Basileus (starożytna Grecja): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne poprawki
m {{Kontrola autorytatywna}}
 
(Nie pokazano 35 wersji utworzonych przez 29 użytkowników)
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2020-01}}
'''Basileus''' ([[greka|gr.]] {{grc|βασιλεύς}}) – tytuł noszony przez władców lub [[archont|najwyższych urzędników]] [[polis|miast-państw]] greckich oraz monarchów hellenistycznych - na język polski tłumaczony jako ''król''. Był to także jeden z dwóch podstawowych obok [[autokrator|autokratora]] tytułów [[Cesarstwo bizantyjskie|cesarzy bizantyjskich]] i to raczej z Bizancjum tytuł ten jest powszechniej kojarzony.
{{inne znaczenia|tytułu władców polis greckich|[[Basileus (Bizancjum)]]}}
'''Basileus''', '''bazyleus''' ([[Język grecki|gr.]] {{grc|βασιλεύς}}) — tytuł noszony przez władców zarówno greckich miast-państw, jak i monarchii okresu hellenistycznego na język polski tłumaczony jako [[król]]. W wielu greckich [[polis]], np. [[Ateny|Atenach]], po zniesieniu monarchii tytuł ten nosił jeden z [[Archont|najwyższych urzędników]] wypełniający sakralne obowiązki monarchy (podobnie jak w [[Starożytny Rzym|starożytnym Rzymie]] ''rex sacrorum'').
 
W okresie nowożytnym władcy [[Historia Grecji|Królestwa Grecji]] także nosili tytuł ''basileusa'', podkreślając w ten sposób związek kraju ze starożytną i średniowieczną przeszłością; oficjalnym tytułem władcy [[Grecja|Grecji]] do roku 1974 był Βασιλεύς των Ελλήνων ''(Basileus ton Ellinon)''.
Pierwszym cesarzem, który oficjalnie zastosował w tytulaturze określenie ''basileus'' był [[Herakliusz (cesarz bizantyjski)|Herakliusz]] ([[610]]-[[641]]), który pragnął w ten sposób zaakcentować bliski związek rządzonego przezeń państwa z rodzimą, grecką tradycją, bowiem na [[hellenizm|hellenistycznym]] Wschodzie Imperium nawet za rządów Rzymu imperatorzy byli określani nieoficjalnie mianem ''basileus''.
 
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Bizancjum]]
[[Kategoria:Starożytna Grecja]]
 
[[Kategoria:Urzędy i instytucje publiczne starożytnej Grecji]]
[[de:Basileus]]
[[en:Basileus]]
[[fr:Basileus]]
[[nl:Basileus]]
[[ru:Басилевс]]
[[fi:Basileus]]
[[sv:Basileus]]
[[vi:Basileus]]