Vejatz lo contengut

Camin de fèrre

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Transpòrt ferroviari)
Camin de fèrre de vapor alemand
Camin de fèrre modèrne a Birmingham
Tren en Argentina

Lo camin de fèrre[1][2] (var. chamin de fèrre, camin de hèr) es un mejan de transpòrt que circula sus ralhs, normalament d'acièr, compausat per un o mai d'un vagons o de veituras rebaladas per una locomotritz. A costat de la via convencionala, i a la circulacion per cables (telefèric) o d'autres tipes de via, coma las de levitacion magnetica o la dels trens maglev.

Los camins de fèrre pòdon portar una locomotritz o mai d'una, acoblades davant o en configuracion push pull (una davant e l'autra a la coa). Los vagons pòdon èsser rebalats o autopropulsats (automotors).

Lo sieu desvolopament se produsiguèt a la primièra mitat del sègle XIX, coma element de la Segonda Revolucion Industriala, en aprofechant l'avantatge tecnic que supausa lo bas coeficient de rodament metal sus metal –de l'òrdre de 3 per 1000 e fòrça inferior al coeficient de rodament sus rota. La siá implantacion causèt una transformacion completa de la societat en permetre lo transpòrt de personas e merças amb un bas còst e de forma regular e segura.

Lo tren a agut una granda influéncia en lo desvolopament de fòrça societats; lo sieu usatge e importància vària segon l'epòca. Foguèt un element essencial per fòrça nacions e a presentat un grand avantatge dins l'industrializacion, en comparason amb los païses qu'an pas dispausat d'aquel mejan de transpòrt.

  1. «Chemin de fer» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicodòc. Congrès permanent de la lenga occitana.
  2. Academia Occitana-Consistòri del Gai Saber (2008-2024). Diccionari General de la Lenga Occitana (DGLO).