Diecezja warszawsko-bielska: Różnice pomiędzy wersjami

|administraturanazwa = Diecezja warszawsko-bielska

|nazwagrafika miejscowa =

|kod języka opis grafiki = pl

|grafika alt grafiki = Diecezja_warszawsko-bielska_PAKP_(2014).svg

|adres = [[Aleja „Solidarności” w Warszawie|Alal. „Solidarności”]] 52<br />03-402 Warszawa

|wyznanie = [[prawosławiePrawosławie|prawosławne]]

|nadrzędna administratura nazwa = [[Podział administracyjny Kościoła prawosławnego w Polsce|warszawska i całej Polski]]
|obiekt sakralny typ = [[Katedra|Katedra diecezjalna]]

|administrator = [[Plik:Metropolita Sawa (Hrycuniak.jpg|70px]]<br /> [[arcybiskupArcybiskup|abp]] [[Sawa (Hrycuniak)]],<br />''metropolita warszawski i całej Polski''

|liczba kapłanówwiernych = 174ok. 182 800

|współrzędne = 52°15'17.209"N, 21°101'59.967"E

|opiscommons miejsca = Category:Orthodox Diocese of Warsaw and Bielsk

'''Diecezja warszawsko-bielska''' (metropolitalna) – jedna z 6 [[diecezjaDiecezja|diecezji]] [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny|kościoła prawosławnego]] w [[Polska|Polsce]], utworzona w 1948<ref>{{cytujCytuj książkę | autor = Mironowicz A.| |tytuł = Kościół prawosławny w Polsce| |wydawca = Białostockie Towarzystwo Historyczne| |rok = 2006| |strony = 680| |isbn = 836045602X}}</ref>. Graniczy z diecezjami: [[diecezjaDiecezja białostocko-gdańska|białostocko-gdańską]], [[diecezjaDiecezja lubelsko-chełmska|lubelsko-chełmską]] i [[diecezjaDiecezja łódzko-poznańska|łódzko-poznańską]].

[[Plik:Sobor marii magdaleny warszawa od wschodu.JPG|thumbmały|leftlewo|250px|<center>[[Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny w Warszawie|Sobór św. Marii Magdaleny w Warszawie]]</center>]]

Od 1834 Warszawa była siedzibą wikariuszy eparchii [[eparchiaEparchia wołyńska (Patriarchat Moskiewski)|wołyńskiej]], zaś od 1840 – biskupów warszawskich i nowogieorgijewskich<ref>{{cytujCytuj książkę | autor = Mironowicz A.| |tytuł = Kościół prawosławny w Polsce| |wydawca = Białostockie Towarzystwo Historyczne | rok = 2006| |strony = 464 i 477| |isbn = 836045602X}}</ref>. Eparchia ta funkcjonowała w latach 1875–1905 jako eparchia chełmsko-warszawska, zaś do 1922 – jako eparchia warszawska i nadwiślańska.

{{osobnyOsobny artykuł|Eparchia warszawska i nadwiślańska}}

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, w 1922 patriarcha moskiewski i całej Rusi [[Tichon (patriarcha Moskwy)|Tichon]] zgodził się na powołanie w II Rzeczypospolitej egzarchatu kierowanego przez metropolitę warszawskiego [[Jerzy (Jaroszewski)|Jerzego]]. Dla władz niepodległej Polski nie było to rozwiązanie satysfakcjonujące, dążyły one do uzyskania przez Kościół prawosławny w Polsce [[autokefaliaAutokefalia|autokefalii]] (zakończone powodzeniem)<ref>{{cytujCytuj książkę | autor = Mironowicz A. | tytuł = Kościół prawosławny w Polsce| |wydawca = Białostockie Towarzystwo Historyczne| |rok = 2006 | strony = 520-521520–521 | isbn = 836045602X}}</ref>. W 1922 w Warszawie powołano [[diecezjaDiecezja warszawsko-chełmska|diecezję warszawsko-chełmską]]<ref>{{cytujCytuj książkę | autor = Mironowicz A. | tytuł = Kościół prawosławny w Polsce| |wydawca = Białostockie Towarzystwo Historyczne| |rok = 2006| |strony = 530| |isbn = 836045602X}}</ref>.

