Poli(tlenek etylenu): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: zh:聚乙二醇
Cezary420 (dyskusja | edycje)
Funkcja sugerowania linków: dodane 2 linki.
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zadanie nowicjusza Zasugerowano edycję: dodanie linków
 
(Nie pokazano 48 wersji utworzonych przez 31 użytkowników)
Linia 1:
{{PolimerZwiązek chemiczny infobox
|Nazwanazwa = Poli(tlenek etylenu)
|grafika1 1. grafika = PolyethylenePEG Structural Formula glycolV1.pngsvg
|grafika1_opisopis 1. grafiki =
|grafika2rozmiar 1. grafiki = =180
|grafika2_opis2. grafika =
|grafika3opis 2. grafiki = =
|grafika3_opis3. grafika =
|Nazwaopis 3. grafiki systematyczna =
|Inne nazwy nazwa systematyczna = PEG
* |inne nazwy = PEG ({{ang.|poly(ethylene glycol)}}), PEO (''poly(ethylene oxide)''), POE (''polyoxyethylene''), poli(glikol etylenowy), glikol polietylenowy, polietylenoglikol, poliglikol oksyetylenowy, polioksyetylenoglikol, makrogol<ref name=test>{{Cytuj książkę | nazwisko = Janicki | imię = Stanisław | nazwisko2 = Fiebig | imię2 = Adolf | nazwisko3 = Sznitowska | imię3 = Małgorzata | nazwisko4 = Achmatowicz | imię4 = Teresa |tytuł inni= | tytuł= Farmacja stosowana. : podręcznikPodręcznik dla studentów farmacji | data = 2003 | wydawca =Wydaw Wyd. Lekarskie PZWL | miejsce = Warszawa | isbn = 83-200-2847-7 | strony =}}</ref>, Carbowax<ref name="test" />
|Monomery = HO-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-OH
|Struktura meruwzór sumaryczny = -[-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-]
|PE-LDmasa molowa = =
|Rozpuszczalniki = [[Alkohol etylowy|etanol]], [[aceton]], [[chloroform]], [[toluen]], [[Chlorek metylenu|dichlorometan]]
|monomery = {{chem2|HO\sCH2\sCH2\sOH}}
|Temperatura mięknięcia = 50 - 80°C (323 - 353K)
|struktura meru = {{chem2|\s[\sCH2\sCH2\sO\s]\s}}
|Tm warunki niestandardowe =
|PETnumer CAS = =
|Temperatura depolimeryzacji =
|PVCPubChem = =
|Td warunki niestandardowe =
|TemperaturaDrugBank rozkładu = 234
|rozpuszczalność w wodzie =
|Tr warunki niestandardowe =
|Biodegradowalnośćrww źródło = biodegradowalny
|Trrww warunki niestandardowe =
|Biokompatybilność = wysoka
|Rozpuszczalniki inne rozpuszczalniki = {{nowrap|[[Alkohol etylowy|etanol]], [[aceton]], [[chloroform]], [[toluen]], [[Chlorek metylenu|dichlorometan]]}}
|Własności mechaniczne = podobne do wosku
|Temperaturatemperatura mięknięcia = 50 - 80°C (323 - 353K)65
|PET =
|PE-HDtm źródło = =
|tm warunki niestandardowe = ±15°
|PVC =
|Temperaturatemperatura depolimeryzacji =
|PE-LD =
|PPtdp źródło = =
|tdp warunki niestandardowe =
|PS =
|temperatura degradacji = 234
|O =
|tdg źródło =
|tdg warunki niestandardowe =
|biodegradowalność = biodegradowalny
|Biokompatybilnośćbiokompatybilność = wysoka
|Własnościwłaściwości mechaniczne = podobne do wosku
|karta charakterystyki =
|zagrożenia GHS źródło =
|piktogram GHS =
|hasło GHS =
|PSzwroty H = =
|zwroty EUH =
|Ozwroty P = =
|NFPA 704 =
|NFPA 704 źródło =
|temperatura zapłonu =
|tz źródło =
|Tmtz warunki niestandardowe =
|temperatura samozapłonu =
|ts źródło =
|Tdts warunki niestandardowe =
|numer RTECS =
|dawka śmiertelna =
|commons =
}}
'''Poli(tlenek etylenu)''', '''PEG''' (od ang. ''polyethylene glycol'') – [[Polimery|polimer]] z grupy [[Polietery|polieterów]], o&nbsp;ogólnym wzorze {{chem2|H\sO\s[\sCH2\sCH2\sO\s]_{n}\sH}}, gdzie n wynosi od 4 do 120. Może być cieczą lub [[Ciało stałe|ciałem stałym]], w zależności od [[Masa cząsteczkowa|masy cząsteczkowej]]. Największe zastosowanie znajdują [[lepkość|lepkie]] ciecze o masie cząsteczkowej od 200 do 600.
 
