Międzynarodowa Federacja Szachowa: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Wersja z 13:16, 4 wrz 2015 edytuj VanWiel (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 173 214 edycji m Wycofano edycje użytkownika ArkadiuszZ (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Przemek Jahr. ← poprzednia edycja		Aktualna wersja na dzień 08:54, 20 lip 2024 edytuj anuluj edycję Miki1234568 (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 42 840 edycji →‎Kongresy FIDE
(Nie pokazano 41 wersji utworzonych przez 25 użytkowników)
Linia 1: [[Plik:20140811 Assamblea FIDE.jpg\|thumb\|250px\|Kongres FIDE, Tromsø 2014]] {{spis treści}} '''Międzynarodowa Federacja Szachowa''' ([[Język francuski\|fr.]] ''Fédération Internationale des Échecs'', '''FIDE''') – utworzona 20 lipca 1924 r.roku w [[Paryż]]u [[organizacja międzynarodowa]], zrzeszająca narodowe związki [[szachy\|szachowe]] z całego świata, w tym [[Polski Związek Szachowy]]. Mottem FIDE jest ''Gens una sumus'' ([[łacina\|łac.]] ''Jesteśmy jedną rodziną''). Od ~~1995 r.~~2018 na czele FIDE stoi [[~~Kirsan~~Arkadij ~~Ilumżynow~~Dworkowicz]], były ~~[[prezydent]]~~wicepremier [[Rosja\|~~rosyjskiej~~Federacji Rosyjskiej]]<ref>{{Cytuj ~~republiki~~\|tytuł ~~autonomicznej~~= FIDE Presidents ~~[[Kałmucja~~\|~~Kałmucji]]~~data dostępu = 2019-07-02 \|opublikowany = www.fide.com \|url = http://web.archive.org/web/20180815180147/http://www.fide.com/fide/fide-world-chess-federation/fide-presidents.html}}</ref>. Do głównych zadań FIDE należy: definiowanie i ujednolicanie reguł gry w szachy oraz zasad rozgrywania międzynarodowych zawodów szachowych, obliczanie [[Ranking szachowy\|rankingu]] szachistów, przyznawanie tytułów (zobacz [[arcymistrz]]) szachistom oraz sędziom szachowym. Federacja organizuje najważniejsze zawody szachowe o zasięgu światowym, w tym [[mistrzostwa świata w szachach\|indywidualne mistrzostwa świata]] oraz [[olimpiada szachowa\|olimpiady szachowe]], patronuje lub nadzoruje rozgrywanie niektórych turniejów międzynarodowych z udziałem najsilniejszych szachistów świata. Ogromna większość międzynarodowych zawodów szachowych odbywa się na zasadach określonych przez FIDE. Rozgrywki o zasięgu krajowym są organizowane w oparciu o przepisy narodowych związków szachowych, które z założenia nie mogą być sprzeczne z przepisami FIDE. Linia 7: FIDE powstała na wniosek sekretarza Francuskiej Federacji Pierre Vincenta, a wśród 15 państw ([[Anglia]], [[Argentyna]], [[Belgia]], [[Czechosłowacja]], [[Finlandia]], [[Francja]], [[Holandia]], [[Włochy]], [[Jugosławia]], [[Kanada]], [[Węgry]], [[Rumunia]], [[Hiszpania]], [[Szwajcaria]]), które zakładało FIDE była także Polska (reprezentowana przez [[Izaak Towbin\|Izaaka Towbina]]). W [[1928]] w [[Haga\|Hadze]] FIDE jako pierwsza organizacja sportowa podjęła historyczną decyzję -– zrównała prawa amatorów i zawodowców. Początkowo FIDE była dość słabą organizacją, ponieważ [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich\|Związek Radziecki]] z przyczyn politycznych odmówił przystąpienia do federacji. Sytuacja uległa zmianie w [[1946]] roku, po śmierci ówczesnego mistrza świata [[~~Aleksander~~Aleksandr Alechin\|Aleksandra Alechina]] FIDE przystąpiła do organizacji turnieju w celu wyłonienia następcy. Po trudnych negocjacjach radziecki związek szachowy dołączył do federacji, z wieloma zastrzeżeniami dotyczącymi przyszłego kształtu tej organizacji. W [[1948]] roku odbył się turniej o mistrzostwo świata, w którym zwyciężył [[Michaił Botwinnik]]. Od