Wikipedia:Geologiecafé

U bevindt zich hier: De kroeg · Auteursrechtencafé · Bibliografie- en broncafé · Biografische bistro · Biologiecafé · Botcafé · Categoriecafé · Doorverwijscafé · Economiecafé · Exactewetenschapscafé · Geografiecafé · ►Geologiecafé · Geschiedeniscafé · ICT-café · Juridisch café · Kunstcafé · Medisch café · Muziekcafé · Politiek en nieuwscafé · Redactielokaal · Religie- en filosofiecafé · Ruslandcafé · Schaakcafé · Sportcafé · Taalcafé · Typografiecafé · De Wandschildering · Wikidata-café · Zuidoost-Europacafé · Café for non-Dutch speakers · (wikiprojecten) · (mededelingen) · (helpdesk)

Welkom in het geologiecafé van Wikipedia: De Gouden Spijker Dit is een centraal punt van overleg voor mensen die belangstelling hebben voor aardwetenschappen en verwante onderwerpen en die daar op deze Wikipedia tijd aan willen besteden. Dit café dient als centrale plaats voor het bespreken en afstemmen van artikelen, categorieën, portalen, lijsten en andere zaken met betrekking tot aardwetenschappen in ruime zin.   Naar inhoud Naar onder ▲ + Overzicht beheerpagina's Een nieuw onderwerp toevoegen Handige links: Intern (wikipedia.nl): Categorie:Aardwetenschappen Portaal:Aardwetenschappen Subportalen: Geofysica Geologie Geochemie & mineralen Meteorologie Paleontologie Fysische geografie Portaal:Geografie Lijst van mineralen, Lijst van gesteenten Hulp bij het plaatsen van coördinaatsjablonen bij geografische artikelen Extern: Buitenlandse aardrijkskundige namen Lijst vertalingen van Engelse geologietermen Lijst vertalingen van Engelse vulkanologische termen Gemmologisch woordenboek (aantal talen) Directe download van: 'Grondsoorten en Delfstoffen bij naam' Lithostratigrafie van België: Tertiair; pre-Tertiair Lithostratigrafie van Duitsland [1] Geologisch archief van dit café: feb-jul 2007

Voorstel

Hallo allen, In het verleden zijn er verschillende keren stemmen opgegaan om relatief inactieve cafés zoals deze te gaan sluiten vanwege de grote mate van inactiviteit. De reden hierachter is dat een grote groep van cafés voor onoverzichtelijkheid zorgt en door de grote spreiding cafés uit het oog verloren worden doordat er te veel van zijn. Het weinige gebruik van dit café is een duidelijke indicatie dat deze mate van opsplitsing geen goede keuze is en voor een te grote versnippering zorgt van onderwerpen. Tegelijkertijd zijn er bovendien ook overlegpagina's van projecten en portalen waar ook onderwerp-gerelateerde onderwerpen besproken worden. Toch denk ik dat het een waardevol idee is om voor het brede onderwerp van wetenschap of wetenschap en technologie een centraal café te hebben waar gebruikers terecht kunnen. Mijn voorstel is dan ook om dit café samen te voegen tot één centraal café voor wetenschap en technologie. Gebruikers hoeven dan slechts één overlegpagina te volgen. Tevens zijn er diverse projectpagina's en achter portalen overlegpagina's van onderwerpen beschikbaar om over de meer specifiekere onderwerpen te spreken waar nodig. Bij deze dit voorstel tot een centrale overlegruimte om de waardevolle centrale plek voor wetenschap en technologie te behouden in de genoemde vorm, zodat de overlegnavigatie centraal nog steeds mogelijk is in de tijd dat er steeds meer relatief inactieve overlegruimtes als trend worden genomineerd voor verwijdering. Groetjes - Romaine (overleg) 8 dec 2010 12:53 (CET)

Hoi Romaine. Dit café is toch niet inactief? Vr. groet, Woudloper _overleg 8 dec 2010 19:10 (CET)

Volgens mij ook niet.Tom Meijer _MOP 8 dec 2010 19:32 (CET)

Ik krijg inderdaad het idee dat dit café weliswaar rustig is, maar zeker niet inactief. Eddy Landzaat 8 dec 2010 19:50 (CET)

Dit café functioneert wat mij betreft perfect: 's morgens heb ik een vraag, en in een mum van tijd krijg ik een deskundig antwoord. Hadden alle vakgebieden maar zo'n café. Fransvannes 10 dec 2010 13:58 (CET)

Sorry voor de verwarring, ik bedoelde met mijn woorden aan te geven dat dit café heel erg rustig is. Wat onder inactief verstaan wordt is sterk afhankelijk van wat er door iemand zelf onder verstaan wordt, waarbij in acht genomen moet worden dat er verschillende gradaties zijn, van totaal inactief tot aan relatief inactief. Enkele maanden terug is er gesteld dat dit café volledig inactief zou zijn, maar dat is niet juist. Wel is het zo dat dit café behoort tot de meest rustige cafés (in aantal berichten) en het aanhouden van café met een grote mate van inactiviteit niet als wenselijk wordt gezien door diverse gebruikers. De laatste tijd zijn er met regelmaat discussies en verwijdernominaties met betrekking tot inactieve cafés, waarbij alle genomineerde cafés inmiddels verwijderd zijn als actief café. Vanwege de grote mate van rust in dit café en de grote mate van specialisatie van het onderwerp hier, waarvan ik denk dat het goed is als er nog ergens een café bestaat als centrale plaats om over wetenschappelijke onderwerpen te praten, bij deze het voorstel om de verschillende inactieve/te rustige cafés rondom wetenschap samen te voegen tot één wetenschapscafé. In eerdere discussies is er aangegeven dat het aantal cafés als te groot ervaren werd en dat de specialisatie te diepgaand zou zijn, wat er voor zorgt dat de overzichtelijkheid van cafés erg beperkt is. Zodoende dit voorstel tot samengaan en samenwerking, zodat er een centrale plaats bestaat voor wetenschappelijke vraagstukken en wetenschappelijke en technische onderwerpen. Als alle vakgebieden een café zouden hebben zou het een zeer onoverzichtelijke bende worden. Groetjes - Romaine (overleg) 10 dec 2010 14:03 (CET)

Te grote uitsplitsing is inderdaad niet goed. Maar te veel samenvoegen ook niet. Ik ben van mening dat je niet moet rommelen aan een goed lopend café, rustig of niet. Eddy Landzaat 10 dec 2010 14:09 (CET)

na bc, @Romaine: een onoverzichtelijke bende? Welnee. Het is alleen zo dat we niet genoeg specialisten hebben op al die gebieden. Hadden we die wel, dan had je voor elk vakgebied een goed loket gehad. Ik ben heel blij dat er een paar goede gebruikers zijn die dit café in de gaten houden en prompt antwoorden als er iemand met een vraag langskomt, zelfs als dat haast nooit voorkomt. Dat er voor andere vakgebieden niet voldoende specialisten voorhanden zijn, lijkt me niet het probleem van het Geologiecafé. Cafés waar je in een echoput praat, moeten we vooral opdoeken. Maar dit café dus niet. Fransvannes 10 dec 2010 14:10 (CET)

Het zou juist heel goed zijn als alle vakgebieden een eigen café hadden. Ik zie daar niets onoverzichtelijks in. Het is veel meer zo dat vraagstellers dan misschien niet altijd weten tot welk vakgebied hun vraag behoort. Dat is geen reden tot samenvoegen. Ik ben bang dat het effect omgekeerd zal zijn. Ik volg nu enkele café's. Als er een vraag binnenkomt dan weet ik dat de kans groot is dat die vraag binnen een van mijn vakgebieden ligt (wat overigens bepaald niet betekent dat ik een antwoord kan geven). Als er café's worden samengevoegd heb ik die zekerheid niet meer: de kans dat de vraag niet binnen een van mijn vakgebieden ligt is dan veel groter. Bovendien komt het café (veel) meer op mijn volglijst terecht. Het gevolg zal vrees ik zijn dat ik minder geneigd ben op zo'n volglijstmelding in te gaan. Er zullen vragen langer blijven liggen of misschien zelfs helemaal niet beantwoord worden.

Ik vind niet dat je de verschillende café's niet zondermeer met elkaar mag vergelijken. De activiteit is een weerspiegeling van het aantal vragen en van het aantal specialisten dat hier rondwaart. Dat is bij geologie nu eenmaal beide niet hoog. Dit café ligt zeker niet stil en het functioneert prima. Ik ben erg tegen zo'n samenvoeging.Tom Meijer _MOP 10 dec 2010 14:27 (CET)

Dan laat ik het voorstel ten aanzien van het geologiecafé rusten. Dank voor de reacties! Groetjes - Romaine (overleg) 10 dec 2010 14:38 (CET)

Feedback gevraagd voor animatie

De draaing van de aarde tijdens de winterwende op het noordelijk halfrond

Hallo, Ik had voor een presentatie over de midwinter en zonnewende een animatie gemaakt, die ik nu ook op wikimedia commons heb geupload. Ik heb de smaak te pakken en wilde eigenlijk nog wat modelletjes maken (aarde die om de zon draait en daarna misschien de zonsverduistering als ik wat overmoedig wordt :-). Maar het leek me eerst verstandig wat feedback te vragen op onderstaand plaatje, of die duidelijk genoeg is, schaduw beetje goed etc (geel=evenaar, groen=keerkingen, rood=poolcirkel, de aardas staat per ongeluk op 18.44 ipv 23.44, maar dat is al gefikst)

Voor mensen met ervaringen met afbeeldingen, nog twee vragen: Weet iemand wat een beetje de maximale grote is voor zo'n gif bestand dat het nog lekker laad op de pagina etc.? Ik heb nu zo'n 450 kb, maar wil eigenlijk iets hogere kwaliteit uploaden. Weet iemand trouwens waar je trouwens testversies kunt uploaden, ik nu al twee foutieve versies geupload...??

Dank, Joost 99 (overleg) 26 dec 2010 21:33 (CET)

Een mooie animatie! Het principe van de zonnewende komt echter denk ik pas duidelijk uit de verf bij een animatie van de gang van de aarde rond de zon. Maar dat lijkt me een behoorlijke opgave. Groet, BoH (overleg) 27 dec 2010 02:02 (CET)

Dank je. Deze was in een uurtje gemaakt, dus rondgang van de aarde moet ook wel lukken (alleen de belichting en perspectief zal wat puzzelen worden). Ik heb ondertussen ook de tip gekregen om hem als OGG formaat te maken ipv gif, zodat mensen hem zelf kunnen opstarten. Dan is het ook niet zo opdringerig of afleidend. Joost 99 (overleg) 27 dec 2010 19:47 (CET)

Controle gevraagd!

Met een minimum aan zelfvertrouwen heb ik een stukje geologie toegevoegd aan Slievecallan. Het vertalen van de Engelse termen van de grondsoorten was moeilijk. Ik hoop dat ik het goed gedaan heb. Toch wil ik vragen of iemand dat stukje nog even kan controleren, de oorspronkelijke termen zijn toegevoegd als commentaar. Bij voorbaat dank! Eddy Landzaat (overleg) 26 dec 2010 23:01 (CET)

Ik heb even voor je gekeken. Op wat kleine pietluttigheden na zijn je vertalingen in orde. Mudstone is geen leisteen (in feite juist het tegengestelde), maar ik kan niet op een Nederlandse vertaling komen dus heb ik er voorlopig maar mudstone van gemaakt. Het rode vakwoordenboek van Visser (1980) zou uitkomst kunnen geven of er wel of geen Nederlands woord voor bestaat, maar ik heb dat niet. Zure of basische/alkaliene gronden ben ik niet zeker van, dat zou je een bodemkundige moeten vragen. Woudloper _overleg 26 dec 2010 23:34 (CET)

Bij mudstone was ik inderdaad even uitgebabbeld. Maar al snuffelende ontdekte ik dat slate/leisteen een soort mudstone was. Ik heb wel de opmerking over de wind teruggedraaid. De bron spreekt duidelijk van een hoge gemiddelde windsnelheid. Gezien de wind die ik voor de deur heb (ik woon binnen zicht van de Slievecallan, maar wat dichter bij de oceaan) wil ik dat zonder meer geloven. In ieder geval mijn hartelijke dank! Eddy Landzaat (overleg) 27 dec 2010 01:20 (CET)

Weet je misschien waarom het daar zo hard waait? Komt dat door de prominentie van de berg, de nabijheid van de zee, of nog anders? Woudloper _overleg 28 dec 2010 17:09 (CET)

Het ligt op een kleine 10 kilometer van de Atlantische Oceaan. Vanaf de oceaan is het land vrij vlak tot ineens Slievecallan opduikt. Het is ook het hoogste punt in de wijde omgeving. Elke atlantische storing komt hier fris en fruitig binnen denderen. Eddy Landzaat (overleg) 6 jan 2011 22:03 (CET)

Café's samengevoegd

Vanaf heden is er één café voor de exacte wetenschappen: Café Exact! Vragen over geologische onderwerpen zijn voortaan daar welkom. Bedoeling van de samenvoeging is een zeer actieve centrale overlegruimte te creëren voor alle onderwerpen op het gebied van de exacte wetenschappen. Dit café kan daarom opgeheven worden. Lopend overleg kan wel blijven staan. Tot ziens in Café Exact! Josq (overleg) 6 jan 2011 21:56 (CET)

Vreemd. Een stukje hierboven werd overleg gevoerd hierover en is het voorstel afgewezen. En nu wordt het zomaar doorgedrukt? Eddy Landzaat (overleg) 6 jan 2011 22:05 (CET)

<Bloos> - op andere plaatsen werd het voorstel toegejuicht, maar bovenstaande discussie was mij ontgaan. Doordrukken is niet de bedoeling geweest. Na de discussie gelezen te hebben laat ik de samenvoeging voor dit café (voorlopig) rusten. Josq (overleg) 6 jan 2011 22:08 (CET)

Vraag uit de review

Vraag: er zijn ook gesteenten die gevormd worden uit zand, löss of kleilagen die ergens terecht gekomen zijn na een aardverschuiving. Dat zijn geen sedimenten. Hoe heten zulke gesteenten? Planten en dieren die door een aardverschuiving of modderstroom bedolven worden fossiliseren vaak. Eg-T2g (overleg) 28 mrt 2011 08:55 (CEST)

Die vraag zou ook in de Geologiecafé gesteld kunnen worden. Mvg, BlueKnight 28 mrt 2011 09:16 (CEST)

Einde verplaatsing

De klassificatie van sedimentair gesteente gaat niet uit van de ontstaanswijze maar van de chemische en fysische kenmerken. Een door massabeweging gevormd sedimentair gesteente kan dus bv. een zandsteen, conglomeraat of breccie zijn. Gesteente dat gevormd werd door massabeweging heeft over het algemeen wel een slechte sortering. Woudloper _overleg 28 mrt 2011 19:13 (CEST)

Bedankt voor het antwoord. Ik was al in Café Exact aangeland waar ik deze vraag op een uitgebreidere manier gesteld had. Eg-T2g (overleg) 29 mrt 2011 14:09 (CEST)

Kwartaire ijstijd

Beste aardkundigen,

Ik vraag me af of het niet wat omslachtig is een artikel Kwartaire ijstijd te hebben. Dit kan m.i. toch ook een doorverwijzing naar Kwartair zijn? Als ik het artikel doorlees zie ik geen reden waarom de inhoud niet in zijn geheel op die andere pagina kan worden ingevoegd. Uiteindelijk is het belangrijkste aspect aan het Kwartair zo'n beetje de ijstijd. Ik weet dat men daar op de Engelse Wikipedia anders over denkt, maar daar hoeven we ons natuurlijk niets van aan te trekken, ze hebben daar wel meer keuzes gedaan waar ik het nut niet van inzie. Woudloper _overleg 13 jul 2011 10:39 (CEST)

Saxonien

Beste mensen, Ik weet vrijwel niets van geologie... Ik heb een paar foto's geupload van wat men in Frankrijk Saxonien noemt maar wat blijkbaar onder Rotliegend valt. Of boven-perm ofzo, ik zie door de bomen het bos niet (ik zag overigens wel een takje boom uit die tijd). Ik aarzel om de plaatjes bij Rotliegend te zetten, als ze daar passen wil iemand dat dan doen? Bestand:Saxonien1.jpg en Bestand:Saxonien2.jpg Ik vind het een van de mooiste streken die ik ken (maar ken niet zo veel). atalanta (overleg) 7 sep 2011 15:21 (CEST)

Ruhrbekken

De redirect Ruhrbekken verwijst naar de Roerdalslenk (Duits: Rur-Graben), terwijl ik zou verwachten dat het betrekking heeft op het steenkoolbekken in het Ruhrgebied, een lemma dat vooralsnog ontbreekt. Een foutje? - Maiella (overleg) 15 nov 2011 16:39 (CET)

Er is maar 1 lemma dat naar rurhbekken verwijst (Arrest Nold Kohlen) en die verwijst overduidelijk naar het Ruhrgebied, ik heb de redirect daarom maar aangepast. Hans Erren (overleg) 25 nov 2011 23:12 (CET)

Lijst van geologische termen Engels-Nederlands gezocht

Als niet-geoloog stuit ik bij de vertaling van teksten voor het HiRise-project (High Resolution Imaging Science Experiment, https://hirise.lpl.arizona.edu/) op de moeilijkheid dat er weinig Nederlandstalige terminologie toegankelijk is van (aardse) geologische termen, die ook voor de geologie van Mars worden gebruikt. Ik kwam via dit café bij de woordenlijst van Kriek maar die is erg summier, en verder vond ik weinig. Bestaat er een geologisch woordenboek Engels-Nederlands? Alle info is welkom. Nog beter zou het zijn als een Nederlandstalige geoloog geïnteresseerd kon worden in de vertalingen voor dit project. Veel tijd kost het niet en interessant is het zeker. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Serendips (overleg · bijdragen)

Hallo Serendips, ergens in de archieven van dit "café" is vast al eens verwezen naar het zgn. "rode boekje":

• Vissers, W.A., 1980: Geological Nomenclature, uitgave van het Koninklijk Nederlands Geologisch en Mijnbouwkundig Genootschap.