MakrogolePoli(glikol etylenowy) – inna nazwa tego polimeru – jest [[higroskopijność|higroskopijnehigroskopijny]], najczęściej bezbarwnebezbarwny. MieszająMiesza się z wodą w każdym stosunku,; rozpuszczająrozpuszcza się również w [[Alkohol etylowy|etanoluetanol]]u 95°%, [[Gliceryna|glicerolu]], [[chloroform]]ie, [[aceton]]ie, innych [[Glikol etylenowy|glikolach]].
'''Poli(tlenek etylenu), glikol polietylenowy, polietylenoglikol, poliglikol oksyetylenowy, polioksyetylenoglikol, makrogol<ref name="test">{{Cytuj książkę | nazwisko= Janicki | imię=Stanisław | nazwisko2= Fiebig | imię2=Adolf | nazwisko3= Sznitowska | imię3=Małgorzata | nazwisko4= Achmatowicz | imię4=Teresa | inni= | tytuł= Farmacja stosowana : podręcznik dla studentów farmacji | data=2003 | wydawca=Wydaw. Lekarskie PZWL | miejsce=Warszawa | isbn=83-200-2847-7 | strony=}}</ref>, Carbowax<ref name="test"/>''' (z [[Język angielski|ang.]] ''Polyethylene glycol'', '''PEG''' lub ''Polyethylene oxide'', '''PEO''') - [[Polimery|polimer]] z grupy [[Polietery|polieterów]], o ogólnym wzorze -[-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-]<sub>n</sub>- gdzie n wynosi od 4 do 120. W zależności od masy cząsteczkowej mogą być cieczami lub ciałami stałymi. Największe zastosowanie znajdują gęste ciecze o masie cząsteczkowej od 200 do 600.
 
Makrogole są [[higroskopijność|higroskopijne]], najczęściej bezbarwne. Mieszają się z wodą w każdym stosunku, rozpuszczają się również w [[Alkohol etylowy|etanolu]] 95°, [[Gliceryna|glicerolu]], [[chloroform]]ie, [[aceton]]ie, innych [[Glikol etylenowy|glikolach]].
 
Stosowane są jako rozpuszczalniki, [[emulgatory]] i środki zwiększające [[lepkość]] ciekłych [[kosmetyki|kosmetyków]] i [[lek]]ów<ref name="test"/>, a także pod nazwą "poliol", jako jeden z substratów do produkcji [[Poliuretany|poliuretanów]]. Mogą być również stosowane jako środek konserwujący, rozpuszczalny w wodzie produkt woskowy, który powoli wnika w głąb drewna, wypierając wodę. W ten sposób zapobiega się kurczeniu i pękaniu drewna. Powszechnie stosowany podczas archeologicznych prac podwodnych.
Glikole polietylenowe są stosowane również jako katalizatory w [[Kataliza przeniesienia międzyfazowego|reakcjach dwufazowych]].
 
