Poli(tlenek etylenu): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
Cezary420 (dyskusja | edycje)
Funkcja sugerowania linków: dodane 2 linki.
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zadanie nowicjusza Zasugerowano edycję: dodanie linków
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 7 użytkowników)
Linia 1:
{{Związek chemiczny infobox
|nazwa = Poli(tlenek etylenu)
|1. grafika = PEG Structural Formula V1.svg
|opis 1. grafiki =
|rozmiar 1. grafiki = 180
|2. grafika =
|opis 2. grafiki =
|3. grafika =
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna =
|inne nazwy = PEG ({{ang.|poly(ethylene glycol)}}), PEO (''{{j|en|poly(ethylene oxide)}}''), POE (''polyoxyethylene''), poli(glikol etylenowy), glikol polietylenowy, polietylenoglikol, poliglikol oksyetylenowy, polioksyetylenoglikol, makrogol<ref name="test">{{Cytuj książkę | nazwisko = Janicki | imię = Stanisław | nazwisko2 = Fiebig | imię2 = Adolf | nazwisko3 = Sznitowska | imię3 = Małgorzata | nazwisko4 = Achmatowicz | imię4 = Teresa | tytuł = Farmacja stosowana. Podręcznik dla studentów farmacji | data = 2003 | wydawca = Wyd. Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-2847-7 | strony =}}</ref>, Carbowax<ref name="test" />
|wzór sumaryczny =
|masa molowa =
|monomery = {{chem2|HO\sCH2\sCH2\sOH}}
|struktura meru = {{chem2|\s[\sCH2\sCH2\sO\s]\s}}
|numer CAS =
|PubChem =
|DrugBank =
|rozpuszczalność w wodzie =
|rww źródło =
|rww warunki niestandardowe =
|inne rozpuszczalniki = {{nowrap|[[etanol]], [[aceton]], [[chloroform]], [[toluen]], [[chlorek metylenudichlorometan]]}}
|temperatura mięknięcia = 65
|tm źródło =
|tm warunki niestandardowe = ±15°
|temperatura depolimeryzacji =
|tdp źródło =
|tdp warunki niestandardowe =
|temperatura degradacji = 234
|tdg źródło =
|tdg warunki niestandardowe =
|biodegradowalność = biodegradowalny
|biokompatybilność = wysoka
|właściwości mechaniczne = podobne do wosku
|karta charakterystyki =
|zagrożenia GHS źródło =
|piktogram GHS =
|hasło GHS =
|zwroty H =
|zwroty EUH =
|zwroty P =
|NFPA 704 =
|NFPA 704 źródło =
|temperatura zapłonu =
|tz źródło =
|tz warunki niestandardowe =
|temperatura samozapłonu =
|ts źródło =
|ts warunki niestandardowe =
|numer RTECS =
|dawka śmiertelna =
|commons =
}}
'''Poli(tlenek etylenu)''', ('''PEG'',' (od ang. ''PEOpolyethylene glycol'') – [[Polimery|polimer]] z grupy [[Polietery|polieterów]], o&nbsp;ogólnym wzorze {{chem2|H\sO\s[\sCH2\sCH2\sO\s]_{n}\sH}}, gdzie n wynosi od 4 do 120. Może być cieczą lub [[Ciało stałe|ciałem stałym]], w zależności od [[Masa cząsteczkowa|masy cząsteczkowej]]. Największe zastosowanie znajdują gęste[[lepkość|lepkie]] ciecze o masie cząsteczkowej od 200 do 600.
 
Poli(glikol etylenowy) – inna nazwa tego polimeru – jest [[higroskopijność|higroskopijny]], najczęściej bezbarwny. Miesza się z wodą w każdym stosunku; rozpuszcza się również w [[etanol]]u 95%, [[Gliceryna|glicerolu]], [[chloroform]]ie, [[aceton]]ie, innych [[Glikol etylenowy|glikolach]].
 
Stosowany jest jako [[rozpuszczalnik]], [[emulgator]] i środek zwiększający [[lepkość]] ciekłych kosmetyków i leków<ref name="test" />, a także (pod nazwą „poliol”) jako jeden z [[Substrat (chemia)|substratów]] do produkcji [[Poliuretany|poliuretanów]]. Może również być środkiem konserwującym, używanym powszechnie do konserwacji drewnianych zabytków wydobytych z mokrych stanowisk archeologicznych. Ma wówczas postać rozpuszczalnego w wodzie produktu woskowego, który powoli wnika w głąb drewna i wypiera wodę, zapobiegając w ten sposób kurczeniu się i pękaniu drewna. Poli(tlenek etylenu) jest też katalizatorem w [[Kataliza przeniesienia międzyfazowego|reakcjach dwufazowych]]. Ma też zastosowanie medyczne jako [[lek]] na [[Zaparcie|zaparcia]], szczególnie u [[Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego|zaparcia czynnościowego]] u dzieci<ref>{{Cytuj |autor = Line Modin, Anne Mette Walsted, Kasper Dalby, Marianne Skytte Jakobsen |tytuł = Polyethylene glycol maintenance treatment for childhood functional constipation: A Randomized, Placebo-Controlled Trial |czasopismo = Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition |data = 2018-06-26 |data dostępu = 2018-08-11 |issn = 1536-4801 |doi = 10.1097/MPG.0000000000002070 |pmid = 29952829}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Uma Padhye Phatak, Dinesh S. Pashankar |tytuł = Role of polyethylene glycol in childhood constipation |czasopismo = Clinical Pediatrics |data = 2014-909 |data dostępu = 2018-08-11 |issn = 1938-2707 |wolumin = 53 |numer = 10 |s = 927–932 |doi = 10.1177/0009922813505699 |pmid = 24108331}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Piotr Dziechciarz, Andrea Horvath, Hania Szajewska |tytuł = Polyethylene glycol 4000 for treatment of functional constipation in children |czasopismo = Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition |data = 2015-101 |data dostępu = 2018-08-11 |issn = 1536-4801 |wolumin = 60 |numer = 1 |s = 65–68 |doi = 10.1097/MPG.0000000000000543 |pmid = 25162362}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
Linia 66:
== Bibliografia ==
* Polymer Handbook, ed: J. Brandrup, E. H. Immergut, E. A. Grulke, Willey VCH, 2003, {{ISBN|978-0-471-47936-9}}.
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Janicki | imię = Stanisław | nazwisko2 = Fiebig | imię2 = Adolf | nazwisko3 = Sznitowska | imię3 = Małgorzata | nazwisko4 = Achmatowicz | imię4 = Teresa | tytuł = Farmacja stosowana. Podręcznik dla studentów farmacji | data = 2003 | wydawca = Wyd. Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-2847-7 | strony =}}
 
{{Klasyfikacja ATC|A06}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Etery z grupą 2-hydroksyetylową]]
[[Kategoria:Polietery]]
[[Kategoria:Polimery organiczne]]