Het is zover ik weet het enige geologisch woordenboek EN-NL, en waarschijnlijk sterk verouderd.

Ik ben ook persoonlijk bereid te helpen met vertaling. Als je met een specifieke term zit, meld dat hier even, of stuur me een e-mail (klik op mijn gebruikersnaam hieronder in het groen, dan in het linker zijmenu onder "hulpmiddelen" de optie "deze gebruiker e-mailen"). Vr. gr. Woudloper _overleg 10 feb 2012 03:37 (CET)

Woudloper, bedankt. Ik reageer maar weer hier, een optie 'deze gebruiker e-mailen' zag ik niet. Vriendelijk dank voor het aanbod van persoonlijke hulp, daar zou ik graag gebruik van maken. Het is misschien toch het meest direct om mij even te mailen dan hoef ik dit forum daar verder niet mee te belasten. Mijn adres ivv - at - serendips.eu Vr. gr. Serendips

Delfstoffen in Nederland

De komende tijd ga ik aan de slag met lemma's de verwijzen naar Sjabloon:Navigatie_delfstoffen_Nederland. Ik ga infoboxen bij steenkoolmijnen toevoegen en kijken of er wat in dit sjabloon gegroepeerd kan worden, bijvoorbeeld de turf- en zoutmaatschappijen. Ook ga ik aan de slag met lokatiekaartjes. Hans Erren (overleg) 13 feb 2012 21:47 (CET)

Combe

Zie fr:Combe en de doorverwijspagina Combe. Is er een Nederlandse naam voorhanden? Het is een vallei die is ontstaan onder bepaalde geologische condities. Een interwiki naar onze wikipedia ontbreekt. Wellicht een nieuw lemma? – Maiella (overleg) 16 nov 2012 23:16 (CET)

Volgens mij is dat in het nederlands een plooidal Hans Erren (overleg) 17 nov 2012 00:09 (CET)

... dat als lemma ontbreekt. Met de functie "zoeken" vind in in wikipedia slechts één treffer (nota bene op een doorverwijspagina). – Maiella (overleg) 17 nov 2012 00:30 (CET)

Ik ben niet goed in deze terminologie thuis. Vraagje aan Hans: zou het ter volledigheid "anticlinaal plooidal" moeten zijn? Ook in een syncline kan een rivier zijn loop vinden, neem ik aan, en het Franse begrip lijkt uitsluitend over een anticline te gaan. Overigens, ook als je het daarmee eens bent: een nieuw te maken artikel zou m.i. plooidal moeten heten, niet anticlinaal plooidal. Zodat we dan nog steeds geen interwiki hebben voor het Franse lemma. Woudloper _overleg 17 nov 2012 11:18 (CET)

Kaolien / Kaoliniet

N.a.v. een vraag op gebruiker Capaccio's overleg over dit mineraal en/of gesteente, en Capaccio die zelf aangeeft ook geen expert op dit gebied te zijn, leg ik de kwestie hier neer. Het komt hierop neer: Het Engelstalige en:Kaolinite en het duitstalige de:Kaolinit, beide artikelen over het mineraal, kennen geen link naar een Nederlands artikel. Terwijl het Duitse de:Kaolin (over het gesteente) wel linkt naar het Nederlandstalige Kaolien. Dit terwijl het Nederlandstalige artikel Kaolien eigenlijk grotendeels over het mineraal Kaoliniet gaat, en niet over het gesteente Kaolien. M.i. zou nu ofwel de titel en de interwikilinks van het Nederlandse artikel aangepast moeten worden. Of er moet een artikel bijkomen zodat er op de Nederlandstalige Wikipedia net als op de Duitse, een duidelijke scheiding ontstaat tussen het gesteente en het mineraal. Mocht e.e.a. niet helemaal duidelijk zijn, of ik vertel hier onjuistheden (is goed mogelijk, ik ben een leek op dit gebied), dan verwijs ik nogmaals naar het overleg op de overlegpagina van Capaccio. Met vriendelijke groeten, LeeGer 10 mrt 2013 18:43 (CET)

De Duitse wiki lijkt een bouwmateriaal te beschrijven, of dat een granulair materiaal, een mineraal of nog iets anders is kan ik moeilijk uit het artikel opmaken. De bronnen spreken me ook niet erg aan: daar zitten geen mineralogische of geologische naslagwerken tussen. Wikipedia is vrijwel nooit een goede bron voor dit soort detail-definitie-zaken, en zodra je inconsistente informatie vindt (zoals hier het geval is) lijkt de kans aanwezig dat men een fout gemaakt heeft. Ik heb opnieuw Neuendorf, Mehl & Jackson erbij gepakt (zie een paar kopjes hierboven over sepioliet) en vond het volgende:

• kaolin [mineral] (ka'-o-lin, ka-o'-lin) (a) A group of clay minerals characterized by a two-layer crystal structure in which each silicon-oxygen sheet is alternately linked with one aluminum-hydroxyl sheet and having approximate composition: Al₄(OH)₈[Si₄O₁₀]. The kaolin minerals include kaolinite, nacrite, dickite, and anauxite; although the minerals halloysite, endellite, and allophane are structurally and chemically different, they are sometimes included. (...) Syn: kaolinite. (b) A mineral of the kaolin group; specif. kaolinite. The term was once applied to a single clay mineral which later was known to include at least four minerals of the kaolin group.
• kaolinite (ka-o'-lin-ite) (a) A common earthy white, grayish, yellowish, etc. triclinic clay mineral of the kaolin group: Al₂Si₂(OH)₄. It is the characteristic mineral of most kaolins, and is polymorphous with dickite and nacrite. (...) The mineral was formerly known as kaolin. (b) A name sometimes applied to the kaolin group of clay minerals, and formerly applied to individual minerals of that group (such as to dickite and nacrite).

Er lijkt geen sprake te zijn van een gesteente, maar van (1) een groep mineralen en (2) het belangrijkste mineraal in die groep. Het lijkt erop dat men dit mineraal later kaoliniet is gaan noemen ter onderscheid met de groep, en dat de termen nu door elkaar gebruikt worden. Beste oplossing lijkt me kaoliniet het artikel over het mineraal te laten (met bovenaan een zieook-verwijzing naar het andere artikel), en van kaolien een artikel over de groep mineralen (met bovenaan een zieook-verwijzing naar het andere artikel). Hoe het met het bouwmateriaal zit is onduidelijk, wellicht heeft de Duitse collega de zaken te ver gesimplificeerd door een synoniem tussen mineralogische en bouwtechnische termen te veronderstellen. Woudloper _overleg 12 mrt 2013 20:15 (CET)

Antropoceen

Als zoon van een geoloog (die nu even onbereikbaar is voor advies) heb ik mij vanmorgen gewaagd aan redigeren van delen van Antropoceen. Daaraan zijn in het recente verleden tig kleine wijzigingen verricht, die het Nederlands IMHO niet begrijpelijker hebben gemaakt. Graag zou ik zien dat een echte aardwetenschapper kijkt of ik geen feitenmateriaal geschonden heb. Hoop nog op zoek te gaan naar recente(re) ontwikkelingen over dit onderwerp. Dank, groeten, Sander1453 (overleg) 13 mrt 2013 22:57 (CET)

Dode link

De link Directe download van: 'Grondsoorten en Delfstoffen bij naam doet het niet meer. Het is me niet gelukt het document te vinden. Kan iemand die dat wek weet misschien de link willen aanpassen? Alvast bedankt. Natuur12 (overleg) 17 mrt 2013 19:44 (CET)

Bij deze Tom Meijer _MOP 22 mrt 2013 21:41 (CET)

Beetje laat, maar beter laat dan nooit. Heel erg bedankt! --Natuur12 (overleg) 27 mrt 2013 17:13 (CET)

pijler vs kolenfront

in de pijler aan het kolenfront

Is er verschil tussen een pijler en een kolenfront binnen de mijnbouw? Ik weet het zelf niet precies. Natuur12 (overleg) 24 jul 2013 18:26 (CEST)

Het kolenfront is de zijwand van de pijler waar de steenkool wordt gewonnen. Mijnwerkers zitten in de pijler aan het kolenfront. Hans Erren (overleg) 25 jul 2013 23:03 (CEST)

Bedankt voor het antwoord, de plaatjes en het linken op wikidate. Natuur12 (overleg) 25 jul 2013 23:28 (CEST)

Peter Ziegler overleden

De exploratiegeoloog Peter Ziegler die vooral bekend was vanwege zijn paleogeografische atlas van Noordwest Europa is op 19 juli op 84 jarige leeftijd in zijn woonplaats Binningen in Zwitserland overleden. Hans Erren (overleg) 29 jul 2013 00:19 (CEST)

Lijst van Nederlandse landstreken

Wie bepaalt of iets een landstreek is. Op de WP/ES zag ik de categorie Comarca verschijnen bij wat wij landstreken noemen, onder andere bij de Waddeneilanden en polders als de Beemster. Ik kende die Nederlandse lijst niet. Nu is Comarca in verschillende landen een bepaald officieel deel van het land zie Comarca op de WP/NL. Vooral voorbeelden als de waddeneilanden in Nederlanden komen mij vreemd voor op de lijst van landstreken. Twente en de Betuwe lijken me duidelijk een landstreek. Nogmaals wie bepaalt wat een landstreek is. Salix2 (overleg) 21 aug 2014 20:38 (CEST)

Landstreek ? Hans Erren (overleg) 21 aug 2014 21:10 (CEST)

Comarca's zou ik eerder arrondissementen, kantons of districten willen noemen, volgens de Franse hiërarchie die ook in de Benelux gangbaar was. Een county of shire zit op provincieniveau. Maar eigenlijk is dit een geografievraag voor het geografiecafe. Hans Erren (overleg) 21 aug 2014 21:19 (CEST)

Excuus voor het misverstand, het verkeerde café. Ik neem het geheel mee naar het juiste, Zie verder in het geografiecafé Salix2 (overleg) 21 aug 2014 21:36 (CEST)

Brongesteente en moedergesteente

Zit er verschil tussen brongesteente en moedergesteente? Het eerste artikel heeft nu een interwikiconflict en ik zou graag willen weten wat nu een handige optie is. Alvast bedankt, Sjoerd de Bruin (overleg) 10 sep 2014 15:42 (CEST)

Source rock is in mijn Pannekoek vertaald als moedergesteente, brongesteente vind ik een anglicisme. Maar ja, wie ben ik... Hans Erren (overleg) 10 sep 2014 17:10 (CEST)

Holoceen tijdaanduiding

Het valt mij op dat voor de leek de tijdaanduiding van de holocene tijdvakken niet gelijk duidelijk is.

Eratheem	Systeem	Serie	Etage	Chronozone	Tijd geleden (jaar)1
Cenozoïcum	Kwartair	Holoceen		Subatlanticum	0 - 2.400
				Subboreaal	2.400 - 5.660
				Atlanticum	5.660 - 9.220
				Boreaal	9.220 - 10.640
				Preboreaal	10.640 - 11.700
		Pleistoceen	Weichselien	Jonge Dryas	11.700 - 12.700

In deze veelgebruikte tabel is "tijd geleden" de klassieke Before Present, ofwel jaren voor 1950. Aangezien 1950 inmiddels 64 jaar geleden is, beginnen de jaartallen tussen BP en "jaren geleden" behoorlijk uit de pas te lopen. Ik stel voor de tijdaanduiding te vervangen/ aan tevullen door "voor Christus". Wat vindt het cafe hiervan? Hans Erren (overleg) 12 okt 2014 12:05 (CEST)

Zover ik weet is dat hoogst ongebruikelijk: de BP-schaal komt veel vaker voor dan de CE-schaal (Christian Era). Dat het jaar 1950 steeds langer geleden is, klopt natuurlijk. Dat dit steeds verwarrender op de leek over zal komen ook. Ik weet niet of men daar iets aan wil doen of gaat doen. Woudloper _overleg 12 okt 2014 13:20 (CEST)

Mijn vraag is of dit op wikipedia ( dat voor leken is bedoeld) duidelijker kan worden uitgelegd/weergegeven. Hans Erren (overleg) 12 okt 2014 14:40 (CEST)

Nog eens wat boeken die ik op het vlak van aardgeschiedenis gebruik nagekeken.

• Roberts (The Holocene) gebruikt Cal. yr BP of yr. BP.
• Rothe (Erdgeschichte, Spurensuche im Gestein) gebruikt bij het Kwartair: v.h. ("vor heute" neem ik aan) of simpelweg Ka (kilo annum = 1000 jaar).
• Stanley (Earth System History) gebruikt bij het Kwartair: years ago of years before present.
• Levin (The Earth through Time) gebruikt bij het Kwartair: years ago.
• Andersen & Borns (The Ice Age World) gebruikt: years ago of years B.P.
• Berendsen (De vorming van het Land) gebruikt: jaar BP.
• De Gans (ANWB Geologieboek van Nederland) gebruikt bij het Holoceen: jaar voor heden en v.Chr. door elkaar (v.Chr. overigens niet bij tabellen en grafieken, wel bij Holocene kaartjes).

Ik kan er nog meer nakijken, maar denk dat dit wel representatief is. Omdat De Gans een meer toegankelijk boek is, geschreven voor de leek, kom ik iets terug van het idee dat "v.Chr." in geologische context hoogst ongebruikelijk is. De Gans legt overigens niet echt uit wat het "voor heden" bij hem precies inhoudt. Blijkbaar vindt hij dat voor de leek het verschil van 60 jaar een verwaarloosbaar detail is. Dat vind ik eigenlijk wel verstandig.

Het volgende lijkt me een goede werkwijze voor ons:

• In tabellen als hierboven gebruiken we "jaar geleden", d.w.z. met link naar het artikel waarin het verschil van 64 jaar uitgelegd wordt.
• Zolang het over het Holoceen (en wellicht het laatste deel van het glaciaal) gaat kan ook "v.Chr." gebruikt worden. Om het te verduidelijken voor de lezer proberen we, de eerste keer dat we een datering noemen in een artikel, tussen haakjes ook de andere schaal te noemen. Dus als het artikel "v.Chr." noemt, geef je tussen haakjes BP (met link); als je BP gebruikt, geef je tussen haakjes v.Chr..

