Wikipedia

Onuca: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
"W czasie inwazji Rosji na Ukrainę onuca stała się popularną obelgą, wymierzoną w osoby o prorosyjskich/antyukraińskich poglądach lub oskarżanych o bycie płatnymi rosyjskimi trollami" Czy to naprawdę jest encyklopedyczne?
Znaczniki: Ręczne wycofanie zmian Wycofane
Qbens (dyskusja | edycje)
2738 edycji
→W polityce: Poprawa stylu
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
 
(Nie pokazano 17 wersji utworzonych przez 12 użytkowników)
Linia 1:
{{Nie mylić z|[[ONUCA]] -– misja pokojowa ONZ}}
[[Plik:FootClothFromFinnishDefenceForces.JPG|thumb|Onuca używana przez [[Finlandia|fińskie]] siły samoobrony do 1990 roku]]
[[Plik:Gorelov youri g pacifist.jpg|thumb|Radziecki żołnierz w okopie suszy onuce]]
'''Onuca''' ([[Gwara górali łąckich|gwar.]]. ''łonyca)'' – [[kwadrat]]owy (ok.około 40×40 cm40 × 40 centymetrów) lub [[prostokąt]]ny (ok.około 40 × 80 40×80 cmcentymetrów) kawałek [[tkaninaTkanina|tkaniny]] [[lenLen|lnianej]] lub [[Bawełna (włókno)|bawełnianej]] [[flanelaFlanela|flaneli]] używany zamiast [[Skarpetki|skarpet]]. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.
 
Używana była w dawnej [[Polska|Polsce]]. Pod koniec [[Historia Polski 1697-1763(1697–1763)|czasów saskich]] w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i [[:wikt:meszt|mesztów]] tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno [[Oficer (wojsko)|oficerowie]], jak i [[żołnierz]]e, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce [[pończochyPończochy|pończoch]] i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania<ref>{{cytujCytuj stronę | url = http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm | tytuł = Litera O | nazwisko = Gloger | imię = Zygmunt | data = 1900-1903 | praca = Encyklopedia Staropolska | opublikowany = Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański | język = pl | data dostępu = 2011-11-14}}</ref>.
 
Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80. XX wieku, gdy skarpety były już w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, onuca była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od [[obuwieObuwie|obuwia]]. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia [[Stopa człowieka|stóp]]{{Fakt|data=2022-10}}.
 
Współcześnie onuc używają niektóre armie państw byłego [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRRZwiązku Radzieckiego]]. Z wyposażenia armii rosyjskiej onuce zostały wycofane oficjalnie w 2013 roku<ref>{{Cytuj stronę | url = https://dzieje.pl/rozmaitosci/rosyjska-armia-po-300-latach-rezygnuje-z-onuc | tytuł = Rosyjska armia po 300 latach rezygnuje z onuc | autor = | data = 2013-01-15 | opublikowany = dzieje.pl | data dostępu = 2022-03-04}}</ref>.
Z wyposażenia armii rosyjskiej onuce zostały wycofane oficjalnie w 2013 roku<ref>{{cytuj stronę|url=https://dzieje.pl/rozmaitosci/rosyjska-armia-po-300-latach-rezygnuje-z-onuc|tytuł=Rosyjska armia po 300 latach rezygnuje z onuc|data dostępu=4 marca 2022|autor=|data=2013-01-15|opublikowany=dzieje.pl}}</ref>.
 
Onuce stosowane są również w [[górnictwoGórnictwo|górnictwie]]<ref>{{cytujCytuj stronę | url = http://web.archive.org/web/20120126182334/http://odziez-robocza-bhp.pl:80/2011/08/01/kto-pierze-robocza-odziez-gornikow/ | tytuł = Pranie odzieży roboczej górników | data = 2011-08-01 | opublikowany = Odzież robocza BHP | język = pl | data dostępu = 2011-11-14}}</ref>, gdzie istnieje potrzeba długotrwałego noszenia butów gumowych i istnieje ryzyko otarć związanych z brakiem możliwości ich ściągnięcia, i zsunięciem skarpet.▼
Zalety:
* po praniu szybko schnie,
* można ją zrobić samodzielnie z tkaniny, którą aktualnie dysponujemy,
* jest trwalsza od skarpet.
 
Wady:
* jest trudniejsza w zakładaniu od skarpet,
* jest większa niż skarpety (wymaga większego buta),
* źle założona może spowodować otarcia,
* nie można w nich chodzić bez obuwia.
 
▲Onuce stosowane są również w [[górnictwo|górnictwie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://odziez-robocza-bhp.pl/2011/08/01/kto-pierze-robocza-odziez-gornikow/|tytuł=Pranie odzieży roboczej górników|data=2011-08-01|opublikowany=Odzież robocza BHP|język=pl|data dostępu=2011-11-14}}</ref>, gdzie istnieje potrzeba długotrwałego noszenia butów gumowych i istnieje ryzyko otarć związanych z brakiem możliwości ich ściągnięcia, i zsunięciem skarpet.
 
== W polityce ==
W czasie [[Inwazja Rosji na Ukrainę|inwazji Rosji na Ukrainę]] słowo ''onuca'' stało się w Internecie popularną obelgą, wymierzoną w osoby o prorosyjskich/antyukraińskich poglądach lub oskarżanych o bycie płatnymi [[Brygady sieciowe|rosyjskimi trollami]]<ref>{{Cytuj | tytuł = Onuce i pożyteczni idioci. Jak Rosja sieje w Polsce zamęt dzięki prawicy | data dostępu = 2022-03-19 | opublikowany = Newsweek.pl | url = https://www.newsweek.pl/opinie/wojna-w-ukrainie-jak-rosyjska-dezinformacja-dziala-dzieki-polskiej-prawicy/nxm4rtd | język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj | autor = Tomasz Rowiński | tytuł = Zastanów się, czy nie jesteś „ruską onucą” | data = 2022-03-11 | data dostępu = 2022-03-19 | opublikowany = „Do Rzeczy” | url = https://dorzeczy.pl/plus/274375/rowinski-zastanow-sie-czy-nie-jestes-ruska-onuca.html | język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj | tytuł = Ruska onuca – co oznacza określenie, którym bywa nazywany Grzegorz Braun? | data dostępu = 2022-03-19 | opublikowany = vibez.pl | url = https://vibez.pl/wydarzenia/ruska-onuca-co-oznacza-okreslenie-ktorym-bywa-nazywany-grzegorz-braun-6748261990349568a | język = pl}}</ref>. Od „ruskich onuc” wyzwany został [[poseł]] [[Grzegorz Braun]] przez [[Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|wicemarszałek]] [[Małgorzata Gosiewska|Małgorzatę Gosiewską]]<ref>{{Cytuj |autor = Łukasz Kuczera |tytuł = "Największy cham Rzeczypospolitej, ruska onuca". Awantura w Sejmie |data = 2022-11-16 |data dostępu = 2023-11-13 |opublikowany = wiadomosci.wp.pl |url = https://wiadomosci.wp.pl/najwiekszy-cham-rzeczypospolitej-ruska-onuca-awantura-w-sejmie-6834650249665184a |język = pl}}</ref>.
{{Wikisłownik|onuca}}
{{commonscat|Footwraps}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Onuca”