tego czasu aż do [[1993]] roku mistrz świata był wyłaniany w oficjalnych meczach organizowanych przez FIDE. Ustalono wielostopniowe eliminacje (turnieje strefowe, międzystrefowe i mecze kandydatów), których zwycięzca uzyskuje prawo gry z mistrzem świata. Działalność FIDE w zakresie organizacji meczów o tytuł mistrza świata wywoływała wiele kontrowersji. W [[1975]] [[Bobby Fischer]] nie przystąpił do meczu z pretendentem, skutkiem czego [[Anatolij Karpow]] został uznany za jego następcę. W [[1984]] roku prezydent [[Florencio Campomanes]] przerwał mecz pomiędzy Karpowem i [[Garri Kasparow\|Garrim Kasparowem]] bez wyłonienia zwycięzcy. Kontrowersje wzbudzała również działalność następcy Campomanesa, Ilumżynowa, oskarżanego m.in. o niedotrzymywanie obietnic finansowych. W 1993 ~~roku~~ narastający konflikt pomiędzy FIDE a ówczesnym mistrzem świata Kasparowem doprowadził do rozłamu. Kasparow i pretendent [[Nigel Short]], wyłoniony w eliminacjach zorganizowanych przez FIDE, założyli nową organizację [[Stowarzyszenie Zawodowych Szachistów\|PCA]], pod auspicjami której rozegrali mecz, wygrany przez Kasparowa. Od tego czasu rozgrywki o tytuł mistrza świata organizowane były dwutorowo, przez FIDE oraz organizacje zakładane przez Kasparowa. Dopiero w roku [[2006]] doszło do zunifikowanego meczu o tytuł mistrza świata, w wyniku którego [[Władimir Kramnik]] został oficjalnym mistrzem świata w szachach. Od [[1953]] FIDE prowadzi ''Złotą księgę FIDE'', która zawiera m.in. nazwiska zawodników, działaczy, sędziów, którzy odegrali ważną rolę w historii [[szachy\|szachów]]. FIDE dopuszcza międzynarodowe [[drużyna sportowa\|drużyny]] [[Głuchota\|niesłyszących]] ([[Międzynarodowy Komitet Szachistów Niesłyszących\|ICSC]]), [[Ślepota\|niewidomych]] ([[Międzynarodowe Stowarzyszenie Szachistów Niewidomych\|IBCA]]), [[Niepełnosprawność\|niepełnosprawnych]] z dysfunkcją [[Narząd ruchu\|narządu ruchu]] ([[Międzynarodowe Szachowe Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Narządu Ruchu\|IPCA]]) na prawach [[państwo\|państwa]], do [[Olimpiada szachowa\|rozgrywek olimpijskich]]. W [[1999]] FIDE została oficjalnie uznana przez [[Międzynarodowy Komitet Olimpijski]]. Dwa lata później federacja przyjęła przepisy antydopingowe MKOl. Istnieją plany włączenia szachów do Igrzysk Olimpijskich. Według stanu na 18 czerwca 2014 r.roku, FIDE zrzeszała 181 krajowych federacji (54 federacje z Europy, 51 ~~federacje~~federacji z Azji, 42 federacje z Afryki, 34 federacje z Ameryki)<ref>{{cytuj stronę \|url = http://www.fide.com/component/fidedirectory/?view=federations \|tytuł = FIDE -– World Chess Federation \|data dostępu = 2014-06-18}}</ref>. Najwyższym organem organizacji jest Kongres, organizowany co roku (z wyjątkiem tzw. Kongresów nadzwyczajnych, które mogą zostać zwołane na wniosek Prezydenta FIDE). W Polsce odbyły się dwa Kongresy, w 1935 r. w [[Warszawa\|Warszawie]] oraz w 2011 r. w [[Kraków\|Krakowie]] (82. edycja)<ref>"„[[Magazyn Szachista]]"” nr 12/2011, ~~str~~s. ~~3-6~~3–6.</ref>. W dniu powstania FIDE -– 20 lipca jest obchodzony [[Międzynarodowy Dzień Szachów]]<ref>[http://www.fide.com/component/content/article/1-fide-news/6324-international-chess-day.html International Chess Day].