De tabel zal nog steeds vaag op de leek overkomen, maar hij kan in de tekst meestal al de benodigde uitleg vinden en ook op de link naar het artikel before present klikken. Denk je dat dit de verwarring voldoende wegneemt? Woudloper _overleg 12 okt 2014 18:59 (CEST)

Dat is een mooi uitvoerbaar voorstel. Hans Erren (overleg) 12 okt 2014 23:50 (CEST)

Heuvel/berg in België

Wil iemand eens hiernaar kijken: categorie:heuvel in België en categorie:berg in België. Wat hoort in het een, wat in het ander? Wwikix (overleg) 20 dec 2014 14:05 (CET)

Dat lijkt me een eenvoudige vraag. Als iets bekend is als heuvel, zet je het bij de heuvels. Als iets bekend is als berg, zet je het bij de bergen. Als iets zowel bekend is als heuvel als berg, zet je het bij beide. Woudloper _overleg 20 dec 2014 14:17 (CET)

Baraque Michel categoriseren in categorie:berg in Luik (provincie) en categorie:berg in de Ardennen (België)? Wwikix (overleg) 20 dec 2014 14:26 (CET)

Zover ik kan zien gaat dat artikel over een herberg/hotel, niet over een heuvel of berg. Woudloper _overleg 20 dec 2014 15:19 (CET)

Als een bron zegt: berg, dan berg en als een bron zegt heuvel, dan heuvel. Zelf bedenken of iets een berg of heuvel is, schuurt aan tegen O.O. M.vr.gr. Brimz (overleg) 20 dec 2014 15:52 (CET)

bergen benoemt men in het algemeen vanaf een laaggebergte (500-750 m) daaronder spreekt men van heuvels. Maar eigenlijk is dit weer een geografievraag voor het geografiecafe. Hans Erren (overleg) 20 dec 2014 16:37 (CET)

In het Verenigd Koninkrijk geldt de ondergrens van 2000 voet (609.6 m) voor een berg (BBC nieuws). Zie ook de anekdote en film The Englishman Who Went Up a Hill But Came Down a Mountain Hans Erren (overleg) 20 dec 2014 16:55 (CET)

Zullen we een ondergrens van 500 meter gebruiken voor bergen en wat daaronder valt als heuvel categoriseren? Wwikix (overleg) 22 dec 2014 14:26 (CET)

Van Baraque Michel staat ook aangegeven dat het een top is. Wwikix (overleg) 22 dec 2014 14:27 (CET)

Ik word er geen wijs uit. Als ik het artikel zorgvuldig lees lijkt het toch eigenlijk de naam van de herberg te zijn. Heb je een bron die laat zien dat de naam ook voor de top geldt?

Enfin, als het inderdaad ook om de top gaat, is de vraag meer hoe mensen die top noemen, niet hoe ze binnen een bepaalde indeling valt. Er zijn nl. een aantal verschillende indelingen (Nederlands, Vlaams (Waals?), Duits, Engels, enz.) en die komen gewoon niet overeen. En zelfs als ze overeenkomen, worden toppen soms anders beschreven. Neem de Nederlandse Vaalserberg: deze wordt een berg genoemd en hoort dus als "berg in Nederland" beschreven te worden, maar volgens alle indelingen is het gewoon een heuvel. Misschien kun je wel een aantal bronnen vinden die het inderdaad een heuvel noemen - dan kan deze "berg" in beide categorieën.

Je komt er dus nooit uit zonder eerst te kijken hoe een aantal bronnen het beschrijven. Van mijn part kijk je in een schoolboek, of in materiaal van het lokale verkeersbureau. En dan, nogmaals, lijk het antwoord me eenvoudig: als iets bekend is als heuvel, zet je het bij de heuvels. Als iets bekend is als berg, zet je het bij de bergen. Als iets zowel bekend is als heuvel als berg, zet je het bij beide. Woudloper _overleg 22 dec 2014 16:07 (CET)

Het lijkt me eenvoudiger om een algemene maatstaf te hanteren, dan weet je waar je aan toe bent, is makkelijk hanteerbaar en wel zo duidelijk.

Wat Baraque Michel aangaat, lees de eerste regel zou ik zeggen, daarin staat vermeld dat het ook een top is. Wwikix (overleg) 23 dec 2014 13:15 (CET)

Wat eenvoudig is hoort geen rol te spelen. Uit gemakzucht fouten begaan is geen goede houding.

De eerste zin is dubbelzinnig en wordt door de rest van het artikel tegengesproken. Baraque Michel is volgens het artikel 1) een skigebied, 2) een top, en 3) een herberg. Wat is het nu? Woudloper _overleg 23 dec 2014 18:27 (CET)

Alledrie, nog nooit geweest? Het mag wel gewikificeerd, een hele lange lap tekst zonder wikilinks (zou me niet verbazen als dat een copyvio is) .Hans Erren (overleg) 23 dec 2014 21:45 (CET)

Zou kunnen (dat ik er geweest ben), maar ik kan dat uit het artikel niet opmaken. Zoals ik de eerste zin lees staat er:

1. "de barak (hut) is een skigebied" - dit vind ik op zich wat vreemd, maar niet helemaal onmogelijk. Het skigebied kan naar de barak/hut (herberg) genoemd zijn (hoewel ik geen skigebied op de foto's zie). Wel heel vreemd is dat dit mogelijke verband tussen skigebied en barak in de tekst niet uitgelegd wordt. Het wordt daardoor gepresenteerd alsof barak en skigebied hetzelfde zijn.
2. "de barak is een top" - dit lijkt me vrijwel onmogelijk, tenzij de top naar de barak genoemd is (wat redelijk weinig voorkomt); maar ook dat blijkt nergens uit de tekst.
3. vervolgens gaat de rest van het artikel over de herberg. Als je het artikel letterlijk leest staat er dan: de top, barak en het skigebied werden gebouwd rond 1811-1813. Het is vrij lastig een top van 600+ m te "bouwen", zeker in 2 jaar tijd. Hoewel de bouw van de barak uitgebreid aan bod komt, zijn er blijkbaar nooit skiliften aangelegd. Dit deed me vermoeden dat de geschapen onduidelijkheid een slordige fout was en het artikel (inclusief titel/naam) mogelijk alleen op de herberg sloeg. Woudloper _overleg 24 dec 2014 03:18 (CET)

Eens met Woudloper hierboven ergens. We moeten niet uitgaan van wat eenvoudiger is of makkelijk hanteerbaar; dan hadden we net zo goed de halve encyclopedie bijelkaar kunnen verzinnen op een manier zoals wij vinden dat handig is. Zoals ik al eerder zei; een berg is een berg als er bronnen zijn die het als berg classificeren. Net zo goed is een heuvel een heuvel als er bronnen zijn die het een heuvel noemen. Zelf gaan bedenken of iets een berg of een heuvel is, is Origineel Onderzoek en dat mag niet. M.vr.gr. Brimz (overleg) 24 dec 2014 15:24 (CET)

Het ligt toch iets subtieler, gaat het over de naamgeving in de volksmond ( bijvoorbeeld "Holterberg") of gaat het over het vaststellen van een wetenschappelijke classificatie. Is een bruinvis een vis, is de Holterberg een berg? Nee de bruinvis is een zoogdier en de Holterberg is een heuvel. Hans Erren (overleg) 24 dec 2014 15:54 (CET)

Precies. Dus nogmaals de vraag: waar leggen we de grens, wanneer spreken we van een heuvel en wanneer van een berg? Wwikix (overleg) 27 dec 2014 12:16 (CET)

2000 voet in Groot Brittannië, 500 m in de rest van de wereld. Botrange is het hoogste punt van een hoogvlakte, wat doen we daarmee?Hans Erren (overleg) 27 dec 2014 14:14 (CET)

Nogmaals: als iets een heuvel genoemd wordt, moeten we het een heuvel noemen; als iets een berg genoemd wordt, noemen we het een berg. Het heeft overigens wel iets meer voeten om aarde dan alleen de eigennaam (hoewel die vermoedelijk wel een indicatie kan geven). Als men over de Vaalserberg bv. schrijft "deze berg vormt het drielandenpunt" dan mag daaruit worden opgemaakt dat het een berg genoemd wordt. Als men schrijft deze heuvel vormt het drielandenpunt, dan wordt het een heuvel genoemd. In veel gevallen kun je beide tegenkomen, dan kunnen we het beide noemen (en bij beide indelen). Het zal soms inderdaad wel aan de verschillende orografische indelingen liggen hoe men het noemt - deze zijn zeker niet zonder invloed - maar in veel gevallen trekt men zich daar ook gewoon niets van aan. Woudloper _overleg 27 dec 2014 14:36 (CET)

de bruinvis en vinvis dan ook maar vissen noemen? Natuurlijk niet. Er zijn geen bergen in Overijssel, Gelderland, Limburg en Vlaanderen. Hans Erren (overleg) 27 dec 2014 14:47 (CET)

Als de bruinvis in representatieve bronnen (d.w.z. naslagwerken over zoölogie/dieren) een vis genoemd wordt, noemen we het een vis. Ik kan me alleen niet voorstellen dat er zo'n bron bestaat.

Aan de andere kant zou het bij de heuvels van pak hem beet Limburg best wel het geval kunnen zijn dat er representatieve bronnen bestaan die het bergen noemen. Het is in veel voormalige Engelse kolonies ook de gewoonte toppen tot wel 3000 m heuvels te noemen. Dat komt - vermoed ik - omdat topografie geen exacte/strikte wetenschap is. Er is ook geen internationale instantie die topografische naamgeving stroomlijnt en vastlegt, zoals bij dieren, mineralen, natuurkundige eenheden, enz.. In die gevallen was er ooit dezelfde verwarring, maar zijn alle schrijvers op den duur dezelfde naamgeving aan gaan houden. Woudloper _overleg 27 dec 2014 15:20 (CET)

Ik zou de ondergrens voor laaggebergte (500 meter) hanteren als scheidslijn. Alles wat daaronder valt (ook als het 'berg' wordt genoemd) categoriseren als heuvel. Wwikix (overleg) 29 dec 2014 15:24 (CET)

De grens tussen heuvel en berg staat aangegeven in het artikel Heuvel (landvorm): "Een top die minder dan 200 meter boven zijn omgeving uitsteekt is een heuvel. Is het hoogteverschil met de omgeving groter dan heet het een berg." De Geo (overleg) 4 jan 2015 21:30 (CET)

Het gaat hierbij om het hoogteverschil met de omgeving. Iets anders is de hoogte tov zeeniveau: dat geeft een indeling:

• Hooggebergte, toppen hoger dan 1500 meter.
• Middelgebergte, meeste toppen tussen 500 en 1500 meter
• Heuvelland, meeste toppen tussen 200 en 500 meter.
• Laagland, overal lager dan 200 meter

De Geo (overleg) 4 jan 2015 21:42 (CET)

Oorzaak aardbevingen

Volgens Adam Kadmon is de toename van het aantal aardbevingen te wijten aan de zich wereldwijd manifesterende opwarming. Is dat waar, verklaarbaar en verifieerbaar?  Klaas|Z4␟V:  22 dec 2014 09:47 (CET)

Nee, dat is een vergezochte complottheorie die berust op fringe. Aardbevingen worden veroorzaakt door spanningen binnenin de Aarde. Die zijn het gevolg van de warmtestroom uit de aardkern, niet van processen in de atmosfeer, of op of vlak onder het oppervlak. Plaatselijk kan het afsmelten van een ijskap misschien een kleine, zeer ondiepe aardbeving veroorzaken; indirect kan de zeespiegelstijging voor plaatselijke aardverschuivingen (en tsunami's) zorgen. Woudloper _overleg 22 dec 2014 10:21 (CET)

Dank je. TV-figuren als hij snijden vaak dergelijke en andere populairwetenschappelijke en esoterische onderwerpen aan op "het kleine scherm" en ivergieten het publiek met indianenverhalen die amusant zijn en kijkcijfers schieten de lucht in. Als je een satellietschotel hebt kun je het op Mediaset vinden.  Klaas|Z4␟V:  22 dec 2014 11:26 (CET)

Veen in Vlaanderen

hallo er is onduidelijkheid over hoog- en laagveen in vlaanderen, zie Overleg_gebruiker:JanB46#Hoogveen_in_Oostvlaanderen.3F Zie ook turf (brandstof) wie wil meedenken? Hans Erren (overleg) 31 jan 2015 18:57 (CET)

Deze onduidelijkheid geeft ongeveer al weer waarom de begrippen hoogveen en laagveen in de bodemkunde eigenlijk al lang niet meer worden gebruikt. De termen hoog- en laagveen gaven de ligging ten opzichte van het grondwater aan. In de praktijk lag het laagveen in de laaggelegen kustgebieden en het hoogveen op de hogere gronden (pleistoceen zandgebied). Hoogveen ontstond dus in stagnerend regenwater, laagveen onder invloed van grondwater. Er worden andere indelingen gebruikt op basis van voedselrijkdom (eutroof->oligotroof), op basis van dominante plantensoorten (zegge, veenmos, etc) en op basis van de geologische indeling (lithostratigrafie): Hollandveen en Basisveen (m.n. in de kustgebieden) en het Laagpakket van Griendtsveen (vnl. hoogveen) (behorend tot de Formatie van Nieuwkoop) en het Laagpakket van Singraven (veen in beekdalen en laagtes in het Pleistocene zandgebied; deel van de Formatie van Boxtel). De Geo (overleg) 24 feb 2015 15:11 (CET)

Continent of werelddeel?

Hieronder volgt een discussie gekopieerd vanaf Overleg Wikipedia:Wikiproject/Wist je dat/Weetjes/Wetenschap:

Begin kopie

1. ... Azië en Europa wel twee aparte werelddelen, maar geen aparte continenten zijn? (De Wikischim)

   De bron op continent (brittanica.com) is niet langer beschikbaar. Het artikel continent op brittanica.com meldt echter Europa en Azië als aparte continenten (one of the larger continuous masses of land, namely, Asia, Africa, North America, South America, Antarctica, Europe, and Australia), die soms samen als één continent worden beschouwd (Europe and Asia are sometimes considered a single continent, Eurasia.) Dat zet dit weetje toch wel op losse schroeven, denk ik. Mvg, Trewal 16 apr 2015 10:37 (CEST)

   Dit is iets te kort door de bocht. Het Engels lijkt geen duidelijk onderscheid te maken tussen de begrippen werelddeel en continent (beide worden vertaald als continent), terwijl dat onderscheid er in het Nederlands wel is. De Wikischim (overleg) 16 apr 2015 10:53 (CEST)

   Aangezien de genoemde Brittanica-bron de enige bron is die op Werelddeel of Continent te vinden is, betekent dat dat het weetje niet door bronnen ondersteund wordt. Hoopje (overleg) 16 apr 2015 11:17 (CEST)

   Vervelend is dat als je "Azië" zegt, "India" daar ook onder valt. India ligt op een ánder (sub)continent. Ook het Arabisch Schiereiland ligt op een andere continentale plaat. Eurazië wordt daarom een supercontinent genoemd. Richard 16 apr 2015 11:19 (CEST)

   gebruiker:Hoopje: externe bronnen die hetzelfde onderscheid maken zijn er, zie bijv. [2]. De Wikischim (overleg) 16 apr 2015 11:34 (CEST)

   Euhm, die bron heeft het anders wel over zeven continenten, en rekent Europa en Azië dus ook als aparte continenten. Daar wordt als verschil tussen continent en werelddeel alleen genoemd dat bepaalde eilanden niet tot een continent behoren, maar wel tot een werelddeel. Een heel ander verschil dus dan waar het weetje over gaat. Mvg, Trewal 16 apr 2015 12:27 (CEST)

   Heb je de hele pagina bekeken? Citaat: Een continent is een stuk van de aardkorst die vrij dik en hecht is. En je kunt een continent dus als puur een stukje aardrijkskunde zien. Een werelddeel is een deel op de wereld waar cultuur en geschiedenis uitmaken of het een werelddeel is. Wat jij doet is slechts één ander aspect naar voren halen op grond waarvan je het hele weetje probeert te ontkrachten. De Wikischim (overleg) 16 apr 2015 12:40 (CEST)

   Nogmaals: euhm... Waar in dat citaat staat dan dat Eurazië een continent is, en Europa en Azië niet? Zowel Europa als Azië zijn stukken van de aardkorst die vrij dik en hecht zijn, aardrijkskundig gezien. En àls zij al bedoelen dat het samen één continent is, hoe komen ze dan bij het aantal van zeven continenten? Mvg, Trewal 16 apr 2015 13:09 (CEST)

   Overigens, zie ook goeievraag.nl. De Wikischim (overleg) 16 apr 2015 12:49 (CEST)

   Ook daar blijkt duidelijk dat er verschillende rijtjes gehanteerd worden. Sommige beweren blijkbaar dat het afzonderlijke continenten zijn, sommige dat het samen één continent is. Kennelijk worden ook niet alleen de begrippen werelddeel en continent vaak verward, maar ook de begrippen continent en tektonische plaat. Er bestaat inderdaad zoiets als de Euraziatische plaat, maar die wordt op Wikipedia omschreven als bestaande uit de continenten Europa en Azië (met uitzondering van het Indisch Subcontinent) en delen van de omringende oceanen. Ook daar worden Europa en Azië dus als aparte continenten gezien. Reden genoeg om dit niet als een stellig weetje aan te merken, lijkt mij. Mvg, Trewal 16 apr 2015 13:09 (CEST)

Einde kopie

Iets meer inbreng is zeer gewenst. Mvg, De Wikischim (overleg) 17 apr 2015 12:02 (CEST)

Er zijn verschillende definities voor hetzelfde woord. De klassiek geografische, daarin is europa een continent, en de plaattektonische definite daarin is eurazie een continent.. In de laatse definite hoort israel bij het afrikaanse continent en ligt ijsland op twee continenten. Hans Erren (overleg) 18 apr 2015 16:26 (CEST)

Dat is inderdaad waar ik op doelde, dat er meerdere interpretaties van het begrip continent gangbaar zijn. Het Duitse artikel geeft daar een kort overzicht van, zie de:Kontinent#Anzahl_der_Kontinente. Mvg, Trewal 18 apr 2015 17:35 (CEST)

Moeten er dan per se twee aparte artikelen Werelddeel en Continent bestaan, vraag ik me af, als continent zo algemeen is als synoniem van werelddeel? De Wikischim (overleg) 20 apr 2015 17:39 (CEST)

Aardwetenschappen is erg Nederlands

Overleg:Aardwetenschappen Opleidingen behandelen alleen Nederland, wie voegt info over Belgie en Suriname toe? Hans Erren (overleg) 27 apr 2015 19:48 (CEST)

Dit kun je eventueel ook hier melden: Wikipedia:Dit kan beter/Te veel nadruk op Nederland. De Wikischim (overleg) 27 apr 2015 19:53 (CEST)

Dank voor de tip, is toegevoegd. Hans Erren (overleg) 27 apr 2015 23:40 (CEST)

wat is een graffelflank?

