Jaszuny: Różnice pomiędzy wersjami

|opis zdjęcia = [[Pałac Balińskich w Jaszunach|Pałac Balińskich i Śniadeckich]]

|flaga = Flag of Jašiūnai.png

|państwo = LTUokręg wileński

|1. jednostka administracyjna = [[okręg wileński|wileński]]

|datapowierzchnia założenia = 1402

|zarządzającyrok = Zdzisław Mażejko = 2011

|powierzchnia liczba ludności = 7,23642

|wysokość gęstość zaludnienia = 155

'''Jaszuny''' ([[lit.]] ''Jašiūnai'') – [[miasteczka na Litwie|miasteczko na Litwie]], położone na południe od [[Wilno|Wilna]] i o 17 km na północny zachód od [[Soleczniki|Solecznik]], na skraju [[Puszcza Rudnicka|Puszczy Rudnickiej]]. Siedziba [[Jaszuny (gmina)|gminy Jaszuny]], w skład której wchodzi 41 wsi, ponad 3,5 tys. mieszkańców i jest położone na obszarze 108261,9 km².

Historyczna siedziba rodowa Radziwiłłów, potem Balińskich. W [[Pałac Balińskich w Jaszunach|pałacu w Jaszunach]] bywali: [[Adam Mickiewicz]], [[Juliusz Słowacki]], [[Jan Śniadecki|bracia ŚniadeccyJan]] i wiele[[Jędrzej innychŚniadecki|Jędrzej]] postaciŚniadeccy.

[[Pałac Balińskich w Jaszunach]] otoczony jest 25-hektarowym parkiem (ochronie podlega 22,6 ha). Park założony został w okresie budowy pałacu, pod koniec XIX w. znacznie poszerzony za sprawą Pawłowicza, który był ogrodnikiem. Park przylegał do sadu owocowego. Jedna z polanek w jaszuńskim parku nazywa się „polanką Juliusza Słowackiego”. Młody Juliusz posadził tu brzozę, a akcja I aktu „Kordiana” rozgrywa się w Jaszunach. Słowacki był w Jaszunach co najmniej trzykrotnie: w końcu grudnia 1827 roku, spędzając święta u Balińskich. Następnie 24 czerwca 1828 roku i na początku lipca tegoż roku.

W Jaszunach działają aż dwiatrzy gimnazjumszkoły i szkoła średniaśrednie – polskie Gimnazjumpolska im. Michała Balińskiego, rosyjska „Jedynka”, litewskieoraz gimnazjumlitewska „Aušros” oraz rosyjska szkoła „Jedynka”. W sumie do szkół w Jaszunach uczęszcza około 500900 uczniów. Jest i litewsko-polskie przedszkole „Žilvitis”. Szkoła w Jaszunach zostaapowstała założona 14 września 1900 roku, a trzy lata później wybudowanona nowypoczątku budynekXX wieku. Pierwsza nauczycielka miejscowych dzieci, Katarzyna Rodziewicz, spoczywa na jaszuńskim starym cmentarzu. Kolejna „uczitielnica” – bo były lata carskiej Rosji – Jelena Władimirska, za swój szlachetny trud została odznaczona „miedalju za usierdije”. Od roku 1954 szkoła w Jaszunach miała status średniej i w pewnym okresie była trójjęzyczną (polsko-rosyjsko-litewska), jak większość średnich na tych terenach. W grudniu 1988 szkoła średnia otrzymała za patrona Michała Balińskiego. W 1991 roku szkoła litewska przeniosła się do innego budynku a wkrótce władze litewskie wybudowały olbrzymi budynek na potrzeby miasteczka, w którym rodzin litewskich doliczyć się można naprawdę niewiele.

W 1994 roku nastąpił podział polskiej i rosyjskiej szkoły. Powstały dwie biblioteki, dwa muzea szkolne, w jednym z których akcentuje się staroobrzędowe zwyczaje wsi Gaj, zaś w drugim – dawną świetność zamieszkałych tu rodzin Śniadeckich, Balińskich. W roku 2015 szkoła została powyższona do miana gimnazjum.

Dziś szkoły mają wspólne pracownie przedmiotowe, uczą się pod wspólnym dachem, który ufundowała JaszuńskiemuJaszuńskiej GimnazjumSzkole Średniej im. M. Balińskiego „Wspólnota Polska”. Dyrektorem gimnazjumszkoły przez długi czas byłjest Kazimierz Karpicz. Dziś Pan Karpicz jest dyrektorem odnowionego Pałacu Balińskich i Śniadeckich, a jego miejsce zajął były nauczyciel z biologii Mirosław Mickielewicz.
W 2002 r. w szkole im. M. Balińskiego uczyło się 343 uczniów, 20 kompletów klas plus zerówka. Ponad 50% dzieci dojeżdżało do szkoły spoza Jaszun. Zespół nauczycielski stanowi 39 osób, z których prawie połowa nie tylko w tej szkole pracuje. W szkole działa zespół dziecięcy „Gromada”, szkoła muzyczna, klub sportowy, a także przy gimnazjum działają dwie drużyny harcerskie - żeńska 1 JDH "Wrzos" i męska 2 JDH "Orły". W muzeum szkolnym możemy się zapoznać z historią Jaszun i ich byłych właścicieli. Uczniowie opiekują się m.in. cmentarzem.

* [{{Cytuj stronę | url = http://tunelis.ginklai.net/others/Jasiunai/ | tytuł = Opis pałacu | opublikowany = tunelis.ginklai.net | archiwum = https://web.archive.org/web/20071102052554/http://tunelis.ginklai.net/others/Jasiunai/ Opis| pałacu]zarchiwizowano = 2007-11-02}} {{lang|lt}}

* [{{Cytuj stronę | url = http://musupaveldas.lt/lt/misc/object?id=19284 | tytuł = Strona muzeum | opublikowany = musupaveldas.lt | archiwum = https://web.archive.org/web/20110703130742/http://musupaveldas.lt/lt/misc/object?id=19284 Strona| muzeum]zarchiwizowano = 2011-07-03}} {{lang|lt}}