Wikipedia

Agar-agar: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne, źródła/przypisy
Anulowanie wersji 71248291 autorstwa 109.173.149.1 (dyskusja), przywrócenie poprzedniej wersji
Znacznik: Anulowanie edycji
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1:
[[Plik:Youkan mizuyoukan.jpg|thumb|400px360px|[[Yōkan]], tradycyjne japońskie słodycze przygotowywane z użyciem agaru]]
[[Plik:Agar Plate.jpg|thumb|400px360px|Żel agarowy w laboratorium]]
 
'''Agar'''<ref>{{Cytuj |autor = PubChem |tytuł = Agar |data dostępu = 2021-04-12 |opublikowany = pubchem.ncbi.nlm.nih.gov |url = https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/71571511 |język = en}}</ref>, '''agar-agar''' (''[[Numer E|E406]]'') – substancja [[żel]]ująca pochodzenia roślinnego, której głównym składnikiem jest trudno przyswajalny przez człowieka [[węglowodany|cukier]] [[galaktoza]]. Agar-agar w zimnej wodzie pęcznieje, natomiast dobrze rozpuszcza się w wodzie o temperaturze ok. 90–100&nbsp;°C, a zestala się, tworząc rodzaj żelu w 40–50&nbsp;°C. Zestalony żel roztapia się po ponownym podgrzaniu do 90–100&nbsp;°C<ref name="zycie" />. Zjawisko to jest przykładem [[Histereza|histerezy]] przemiany fazowej ciało stałe-ciecz. Odmianą agaru o słabszych własnościach żelujących jest '''agaroid'''.
 
Agar-agar wytwarzany jest z [[Krasnorosty|krasnorostów]] (''Rhodophyta''), wydobywanych głównie u wybrzeży [[Japonia|Japonii]] (często pozyskiwanych z podwodnych [[plantacja|plantacji]]). Obecnie obserwuje się wzrost produkcji agar-agaru ze względu na rosnące zapotrzebowanie<ref>{{Cytuj |tytuł = CHAPTER 1 -– PRODUCTION, PROPERTIES AND USES OF AGAR |data dostępu = 2021-04-12 |opublikowany = www.fao.org |url = http://www.fao.org/3/x5822e/x5822e03.htm}}</ref>.
 
== Skład ==
Agar zawiera około 90% [[Polisacharydy|polisacharydów]] – częściowo są one związane z [[Kwas siarkowy|kwasem siarkowym]] i innymi [[Kwasy|kwasami]]. Głównymi składnikami cukrowymi tych związków są: [[agaroza]] (około 70%) oraz kwaśna [[agaropektyna]]. Ogólna zawartość reszt kwasu siarkowego wynosi 0,3–5%. Na ogół skład jest zmienny i zależy od pochodzenia surowca.
 
Agar do celów [[Bakteriologia|bakteriologicznych]] powinien odpowiadać specjalnym wymaganiom czystości, określonym wymaganiom dotyczącym [[Temperatura krzepnięcia|temperatury krzepnięcia]] i [[Temperatura topnienia|topnienia]], [[Skala pH|wartości pH]] oraz wytrzymałości na nacisk.
Linia 17 ⟶ 16:
Jako substancja silnie pęczniejąca jest stosowany jako środek łagodnie [[Biegunka|przeczyszczający]], działający w wyniku spęcznienia pokarmu w [[Jelito|jelitach]].
 
Agar-agar jest wykorzystywany jako naturalny, bezsmakowy środek żelujący, zastępujący z powodzeniem [[Żelatyna|żelatynę]]<ref>{{Cytuj |autor = Katarzyna J. Cichoń, Wydawnictwo Dwie Siostry |tytuł = Roślinna kuchnia polska. : stoSto tradycyjnych polskich potraw w wersji wegańskiej |data = 2020 |data dostępu = 2021-04-12 |isbn = 978-83-8150-077-7 |wydanie = Wydanie I |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Dwie Siostry |oclc = 1204346974 |url = https://www.worldcat.org/oclc/1204346974}}</ref> przy produkcji słodyczy (np. [[ptasie mleczko (cukiernictwo)|ptasiego mleczka]], [[galaretka|galaretek]], [[dżem]]ów) i innych domowych oraz przemysłowych produktów spożywczych, w fotografii (przy produkcji światłoczułej [[emulsja|emulsji]]), chemii (w [[Klucz elektrolityczny|kluczach elektrolitycznych]], w [[Ogniwo galwaniczne|ogniwach galwanicznych]]), farmacji (jako środek spęczniający, żelujący i powodujący rozpad [[Tabletka|tabletek]]), kosmetyce.
 
Agar znajduje główne zastosowanie jako neutralny podkład do [[Podłoże hodowlane|pożywek]], na których hoduje się [[bakterie]] w laboratoriach mikrobiologicznych oraz kultury ''[[in vitro]]'' w laboratoriach biotechnologicznych. Tylko niektóre bakterie morskie i [[bakterie glebowe|glebowe]] mogą go rozłożyć<ref name=zycie>{{cytuj książkę |nazwisko = Kunicki-Goldfinger |imię = Władysław J.H. |autor link = Władysław Kunicki-Goldfinger |tytuł = Życie bakterii |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |rok = 1998 |isbn = 978-83-01-14378-7 |rozdział = Co to są drobnoustroje i jak się je bada |strony = 52}}</ref>.
 
== Bezpieczeństwo stosowania w produktach żywnościowych ==
Agar spożywany w normalnych ilościach jest nieszkodliwy<ref name=Sigma>{{Sigma-Aldrich|A1296|Sigma|data dostępu= 2013-11-21|MSDS=tak|nazwa=Agar-agar}}</ref>. Jest uznawany za bezpieczny [[Dodatki do żywności|dodatek do żywności]] oznaczony numerem [[Numer E|E406]] i jest oficjalnie dopuszczony do stosowania przez [[Unia Europejska|Unię Europejską]]. [[Dawka śmiertelna]] (LD<sub>50</sub>) dla szczurów wynosi 11 g/kg masy ciała (doustnie){{r|Sigma}}.
 
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|agar}}
{{Commonscat|Agar}}
* [[agar z krwią]]
* [[agar czekoladowy]]
Linia 34:
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |autor = Stanisław Kohlmünzer |tytuł = Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji |rok = 2003 |wydawca = Wydawnictwo Lekarskie PZWL |miejsce = Warszawa |isbn = 8320028469 |strony = 669 |wydanie = V unowocześnione}}
 
[[min:Agar]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Agar-agar”