Chytridiomykoza: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Wersja z 23:12, 20 lip 2006 edytuj Zwiastun (dyskusja \| edycje) 276 edycji nowy artykuł		Aktualna wersja na dzień 22:11, 14 sie 2024 edytuj anuluj edycję InternetowyGołąb (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 9494 edycje m doi
(Nie pokazano 43 wersji utworzonych przez 33 użytkowników)
Linia 1: [[Plik:Chytridiomycosis in Rana muscosa.png\|thumb\|Zaawansowane stadium chytridiomikozy u ''[[Rana muscosa]]'']] '''Chytridiomycosis''' jest śmiertelną chorobą grzybiczną spowodowaną przez grzyba gatunku ''Batrachochytrium dendrobatidis'', która występuje głównie w wielu gatunków żab w ameryce północnej, środkowej, i południowej, i w australii. Podejrzane jest iż ta choroba grzybiczna spowodowała gwałtowne spadki liczb i zniknięcia całkowite w wielu gatunków żab w wymienionych obszarach. Obecnie nie jest znany ani sposób wyleczenia tej choroby ani dlaczego ona prowadzi do śmierci tylko u niektórych gatunków. [[Plik:Chytridiomycosis2.jpg\|thumb\|Skóra ''[[Kikutnik pstry\|Atelopus varius]]'' z zaznaczonymi [[zarodnia]]mi zawierającymi liczne [[pływka\|zoospory]] ''Batrachochytrium'']] '''Chytridiomykoza''' (''chytridiomycosis'') – [[choroba]] grzybicza skóry spowodowana przez grzyby z rodzaju ''[[Batrachochytrium]]'', zwłaszcza ''[[Batrachochytrium dendrobatidis]]''. Występuje u wielu gatunków [[płazy\|płazów]] na wszystkich kontynentach, głównie w [[Ameryka Północna\|Ameryce Północnej]], [[Ameryka Środkowa\|Środkowej]] i [[Ameryka Południowa\|Południowej]] oraz w [[Australia\|Australii]]. Choroba prawdopodobnie pojawiła się w [[Afryka Subsaharyjska\|Afryce Subsaharyjskiej]] w latach 30. XX wieku, a stamtąd rozprzestrzeniła na inne kontynenty{{r\|chronmy}}. U zarażonych osobników dochodzi do spadku transportu [[elektrolit]]ów w [[naskórek\|naskórku]] o ponad połowę, [[hipokaliemia\|hipokaliemii]] i [[hiponatremia\|hiponatremii]] (zmniejszenia stężenia w surowicy krwi jonów potasu o około 20%, a jonów sodu o około 50%), co prowadzi do [[asystolia\|zatrzymania pracy serca]] i śmierci{{r\|science09}}. Choroba ''Batrachochytrium dendrobatidis'' pierw wystąpiła w niektórych żabach afrykańskich z rodzaju ''Xenopus''. Z badań przeprowadzonych w laboratoriach wynika że ten gatunek grzybu źle się utrzymuje w niskich temperaturach, ale narażenie na wysokie temperatury żab zarażonych zabija grzyba. To może wyjaśnić dlaczego ta choroba występuje głównie w chłodnych klimatach. Prawdopodobnie choroba ta spowodowała gwałtowny spadek liczby, a niekiedy całkowite wymarcie wielu gatunków płazów na wielu terenach{{r\|pnas}}, jak np. ''[[Atelopus patazensis]]''{{r\|Venegas}}. W niektórych przypadkach zarażone zwierzęta mogą jednak żyć stosunkowo długo, nie wykazując widocznych objawów choroby{{r\|copeia}}. Obecnie nie jest znana przyczyna śmiertelnego przebiegu choroby tylko u niektórych gatunków. ~~Ostatnio widoczny był znaczny spadek liczb australijskich żab co można przynajmniej częściowo przypisać epidemii atakującej te zwierzęta grzybicznej choroby ''chytridiomycosis''.~~ ''Batrachochytrium dendrobatidis'' źle toleruje temperatury powyżej 28 °C (w temperaturze 32 °C ginie w 96 godzin, a w temperaturze 37 °C – w cztery godziny), stąd ekspozycja zarażonej żaby na wysoką temperaturę zabija komórki grzyba{{r\|Woodhamsetal}}. Niskie temperatury, podobnie jak stres i działanie szkodliwych substancji chemicznych, osłabiają [[układ odpornościowy]] płaza i zmniejszają wydzielanie [[peptydy antydrobnoustrojowe\|peptydów antydrobnoustrojowych]] i [[przeciwciało\|przeciwciał]], a także przeciwgrzybiczych [[metabolit]]ów produkowanych przez symbiotyczne bakterie skóry{{r\|icb11}}. Przebieg choroby jest podobny w warunkach naturalnych i laboratoryjnych{{r\|plos12}}. Przynajmniej niektóre gatunki płazów potrafią nauczyć się unikania patogenu i nabyć na niego oporność. Kontakt z martwymi grzybami może uodpornić na niego zwierzęta. Wystawienie płazów na antygeny ''Batrachochytrium'' może być jedną z metod ochrony zagrożonych populacji{{r\|nature14}}. == Przypisy == <references> <ref