Hopp til innhald

Tuvinsk: Skilnad mellom versjonar

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Sletta innhald Nytt innhald
Flikk
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
 
(5 mellomliggjande versjonar av 5 brukarar er ikkje viste)
Line 1: Line 1:
{{Infoboks språk
{{Infoboks språk
|namn=Tuvinsk
|namn=Tuvinsk
|heimnamn=Тыва дыл
|heimnamn=тыва дыл
|familycolor=altaisk
|familycolor=altaisk
|land=[[Russland]]
|land=[[Russland]]
Line 16: Line 16:
}}
}}


'''Tuvinsk''' ([[kyrillisk]] Тыва дыл, ''Tyva dyl'' eller ''Tıva dıl'') er eit [[tyrkiske språk|nordtyrkisk]] [[språk]] som vert snakka av omkring 253 700 [[tuvinarar]] i [[Russland]] (ved folketeljinga i 2010),<ref name="Folketeljing2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm Vserossijskaja perepis naselenija 2010] - Folketeljinga i Russland 2010</ref> hovudsakleg i republikken [[Tuva]] i sør i sentrale [[Sibir]] dessutan av om lag 27 000 i [[Mongolia]] og [[Kina]]. Språket har lånt eit stort antal røter frå [[mongolsk]] og eit fåtal ord frå [[russisk]].
'''Tuvinsk''' ([[kyrillisk]] тыва дыл, ''tyva dyl'' eller ''tıva dıl'') er eit [[tyrkiske språk|nordtyrkisk]] [[språk]] som vert snakka av omkring 253 700 [[tuvinarar]] i [[Russland]] (ved folketeljinga i 2010),<ref name="Folketeljing2010">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm Vserossijskaja perepis naselenija 2010] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130315114013/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/croc/perepis_itogi1612.htm |date=2013-03-15 }} - Folketeljinga i Russland 2010</ref> hovudsakleg i republikken [[Tuva]] i sør i sentrale [[Sibir]] dessutan av om lag 27 000 i [[Mongolia]] og [[Kina]]. Språket har lånt eit stort antal røter frå [[mongolsk]] og eit fåtal ord frå [[russisk]].


Tuvinsk kan delast inn i fleire dialekter, og skilnadane på dei er relativt store. Blant desse kan ein nemne tozja, vestleg tuva, erzin, kungurtuch med fleire.
Tuvinsk kan delast inn i fleire dialekter, og skilnadane på dei er relativt store. Blant desse kan ein nemne tozja, vestleg tuva, erzin, kungurtuch med fleire.


== Ortografi ==
== Ortografi ==
Språket sitt fyrste skriftsystem, ein variant av [[det latinske alfabetet]] med nokre spesialteikn for å spegle tuvinsk sin lyd, vart oppfunne av den tuvinske buddhistmunken [[Mongusj Lopsan-Tjimit]] i byrjinga på 1930-talet. Det latinska alfabetet vart i 1941 erstatta med ein variant av [[det kyrilliske alfabetet]] som utover det russiske kyrilliske alfabetet inneheld bokstavane Ңң ('ng'; [ŋ]), Өө ('ö'; [ø]) og Үү ('ü'; [y]). Etter [[Sovjetunionen]] sitt fall har det vokse opp ei viss interesse for å igjeninnføre det latinske alfabetet.
Språket sitt fyrste skriftsystem, ein variant av [[det latinske alfabetet]] med nokre spesialteikn for å spegle tuvinsk sin lyd, vart oppfunne av den tuvinske buddhistmunken [[Mongusj Lopsan-Tjimit]] i byrjinga på 1930-talet. Det latinska alfabetet vart i 1941 erstatta med ein variant av [[det kyrilliske alfabetet]] som utover det russiske kyrilliske alfabetet inneheld bokstavane Ңң ('ng'; [ŋ]), Өө ('ö'; [ø]) og Үү ('ü'; [y]). Etter [[Sovjetunionen]] sitt fall har det vakse opp ei viss interesse for å igjeninnføre det latinske alfabetet.


