Jezioro Powidzkie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m lit.
lit.
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 13 użytkowników)
Linia 8:
|lokalizacja =
|miasta nadbrzeżne = [[Powidz (województwo wielkopolskie)|Powidz]], [[Giewartów]], [[Kosewo (województwo wielkopolskie)|Kosewo]], [[Przybrodzin]]
|region = [[PojezierzeRównina GnieźnieńskieWrzesińska]]
|wysokość lustra = 98,3-98,5
|wyspy =
Linia 16:
|głębokość średnia = 11,5-12,7
|głębokość max = ok. 50
|długość brzegu = 33 910m910 m
|objętość = 134 776,2-131 279,2 tys. m³
|rodzaj jakości = jakość
|jakość = II (w roku 2012)<ref name="klasa">{{cytuj stronę |url = http://poznan.wios.gov.pl/gis/ocena2013/jeziora/Jez_Powidzkie_2012.pdf |tytuł = Klasyfikacja wskaźników jakości wód |opublikowany = poznan.wios.gov.pl |język = pl |data dostępu = 2016-01-07}}</ref>
|zasolenie =
|rzeki zasilające =
Linia 32:
[[Plik:Giewartow - kapielisko.JPG|thumb|left|Kąpielisko w Giewartowie]]
[[Plik:Gniezno Narrow Gauge Railway (Poland, October 2011).jpg|thumb|left|Fragment linii [[Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa|GKW]] nad Jeziorem Powidzkim]]
'''Jezioro Powidzkie''' – jest [[jezioro polodowcowe|jeziorem polodowcowym]] typu [[jezioro rynnowe|rynnowego]] w [[Województwo wielkopolskie|woj.województwie wielkopolskim]], w [[Powiat słupecki|powiecie słupeckim]], w [[Powidz (gmina)|gminie Powidz]] (oraz częściowo w gminiei [[Ostrowite (gmina)|Ostrowite]]), leżące na terenie [[PojezierzeRównina GnieźnieńskieWrzesińska|PojezierzaRówniny GnieźnieńskiegoWrzesińskiej]]<ref>{{rCytuj |Raport2004}}tytuł = Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. Jest|data największym= jeziorem2018 [[województwo|opublikowany = warmaz.pl wielkopolskie|województwaurl wielkopolskiego]]= https://warmaz.pl/mapy/regiony/ |język = pl}}</ref>.
 
== Charakterystyka ==
Jest największym jeziorem [[województwo wielkopolskie|województwa wielkopolskiego]] i najczystszym jeziorem w [[Polska|Polsce]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Wyborcza.pl |data dostępu = 2023-08-28 |opublikowany = poznan.wyborcza.pl |url = https://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,30105532,najczystsza-woda-w-polskim-jeziorze-jest-w-powidzu-to-dla-niej.html}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Telewizja Polska S.A |tytuł = Jeziora w Polsce z krystalicznie czystą wodą. Tu wypoczniesz jak na Malediwach |data dostępu = 2023-08-28 |opublikowany = www.tvp.pl |url = https://www.tvp.pl/71134278/jeziora-w-polsce-z-krystalicznie-czysta-woda-tu-wypoczniesz-jak-na-malediwach |język = pl}}</ref>.
[[Plik:Źródło Meszny.jpg|alt=Jezioro Powidzkie w Giewartowie, źródło Meszny|lewo|mały|Wypływ rzeki Meszny z Jeziora Powidzkiego]]
Jezioro Powidzkie jest źródłem rzeki [[Meszna (dopływ Warty)|Meszny]], wypływającej z jeziora pomiędzy [[Giewartów|Giewartowem]] a [[Kochowo|Kochowem]]<ref>{{Cytuj |tytuł = JEZIORO POWIDZ – Wedkarski Powidz |data dostępu = 2017-06-01 |opublikowany = wedkarskipowidz.pl |url = http://wedkarskipowidz.pl/jezioro-powidz/ |język = pl-PL}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Powidzkie Jezioro - WIEM, darmowa encyklopedia |data dostępu = 2017-06-01 |opublikowany = portalwiedzy.onet.pl |url = http://portalwiedzy.onet.pl/9156,,,,powidzkie_jezioro,haslo.html}}</ref>.
 
W ciągu ostatnich kilku lat brzegi jeziora przesunęły się w niektórych miejscach do 5 metrów, a [[mielizna]] na środku jeziora, przekształciła się w małą wyspę. Jezioro objęte jest strefą ciszy, co sprawia, że wody jeziora są czyste z dobrze rozwiniętą [[fauna|fauną]] (m.in. [[łabędź niemy]] czy [[Żuraw zwyczajny|żuraw]]) i [[flora|florą]] (np. [[Komonica wąskolistna|komornica wąskolistna]])<ref name=":0">Piotr Maluśkiewicz, Województwo konińskie : szkic monograficzny, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, s. 250-251, <nowiki>ISBN 83-01-00534-3</nowiki>, OCLC 11783554</ref>.
 
W części północnej w jezioro wrzyna się długi na 3,5 km Półwysep Ostrowski<ref name=":0" />.
 
Jezioro ma doskonałe warunki do kąpieli oraz do uprawienia sportów wodnych. Kąpieliska znajdują się m.in. w Giewartowie, [[Kosewo (województwo wielkopolskie)|Kosewie]], [[Powidz (województwo wielkopolskie)|Powidzu]] i [[Przybrodzin|Przybrodzinie]]<ref name=":0" />.
 