Puinhelling Dolomieten

In het lemma Alpen lees ik:

De Dolomieten zijn bekend om de roodroze hoge pieken en graffelflanken.

Wat is een graffelflank? Zoeken op dit trefwoord in Google geeft veel treffers omdat dit stukje tekst veelvuldig is gekopieerd door reisorganisaties e.d. vaak met een doorverwijzing naar wikipedia. – Maiella (overleg) 31 jul 2015 02:12 (CEST)

Sinds 15 dec 2006 om 11:14 uur, toen nog met een spatie: [graffel flanken]. – Maiella (overleg) 31 jul 2015 04:22 (CEST)

Bestaat dit wel? Geen hits op scolar en books en in het boek "Algemene geologie" onder redactie van Pannekoek komt dit begrip ook niet voor. Natuur12 (overleg) 31 jul 2015 02:31 (CEST)

Interessant woord voor Scrabble. Serieus: ik had er nog nooit van gehoord maar dat zegt weinig omdat ik me niet in de geomorfologie gespecialiseerd heb - het is een vakgebied met een grote hoeveelheid eigen terminologie. Woudloper _overleg 31 jul 2015 03:28 (CEST)

Het woord graffelflank is dus onvindbaar behalve in tekst op Wikipedia en tekst die daarvan afgeleid lijkt te zijn. Is het mogelijk dat het gaffelflank (zonder r) moet zijn. Van Dale kent het woord tandflank, m.b.t. een tandwiel en kent ook het woord gaffel (twee- of drietandige vorm) en gaffelvorm (een vertakking die steeds in tweeën gaat). Het woord komt op Wikipedia een aantal malen voor in verschillende artikelen mbt planten. En bij Bladvorm. Ik weet niet veel van planten, en van de Dolomieten, maar misschien zijn er mensen die dit woord wel kunnen plaatsen in relatie tot specifieke vorm van de Dolomieten. Of die dít woord wel vinden in specifieke litteratuur. Salix2 (overleg) 31 jul 2015 14:54 (CEST)

Misschien wordt er gravel bedoeld ipv. graffel: zie Google dolomieten+gravel+flanken en gravelflanken? Mvg, Trewal 31 jul 2015 15:25 (CEST)

ik heb veldwerk in de dolomieten gedaan, ik zou me kunnen voorstellen dat hier piedmont gravel wordt bedoeld, de puinhelling die aan de voet van de steile pieken ligt. Hans Erren (overleg) 1 aug 2015 00:24 (CEST)

Wordt een Nederlands equivalent voor "scree slope" bedoeld? Zou gewoon "puinhelling" dan niet begrijpelijker zijn? Woudloper _overleg 1 aug 2015 03:24 (CEST)

Ja puinhelling lijkt mij de beste term hier,ik heb het al aangepast in het lemma, een graffelflank vind ik overigens heel erg Marten Toonder. Hans Erren (overleg) 1 aug 2015 12:45 (CEST)

Nederland van Boven

Ik heb enkele fragmenten van Nederland van boven geupload die zijn vrijgegeven met CC-BY door de VPRO en het zou mooi zijn als die gecategoriseerd worden en in artikelen gebruikt worden. Je kan ze hier vinden: https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Nederland_van_Boven Hannolans (overleg) 12 dec 2015 01:57 (CET)

Rhyacium en Ryoliet

Mij viel op dat we hier het Engelse 'Rhyacian' vertaald hebben met 'Rhyacium'. Het Engelse 'Rhyolite' dat op hetzelfde Griekse woord ῥύαξ teruggaat, wordt bij ons 'Ryoliet'. Ook in andere talen komt het voor dat 'Rhyacium' vertaald wordt met R zonder h. Is er een aardwetenschappelijke reden voor onze schrijfwijze mét h? --MarcoSwart (overleg) 25 jan 2016 01:48 (CET)

Nee, niet dat ik weet. Het verschil tussen de twee gevallen is dat ryoliet niet van het Engelse rhyolite hoeft te zijn afgeleid. Mogelijk komt het direct van het Grieks, of is het (mede?) gebaseerd op bv. het Duitse Ryolit. Rhyacium is zover ik begrijp van het Engelse Rhyacian afgeleid. Woudloper _overleg 25 jan 2016 03:32 (CET)

Dank voor je reactie. Ik zoek eigenlijk naar een aardkundige instantie die voor het Nederlands Rhyacium als naam heeft vastgesteld. Taalkundig maakt het niet zoveel uit aan welke taal bastaardwoorden ontleend zijn: sinds 1954 worden ze altijd met een r zonder h geschreven. Dat ligt alleen anders bij woorden die compleet uit een andere taal komen (rhythm 'n blues) en bij namen. Mijn puntje van zorg is dat wij voor deze schrijfwijze zelf de bron zouden zijn. --MarcoSwart (overleg) 25 jan 2016 13:19 (CET)

In het verleden werd door het KNGMG de Geologische Nomenclator uitgegeven waar een Nederlands equivalent werd gegeven voor Engelse, Duitse, Franse en Spaanse geologische termen. Ryoliet stamt uit die tijd. Rhyacium is een nieuwe term en gebruikelijk is om voor geologische tijdvakken de term te behouden en alleen de uitgang te vernederlandsen: -ium blijft -ium, -ian wordt -ien (vlaams ook wel -iaan), -ene wordt -een, behalve oude begrippen zoals bijvoorbeeld Carboon, Devoon en Perm. Een kritische commentaar op de taalunie werd geschreven door de geoloog Frank Gelaude in Grondboor & Hamer nr. 3/4 1999 [3] Hans Erren (overleg) 25 jan 2016 22:40 (CET)

@MarcoSwart: de indeling van het Proterozoicum is nieuwer dan de laatste Nederlandse geologische woordenlijst (die dateert dan ook uit 1980). Namen als Rhyacium worden zo weinig gebruikt dat er waarschijnlijk ook geen Nederlandse bronnen voor te vinden zijn. Ik kon die destijds niet vinden - wellicht is er tussentijds toch wat uitgekomen maar daarvan ben ik niet op de hoogte. In het geval van de tijdperken wilde ik aan de taalpuristen tegemoet komen en heb ik de tussen 1998-2004 ingevoerde nieuwe namen "vernederlandst", ook omdat er anders inconsistentie met namen van andere tijdperken zou zijn ontstaan.

Ik heb bij deze vernederlandsing de regel aangehouden dat periodes in het Nederlands meestal op -ium eindigen (d.w.z. Rhyacian werd Rhiacium) en tijdsnedes op -ien (NL) of -iaan (B) (bv. Tortonian werd Tortonien). Woudloper _overleg 26 jan 2016 08:38 (CET)

@woudloper. Tegen het ontbreken van bronnen was ik ook al aangelopen. De werkwijze die je hebt gekozen is in ieder geval transparant. Het is gewoon jammer dat er op dit vakgebied niet meer serieus wordt gewerkt aan een Nederlandse nomenclatuur.

@Hans Erren. Dank voor het artikel dat eigenlijk vooral onderstreept wat ik in de vorige zin zei. Als er een goed ontwikkelde nomenclatuur is zullen de Taalunie en makers van woordenboeken (en encyclopedieën ) daar graag hun voordeel mee doen. --MarcoSwart (overleg) 26 jan 2016 14:16 (CET)

@Woudloper, voor het Engelse Cambrian werd bij de vernederlandsing Cambrium gebruikt, het is daarom inderdaad ook logisch dat alle precambrische tijdvakken dit voorbeeld volgen. Hans Erren (overleg) 26 jan 2016 17:45 (CET)

Iguanodon bernissartensis-beenderlagen

Iguanodon bernissartensis-beenderlagen staat nu in Wikipedia:Review, geologische input gewenst. Hans Erren (overleg) 30 okt 2016 12:02 (CET)

Leise - twijfel

Het artikel Leise heeft sinds augustus vorig jaar een twijfel-sjabloon met de simpele vraag of dit inderdaad een vakbegrip is voor een sedimentlaag en zo ja, of iemand er een bron voor heeft. Nederlandse vDale en Duitse Duden kennen het woord niet, andere wikis kennelijk oook niet. Er is 1 verwijzing vanuit het artikel sediment... Zwitser123 (overleg) 22 dec 2016 13:14 (CET)

In het lexicon van het nederlandse landschap uit 1992, dus voor wikipedia, is een leise of leze een wagenspoor. De maker van het lemma MILON heeft in totaal maar drie edits op wikipedia gedaan, allemaal in 2006. Speciaal:Bijdragen/MILON Hans Erren (overleg) 23 dec 2016 08:00 (CET)

Winterswijk

Ik heb er nul verstand van, vandaar dat ik het hier in de groep gooi. Wat vinden de kenners van het artikel Aardkundig waardevolle gebieden in Winterswijk? Is dit zo bijzonder dat hier een apart lemma aan gewijd moet worden? Vinvlugt (overleg) 14 jun 2017 12:02 (CEST)

Ja, dit is een bijzonder gebied waar aardlagen aan de oppervlakte komen die elders niet of slechts op grote diepte te vinden zijn. Het wordt ook wel "de mozaïekvloer van Nederland" genoemd wordt. Mvg, Trewal 14 jun 2017 12:54 (CEST)

Aha, interessant, artikel maar eens rustig doorlezen. Dank, Trewal! Vinvlugt (overleg) 14 jun 2017 13:11 (CEST)

Mogen wel wat plaatjes bij! Hans Erren (overleg) 14 jun 2017 20:21 (CEST)

Internationale chronostratigrafische tabel

Is uit in de officiële Nederlandse vertaling pdf, jpeg Zie voor andere taalversies: https://stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale wie helpt mee wikipedia controleren? Zijn mijn vlaamse collega's het er mee eens dat dit nu de leidende vertaling is, of is dit te hollands gedacht? Hans Erren (overleg) 22 aug 2017 19:01 (CEST)

Zijn de exacte ouderdommen weer iets verschoven t.o.v. de vorige uitgave?

En bedoel je dat het verschil tussen Rupeliaan (V) en Rupelien (N) verdwijnt? Woudloper _overleg 24 aug 2017 02:06 (CEST)

Exacte ouderdommen worden bijgehouden op www.stratigraphy.org, dus dat zou best kunnen. De vraag is inderdaad of deze nieuwe vertaling leidend moet zijn voor Wikipedia, is er een Vlaamse autoritaire bron voorhanden? Hans Erren (overleg) 24 aug 2017 19:07 (CEST)

Ik neem aan dat de uitgaven van de Belgische geologische dienst normaal gesproken leidend zijn voor de Belgische stratigrafische naamgeving. In hoeverre de internationale commissie daar een streep door kan trekken is een vraag waar ik geen goed antwoord op heb. Het beste lijkt me voorlopig aan te nemen dat de Vlaamse namen met -aan nog steeds als alternatief gebruikt kunnen worden. Woudloper _overleg 28 aug 2017 17:24 (CEST)

een paar losse eindjes

• Tâmpa (berg in de Karpaten): er is op het eind een woord weggevallen. – Maiella (overleg) 24 aug 2017 23:41 (CEST)

en:Tâmpa, Brașov zo te zien een onvolledige vertaling van de engelse wiki. De genese op de engelse wiki is een merkwaardige manier van formuleren. Ik heb die daarom bij de nederlandse vertaling maar weggelaten. Wie wat zinnigers kan schrijven: VJVEGJG  Uitgevoerd Hans Erren (overleg) 25 aug 2017 21:16 (CEST)

• Vestre Steindalsnosi (berg in Noorwegen): ik zie zo snel geen interwiki. Welk van de twee is de juiste hoogte van deze berg? – Maiella (overleg) 24 aug 2017 23:41 (CEST)

no:Steindalsnosi er zijn dus twee bergen, de Store Steindalsnosi en de Vestre Steindalsnosi  Uitgevoerd Hans Erren (overleg) 25 aug 2017 21:08 (CEST)

• wat betreft de Katoen (rivier) in het Altai-gebergte. De infobox zegt 60.000 km². In de tekst lees ik: [In het stroomgebied van de Katoen bevinden zich meer dan 800 gletsjers, met een totale oppervlakte van 625.000 km².] Hoe zit dat? – Maiella (overleg) 26 aug 2017 19:57 (CEST)

Factor duizend fout in de gletsjeroppervlakte  Uitgevoerd Hans Erren (overleg) 6 jan 2018 14:16 (CET)

nieuw café: Wie wat waar?

Ten overvloede meld ik u de geboorte van een nieuw café: [Wie wat waar?]. U kunt dit beschouwen als een nevencafé van het Geografiecafé. Want de vraag "wie wat waar?" is vooral een kwestie van geografie, toch? – Maiella (overleg) 26 aug 2017 13:04 (CEST)

Wikipedia:Wie weet waar? Hans Erren (overleg) 26 aug 2017 13:37 (CEST)

Helaas. – Maiella (overleg) 5 jan 2018 08:06 (CET)

Stagnosol en pseudogley

Zijn stagnosol en pseudogley hetzelfde? De artikelen en de interwiki's geven geen duidelijkheid. –bdijkstra (overleg) 19 jul 2018 17:00 (CEST)

Gley zijn roestvlekken, stagnosol is de bodemsoort met roestvlekken als gevolg van uitdroging. Dus het ene is een bodemsoort, het andere is een verschijnsel. Hans Erren (overleg) 19 jul 2018 20:16 (CEST)

Maar op Wikidata is gley (Q1531282) een subklasse van gleysol (Q2485878) (een bodemtype (Q10926413)) en zijn zowel stagnogley (Q1785030) als stagnosol (Q1418118) (a.k.a. pseudogley) geklassificeerd als bodemtype. Geen verschijnsel te bekennen. –bdijkstra (overleg) 19 jul 2018 20:53 (CEST)

Lees dit nu pas (2019). Ik heb het op wikidata gecorrigeerd. Het probleem komt doordat men in Duitsland de termen gley en pseudogley niet alleen gebruikt voor het verschijnsel, maar ook om een bodemtype aan te duiden: Gley, Quellengley en Hanggley zijn z.g. Grundwasserböden, Pseudogley en Stagnogley zijn Stauwasserböden. De Geo (overleg) 14 jun 2019 15:28 (CEST)

Bergruggen in verre oosten

Bij het opknappen van een beginnetje kwam ik dit probleem tegen: wat is juist, 1. of 2.??

1. De Boereja (bergketen) en de Boerinski zijn hetzelfde (synomiemen) en bestaan uit de bergruggen Ezop, Dusse-Alin en Yam-Alin.

