Vejatz lo contengut

Muawiya

Aqueste article es redigit en provençau.
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Muawiyah Ièr)

Representacion de Muawiya sus una pèça de moneda.

Muawiya, que son nom complèt èra ʾAbū ʿAbd Ar-Raḥmān Muʿāwiya ibn ʾAbī Sufyān[1], (602, La Mèca - 6 de mai de 680, Damasc) es lo fondator dau Califat Omeia e son premier califa de 661 a 680. Succediguèt a Ali (657-661) e foguèt remplaçat per son fiu Yazid Ièr (680-683).

Adversari d'Ali e d'Al-Hussayn ibn Ali per la succession de Maomet, aguèt un ròtle major dins la Premiera Fitna e a un imatge fòrça negatiu au sen de l'islam chiita. Pasmens, son rèine correspònd tanben a un periòde d'estabilizacion e de modernizacion de l'aparelh estatau arabi. Contunièt pereu lei conquistas militaras aràbias e ordonèt la premiera ataca dirècta còntra Constantinòble.

Èra lo fiu d'Abu Sufyan ibn Harb que foguèt un adversari acarnat dei premierei comunautats musulmanas fins a sa conversion l'islam en 630 a l'eissida dei negocacions que menèron a la presa de La Mèca per Maomet. D'efiech, Abu Sufyan ibn Harb fasiá partida dau clan omeia de la tribü Qurays, un actor important de l'aristocracia tribala que dominava La Mèca, e son clan s'opausèt lòngtemps a la menaça d'una pèrda de sei privilègis militars e economics liats a son ròtle dins l'organizacion dau romavatge dins la vila. Pasmens, après l'obtencion d'asseguranças sus lo mantenement dau romavatge – sota una forma compatibla amb l'islamAbu Sufyan ibn Harb demorèt fidèu au Profèta e a sei successors. Muawiya adoptèt la meteissa posicion e venguèt escriba de Maomet. Participèt ansin ai premierei campanhas dei conquistas aràbias e l'influéncia deis Omeias aumentèt pauc a pauc gràcias a son experiéncia en matèria d'organizacion.

Durant lo rèine dau califa Othman ibn Affan (644-656), Muawiya foguèt nomat governador de Siria, succès qu'illustra lo poder dau clan omeia e lei competéncias personalas de Muawiya[2]. Après l'assassinat d'Othman, lei Omeias venguèron lei menaires de la faccion conservatritz de l'elèit arabi. Intrèron ansin en conflicte a prepaus de la succession amb Ali ibn Abi-Talib, cosin de Maomet mai partisan de reformas per integrar mai lei pòbles convertits dins la comunautat musulmana. En particular, Ali èra opausat a l'institucionalizacion de l'islam e a la transformacion dau califa en sobeiran temporau. Èra tanben en favor de l'idèa qu'un califa poguèsse èsser chausit per lei musulmans en fòra dau pòble arabi e dei tribüs de La Mèca. Au contrari, leis Omeias se prononcièron en favor de la legitimitat deis abitants de La Mèca per dirigir lo mond musulman. Obtenguèron rapidament lo sostèn de la màger part de l'aristocracia militara aràbia.

En 657, lo conflicte se transformèt en guèrra civila e plusors caps importants deis Omeias foguèron tuats durant lei premierei batalhas. Muawiya venguèt alora lo cap principau deis adversaris d'Ali[3]. Après una batalha novèla, lei dos pretendents acceptèron un arbitratge. Aquò afebliguèt la posicion d'Ali que perdiguèt pauc a pauc sei partisans[4] e foguèt finalament assassinat quatre pus tard per un kharijista[5][6]. Muawiya prenguèt alora lo títol de califa e installèt sa capitala a Damasc. Capitèt de contraròtlar lei vilas importantas dau Califat mai lei zònas ruralas, especialament en Mesopotamia demorèron lòngtemps ostilas[7]. Aquò li permetèt de perseguir l'expansion territòriala aràbia en Mediterranèa e en direccion d'Asia amb la conquista de Creta, d'una partida d'Anatolia[8], d'una partida de l'Africa dau Nòrd (onte foguèt fondada la vila de Kairuan) e d'una partida de l'Asia Centrala[9]. En 674, son fiu Yazid menèt una ataca còntra Constantinòble mai après quatre ans de sètge, leis Arabis foguèron vencuts. En parallèl, Muawiyah metèt tanben pauc a pauc en plaça un govèrn secular bastit segon lei modèls bizantins e sassanida[10]. Aquela administracion permetèt d'estabilizar lo Califat e son succès li permetèt d'impausar lo principi d'una succession ereditària. En 680, son poder foguèt brèvament contestat per Al-Hussayn ibn Ali, fiu d'Ali, que foguèt batut a executat a Kerbala (680).

