Cauna de Nhaus
L'Espeluga de Niaus qu'ei ua espeluga deu Paleolitic Superior qui sèrva nombrosas figuracions parietaus magdalenianas. Que's dobrís a mieja penda de la Vath deu Vic de Sòs, a Niaus, dens lo País de Foish, en Lengadòc e dens lo departament d'Arièja. Que hè part de la ret d'espelugas francocantabricas.
Qu'estó regularament visitada a partir deu sègle XVIIau, com ne testimònian las multiplas inscripcions trobadas dens l'espeluga. Dempuish 1906 que's reconegó ed estudiè l'ocupacion preïstorica.
Classada monument istoric lo 13 de julhet de 1911, que hè part d'un ensems sosteranh de tretze quilomètres, inclusent l'Espeluga de Lombrives situada sus l'aute versant de la montanha.
Qu'embarra un art parietau hèra ric, inclusent la màger part de las espècias pròprias de la fauna preïstorica deu massís pirenenc. Los animaus que son pintats gaireben tostemps dab ua matèria negra, identificada dab lo carbon de husta o lo dioxid de manganès, de vegadas dab ua matèria arroia obtienguda a partir deu trissatge d'ematites.