Stosowany jest jako [[rozpuszczalnik]], [[emulgator]] i środek zwiększający [[lepkość]] ciekłych kosmetyków i leków<ref name="test" />, a także (pod nazwą „poliol”) jako jeden z [[Substrat (chemia)|substratów]] do produkcji [[Poliuretany|poliuretanów]]. Może również być środkiem konserwującym, używanym powszechnie do konserwacji drewnianych zabytków wydobytych z mokrych stanowisk archeologicznych. Ma wówczas postać rozpuszczalnego w wodzie produktu woskowego, który powoli wnika w głąb drewna i wypiera wodę, zapobiegając w ten sposób kurczeniu się i pękaniu drewna. Poli(tlenek etylenu) jest też katalizatorem w [[Kataliza przeniesienia międzyfazowego|reakcjach dwufazowych]]. Ma też zastosowanie medyczne jako [[lek]] na [[Zaparcie|zaparcia]], szczególnie u [[Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego|zaparcia czynnościowego]] u dzieci<ref>{{Cytuj |autor = Line Modin, Anne Mette Walsted, Kasper Dalby, Marianne Skytte Jakobsen |tytuł = Polyethylene glycol maintenance treatment for childhood functional constipation: A Randomized, Placebo-Controlled Trial |czasopismo = Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition |data = 2018-06-26 |data dostępu = 2018-08-11 |issn = 1536-4801 |doi = 10.1097/MPG.0000000000002070 |pmid = 29952829}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Uma Padhye Phatak, Dinesh S. Pashankar |tytuł = Role of polyethylene glycol in childhood constipation |czasopismo = Clinical Pediatrics |data = 2014-09 |data dostępu = 2018-08-11 |issn = 1938-2707 |wolumin = 53 |numer = 10 |s = 927–932 |doi = 10.1177/0009922813505699 |pmid = 24108331}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Piotr Dziechciarz, Andrea Horvath, Hania Szajewska |tytuł = Polyethylene glycol 4000 for treatment of functional constipation in children |czasopismo = Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition |data = 2015-01 |data dostępu = 2018-08-11 |issn = 1536-4801 |wolumin = 60 |numer = 1 |s = 65–68 |doi = 10.1097/MPG.0000000000000543 |pmid = 25162362}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
 
* [[glikol etylenowy]]
* [[Polioksymetylen|poli(tlenek metylenu)]]
{{przypisy}}
== Bibliografia ==
* Polymer Handbook, ed: J. Brandrup, E. H. Immergut, E. A. Grulke, Willey VCH, 2003, ISBN 978-0-471-47936-9
* {{Cytuj książkę | nazwisko= Janicki | imię=Stanisław | nazwisko2= Fiebig | imię2=Adolf | nazwisko3= Sznitowska | imię3=Małgorzata | nazwisko4= Achmatowicz | imię4=Teresa | inni= | tytuł= Farmacja stosowana : podręcznik dla studentów farmacji | data=2003 | wydawca=Wydaw. Lekarskie PZWL | miejsce=Warszawa | isbn=83-200-2847-7 | strony=}}
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* Polymer Handbook, ed: J. Brandrup, E. H. Immergut, E. A. Grulke, Willey VCH, 2003, {{ISBN |978-0-471-47936-9}}.
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Janicki |imię = Stanisław |nazwisko2 = Fiebig |imię2 = Adolf |nazwisko3 = Sznitowska |imię3 = Małgorzata |nazwisko4 = Achmatowicz |imię4 = Teresa |tytuł = Farmacja stosowana. Podręcznik dla studentów farmacji |data = 2003 |wydawca = Wyd. Lekarskie PZWL |miejsce = Warszawa |isbn = 83-200-2847-7 |strony =}}
 
{{Klasyfikacja ATC|A06}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
[[Kategoria:Etery z grupą 2-hydroksyetylową]]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
{{stub}}
 
[[Kategoria:Polietery]]
 
[[cs:Polyethylenglykol]]
[[de:Polyethylenglykol]]
[[en:Polyethylene glycol]]
[[es:Polietilenglicol]]
[[fr:Macrogol]]
[[it:Glicole polietilenico]]
[[nl:Polyethyleenglycol]]
[[ja:ポリエチレングリコール]]
[[pt:Polietilenoglicol]]
[[ru:Полиэтиленгликоль]]
[[sv:Polyetylenglykol]]
[[zh:聚乙二醇]]