Podczas zaborów przez jezioro przebiegała granica rosyjsko-pruska<ref name=":0" />.
 
== Dane morfometryczne ==
Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 1035,9 [[hektar|ha]]{{r|Raport2004}} przez 1097,5 ha{{r|Choinski2006}} do 1174,7 ha{{r|IRS}}.
 
Zwierciadło wody położone jest na wysokości 98,4-984–98,5 [[metr|m]] [[n.p.m.]]{{r|Choinski2006}} lub 98,3 m n.p.m.{{r|IRS}} Średnia głębokość jeziora wynosi 11,5 m{{r|IRS}} lub 12,7 m{{r|Raport2004}}, natomiast głębokość maksymalna 46,0 m{{r|IRS}} lub 45,4 m{{r|Raport2004}}.
 
Na podstawie badań przeprowadzonych w 2004 roku wody jeziora zaliczono do [[Klasy czystości wód|II klasy czystości]]{{r|Raport2004}}{{r|Choinski2006}} i II kategorii podatności na degradację{{r|Raport2004}}. W późniejszych latach czystość wody w jeziorze uległa poprawie. Według badań z 2015 roku, Jezioro Powidzkie zostało zaliczone do [[Klasy czystości wód|I klasy czystości]]<ref name="WIOS Poznań">[http: //poznan>.wios.gov W 2023 roku rekord widzialności w tym jeziorze wyniósł aż 10,38 m<ref>{{Cytuj |autor = LM.pl/gis/ocena2016/jeziora/Jez_Powidzkie_2015 |tytuł = Rekordowy pomiar w Jeziorze Powidzkim.pdf KlasyfikacjaNaukowcy wskaźnikówbyli jakościzszokowani wód|data jezior= 2023-06-10 |data dostępu = 2023-08-28 |opublikowany = LM.pl - pierwszy portal w województwieregionie wielkopolskim|url za= rokhttps://www.lm.pl/aktualnosci/rekordowy-pomiar-w-jeziorze-powidzkim-naukowcy-byli-zszokowani 2015]|język = pl}}</ref>.
 
{{fakt|Rozwinięcie linii brzegowej wynosi – 2,97; Wskaźnik odsłonięcia – 81,6.|data=2011-05}}. Powierzchnia zlewni całkowitej (z jeziorem) wynosi 80,1&nbsp;km²{{r|Raport2004}}.
 
== Legenda ==
W ciągu ostatnich kilku lat brzegi jeziora przesunęły się w niektórych miejscach do 5 metrów, a [[mielizna]] na środku jeziora, przekształciła się w małą wyspę. Jezioro objęte jest strefą ciszy, co sprawia, że wody jeziora są czyste z dobrze rozwiniętą [[fauna|fauną]] i [[flora|florą]].
Według dawnej legendy przed wiekami nad Jeziorem Powidzkim stał kamienny posąg pogańskiego bożka Powidza, a w pobliskim [[Chram|chramie]] jego nieśmiertelna córka Diwa strzegła wiecznie płonącego ognia. Któregoś dnia [[Mieszko I]], głosząc nową wiarę, strącił jednak posąg do jeziora. Widząc to Diwa rzuciła się za posągiem w fale jeziora. Do dnia dzisiejszego w marcowe noce ma wynosić na brzeg posąg swojego ojca, śpiewając przy tym dawne pieśni ludowe<ref name=":0" />.
 
Na podstawie tej legendy [[Józef Aleksander Miniszewski|Józef Aleksander Mniszewski]] napisał [[poemat]] ''Powidzianka''<ref name=":0" />.
 
== Przypisy ==
<references>
{{Przypisy|
* <ref name="Choinski2006">{{Cytuj książkę | nazwisko = Choiński | imię = Adam | autor link = Adam Choiński | tytuł = Katalog jezior Polski | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe UAM | miejsce = Poznań | isbn = 83-232-1732-7 | strony = 545}}</ref>
* <ref name="IRS">wedługWedług [[Instytut Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza|IRŚ]] za {{Cytuj książkę | nazwisko = Choiński | imię = Adam | autor link = Adam Choiński | tytuł = Katalog jezior Polski | data = 2006 | wydawca = Wydawnictwo Naukowe UAM | miejsce = Poznań | isbn = 83-232-1732-7 | strony = 545}}</ref>
* <ref name="Raport2004">{{cytuj książkę |tytuł = Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2004|strony=91 |url = http://poznan.wios.gov.pl/monitoring-srodowiska/publikacje/raport-o-stanie-srodowiska-w-wielkopolsce-w-roku-2004/ |strony = 91 |data dostępu = 2011-05-14}}</ref>
* <ref name="WIOS Poznań">[http://poznan.wios.gov.pl/gis/ocena2016/jeziora/Jez_Powidzkie_2015.pdf Klasyfikacja wskaźników jakości wód jezior w województwie wielkopolskim za rok 2015].</ref>
</references>
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 61 ⟶ 75:
 
{{SORTUJ:Powidzkie, Jezioro}}
[[Kategoria:Jeziora napolodowcowe Pojezierzuw Gnieźnieńskimwojewództwie wielkopolskim]]
[[Kategoria:Jeziora na Równinie Wrzesińskiej]]
[[Kategoria:Powidz (województwo wielkopolskie)|Jezioro]]
[[Kategoria:Jeziora w gminie Ostrowite]]
[[Kategoria:Jeziora w gminie Powidz]]
[[Kategoria:Miejsca do nurkowania w Polsce]]