Ene-Lille Kitsing]], estońska koszykarka (ur. [[1934]])
* [[25 października]] – [[Hal Needham]], amerykański reżyser filmowy (ur. [[1931]])
* [[27 października]] – [[Lou Reed]], amerykański muzyk rockowy, lider grupy [[The Velvet Underground]] (ur. [[1942]])
Linia 639 ⟶ 657:
* [[31 października]] – [[Henryk Markiewicz]], polski historyk i teoretyk literatury (ur. [[1922]])
* [[3 listopada]] – [[Gerard Cieślik]], polski piłkarz (ur. [[1927]])
* [[12 listopada]]:
** [[Konrad Rudnicki]], polski astronom (ur. [[1926]])
** [[John Tavener]], brytyjski kompozytor (ur. [[1944]])
Linia 656 ⟶ 674:
* [[14 grudnia]] – [[Peter O’Toole]], irlandzki aktor (ur. [[1932]])
* [[16 grudnia]] – [[Ray Price]], amerykański piosenkarz country (ur. [[1926]])
* [[18 grudnia]]:
** [[Ronnie Biggs]], angielski przestępca, członek gangu, który dokonał [[Napad stulecia (1963)|napadu stulecia]] (ur. [[1929]])
** [[Brunon Synak]], polski socjolog, polityk (ur. [[1943]])
Linia 664 ⟶ 682:
* [[26 grudnia]] – [[Mártha Eggerth]], węgierska śpiewaczka operetkowa, aktorka, żona [[Jan Kiepura|Jana Kiepury]] (ur. [[1912]])
* [[28 grudnia]] – [[Halton Arp]], amerykański astronom (ur. [[1927]])
* [[29 grudnia]]:
** [[Wojciech Kilar]], polski pianista i kompozytor muzyki poważnej, twórca muzyki filmowej, dyrygent (ur. [[1932]])
** [[Walenty Titkow]], polski polityk komunistyczny, wiceminister zdrowia (ur. [[1917]])
Linia 672 ⟶ 690:
* [[15 lutego]] – przelot [[Planetoida|planetoidy]] [[(367943) Duende]] w bardzo bliskiej odległości od Ziemi
* [[25 kwietnia]] – [[Zaćmienie Księżyca|częściowe zaćmienie Księżyca]]
* [[9 maja]]-[[10 maja]] – [[Zaćmienie Słońca|obrączkowe zaćmienie Słońca]] ([[Saros]] 138). Zaćmienie zaczęło się w pobliżu Jeziora Rozczarowania na [[Pustynia Gibsona|Pustyni Gibsona]] w [[Australia Zachodnia|Australii Zachodniej]]. Wędrując na północny wschód przeszło przez [[Terytorium Północne]] i [[Jork (półwysep)|półwysep Jork]] oraz sam kraniec [[Papua-Nowa Gwinea|Papui-Nowej Gwinei]] osiągnęło maksymalną wartość sześciu minut trzy sekundy w odległym od lądu punkcie południowego [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]]<ref name="saros">{{Cytuj książkę |
* [[25 maja]] – półcieniowe zaćmienie Księżyca
* [[18 października]] – półcieniowe zaćmienie Księżyca
* [[3 listopada]] – hybrydowe zaćmienie Słońca (obrączkowo-całkowite zaćmienie Słońca) (Saros 143). Cień dotknął po raz pierwszy [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]] około 700 kilometrów od brzegów [[Karolina Północna|Karoliny Północnej]] i [[Karolina Południowa|Południowej]]. Największe zaćmienie, gdy faza całkowita trwała jedną minutę 40 sekund, wystąpiło około 400 kilometrów od brzegów [[Liberia|Liberii]]. Cień opuścił Ziemię na granicy [[Etiopia|Etiopii]] i [[Somalia|Somalii]]
== Nagrody Nobla ==
| |||