2. De groep bergruggen heet Boerinski en bestaat uit de Boereja, Ezop, Dusse-Alin en Yam-Alin.

Zie ook [4]

m.vr.groet, Koos van den beukel (overleg) 15 nov 2018 17:04 (CET)

Schalie

Kan men stenen maken door schalie te persen ? Ik ben een Engelstalige pagina aan het vertalen : https://en.wikipedia.org/wiki/Byford,_Western_Australia (alinea 2 en 3 van History) en het voelt maar niet goed aan. Ik kan me niet voorstellen dat men van schalie kan bakstenen maken maar ook niet dat men klei tot bakstenen perst. Kan iemand enige klaarheid bieden want ik breek me hier al een uur en half het hoofd over. Dank bij voorbaat. Skaldis (overleg) 10 jan 2019 17:22 (CET)

Bakstenen worden gemaakt door klei te bakken. Van samenpersen is geen sprake, wel wordt de klei in een bepaalde vorm (mal) geduwd voor het de oven ingaat.

Van schalie kan men geen bakstenen maken. Schalie wordt wel zelf als natuursteen gebruikt, bijvoorbeeld als dakpannen. Woudloper _overleg 10 jan 2019 17:58 (CET)

Pressed brick slaat op de manier van fabricage: de klei wordt in een mal geduwd met een (hydraulische) (stoom)pers. –bdijkstra (overleg) 10 jan 2019 18:11 (CET)

Het probleem zit hem in de term "shale brick". Het zal niet om in een mal geperste schalie gaan lijkt me. Schalie laat zich niet in een vorm persen zoals klei. Misschien is de lokale baksteen donker van kleur gelijkend schalie, of bevat de lokale klei fragmenten van schalie. Ik weet het niet. Woudloper _overleg 10 jan 2019 18:51 (CET)

Misschien vergis ik me. Het kan dat het om een zachte, vervormbare soort schalie gaat, niet het hardere gesteente dat ik in gedachten heb. Er staat bv. "this one also exploited the shale deposits of the escarpment to produce high quality pressed brick" en dat lijkt wel degelijk te betekenen dat de schalie in een mal wordt geperst. Uiteindelijk wordt er ook olie en gas uit schalie gewonnen door persing. Woudloper _overleg 10 jan 2019 18:57 (CET)

De kleien van de Swan river werden gebruikt om onder stoom bakstenen te persen, vroeger werden deze gedroogd gebruikt maar later gebakken in steenovens (kilns). geschiedenis Schalie is gedroogde, geperste en geothermisch opgewarmde klei en dus ongeschikt voor de fabricage van baksteen. verschil Hans Erren (overleg) 10 jan 2019 22:28 (CET)

Ik blijf de indruk hebben dat men een verschil maakt tussen de stenen van klei uit het Swan River bekken van de Mayland steenbakkerij en de stenen van schalie uit de steenbakkerijen van Byford, Cardup en Armadale uit de Darling Range/Escarpment. (Het verschil tussen klei en schalie heb ik wel door, dat tussen de stenen nog niet) Ik heb dat niet opgenomen in de pagina Byford. Als er mensen een klaarder zicht op de zaak hebben en goesting kunnen die dat misschien aanpassen. Bedankt voor die link naar de heropening van de steenbakkerij in Cardup trouwens @ Hans. Die was ik nog niet tegengekomen. Ik heb dat feit nog toegevoegd en het zal ook van pas komen wanneer ik de pagina voor Cardup ga maken. @ Woudloper : ik kan me moeilijk voorstellen dat men in het begin van de 20e eeuw in Australië van hoogtechnologische processen gebruik maakte. Skaldis (overleg) 11 jan 2019 07:13 (CET)

Nog een mogelijkheid is dat het toch om klei gaat, maar dat deze klei lokaal "shale" genoemd wordt ("foutief"). Zoiets komt wel vaker voor. 19e eeuwse steenbakkers waren niet op de hoogte van de wetenschappelijke klassificatie van gesteenten, zoals die eind 20e eeuw is ontstaan. Woudloper _overleg 11 jan 2019 11:44 (CET)

Stromatoliet vernieuwd, hulp gevraagd

Uit de Duitse wikipedia heb ik het artikel Stromatolith vertaald, omdat het gedetailleerder was dan ons artikel. De bronnen kan ik door gebrek aan toegang niet zelf controleren, maar ik heb ze vooralsnog als html-commentaar in de source laten staan voor het geval iemand die boeken in de kast heeft staan. Hulp wordt op prijs gesteld... Zwitser123 (overleg) 31 jan 2019 15:14 (CET)

Hmm het is wel heel erg vertaald Duits nu, met ook nogal wat vertaalfouten. Hans Erren (overleg) 31 jan 2019 18:36 (CET)

Ik heb een paar grove vertaalblunders weggehaald, ik denk er sterk over om deze brakke vertaling te reverten. Hans Erren (overleg)

Dank voor de correcties, ik heb me er kennelijk blind op gestaard Zwitser123 (overleg) 31 jan 2019 19:36 (CET)

Ik zie nu pas dat de uitgebreide nieuwe versie is teruggedraaid door @ErikvanB: zonder voorafgaand overleg hier. Hans Erren (overleg) 13 jul 2023 20:04 (CEST)

Ik kan me er helemaal niets van herinneren, maar ik zie dat ik eerst heb geprobeerd te verbeteren en langzaam tot de conclusie kwam dat terugdraaien toch maar gewoon het beste was. Rigoureus inderdaad, maar soms moet je de knoop doorhakken en is "less is more", zoals ik van collega's hier heb geleerd. Ik hoop dat ik niet weer alles secuur hoef door te lezen en alle fouten en problemen een voor een hoef op te sommen? In mijn bewerkingsgeschiedenis zie je er al een aantal (die er nu weer staan). ErikvanB (overleg) 14 jul 2023 01:06 (CEST)

Ik denk dat het m.n. om deze bewerking ging. @Erik: je snoeit heel vaak op terechte gronden, maar ik ben het eens met Hans Erren dat het in dit geval idd. net wat te voorbarig was, want zo'n enorm slechte tekst is dit niet. Enkele voorbeelden: "Oxygene fotosynthese" lijkt misschien op het eerste gezicht krom Nederlands maar is gewoon een ander woord voor Fotosynthese, en "Banded iron formation" is blijkbaar geologisch jargon dat door niemand is vertaald. De Wikischim (overleg) 14 jul 2023 11:14 (CEST)

Bedankt, de kritiek is dus voornamelijk taaltechnisch en niet geologisch inhoudelijk. Hans Erren (overleg) 15 jul 2023 12:34 (CEST)

Lijst van vindplaatsen van fossielen in België

(Gekopieerd uit het geografiecafé Hans Erren (overleg) 5 nov 2019 17:27 (CET))

Graag hulp bij aanvullen van Lijst van vindplaatsen van fossielen in België doordat dit niet echt mijn expertise gebied is. Vdkdaan (Gif mo sjette) 5 nov 2019 14:42 (CET)

Iragna (natuursteen)

Wie is bekend met gneiss, en heeft weleens gehoord van Iragna (natuursteen)?? Zelf kan ik er niets over vinden, is het misschien een niet-officiële handelsnaam en dan mogelijk NE?

In het dorp Iragna (gemeente), waar het vandaan zou komen, is geen groeve zichtbaar op de luchtfoto. Wel in het naastgelegen Lodrino (Zwitserland) waar dan weer gneiss di Lodrino vandaan komt, althans zo wordt het genoemd door een plaatselijk winningsbedrijf. Zie [5] BonteKraai (overleg) 30 apr 2020 13:19 (CEST)

Openstreetmap toont een groeve ten noorden van het dorp Iragna. Ik zie dat het een handelsnaam is.[6] [7], mag van mij wel blijven staan. Hans Erren (overleg) 30 apr 2020 18:16 (CEST)

IK zie dat het bestaat, bedankt voor de informatie. BonteKraai (overleg) 30 apr 2020 20:22 (CEST)

Massief van de Vesder

Artikel kan wel wat redactie en een afbeelding gebruiken, voor de liefhebbers. Hans Erren (overleg) 26 jul 2020 21:40 (CEST)

Mee bezig. Hoe meer ik lees, hoe meer ik de indruk krijg dat de naamgeving, terminologie en afbakening van tektonische terreinen in de Ardennen per bron verschillen en er vaak geen Nederlandse namen bestaan ("massif"/"massief", "nappe"/"dekblad", "unité"/"eenheid"). Het is erg lastig uit te zoeken wat in de recente bronnen het meest gangbaar is omdat het om zo'n kleinschalige eenheid gaat. Ik heb Synclinorium van Verviers aangemaakt maar heb daarna alweer gemerkt dat die naam door veel bronnen niet gebruikt wordt. Dat is dan wel weer logisch als het inderdaad om een dekbladstapeling gaat.

Over de link met de geomorfologie heb ik nog niets gevonden maar ik kan me voorstellen dat, zoals de tekst voor ik het artikel bewerkte suggereerde, een streek met zijn eigen geologie ook een typisch eigen landschap heeft. Woudloper _overleg 30 jul 2020 18:33 (CEST)

Hier zijn de toelichtingen op de geologische kaartbladen van Wallonië, in het frans en duits Hans Erren (overleg) 30 jul 2020 20:41 (CEST)

Veel dank, dat is nog eens een bron van informatie. Geen idee hoe dit ooit allemaal in deze wiki kan worden behandeld. De stratigrafie van het Carboon alleen bestaat uit meer dan 40 formaties. Woudloper _overleg 3 aug 2020 11:11 (CEST)

Hallo Hans,

Ik zou erg graag een second opinion lezen over een aantal zaken wanneer ik doorga met het massiefje in kwestie.

• Na her en der wat te lezen begrijp ik nu dat het Massief van de Vesder, soms wel dekblad of synclinorium genoemd, niet door alle auteurs op dezelfde manier wordt gedefinieerd. De controverse gaat met name over bij welke overschuiving men de noordgrens legt. Dat zal er mee te maken hebben dat met name ten zuiden van Vaals het Krijt de sokkel heeft afgedekt en de ligging en aard van de breuken niet precies bekend is. Aangezien het om details van enkele km grootte gaat, is dat niet zo erg. Bovendien kan het gehele terrein, inclusief de sokkel ten noorden van het massief, ook "synclinorium van Verviers" genoemd worden. Waarom de Belgische GD zo graag deftige woorden als "synclinorium" enz. gebruikt ontgaat me; volgens mij is "terrein" een veel makkelijker woord voor tektonische eenheden in een sokkel waarvan de aard niet precies duidelijk is. Dit bestaat dan (de toelichting van kaartbladen 43 en 35 volgend) uit 1 massief/dekblad van de Vesder, 2 eenheid/massief van Herve, 3 venster van Theux. Is het een beter idee de stratigrafische en geochronologische informatie over te hevelen naar het artikel synclinorium van Verviers en voor de drie eenheden korte pagina's over te laten die alleen de tektonische aard en ligging van de eenheid bespreken?
• Ik heb wel een aantal ideeën voor plaatjes/kaartjes/dwarsdoorsnedes/diagrammen die de teksten kunnen verduidelijken. Helaas komt de informatie voor die afbeeldingen vaak uit een of twee bronnen. Ik ben bang dat men moeilijk zal doen over auteursrechten. Dat vind ik vreemd: als de ene wetenschapper de andere natekent en er "simplified after author 1" onder zet, kan het in een wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd worden, maar als ik zoiets hier op Wikipedia doe zou het niet mogen?

Voorlopig kan ik wel even door met werken aan de formaties, maar wat is een geologische tekst voor de leek zonder plaatjes? Daarnaast zou ik eigenlijk een aantal populair-wetenschappelijke bronnen over België moeten hebben, zoals Borremans' "Geologie van Vlaanderen" of Goossens' "Inleiding in de geologie en geomorfologie van België". De overzichtsblik ontbreekt in de bronnen die ik ter beschikking heb. Dat soort boeken is voor mij niet aan te komen helaas. Woudloper _overleg 16 aug 2020 08:54 (CEST)

Geologie van Nederland en Vlaanderen

Hulp is welkom, het artikel beschrijft eigenlijk de kwartairgeologie van Nederland. Ik heb al wat aanvullingen gemaakt, zoals wat kaartjes, maar het artikel moet eigenlijk flink op de schop. Hans Erren (overleg) 7 aug 2020 07:55 (CEST)

Het is niet meer dan een beginnetje. Dat de Q/Kwartaire geologie een groot deel inneemt vind ik bij Nederland logisch maar de eerdere tijdperken horen ook aan bod te komen.

Je geologische kaart is werkelijk goed werk. Ik had al die tijd sinds 2009 ook een kaart van de Benelux in mijn werkfolder, maar die heb ik nooit geüpload... Na bovenstaande discussie ben ik bezig gegaan met een kleinschaligere kaart van de Ardennen.

De titel en scope zou ik graag weer terug opsplitsen in "Geologie van Nederland" en "Geologie van Vlaanderen". Er bestaat ook een redelijk recent en degelijk boek over de geologie van Wallonië. Desondanks zou ik dat op "geologie van de Ardennen" houden voorlopig, en de Eifel ervan afsplitsen (die geologie kan ook op het lemma Rijns massief behandeld worden). Destijds heb ik de gebieden samengevoegd omdat de geologie zich niets van grenzen aantrekt. Ardennen, Eifel, Hunsrück en Taunus zijn delen van hetzelfde massief; en onder Nederlands en Belgisch Brabant en Limburg ligt hetzelfde bekken. Maar de naamgeving is vaak verschillend en de bronnen beschrijven vaak maar een kant van de grens. Zodoende zijn de grenzen toch van groter belang en mijn aanvankelijke idee ze te negeren is onvoldoende te onderbouwen en niet praktisch.

Voorlopig ben ik druk aan het lezen in de Waalse toelichtingen (ik heb geen Duitse versie gevonden maar mijn Frans is ook goed genoeg). Ik zou de Ardennen eerst eens willen oppakken nu, maar ik kan wel meekijken en -helpen als je advies nodig hebt. Woudloper _overleg 7 aug 2020 08:49 (CEST)

Van de kaartbladen in Duitstalig Wallonië is de toelichting in twee talen uitgegeven, bijvoorbeeld 35/5-6, 43/1-2, 43/3-4 (DE) Gemmenich - Botzelaar, Henri-Chapelle - Raeren, Petergensfeld - Lammersdorf (zie fig 10 blz 52) Hans Erren (overleg) 8 aug 2020 00:21 (CEST)

Dank. Dat verklaart waarom ik geen Duitse versie kon vinden. De toelichtingen zijn uitgebreider bij de kaartbladen in de omgeving van Namen/Dinant, mogelijk omdat het Devoon en Carboon daar op zijn dikst zijn (daarvan ben ik niet zeker, zou ik eerst ergens moeten verifiëren). Het gaat deels om dezelfde formaties. Kaartblad 35 5-6 & 43 1-4 had ik doorgelezen, maar in het Frans.

Het is me opgevallen dat de namen van het Paleozoïcum niet overeenkomen met de Nederlandse lithostratigrafie, terwijl die voor het Mesozoïcum wel vaak gelijk zijn.