Liames intèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (en) Gerald R. Hawting, « Umayyads », dins Peri J. Bearman, Thierry Bianquis, Clifford Edmund Bosworth, Emeri Johannes van Donzel e Wolfhart P. Heinrichs, Encyclopaedia of Islam, vol. X, Brill, 2000.
  • (en) Gerald R. Hawting, The First Dynasty of Islam : The Umayyad Caliphate AD 661-750, Routledge, 2000.
  • (en) Hugh Nigel Kennedy, The Armies of the Caliphs : Military and Society in the Early Islamic State, Routledge, 2001.
  • (en) Hugh Nigel Kennedy, The Prophet and the Age of the Caliphates : The Islamic Near East from the Sixth to the Eleventh Century, Routledge, 2004.
  • (en) Hugh Nigel Kennedy, The Great Arab Conquests : How the Spread of Islam Changed the World We Live In, Da Capo Press, 2007.
  • (en) William Ochsenwald e Sydney Nettleton Fisher, The Middle East : A History, The McGraw-Hill Companies, 2004.
  • (en) Julius Wellhausen (trad. Margaret Graham Weir), The Arab Kingdom and its Fall, Calcutta University Press, 1927.

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. En arabi, « أبو عبد الرحمن معاوية بن أبي سفيان ».
  2. En 647, arrestèt una ataca bizantina en Siria. Participèt tanben a la fondacion de la premiera marina militara aràbia amb Abd Allah ibn Saad. Tre 649, aquela flòta capitèt de rivalizar amb la flòta bizantina a la batalha dei Masts.
  3. (en) Gerald R. Hawting, The First Dynasty of Islam : The Umayyad Caliphate AD 661-750, Routledge, 2000, p. 27.
  4. En particular, en 657, una revòuta comencèt en Egipte après la decision de remplaçar lo governaire dau país. Muawiya aprofichèt la situacion per mandar una armada que restaurèt l'òrdre e prenguèt lo contraròtle de la region.
  5. (en) Gerald R. Hawting, The First Dynasty of Islam : The Umayyad Caliphate AD 661-750, Routledge, 2000, pp. 28-29.
  6. Lo plan iniciau dei kharigitas èra d'assassinar Ali e Muawiya. Pasmens, Muawiya foguèt finalament bleçat per son asalhidor. Après aquel incident, per realizar sei preguieras sensa èsser menaçat per d'assassins esconduts dins la mosqueta, ordonèt la construccion de la premiera maqsura (Wahib Atallah, Sunnites et chiites : La naissance de l'empire islamique, Infolio éditions, 2010, p. 112).
  7. Tre 660, d'assembladas de caps locaus comencèron de li jurar fidelitat (G. R. Hawting, The First Dynasty of Islam : The Umayyad Caliphate AD 661-750, Routledge, 2000, p. 30).
  8. En particular, Esmirne foguèt presa en 672.
  9. En particular, sei tropas prenguèron lo contraròtle de l'important centre marchand de Samarcanda.
  10. (en) Hugh Nigel Kennedy, The Prophet and the Age of the Caliphates : The Islamic Near East from the Sixth to the Eleventh Century, Routledge, 2004, p. 82.