</ref>. == Prezydenci FIDE == <gallery> Plik:Placeholder no text.svg\|<center>[[Alexander Rueb]]<br />{{państwo\|NLD}}<br />(1924–1949)</center> Plik:Placeholder no text.svg\|<center>[[Folke Rogard]]<br />{{państwo\|SWE}}<br />(1949–1970)</center> Plik:Persconferentie Fidepresident Max Euwe ~~1975~~in Amsterdam toehoorders Timman (l) en D, Bestanddeelnr 927-8489.jpg\|<center>[[Max Euwe]]<br />{{państwo\|NLD}}<br />(1970–1978)</center> Plik:~~Fridrik~~Hoogovenschaaktoernooi ~~Olafsson~~te ~~1969~~Wijk aan Zee nr. 13A Father Lombardy , nr. 15A Ola, Bestanddeelnr 922-0160.jpg\|<center>[[Friðrik Ólafsson]]<br />{{państwo\|ISL}}<br />(1978–1982)</center> Plik:Florencio Campomanes.jpg\|<center>[[Florencio Campomanes]]<br />{{państwo\|PHL}}<br />(1982–1995)</center> Plik:Kirsan Ilyumzhinov 2014.jpg\|<center>[[Kirsan Ilumżynow]]<br />{{państwo\|~~RU-KL~~RUS}}<br />(~~1995–~~1995–2018)</center> Plik:Arkadi Dworkowitsch 1.jpg\|<center>[[Arkadij Dworkowicz]]<br />{{państwo\|RUS}}<br />(od 2018)</center> </gallery> == Kongresy FIDE == {{Układ wielokolumnowy \|szerokość=11em <!-- od 9 do 14 --> \|liczba=3 \| # 1924 Paryż # 1925 Zurych # 1926 Budapeszt # 1927 Londyn # 1928 Haga # 1929 Wenecja # 1930 Hamburg # 1931 Praga # 1932 Paryż # 1933 Folkestone # 1934 Zurych # 1935 Warszawa # 1936 Lucerna # 1937 Sztokholm # 1938 Paryż # 1939 Buenos Aires # 1946 Winterthur # 1947 Haga # 1948 Sztokholm # 1949 Paryż # 1950 Kopenhaga # 1951 Wenecja # 1952 Sztokholm # 1953 Schaffhouse # 1954 Amsterdam # 1955 Goeteborg # 1956 Moskwa # 1957 Wiedeń # 1958 Dubrownik # 1959 Luksemburg # 1960 Lipsk # 1961 Sofia # 1962 Sztokholm # 1963 Bale # 1964 Tel Awiw # 1965 Wiesbaden # 1966 Hawana # 1967 Wenecja # 1968 Lugano # 1969 San Juan # 1970 Siegen # 1971 Vancouver # 1972 Skopje # 1973 Helsinki # 1974 Nicea # 1975 Bergen-aan-Zee # 1976 Hajfa # 1977 Lucerna # 1978 Buenos Aires # 1979 San Juan # 1980 Valletta # 1981 Atlanta # 1982 Lucerna # 1983 Manila # 1984 Saloniki # 1985 Graz # 1986 Dubaj # 1987 Sevilla # 1988 Saloniki # 1989 Mayaguez # 1990 Nowy Sad # 1991 Berlin # 1992 Manila # 1993 Kurytyba # 1994 Moskwa # 1995 Paryż # 1996 Erywań # 1997 Kiszyniów # 1998 Elista # 1999 Doha # 2000 Stambuł # 2001 Chalkidiki # 2002 Bled # 2003 Chalkidiki # 2004 Mallorca # 2005 Drezno # 2006 Turyn # 2007 Antalya # 2008 Drezno # 2009 Chalkidiki # 2010 Chanty-Mansyjsk # 2011 Kraków # 2012 Stambuł # 2013 Tallinn # 2014 Tromso # 2015 Abu Zabi # 2016 Baku # 2017 Goynuk # 2018 Batumi # 2020 Abu Zabi<ref>{{Cytuj \|tytuł = 90th FIDE Congress: 2020 FIDE Extraordinary General Assembly Minutes and Annexes \|data dostępu = 2021-11-20 \|opublikowany = www.fide.com \|url = https://www.fide.com/fide/documents/439 \|język = en}}</ref> # 2021 Warszawa # 2022 Ćennaj # 2023 [[Online]] # 2024 Budapeszt }} == Liderzy rankingu FIDE == {{Osobny artykuł\|Liderzy rankingu FIDE\|FIDE Top 100}} == Zobacz też == Linia 47 ⟶ 149: * [[mistrz międzynarodowy]] == Przypisy == ~~{{przypisy}}~~ {{Przypisy}} == Bibliografia == * [[Andrzej Filipowicz]] ~~"Dzieje~~„Dzieje Polskiego Związku ~~Szachowego"~~Szachowego”, Wydawnictwo "O„O-K"K”, Warszawa 2007 * [[Władysław Litmanowicz\|W.Litmanowicz]], [[Jerzy Giżycki (krytyk filmowy)\|J.Giżycki]], ~~"Szachy~~„Szachy od A do Z"Z”, Warszawa ~~1986-1987~~1986–1987, ~~str~~s. 592 (tom I), 1359 (tom II) * [{{Cytuj stronę \| url = http://www.wjcc2010.pl/pl/fide \| tytuł = FIDE: opracowanie IA Andrzeja Filipowicza \| opublikowany = wjcc2010.pl \| archiwum = https://web.archive.org/web/20110702132137/http://www.wjcc2010.pl/pl/fide ~~FIDE:~~\| ~~opracowanie~~zarchiwizowano IA= ~~Andrzeja Filipowicza]~~2011-07-02}} == Linki zewnętrzne == * [http://www.fide.com/ Oficjalna strona FIDE] {{lang\|en}} {{Mistrzowie świata w szachach}} {{Prezydenci FIDE}} {{Kontrola autorytatywna}} [[Kategoria:Organizacje szachowe]]