name="pnas">{{Cytuj pismo \|autor = Lee Berger, Rick Speare, Peter Daszak, D. Earl Green, Andrew A. Cunningham, C. Louise Goggin, Ron Slocombe, Mark A. Ragan, Alex D. Hyatt, Keith R. McDonald, Harry B. Hines, Karen R. Lips, Gerry Marantelli, Helen Parkes \|tytuł = Chytridiomycosis causes amphibian mortality associated with population declines in the rain forests of Australia and Central America \|url = http://www.pnas.org/content/95/15/9031 \|czasopismo = Proceedings of the National Academy of Sciences \|wolumin = 95 \|wydanie = 15 \|strony = 9031–9036 \|rok = 1998 \|doi = 10.1073/pnas.95.15.9031 \|pmid = 9671799 \|język = en}}</ref> <ref name="copeia">{{Cytuj pismo \|autor = Scott Carver, Ben D. Bell, Bruce Waldman \|tytuł = Does chytridiomycosis disrupt amphibian skin function? \|czasopismo = Copeia \|wolumin = 2010 \|wydanie = 3 \|strony = 487–495 \|rok = 2010 \|doi = 10.1643/CH-09-128 \|język = en}}</ref> <ref name="Woodhamsetal">{{Cytuj pismo \|autor = Douglas C. Woodhams, Ross A. Alford, Gerry Marantelli \|tytuł = Emerging disease of amphibians cured by elevated body temperature \|url = http://www.int-res.com/articles/dao2003/55/d055p065.pdf \|czasopismo = Diseases of Aquatic Organisms \|wolumin = 55 \|strony = 65–67 \|rok = 2003 \|pmid = 12887256 \|język = en}}</ref> <ref name="science09">{{Cytuj pismo \|autor = Jamie Voyles, Sam Young, Lee Berger, Craig Campbell, Wyatt F. Voyles, Anuwat Dinudom, David Cook, Rebecca Webb, Ross A. Alford, Lee F. Skerratt, Rick Speare \|tytuł = Pathogenesis of chytridiomycosis, a cause of catastrophic amphibian declines \|url = http://web.archive.org/web/20170810101604/http://www.caudata.org/forum/attachments/f1173-advanced-newt-salamander-topics/f1175-herpetological-science-politics/f1181-other-scientific-studies/8208d1256548413-pathogenesis-chytridiomycosis-cause-catastrophicamphibian-declines-pathogenesis-chytridiomycosis-cause-catastrophicamphibian-declines.pdf \|czasopismo = Science \|wolumin = 326 \|wydanie = 5952 \|strony = 582–585 \|rok = 2009 \|doi = 10.1126/science.1176765 \|język = en}}</ref> <ref name="icb11">{{Cytuj pismo \|autor = Louise A. Rollins-Smith, Jeremy P. Ramsey, James D. Pask, Laura K. Reinert, Douglas C. Woodhams \|tytuł = Amphibian immune defenses against chytridiomycosis: Impacts of changing environments \|czasopismo = Integrative and Comparative Biology \|wolumin = 51 \|wydanie = 4 \|strony = 552–562 \|rok = 2011 \|doi = 10.1093/icb/icr095 \|język = en}}</ref> <ref name="plos12">{{Cytuj pismo \|autor = Jamie Voyles, Vance T. Vredenburg, Tate S. Tunstall, John M. Parker, Cheryl J. Briggs, Erica Bree Rosenblum \|tytuł = Pathophysiology in mountain yellow-legged frogs<em> (Rana muscosa) </em> during a chytridiomycosis outbreak \|czasopismo = PLoS ONE \|oznaczenie = 7 (4): e35374 \|rok = 2012 \|doi = 10.1371/journal.pone.0035374 \|język = en}}</ref> <ref name="nature14">{{Cytuj pismo \|autor = Taegan A. McMahon i inni \|tytuł = Amphibians acquire resistance to live and dead fungus overcoming fungal immunosuppression \|czasopismo = Nature \|wolumin = 511 \|strony = 224–227 \|rok = 2014 \|doi = 10.1038/nature13491 \|język = en}}</ref> <ref name="chronmy">{{Cytuj pismo \|autor = Piotr Sura, Ewelina Janulis, Piotr Profus \|tytuł = Chytridiomikoza – śmiertelne zagrożenie dla płazów \|czasopismo = Chrońmy Przyrodę Ojczystą \|wolumin = 66 \|wydanie = 6 \|strony = 406–421 \|rok = 2010}}</ref> <ref name="Venegas">{{Cytuj pismo \|autor = Pablo J. Venegas, Alessandro Catenazzi, Karen Siu-Ting, Jorge Carrillo \|tytuł = Two new harlequin frogs (Anura: Atelopus) from the Andes of northern Peru \|url = http://web.archive.org/web/20220820010857/https://www.salamandra-journal.com/index.php/home/contents/2008-vol-44/65-venegas-p-j-a-catenazzi-k-siu-ting-j-carrillo/file \|czasopismo = SALAMANDRA – German Journal of Herpetology \|wydanie = 44 \|wolumin = 3 \|strony = 163–176 \|issn = 0036-3375 \|język = en \|data = 2008}}</ref> </references> {{Kontrola autorytatywna}} [[Kategoria:Choroby grzybicze]] [[Kategoria:Choroby skóry]] [[Kategoria:Choroby zakaźne zwierząt]]