{{osobnyOsobny artykuł|Diecezja warszawsko-chełmska}}

W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] [[Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny]] został przekształcony w [[Autokefaliczny Kościół Prawosławny w Generalnej Guberni]]. Warszawa została siedzibą diecezji warszawsko-radomskiej<ref>{{cytujCytuj książkę | autor = Mironowicz A.| |tytuł = Kościół prawosławny w Polsce| |wydawca = Białostockie Towarzystwo Historyczne| |rok = 2006| |strony = 636| |isbn = 836045602X}}</ref>.

W 1948 powstała eparchia warszawska PAKP. Kolejna reorganizacja podziału administracyjnego Kościoła miała miejsce w 1951. Obszar diecezji warszawskiej po wydzieleniu z niej diecezji [[Diecezja łódzko-poznańska|łódzko-poznańskiej]], [[Diecezja białostocko-gdańska|białostocko-gdańskiej]] i [[Diecezja wrocławsko-szczecińska|wrocławsko-szczecińskiej]] skurczył się do obszaru ówczesnych województw warszawskiego i lubelskiego oraz powiatu [[Bielsk Podlaski]] w województwie białostockim. W 1958 ponownie włączono do niej obszar województwa rzeszowskiego. W tym kształcie diecezja utrzymała się przez niemal 25 lat. W 1983 zostajezostała restytuowana po ponad 280 latach nieistnienia diecezja [[Diecezja przemysko-gorlicka|przemysko-nowosądecka]], a w 1989 diecezja [[Diecezja lubelsko-chełmska|lubelsko-chełmska]], których terytoria zostajązostały wydzielone z diecezji warszawsko-bielskiej<ref>[http://instytut_hajnowka.republika.pl/diecez.htm Historia diecezji warszawsko-bielskiej]</ref>.

Obecnie diecezja warszawsko-bielska jest najmniejszą obszarowo diecezją kościoła prawosławnego w Polsce, obejmując swoją jurysdykcją północną część [[województwoWojewództwo mazowieckie|województwa mazowieckiego]] i południową [[województwoWojewództwo podlaskie|województwa podlaskiego]].

# [[Dekanat Warszawa|Warszawa]] (9 parafii i punktów duszpasterskich)

* [[Stauropigia]]lny [[Monaster św. Onufrego w Jabłecznej]] (na terenie klasztoru znajdują się: [[Cerkiew św. Onufrego w Jabłecznej|cerkiew główna św. Onufrego]], [[cerkiew refektarzowa]] św. Jana Teologa, [[Kaplica Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Jabłecznej|kaplica Zaśnięcia Bogurodzicy]], [[Kaplica Świętego Ducha w Jabłecznej|kaplica Świętego Ducha]], kaplica domowa św. Atanazego Brzeskiego)

* [[Grabarka (góra)|Klasztor Świętych Marty i Marii na górze Grabarka]] (na terenie klasztoru znajdują się: [[Grabarka (góra)|cerkiew główna Przemienienia Pańskiego]], [[Cerkiew Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość” w Grabarce|cerkiew Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość”]], [[Cerkiew Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Grabarce|cerkiew refektarzowa (''trapieznaja'') Zaśnięcia Bogurodzicy]])

* od 1998 – nadal – abp [[Sawa (Hrycuniak)|Sawa]] (Hrycuniak), metropolita warszawski i całej Polski

* 1922–1922 – bp [[Aleksander (InnoziemcowInoziemcow)]], lubelski

* 1923-19281923–1928 – bp ([[Antoni) (Marcenko)]], lubelski

[[Kategoria:Diecezja warszawsko-bielska|! ]]

[[Kategoria:ReligiaPrawosławie w Warszawie]]

[[Kategoria:ReligiaPrawosławie w powiecieBielsku bielskim (województwo podlaskie)|*Podlaskim]]