Vallei van de Zwarte Beek

Vallei van de Zwarte Beek onderdeel van Vallei- en brongebied van de Zwarte Beek, Bolisserbeek en Dommel met heide en vengebieden (habitatrichtlijn), Militair domein en vallei van de Zwarte Beek (vogelrichtlijn)
	Natura 2000-gebied
Situering
Locatie	Limburg
Informatie
Geldende richtlijn(en)	Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn
Beheer	Natuurpunt
Sitecode (Europees)	BE2200029 (habitatrichtlijngebied), BE22183 (vogelrichtlijngebied)

Vallei van de Zwarte Beek
Natuurgebied
	;
Situering
Land	België
Coördinaten	51° 5′ NB, 5° 19′ OL
Informatie
Oppervlakte	14,07
Bezoekers	l
Beheer	Natuurpunt & Agentschap voor Natuur en Bos
Foto's
	Vallei van de Zwarte Beek in september 2005

De Vallei van de Zwarte Beek met daarin de Zwarte Beek, die van de bron in Hechtel tot de monding in de Demer in Diest over een afstand van 35 km door de het beekdal stroomt. De volledige vallei is met zijn 1407 hectare een van de grootste natuurgebieden in Vlaanderen. 879 hectare daarvan zijn erkend als natuurreservaten^[1]. De Vallei van de Zwarte Beek spreidt zich uit over de gemeenten Hechtel-Eksel, Houthalen-Helchteren, Beringen, Lummen, Halen en Diest. De natuurreservaten liggen op verschillende plaatsen langs de beek met op vijf plaatsen ingerichte wandelgebieden.

Beschrijving

De vallei is Europees beschermd als onderdeel van een Natura 2000-gebied (habitatrichtlijngebied 'Vallei- en brongebied van de Zwarte Beek, Bolisserbeek en Dommel met heide en vengebieden' (BE2200029) en overlappend vogelrichtlijngebied 'Militair domein en vallei van de Zwarte Beek' (BE22183)).

De vallei maakt deel uit van het Europese Interreg-project "Care Peat". Men herstelt het veen om zo opnieuw koolstof in de bodem op te slaan in de strijd tegen klimaatopwarming.

Fauna en flora

Dit natuurreservaat is in Europa bekend omdat hier zeldzame dier- en plantensoorten voorkomen zoals de zwarte specht, de boomleeuwerik en de blauwborst. Ook de watersnip is bekend van dit gebied. Het gebied speelt een sleutelrol in haar behoud omwille van haar open, natte graslanden. Hier vindt men het merendeel van de broedende koppels die elders in Vlaanderen zo goed als verdwenen zijn.

Op 30 april 2021 werden hier voor het eerst in België twee kraanvogels geboren.^[2]

In 1976 begon de ontwikkeling van dit gebied door Natuurpunt in Koersel (Beringen). Ook het Agentschap voor Natuur en Bos is betrokken bij het beheer.

In dit gebied stromen de Zwarte Beek, de Winterbeek en de Oude Beek doorheen bossen, moerassen, hooi- en weilanden. Een gericht natuurbeleid zorgt ervoor dat niet alle gebieden verbossen. Hierbij worden paarden en runderen ingezet zoals fjordenpaarden en Schotse Aberdeen Angus.

Aan de Grauwe Steenstraat 7/2 te Koersel bevindt zich het bezoekerscentrum "De Watersnip", met informatieve tentoonstellingen omtrent het gebied. Van hieruit starten ook een aantal wandelingen.