De lithostratigrafische beschrijvingen bevatten ook typelocaties en locaties van andere typische ontsluitingen. Het leest als een soort geologische reisgids. Als iemand in de omgeving komt zou die met wat geologische kennis en een hamer voor de schaal makkelijk goede foto's kunnen maken. Woudloper _overleg 8 aug 2020 03:21 (CEST)

Zet de verzoeken om afbeeldingen maar op Wikipedia:Verzoek om afbeeldingen. Voor de lithostratigrafie van het krijt wordt de zuidlimburgse indeling van Werner Felder gevolgd, voor het paleozoicum zijn er in België natuurlijk veel meer ontsluitingen dan in Nederland. Het carboon is ook weer anders ingedeeld in Duitsland kijk maar eens in Steenkoolmijn van Blegny waar ik een aanzet tot paralellisatie heb gedaan. Hans Erren (overleg) 8 aug 2020 10:37 (CEST)

Heren, ik ben beginner op Wikipedia, maar ik ben (Vlaams) geoloog van opleiding en ben enthousiast om deze niche uit te werken op Wikipedia. Mag ik alvast de suggestie van hierboven bijtreden om de artikelen over Geologie van Nederland en Geologie van Vlaanderen te splitsen? In Nederland zal de focus altijd sterk op Quartair liggen terwijl dat in Vlaanderen minder het geval is. In Vlaanderen ligt de focus sterk op Tertiair (Neogeen en Paleogeen), terwijl dat in Nederland eigenlijk een non-topic is. Lanckact (overleg) 11 sep 2020 03:22 (CEST)

Uitstekend, van harte welkom WP:VJVEGJG. Ikzelf ben een Nederlands-Limburgs geoloog, waar vrijwel al het Tertiair van Nederland te vinden is. Voel je vrij om te splitsen en ook om zaken over het quartair van Vlaanderen toe te voegen. Hans Erren (overleg) 11 sep 2020 17:28 (CEST)

Q65119196 en Caves of Maastricht

Op h:h#Q65119196 is een vraag gesteld over mogelijke Nederlandse koppelingen met d:Q65119196 en Caves of Maastricht. Antwoord is daar of op talk:Q65119196 welkom — bertux 24 jan 2021 21:10 (CET)

Recente grootschalige wijzigingen van AGL

@AGL: is grofstoffelijk de geologie aan het hernoemen zonder oog op bet donorprincipe Speciaal:Bijdragen/AGL ping @Woudloper: Hans Erren (overleg) 16 mrt 2021 17:31 (CET)

@AGL: hier is gewoon nomenclatuur voor, zie hier. Natuur12 (overleg) 16 mrt 2021 17:51 (CET)

Dank voor de ping. AGL was me al opgevallen. Mijn volglijst van afgelopen dagen bevat inmiddels letterlijk honderden bewerkingen van hem. In de meeste gevallen is het nut van de wijziging me onduidelijk. In een klein aantal gevallen vond een kleine verbetering plaats. In sommige gevallen werd foutieve of op zijn minst misleidende informatie geïntroduceerd. Ik geloof niet dat dit opzettelijk gebeurde, maar uit onbekendheid met de onderwerpen voortkwam.

• Klaarblijkelijk begrijpt AGL het verschil tussen paleogeografie en geologie niet (bv. dit). Of zelfs tussen gewone geografie en geologie (zoals hier).
• Ik begrijp ook niet waarom op grote schaal o.a. geologische formaties in de categorieën een sterretje (asterix) krijgen zodat ze vóór alle andere zaken in die categorieën komen te staan (voorbeeld). Vermoedelijk zoekt de lezer die lemmata in een categorie op hun naam, d.w.z. op letter. Daarnaast staan er nu in sommige categorieën tientallen zaken onder de asterix, zodat pas halverwege de eerste pagina de letter A begint. Dat maakt het waarschijnlijk lastiger om zaken te vinden.

Persoonlijk vind ik het wel best. De categorieën op Wikipedia heb ik jaren geleden al opgegeven. Ik geloof niet echt dat ze veel hulp bieden aan de lezer, ook niet als ze correct aan artikelen worden toegevoegd. De beslissing de cats op te geven bespaart me veel irritatie en stelt me in staat me op belangrijkere zaken te richten. In dit geval gaat het mogelijk om honderden foutieve bewerkingen. Je gaat het toch niet voor de lol allemaal terugdraaien? Woudloper _overleg 18 mrt 2021 15:45 (CET)

Ik zie nu pas waar het om ging: de aan Engelse ziekte lijdende namen van de Nederlandse stratigrafische eenheden. Die bewerkingen van AGL zijn inderdaad incorrect volgens het donorprincipe. Gelukkig gaat het om een overzichtelijk aantal bewerkingen.

Het probleem met die naamgeving heb ik bij sommige pagina's proberen te verduidelijken door "sic" achter de naam te plaatsen, maar dat is later soms door anderen goedbedoeld verwijderd - dat heeft de titel opnieuw vogelvrij gemaakt.

Verwant daaraan heeft AGL afgelopen week ook bij buitenlandse stratigrafische eenheden grootschalig de naam vernederlandst. Ik heb zulke namen altijd zoveel mogelijk in de oorspronkelijke taal gelaten, aangezien elke geologische dienst haar eigen standaarden gebruikt: ik noemde de Green River Formation bv. met voorbedachte rade geen Green River-formatie. Wat in Amerika een "formatie" genoemd wordt, zou in België bv. eerder een "groep" kunnen zijn. Dit soort subtiele keuzes waren gebaseerd op praktijkkennis die AGL (waarschijnlijk) ontbreekt. Hoewel de bewerkingen niet direct "incorrect" zijn, vind ik het vervelend dat ik als dank voor mijn zorgvuldigheid de olifant door het porselein mag zien dansen. Maar ook dat is het bijdragen aan Wikipedia eigen. Woudloper _overleg 18 mrt 2021 17:22 (CET)

Grote zuurstofcatastrofe

Het artikel werd enkele dagen geleden voorgedragen ter beoordeling. Misschien kan iemand hier zeggen, of we de tekst inhoudelijk al ergens anders hadden en, zo niet, de uitwijdingen vervangen door links naar bestaande artikelen. Dan is beter zichtbaar, welke tekst vernederlandst zou moeten worden. Zwitser123 (overleg) 7 mei 2021 12:30 (CEST)

De informatie staat ook in het artikel geschiedenis van de Aarde. Het onderwerp leent zich goed om een mooi artikel over te schrijven. Waarom iemand het uit de Engelse Wikipedia heeft vertaald begrijp ik daarom niet. Ik wil het wel doorlopen aan de hand van goede bronnen, maar het is voor ons project wel een gemiste kans. Woudloper _overleg 7 mei 2021 14:30 (CEST)

Dank voor jouw verbeteringen. Ik zal het dan maar aan de vaste gasten hier overlaten om het artikel een plek tussen de andere te geven. Zwitser123 (overleg) 9 mei 2021 15:03 (CEST)

Ik kan verbeteren zoveel ik wil, maar ik ben nog niet overtuigd dat het behouden moet blijven. Zelfs als je de incorrecte geologische informatie en terminologie, vertaal- en stijlfouten en misverstanden eruit sloopt - hetgeen lastig is omdat het soms onduidelijk is wat echt werd bedoeld - houd je nauwelijks meerwaarde over ten opzichte van de artikelen die we al hadden. Daarnaast weet ik niet eens of de term "zuurstofcatastrofe" wel gangbaar is in het Nederlands. Woudloper _overleg 9 mei 2021 18:59 (CEST)

Misschien was de beoordelingsnominatie terecht. Het wezenlijke staat in het geschiedenis van de aarde artikel dat je noemde en de bestaande artikelen hebben een kwaliteit waar dit artikel niet aan tipt. Ik heb me erop verkeken en zal bij nader inzien de nominatie ondersteunen, mede ook gestoeld op jouw inschatting. Zwitser123 (overleg) 9 mei 2021 22:23 (CEST)

Natuurlijk was de verandering naar een zuurstofhoudende atmosfeer erg belangrijk. Het is ook vast een encyclopedisch relevant onderwerp, maar zolang we het onderwerp al beter uitleggen in het hoofdartikel zie ik het nut en de prioriteit niet. De Engelse Wikipedia heeft er natuurlijk een artikel over, want als de sokken van Napoleon ergens in een museum liggen heeft de Engelse Wikipedia er een artikel over. Het is helaas kwantiteit voor kwaliteit: waarop het Engelse artikel gebaseerd is weet ik niet; de bron kon net zo goed een blog of populair-wetenschappelijke TV-documentaire van het type "meer lucht dan inhoud" zijn. Dit zouden we eenvoudig kunnen uitzoeken, maar bronverwijzing zegt eigenlijk nog niets. De naamgeving en opzet kunnen ook uit de duim gezogen zijn van de schrijver. Dat alles maakt het nog geen encyclopedisch waardevolle pagina.

Als ik nog even door mag mijmeren: het zou goed kunnen dat de ijverige jonge schrijver op ons eigen project het Engelse artikel door een machinevertaler heeft gehaald en dat we zo aan onze eigen pagina kwamen. De eerste versie heeft wel kenmerken van een machinevertaling.

Als ik de tijd had, zou ik Lunine erbij pakken, een boek waarin de chemische ontwikkeling van de atmosfeer goed en vrij makkelijk leesbaar wordt uitgelegd. Het woord "catastrophe" komt in deze context overigens niet in dat boek voor. Lunine heeft het over de "oxygen revolution" en wijdt er een heel hoofdstuk aan (chapter 17). Dat lijkt me veelzeggend.

Dit soort gevallen laten vooral zien dat vertalen vrijwel nooit een goede optie is. Als je geen verstand van een onderwerp hebt gaat het fout, en als je wel verstand ervan hebt, kun je beter een nieuw artikel schrijven - in mijn ervaring geeft dat meer voldoening en kost het minder energie en tijd. Woudloper _overleg 10 mei 2021 04:14 (CEST)

Lavakoepel en koepelvulkaan

Ik vraag me af of lavakoepel en koepelvulkaan hetzelfde verschijnsel beschrijft. Er zijn geen interwiki's bij koepelvulkaan, wat het een beetje verdacht maakt. Hobbema (overleg) 8 jun 2021 15:15 (CEST)

Zoals het nu beschreven wordt gaat het inderdaad om hetzelfde verschijnsel. "Koepelvulkaan" zal specifiek op de vorm slaan; "lavakoepel" is een algemenere term, maar het beschrijft hetzelfde. Het subtiele onderscheid wordt op deze pagina niet uitgelegd. Het is puur semantisch van aard en is waarschijnlijk onvoldoende om er aparte pagina's aan te wijden. Wel een heel mooie foto van die Griekse vulkaan, overigens.

Een structuur hoeft geen bepaalde grootte te hebben om vulkaan te noemen. Wel worden woorden als "koepel" of "kegel" soms gebruikt om aan te geven dat het om een kleinere structuur in de buurt van een grotere gaat: bijvoorbeeld een kegel op de flank van een stratovulkaan. In dat geval zal men niet snel over een tweede vulkaan spreken. Kegels komen ook voor in vulkanische velden of caldera's, waarbij er meerdere kegels over een bepaald gebied verspreid zijn en er niet duidelijk één de grootste hoeft te zijn. Maar ook solitaire structuren kunnen kegel/koepel worden genoemd. Woudloper _overleg 9 jun 2021 07:19 (CEST)

Dan lijkt het mij zinvol om de informatie van koepelvulkaan onder te brengen in lavakoepel en van koepelvulkaan een redirect te maken. Hans Erren (overleg) 9 jun 2021 15:43 (CEST)

Toekomstmodel

Dag geologie-geïnteresseerden. Mogelijk is er in dit café interesse in deze nominatie. Hoeveel moet er in wetenschappelijke literatuur gepubliceerd zijn over zo'n toekomstmodel, wil een Wiki-artikel erover gerechtvaardigd zijn? Apdency (overleg) 30 jun 2021 09:48 (CEST)

Zonder publicatie met ten minste een redelijke score in citatie-indices is dit soort namen NE. Woudloper _overleg 30 jun 2021 18:43 (CEST)

Het Somalaya-gebergte van Hinsbergen, D.J.J., and Schouten, T.L.A in press mag een vermelding krijgen in Pangea Ultima, als er een wetenschappelijke publicatie over is, "in press" is wel erg voorbarig. Wel een leuke paper trouwens. Hans Erren (overleg) 30 jun 2021 20:50 (CEST)

Paper is gepubliceerd:

https://www.ajsonline.org/search/hinsbergen%252Bschouten 83.85.130.214 8 jan 2022 12:19 (CET)

Rug (geografie)

Er lijkt nog wel het een en ander te verbeteren aan dit lemma (zie ook OP). Als uiteindelijk de conclusie is dat het artikel beter genomineerd kan worden ter verwijdering dan heb ik daar geen bezwaar tegen. Maar wellicht dat iemand die hier mee leest het leuk vindt om 1 en ander te verduidelijken. Ik heb ook nog een aanvullende leervraag, via de interwiki van Mid-oceanische rug kom ik uit bij het Engelse begrip Ridge. Van deze laatste is de Nederlandse interwiki dan weer Bergkam. Begrijp ik het goed dat een Bergkam altijd een rug is maar dat niet elke rug per definitie een bergkam hoeft te zijn? aanvullend is er in het Engels een specifieker term voor rug of wordt aldaar met ridge zowel een bergkam als een kleinere rug bedoelt. Een ander vraag betreft de uitwisseling van de begrippen Bergkam en Bergketen wat is het onderscheid tussen deze twee begrippen en/of is er een verband tussen die twee? Ben benieuwd naar eventuele reactie. Met vriendelijke groet Geerestein (overleg) 11 sep 2021 09:58 (CEST)

Volgens de definitie in het lemma gaat het hier specifiek over een spreidingsrug, hieronder valt ook bijvoorbeeld de Vogezen-Zwarte Woudrug. De Alpen en Pyreneeën bijvoorbeeld niet, die zijn ontstaan door compressie. Het is misschien een idee om het lemma te hernoemen naar Spreidingsrug (geografie) Hans Erren (overleg) 11 sep 2021 14:03 (CEST)

Welkom terug Hans.

Dit artikel is een slechtere nieuwe versie van het artikel over het onderwerp mid-oceanische rug. We hebben ook nog het artikel aulacogen. Een "rug" in de geografie is gewoon een langere verhoging in het landschap, synoniem met het Engelse "ridge". Dat kan bv. ook om de Hondsrug in Drenthe gaan. Volgens mij is dat begrip meer iets voor wiktionary. Het artikel dient te worden samengevoegd, maar omdat het geen extra informatie bevat is verwijderen misschien makkelijker.

- Woudloper _overleg 12 sep 2021 03:45 (CEST)

Ter infoGeerestein (overleg) 12 sep 2021 17:58 (CEST)

En wat is het verschil tussen Mid-oceanische rug en Onderzeese rug? Hobbema (overleg) 12 sep 2021 23:49 (CEST)

Zwaar overlappend, een onderzeese rug hoeft niet mid-oceanisch te zijn zoals niet alle auto's benzineauto's zijn. Hans Erren (overleg) 13 sep 2021 06:45 (CEST)

Dus: Rug (geografie) - Onderzeese rug - mid-oceanische rug; vergelijkt met: voertuig - auto - benzineauto. De individuele lemma's hebben bestaansrecht naar moeten wel goed ingevuld worden. Hans Erren (overleg) 14 sep 2021 06:59 (CEST)

Er is ook nog Bergrug. Hobbema (overleg) 14 sep 2021 10:43 (CEST)

Is er in een van de gezaghebbende Nederlandstalige geologietijdschriften niet een artikel verschenen over de verschillende soorten ruggen? Natuur12 (overleg) 14 sep 2021 18:45 (CEST)

Dit is tekstboekspul, en eigenlijk fysische geografie, alleen mid-oceanische rug staat in mijn eerstejaarsboek Algemene Geologie van A.J. Pannekoek. Hans Erren (overleg) 14 sep 2021 19:20 (CEST)

Fair, al hebben de geologietijdschriften ook nog wel eens instapartikelen en zijn ze wat breder georiënteerd dan puur de traditionele geologie. Vandaar mijn hoop :). Natuur12 (overleg) 14 sep 2021 19:32 (CEST)

In Bergketen staat 'Ook kunnen bergketens ontstaan doordat er twee oceanische platen uit elkaar drijven, er ontstaat dan een langgerekte rij onderzeese vulkanen'. Betekent dat dus dat een bergrug een soort bergketen is (of omgekeerd) want dit beschrijft een mid-oceanische rug? Hobbema (overleg) 14 sep 2021 22:18 (CEST)

Een bergketen is een aaneenschakeling van bergen. Een bergrug is een aaneenschakeling van bergen in een recht lijntje. Al hebben we het eigenlijk meer over bergtoppen. Een een mid-oceanische rug kan je dus zowel een bergketen als een bergrug noemen als de toppen hoog genoeg zijn om een berg genoemd te mogen worden. Ik vraag me af of de opsomming op het artikel bergrug wel terecht is. Hans, Woudloper, geven jullie een gil zodra ik de fout inga? Natuur12 (overleg) 14 sep 2021 22:44 (CEST)

Als we toch bezig zijn, wanneer wordt een gebergte een bergketen? In Alpen staat dat het een bergketen is, maar in gebergte worden de Alpen als een voorbeeld genoemd. Ook kleine delen van de Alpen worden gebergte genoemd. Hobbema (overleg) 15 sep 2021 12:18 (CEST)n? Hobbema (overleg) 15 sep 2021 12:18 (CEST)

De antwoorden liggen op het gebied van Fysische geografie en Geomorfologie Hans Erren (overleg) 15 sep 2021 13:09 (CEST)

Aardrijkskundige terminologie is vaak niet exact of uniform/consequent, en landvormen zijn daarvan een goed voorbeeld. Wat wel of niet een bergketen of -rug genoemd wordt kan van geval tot geval verschillen. Het kan bij beide woorden zowel om een rij toppen als om een heel gebergte gaan.