==Fotnotar==
== Fotnotar ==
{{refstart}}
{{refstart}}
{{refslutt}}
{{refslutt}}


{{tyrkiske språk}}
{{tyrkiske språk}}
{{Autoritetsdata}}


[[Kategori:Tyrkiske språk]]
[[Kategori:Tyrkiske språk]]
Line 33: Line 34:
[[Kategori:Språk i Russland]]
[[Kategori:Språk i Russland]]
[[Kategori:Einskildspråk]]
[[Kategori:Einskildspråk]]

<!--interwiki (no, sv, da first; then other languages alphabetically by name)-->

[[no:Tuvinsk]]
[[sv:Tuvinska]]
[[af:Tiwaans]]
[[az:Tıva dili]]
[[be:Тувінская мова]]
[[bg:Тувински език]]
[[br:Tuvaeg]]
[[ca:Tuvinià]]
[[cs:Tuvinština]]
[[de:Tuwinische Sprache]]
[[et:Tõva keel]]
[[en:Tuvan language]]
[[es:Idioma tuvano]]
[[eo:Tuva lingvo]]
[[fa:زبان تووان]]
[[fr:Touvain]]
[[ga:An Túvais]]
[[gag:Tuva dili]]
[[ko:투바어]]
[[hi:तूवी भाषा]]
[[hr:Tuvanski jezik]]
[[id:Bahasa Tuva]]
[[it:Lingua tuvana]]
[[he:טובאנית]]
[[kk:Тыуа тілі]]
[[kv:Тыва кыв]]
[[lt:Tuvių kalba]]
[[hu:Tuvai nyelv]]
[[mk:Тувански јазик]]
[[ms:Bahasa Tuva]]
[[mn:Тува хэл]]
[[nl:Toevaans]]
[[ja:トゥバ語]]
[[mhr:Тува йылме]]
[[uz:Tuva tili]]
[[koi:Тыва кыв]]
[[pms:Lenga tuvin]]
[[pl:Język tuwiński]]
[[pt:Língua tuviniana]]
[[ru:Тувинский язык]]
[[scn:Lingua tuva]]
[[sr:Тивански језик]]
[[sh:Tuvanski jezik]]
[[fi:Tuvan kieli]]
[[tt:Тыва теле]]
[[th:ภาษาตูวัน]]
[[tr:Tuvaca]]
[[udm:Тувинец кыл]]
[[uk:Тувинська мова]]
[[bat-smg:Toviu kalba]]
[[zh:图瓦语]]

Siste versjonen frå 15. oktober 2022 kl. 20:33

Tuvinsk
тыва дыл
Klassifisering Altaiske språk
 tyrkiske
  nordtyrkisk
   tuvinsk
Bruk
Tala i Russland
Område Tyva
Tuvinsktalande i alt om lag 270 000
Rangering Ikkje topp-100
Skriftsystem Kyrillisk alfabet
Språkkodar
ISO 639-2 tyv
ISO 639-3 tyv

Tuvinsk (kyrillisk тыва дыл, tyva dyl eller tıva dıl) er eit nordtyrkisk språk som vert snakka av omkring 253 700 tuvinarar i Russland (ved folketeljinga i 2010),[1] hovudsakleg i republikken Tuva i sør i sentrale Sibir dessutan av om lag 27 000 i Mongolia og Kina. Språket har lånt eit stort antal røter frå mongolsk og eit fåtal ord frå russisk.

Tuvinsk kan delast inn i fleire dialekter, og skilnadane på dei er relativt store. Blant desse kan ein nemne tozja, vestleg tuva, erzin, kungurtuch med fleire.

Språket sitt fyrste skriftsystem, ein variant av det latinske alfabetet med nokre spesialteikn for å spegle tuvinsk sin lyd, vart oppfunne av den tuvinske buddhistmunken Mongusj Lopsan-Tjimit i byrjinga på 1930-talet. Det latinska alfabetet vart i 1941 erstatta med ein variant av det kyrilliske alfabetet som utover det russiske kyrilliske alfabetet inneheld bokstavane Ңң ('ng'; [ŋ]), Өө ('ö'; [ø]) og Үү ('ü'; [y]). Etter Sovjetunionen sitt fall har det vakse opp ei viss interesse for å igjeninnføre det latinske alfabetet.

  1. Vserossijskaja perepis naselenija 2010 Arkivert 2013-03-15 ved Wayback Machine. - Folketeljinga i Russland 2010