Wat Natuur12 schreef klopt min of meer: je kunt een mid-oceanische rug een onderzeese bergketen, bergrug of gebergte noemen. Maar het gaat dan niet om de betekenis van een enkele doorlopende rij van toppen: mid-oceanische ruggen zijn in de praktijk ingewikkelde stelsels van bergruggen, losstaande vulkanen, vulkanische plateaus en grootschalige transformbreuken die al deze verschijnselen onderbreken en verzetten. Woudloper _overleg 19 sep 2021 06:52 (CEST)

Holoceen

Zijn er Nederlandse namen voor de nieuwe etages van het Holoceen:

1. Greenlandian Stage/Age = Lower/Early Holocene Subseries/Subepoch

Boundary Stratotype (GSSP): NorthGRIP2 ice core, Greenland (coincident with the Holocene Series/Epoch GSSP, ratified 2008). Age: 11,700 yr b2k (before AD 2000).

2. Northgrippian Stage/Age = Middle/Mid-Holocene Subseries/Subepoch

Boundary Stratotype (GSSP): NorthGRIP1 ice core, Greenland. Global Auxiliary Stratotype: Gruta do Padre Cave speleothem, Brazil. Age: 8326 yr b2k.

3. Meghalayan Stage/Age = Upper/Late Holocene Subseries/Subepoch

Boundary stratotype (GSSP): Mawmluh Cave speleothem, Meghalaya, India. Global Auxiliary Stratotype, Mount Logan ice core, Canada. Age: 4250 yr b2k.

Hans Erren (overleg) 12 sep 2021 17:23 (CEST)

Voor Nederland Greenlandien, Northgrippien en Meghalayen en voor België Greenlandiaan, Northgrippiaan en Meghalayaan. MarcoSwart (overleg) 16 sep 2021 23:41 (CEST)

gyttja in kanaal

Bij boringen in de Vliet bij Voorburg (bij landgoed Arentsburg) is gebleken dat de bovenste laag van de bodem uit gyttja bestaat. Nu heb ik altijd begrepen dat gyttja ontstaat op bodems van meren waar instromend water tot stilstand komt. Hoe kan het dan in een kanaal voorkomen, zijn daar andere voorbeelden van?

Met vriendelijke groet, Opwater

de vorm van de watermassa maakt uiteindelijk niet zoveel uit. Het gaat meer om stroomsnelheid en sedimentaanvoer. Gyttja ontstaat in watermassa's waar de stroomsnelheid nul is en dus geen sediment wordt aangevoerd op dieptes die te groot zijn om bijvoorbeeld veen of riet tegen te komen.Als dit een kanaal is waar weinig stroming in is dan is dat wat sedimentatie betreft dus niet echt anders dan een meerbodem. We zeggen dat het bij meerbodems hoort omdat dat de omgeving is waar dit soort afzettingsmilieu in de natuur voorkomt. Licks-rocks (overleg) 1 nov 2021 18:06 (CET)

Bedankt voor het snelle antwoord. De Vliet zal wel een zekere stroming hebben. Het is een belangrijk afwateringskanaal voor de omliggende polders. Kent iemand een voorbeeld van een ander kanaal waarin gyttja is aangetroffen?

mvg Opwater Opwater (overleg) 1 nov 2021 22:33 (CET)

De Vliet stroomt wel, maar kent ook plekken die niet heel erg hard doorstromen. Een andere mogelijkheid is dat de gyttja een oudere afzetting is. De Formatie van Nieuwkoop kent bijvoorbeeld gyttjalagen. Maar zonder verdere details over de boring (bovenste laag is een rekbaar begrip) en de stroomsnelheid is wat ik zeg vooral speculatief. Natuur12 (overleg) 3 nov 2021 20:35 (CET)

Beste Natuur12. Ik denk ook in de richting van een oudere afzetting. Ik heb de volgende gegevens voor je. Er zijn in totaal 18 boringen uitgevoerd tussen de westelijke oever en de vaargeul, vanaf het huis Arentsburg naar het noorden toe. Uit sonaronderzoek blijkt dat het hier gaat om een onverstoorde, natuurlijke bodem tot op 1,50 beneden de waterbodem. In de bovenste laag werd sterk (soms matig) humeus, zwak siltig zeer fijn zand aangetroffen, kalkrijk en zwart-bruin of zwart-grijs van kleur. Dit is geïnterpreteerd als gyttja.

Hieronder is een laag die is uitgelegd als beddingafzettingen, met Romeinse en vroeg-middeleeuwse voorwerpen. De Vliet is gegraven rond 1100 na Christus. Ik kan je de boorstaten toesturen, maar ik ben nieuw in dit café en weet niet hoe ik dat moet doen. Opwater (overleg) 4 nov 2021 22:08 (CET)

Zijn deze boringen ergens online gezet? Zo ja dan kun je op wikipedia vrij makkelijk een link toevoegen. Licks-rocks (overleg) 5 nov 2021 11:17 (CET)

Het onderzoeksrapport is te vinden op: https://archisarchief.cultureelerfgoed.nl/Archis2/Archeorapporten/16/AR21652/RAP%201746_4108762_Zuid-Holland,%20traject%20Vaarwegen%20Maritiem%20Begeleiding.pdf

Maar de boorstaten zitten hier niet bij. Ik heb ze gedownload van een CD-ROM die hoort bij de papieren versie van het rapport. 85.149.123.125 5 nov 2021 11:39 (CET)

In het rapport, zie vooral blz 15. Opwater (overleg) 5 nov 2021 12:33 (CET)

Eratheem of era

het valt mij zojuist uit een eerdere discussie op dat we een kopje "Erathem" hebben. Voor zover ik kan nagaan is dit identiek aan "Era (tijdperk)'. Voor Eonen geld zo te zien hetzelfde. Nu heb ik nog nooit van deze naamconventie gehoord, waarschijnlijk gaat het om een verouderde terminologie of iets uit het Belgisch. Misschien een idee om deze "themen" samen te voegen met de artikels zonder de toevoeging? Of gaat het hier om iets aantoonbaar anders? Licks-rocks (overleg) 3 nov 2021 20:59 (CET)

bij nadere inspectie zie ik dat het om de chronostratigrafische term gaat. Overlapt dit in practisch gebruik niet eigenlijk altijd met de gewone geologische tijdschaal? Licks-rocks (overleg) 3 nov 2021 21:04 (CET)

Dit zijn daadwerkelijk verschillende zaken. De chronologische termen zoals periodes, tijdvakken, enzovoorts zijn tijdsdelen, bv. het Perm is in die zin de periode van ongeveer 300 tot 250 Ma. De chronostratigrafische termen zoals systemen, series, en dus ook erathemen zijn bepaalde delen van de stratigrafische kolom. In die zin slaat "Perm" dan op een verzameling gesteentelagen (die een ouderdom tussen 300 en 250 Ma hebben).

Overigens worden de twee in de praktijk veel verward, ook door professionele geologen. Lange tijd geleden kwam er een voorbeeld langs dat het misschien makkelijker maakt het verschil in te zien: als je over de chronostratigrafie spreekt kun je zeggen dat een dinosaurus "in het Jura" gevonden is (het systeem). In chronologische zin kan dat niet (tenzij men een tijdmachine had is het onmogelijk in de periode Jura een fossiel te vinden). Woudloper _overleg 5 nov 2021 02:07 (CET)

Mount Pinatubo

In het etalageartikel(?) Mount Pinatubo staat dat bij de Manillatrog de Filippijnse Plaat onder de Euraziatische Plaat duikt. Echter in de Engelse versie staat dat precies omgekeerd in en:Mount Pinatubo#History. Wat is nu correct? Misschien moet dit artikel nog eens goed bekeken worden door een expert? Hobbema (overleg) 24 nov 2021 15:43 (CET)

Engelse versie is fout zie: link Hans Erren (overleg) 24 nov 2021 18:28 (CET)

pff ligt complexer met de phillipine mobile belt er tussenin geklemt File:Cross section in the Philippines.png Hans Erren (overleg) 24 nov 2021 18:39 (CET)

Bedankt, Dan moet dat stukje aangepast worden met misschien die figuur erbij. Een uiterst gedetailleerde beschrijving wordt gegeven in en:Subduction tectonics of the Philippines. Hobbema (overleg) 25 nov 2021 12:41 (CET)

Type vulkaan

In vulkaan staat 'Het laatste type vulkanen vormen de supervulkanen of spleetvulkanen'. Als je de gelinkte lemma's leest zijn die twee niet hetzelfde. Een spleetvulkaan hoeft niet een supervulkaan te zijn, oder? Hobbema (overleg) 21 jan 2022 10:24 (CET)

Dat klopt. Een supervulkaan is volgens mij bovendien ook geen type vulkaan, in de enge zin van het woord. Ik ben nooit toegekomen aan het grondig controleren van het artikel vulkaan dus als je het op je wilt nemen, bedankt alvast. Woudloper _overleg 21 jan 2022 13:59 (CET)

Ik heb de zinnen over een supervulkaan eerst maar verplaatst van 'Vorm' naar 'Kracht'. Het kan waarschijnlijk wel beter, maar ik ben astronoom, geen geoloog. Hobbema (overleg) 22 jan 2022 15:58 (CET)

Ah okee, dat wist ik niet. Goed werk in ieder geval. Een supervulkaan is in feite meestal (net als een caldera trouwens) geen enkele vulkaan maar meerdere vulkanen. Het gaat erom dat ze op hetzelfde moment uitbarstten. Woudloper _overleg 22 jan 2022 16:12 (CET)

Haaks toch? (dekzand en wind)

In het artikel Midden-Brabantse dekzandrug las ik: Daarom ligt deze rug ook in de overheersende windrichting, namelijk van zuidwest naar noordoost. Volgens mij moet hij haaks op de windrichting liggen en ik heb het veranderd. Vergelijking met Dekzandrug lijkt me gelijk te geven, maar daar staat het niet expliciet, dus ik vraag het toch even na.

Als je met je handen uit deeg of nat zand een rug wilt vormen, druk je zijdelings naar die rug toe en met winddruk zal dat niet anders zijn. Ook golffrontjes aan het strand liggen haaks op de wind en worden erdoor voortgeduwd, toch? Het artikel longitudinale golven stelt dan weer: Golven in water zijn een combinatie van een longitudinale en een transversale golf. Dat brengt me weer aan het twijfelen. Wie weet het of kan het zelfs uitleggen?  →bertux 22 jan 2022 10:02 (CET)

Stroomribbels in water zijn in ieder geval niet hetzelfde als eolische duinen - de processen van transport en sedimentatie hebben weliswaar overeenkomsten, maar ook verschillen.

Deze website geeft een goed overzicht van hoe complex eolische landvormen zijn. Zie vooral fig. 57 ("Aeolian dunes"): de vormen van duinen zijn afhankelijk van sedimenttoevoer en windkracht. Bij een tranversale duin ligt de rug haaks op de windrichting, terwijl bij een longitudinale duin de rug in dezelfde richting ligt. Beide opties komen dus voor. Van de Midden-Brabantse dekzandrug weet ik niet zeker hoe de omstandigheden waren en ik durf dan ook geen conclusie te trekken over de windrichting.

Het lijkt me het beste de bron zo nauw mogelijk te volgen, en een nauwkeurige bronvermelding op te geven. Zelfs als de informatie incorrect zou zijn, kan de lezer dan in ieder geval de herkomst van de fout zien. Woudloper _overleg 22 jan 2022 17:18 (CET)

Ik schrap het vooralsnog, want er stond geen bron vermeld  →bertux 22 jan 2022 19:02 (CET)

De auteur opgespoord: @Fred Lambert: weet jij nog welke bron je voor de relatie tussen rug en wind hebt gebruikt?  →bertux 22 jan 2022 19:06 (CET)

Ik vermoed deze Jan. P. Broertjes, De geologische ontstaanswijze van het gebied van de Oisterwijkse Bossen, de Drunense Duinen en de Peel Grondboor en Hamer 3/4 1995, blz 68 Hans Erren (overleg) 22 jan 2022 22:16 (CET)

Ja, bron moeilijk te achterhalen. Ik heb ooit een cursus gevolgd bij de geologische dienst, toen gevestigd in Nuenen, later naar TNO gegaan. Daar werd met name de Midden-Brabantse Dekzandrug ten tonele gevoerd. Op de site [8] zien we een geologische kaart met de dekzandruggen in geel, die eveneens van zuidwest naar noordoost lopen. De ribbels loodrecht op de windrichting worden ook wel genoemd, maar dan in verband met paraboolduinen die eveneens in pleistoceen Nederland voorkomen, bijvoorbeeld Bakel. Daar staat de rug dus loodrecht op de windrichting. Fred (overleg) 22 jan 2022 22:40 (CET)

Dr RJH Patijn

Geoloog dr. Rudolf Johan Hendrik Patijn (1909-1993) was de jongste zoon van kamerlid mr. Rudolf Johan Hendrik Patijn (1863–1956), hoe disambigueer ik vader en zoon het beste? Hans Erren (overleg) 14 feb 2022 07:49 (CET)

Dat zou ik zo doen:

• Rudolf Johan Hendrik Patijn (politicus)
• Rudolf Johan Hendrik Patijn (geoloog)

Op jaartal is ook mogelijk natuurlijk maar daar zal de gemiddelde lezer ze niet naar zoeken. Woudloper _overleg 14 feb 2022 08:39 (CET)

Ik zie dat nogal eens met jaartallen van geboorte en overlijden langskomen, wat wel het dilemma geeft: handig met koppelteken of netjes met half kastlijntje; dat is natuurlijk op te lossen met redirects. Liever niet met Jr. en Sr., omdat veel lezers geen weet hebben van de familierelaties. Als de carrières heel bepalend zijn, zou ik zelf voor (geoloog) en (politicus) gaan  →bertux 14 feb 2022 08:40 (CET)

Voeg naast de doorverwijspagina Patijn, nog een tweede doorverwijspagina toe: Rudolf Johan Hendrik Patijn (nu een redirect) - Aiko 14 feb 2022 11:15 (CET)

8.2-kiloyear event

In WP:Taalcafé#Een_leuke_titeluitdaging probeert men een Nederlandse omschrijving van "8.2-kiloyear event" te vinden. Ik denk dat ze wat hulp van geologen kunnen gebruiken. Gollem (overleg) 26 mrt 2023 10:49 (CEST)

Benaming stratigrafische groepen

In het overleg Wikipedia:Taalcafé#Geologische nomenclatuur zou input van mensen die verstand hebben van geologie/stratigrafie kunnen helpen. Apdency (overleg) 22 apr 2023 10:53 (CEST)

Falklandstroom

Zojuist zag ik een oud maar zeer weinig bewerkt en bezocht artikel Falklandstroom. Ik vraag me af of de informatie in dat artikel wel (geheel) juist is, en of dit de vijfde stroom is die genoemd zou moeten worden in het artikel Zuid-Atlantische gyre (de introzin van dat artikel spreekt van 5 stromen, maar er worden er 4 bij naam genoemd) en tevens in het Sjabloon:Navigatie gyren. Ook kon ik de enige bron in het artikel zojuist niet bereiken. Als iemand er eens naar zou willen kijken, graag. Groet, Apdency (overleg) 28 mei 2023 13:42 (CEST)

Ook gekopieerd naar het geografiecafé. Hans Erren (overleg) 28 mei 2023 14:21 (CEST)

Plastische zone

Ik vraag me af of plastische zone en asthenosfeer hetzelfde gebied beschrijven. Hobbema (overleg) 5 feb 2024 21:43 (CET)

De plastische zone bevat waarschijnlijk ook de diepere mantel, de astenosfeer is alleen het deel van de mantel dat aan de aardkorst vast zit. Licks-rocks (overleg) 6 feb 2024 01:04 (CET)

Maar als ik ernaar zoek vind ik ook: 'The asthenosphere lies below the lithosphere, from about 100-200 km to about 670 km deep. It includes the more “plastic” softer region of the mantle, where fluid movements can occur.' Hobbema (overleg) 6 feb 2024 14:58 (CET)

De asthenosfeer deformeert inderdaad plastisch, in tegenstelling tot de korst, die broos deformeert. De hele mantel deformeert plastisch, maar de asthenosfeer is alleen het bovenste stukje. Ik weet niet waar je die quote vandaan hebt, natuurlijk, maar die gaat dus iets te kort door de bocht. Licks-rocks (overleg) 7 feb 2024 19:35 (CET)

zie bijvoorbeeld ook deze illustratie Licks-rocks (overleg) 7 feb 2024 19:35 (CET)

Zie ook Opbouw van de Aarde#Fysische indeling. –bdijkstra (overleg) 6 feb 2024 19:19 (CET)

De asthenosfeer is minder sterk dan de onderliggende delen van de mantel, en "vloeit" dus makkelijker. Zowel de asthenosfeer als de lagere mantel deformeren plastisch. Je kunt alles tot de mantel-buitenkerndiscontinuïteit dus wel "plastische zone" noemen - ik vind het lastig te zeggen of het daarmee een encyclopedisch lemma is dat een eigen artikel nodig heeft.

Fluïda heb je in theorie vooral in het bovenste deel van de mantel (de asthenosfeer) dus "movement" daarvan zal vooral daar voorkomen. Dat komt omdat de druk in lagere delen van de mantel te hoog is om smelten te conditioneren. Woudloper _overleg 8 feb 2024 05:09 (CET)

Ik moet zeggen dat ik de term "plastische zone" niet eerder ben tegengekomen, behalve misschien in de context van een hele diepgaande structurele geologiecontext. Ik denk dus niet dat het een heel gebruikelijke term is._{waarbij ik voor de eerlijkheid wel moet vermelden dat ik vooral kwartairgeologie doe op het moment, dus het zou best kunnen dat ik gewoon niet heb opgelet bij dat college.} Licks-rocks (overleg) 8 feb 2024 12:27 (CET)

Meanderen?

Rijnbeek, rechtsboven; noord is boven

Op deze kaart van Jacob van Deventer uit 1560 staat de Rijnbeek afgebeeld, zie het ietwat vinnige overleg op de OP. Gezien de opvallend rechte loop wilde ik die als grotendeels gekanaliseerd karakteriseren, maar op het laatste moment schrok ik terug. In mijn laaglandervaring meandert iedere beek die je een kwartiertje met rust laat, maar rond Venlo met zijn steilrand kan dat anders zijn. Volgens de toelichting van Hermans, (kaartjes pp. 10, 11) duidt groen op grazig gebied en geel op hoger gelegen zanderig gebied, dus het zou ook een dal kunnen zijn dat door snelstromend water recht uitgeslepen is. Op de terreinkaart van Google Maps is het terrein volkomen vlak en ook bij AHN is niet veel te zien, behalve dat het gebied grondig verkaveld is, wat weinig zicht geeft op de historische toestand.

Daarom mijn vraag: kun je uit het verloop van de beek iets afleiden over menselijke ingrepen of niet?  →bertux 7 mei 2024 10:12 (CEST)

Hallo Bertux,

Ja, het verloop van de beek op de kaart, gecombineerd met het redelijk vlakke terrein, wijst op kanalisering. Het is inderdaad ook mogelijk dat een beek bij een breuklijn op natuurlijke manier een recht verloop krijgt. Hoewel de wonderen de wereld niet uit zijn, verwacht ik dat in de omgeving van Venlo niet echt: het geringe verval, de zachte ondergrond en het type breuken lijken me er ongeschikt voor. Afschuivingen in zacht gesteente vormen steilranden, maar niet het type depressie dat nodig is om een waterloop te accommoderen. Dat verschijnsel komt vaker voor in gebieden met groter reliëf, waar geconsolideerd (hard) gesteente aan het oppervlak ligt, en waar zijschuivingen voorkomen. Dichtst bij Venlo zou je het in de Ardennen of Eifel kunnen tegenkomen.

Dat het groen en geel de grondsoort weergeeft ben ik trouwens niet helemaal van overtuigd. Ik denk dat er iets in zit, maar ik zou er geen wetmatigheid aan durven verbinden. Het lijkt me vooral een manier waarop de cartograaf landgebruik wilde weergeven. De groene band rondom de beek zal een gevolg van de beek zijn; oorspronkelijk zal de beek ongeveer binnen deze band hebben gemeanderd.

Aan de andere kant is dit alles vermoedelijk een geval van origineel onderzoek, dus of je er voor Wikipedia veel mee opschiet? De Rijnbeek is een erg lokaal fenomeen, maar misschien zijn er bronnen te vinden over de rechttrekking?

Vr. groet, Woudloper _overleg 7 mei 2024 15:14 (CEST)

Dank voor de verhelderende achtergrondinformatie! Die bronnen zijn er vast wel, het lastige is vooral dat ik niet weet hoe dit water genoemd werd tot de 17e eeuw, toen hier de Fossa Eugeniana aangelegd werd. Hermans lijkt het ook niet te weten, hij gebruikt alleen de tegenwoordige naam. Een tracé van de beek (zeg je dat zo?) was opgenomen in die Fosse (Hermans, pp. 55, 56); daar is veel over geschreven, maar ik ga geen dagdeel spenderen aan het zoeken naar aanknopingspunten  →bertux 7 mei 2024 15:44 (CEST)

Podzol vs Podsol

@Natuur12 had mij mij erop gewezen dat het beter was eerst te overleggen om podzol in podsol te veranderen. Eerlijkheidshalve wist ik niet dat dit gebruikelijk was, maar na het zien van verschillende doorverwijspagina's begrijp ik (achteraf gezien) dat het misschien niet zo handig was een dergelijke wijziging door te voeren. Excuseer mij daarvoor. Ik had een beginnetje gemaakt met het aanpassen, maar heb dat na het lezen van het bericht van @Natuur12 afgebroken. De reden van de wijziging is dat het Groene Boekje en de Dikke Van Dale enkel podsol (met een S) hanteren. Zie ook: https://woordenlijst.org/zoeken/?q=podsol Echter begrijp ik dat een dergelijke verandering, zoals hiervoor aangegeven, onwenselijk kan zijn. Dus anders moeten mijn wijzigingen maar weer teruggedraaid worden. Wikipedia is een toonaangevende bron en ik had dienovereenkomstig ook wel verwacht dat het de officiële spelling zou aanhouden, vandaar de verandering. Rob 0017 (overleg) 22 okt 2024 21:46 (CEST)

Ter overweging aan de collega's. Maakt het voor de spelling uit of er specifiek verwezen wordt naar een bodemtype uit het classificatiesysteem van De Bakker (deze dus) of dat er verwezen wordt, of meer naar de podzol/podsol in zijn algemeenheid? Natuur12 (overleg) 22 okt 2024 21:56 (CEST)

Ik begrijp echter nu na het verdere bericht van @Natuur12 dat in de (geologische) literatuur podzol veel frequenter als schrijfwijze gebruikt wordt. Uit dat aspect snap ik volkomen dat het beter kan zijn om podzol aan te houden. Excuseer mij voor de (te snelle) wijziging. Vóór het bericht op mijn account, wist ik ook niet dat een dergelijk geologiecafé bestond. Ik heb alle pagina's weer teruggezet (op podsol/podzal na). Echter ook na een zoekopdracht op Google, lijkt het mij beter om podzol aan te houden; dat geeft ook veel meer hits. Het is alleen vervelend (als taalpurist) dat het botst met de officiële spelling. Wellicht is het beter dat ik het Groene Boekje en de Dikke Van Dale-redacties aanschrijf om hen hierover te informeren en podsol te schrappen en podzol in hun woordenboeken op te nemen als meer gangbare spelling. Rob 0017 (overleg) 22 okt 2024 22:18 (CEST)

Je kunt ze aanschrijven, maar ik geef je weinig kans, het lijkt mij verspilde moeite. De Nederlandse Taalunie, die het Groene Boekje uitgeeft, is door de overheden in het Nederlands taalgebied aangesteld om de spelling vast te leggen en terwijl ze wel een doodenkele keer op een spellingsregel terugkomen, kan ik me niet herinneren dat ze dit ooit voor individuele gevallen hebben gedaan. Dit is een stelletje stijfkoppige, wereldvreemde heren die logica en ergonomie extreem laag in het vaandel heeft  →bertux 22 okt 2024 22:34 (CEST)

Ik heb dit werk uit 1947 van Prof. Edelman erbij gepakt. (Waarom deze, omdat deze in mijn boekenkast staat). Dit boekwerk is van voor het bodemclassificatiesysteem van Henk de Bakker. En jawel, daar wordt gesproken over podsol, podsolering en podsolprofiel. Ik kan mij zomaar voorstellen dat De Bakker een feitelijke taalfout gemeengoed heeft gemaakt. Er zijn wel meer hele oude publicaties te vinden die spreken over podsol. In ieder geval is dit minder storend dan het onjuiste spatiegebruik (*kuch Boxtel Formatie kuch*) dat door Henk Berendsen zijn intrede in de vakliteratuur heeft gedaan. Natuur12 (overleg) 22 okt 2024 23:28 (CEST)

Interessante vondst. Het viel mij daarnaast op dat in het Engels beide spellingen worden erkend. Ze zouden in het Nederlands 'podzol' wellicht ook als vormvariant op kunnen nemen naast 'podsol'. Rob 0017 (overleg) 23 okt 2024 01:41 (CEST)

Ook daarvoor geldt: doen ze nooit. Ze zijn daarin volkomen rigide, alleen als er uitspraakvarianten bestaan kunnen er twee spellingen zijn, zoals bij de tussen-s in de Nederlandse spelling. Je kunt een project opzetten om half Nederland drie keer per dag podSol te laten zeggen en de andere helft podZol. Vijf jaar volhouden  →bertux 23 okt 2024 05:27 (CEST)

Ai, dat klinkt niet veelbelovend. Slechte ervaringen mee dus? Onder het mom van 'niet geschoten is altijd mis', zal ik ze toch aanschrijven. Rob 0017 (overleg) 23 okt 2024 17:32 (CEST)

Voor wie nog twijfelt: de andere variant wordt niet aanvaard door de Nederlandse Taalunie. In principe kan het vervangen dus doorgaan.

Echter, zoals Natuur12 terecht opmerkt: in bepaalde gevallen kan zo'n naam als een soort eigennaam voor iets heel specifieks fungeren; geldt dan het donorprincipe?

Nog wat aandachtspunten: in citaten veranderen we de spelling nooit, hooguit zetten we er [sic] bij, of een noot die aangeeft waarom we toch afwijken. Verder vraagt zo'n karweitje nauwgezetheid: een url zul je niet gauw per ongeluk veranderen, maar op bestandsnamen moet je alert zijn, die kunnen eruitzien als normale tekst.

Verder: moet dit handmatig? We hebben Wikipedia:AutoWikiBrowser/Typos, om spelfouten met AWB halfautomatisch te verbeteren. Het gaat nu nog om 77 pagina's, dan is AWB de moeite waard, desnoods alleen voor deze run; daarna moet hij misschien weer uit de typolijst  →bertux 22 okt 2024 22:15 (CEST)

Door Natuur12 ben ik op deze discussie gewezen. Sinds ik mij eind jaren '70 in de bodemkunde ben gaan verdiepen is het voor mij altijd podzol met een z geweest. Om het toch eens te verifiëren ben ik eens wat gaan rondstruinen:

• in de nederlandse bodemclassificatie (Stiboka) spreekt men van podzolgronden met een z. Dit is een landsdekkende kaart van Nederland, zowel op papier als digitaal; het is ontwikkeld door De Bakker en Schelling in de decennia na WO2
• de Grote Bosatlas volgt ook deze classificatie en schrijft podzolgronden ook met een z
• diverse nederlandstalige handboeken (bv De Bakker&Locher-Bodemkunde van Nederland of Pannekoek-Algemene Geologie), rapporten en artikelen schrijven altijd podzol met een z
• de uitspraak is duidelijk podzol, podzolgrond en podzolizering met een z
• Ook in het Engels en het Frans is het podzol met een z; de spelling podsol met een s in het Engels is mij uit de (vak)literatuur niet bekend!
• in de World Reference Base for Soil Resources (voorheen FAO-bodemclassificatie) is het podzol met een z
• alleen in het Duits wordt podsol met een s geschreven; de Midden-Europese bodemkunde (o.a. Kubiëna) zal van invloed zijn geweest op het werk van Edelman in 1947; later spelt ook Edelman podzol met een z, bv in zijn publicatie "Bospodzolen en heidepodzolen" uit 1963)

Kortom, ik zie dat nu op allerlei plekken podsol met een s staat. Dat doet pijn aan mijn ogen. Als taalpurist vraag ik Rob 0017 om dit maar zo snel mogelijk terug te draaien.
Met vriendelijke groet, De Geo (overleg) 23 okt 2024 17:13 (CEST)

Bedankt voor deze uiteenzetting @De Geo, zo leer ik ook weer bij. Ik had alles al teruggedraaid, behalve de pagina zelf, in afwachting van wat er hier besloten zou worden. Inmiddels heb ik ook de pagina zelf weer teruggedraaid. Alleen hier staat het nu nog met een s: Ecologisch reservaat Louis-Ovide-Brunet en hier: Vasili Dokoetsjajev, maar daar heb ik zelf geen aandeel in. Overigens ben ik geen geologisch expert, maar wel een taalexpert. Eerlijkheidshalve snap ik (dus)niet waarom het Groene Boekje en de Dikke Van Dale de vakliteratuur niet volgen. Podzol heeft een Russische etymologie, dus uit dat oogpunt zou ik het ook logischer met een Z vinden. Collins Dictionary (Engels) erkent overigens beide spellingen: die met een Z én met een S. Onder het mom van niet geschoten is altijd mis, zal ik hier het Groene Boekje nog voor aanschrijven. De Dikke Van Dale wijst (vanzelfsprekend) naar hen, omdat zij de officiële spelling waarborgen. Ik hoop dat ze op z'n minst podzol als vormvariant op zullen nemen; liever nog podsol vervangen als ik het bovenstaande lees. Toch interessante materie die hierboven wordt uitgelegd voor mij als leek :) Groeten, Rob Rob 0017 (overleg) 23 okt 2024 17:30 (CEST)

De geschreven s klinkt in het Duits vaak als een z en een geschreven z klinkt als ts, dus dat is geen optie voor de oosterburen. Ik ga ervan uit dat de Duitse uitspraak van de medeklinkers in podsol gelijk is aan de Nederlandse in podzol  →bertux 23 okt 2024 18:38 (CEST)

@Bertux, @De Geo, @Natuur12: Jullie zullen het wellicht niet geloven, maar ik heb contact gehad met het Groene Boekje om podzol als vormvariant op te nemen en na een bespreking is dat dus precies wat de redactie zal doen. Deze vormvariant zal terug te vinden zijn in de volgende update van het Groene Boekje (www.woordenlijst.org). Rob 0017 (overleg) 6 nov 2024 15:49 (CET)

Top! Ik geloof je wel, maar ik had het niet verwacht. De rationale zal wel zijn dat sommigen een s uitspreken en anderen een z. Uitspraakverschillen liggen ook ten grondslag aan geaccepteerde varianten als richtingsroer/richtingroer, zwaartekrachtsveld/zwaartekrachtveld en grind/grint; die laatste via de werkwoordsvormen grindde en grintte  →bertux 6 nov 2024 23:14 (CET)

De wittespellingbazen zijn wat minder rigide dan de groenespellingbazen, en die eersten hechten hun goedkeuring dus nu al zowel aan de schrijfwijze podsol als aan de schrijfwijze podzol. — Matroos Vos (overleg) 7 nov 2024 02:17 (CET)

Ik wist niet dat de 'wittespellingbazen' beide spellingen al erkenden. Bedankt voor deze info @Matroos Vos Rob 0017 (overleg) 8 nov 2024 00:44 (CET)

Denk dat jouw redenering inderdaad klopt. Toch leuk nieuws vond ik. Overigens voeren zij halfjaarlijks een update uit, dus het kan even duren voordat podzol daadwerkelijk zichtbaar wordt op de site. Rob 0017 (overleg) 8 nov 2024 00:42 (CET)

Wat een positief nieuws. Nooit gedacht dat dat zo makkelijk zou gaan. Het zou nog mooier zijn als ze nu ook nog de officiële spelling kartografie met een k (van voor 1995) herstellen. (zie ook: Nederlandse Vereniging voor Kartografie en [9] De Geo (overleg) 8 nov 2024 10:58 (CET)

Mooi resultaat! Bedankt voor het contacteren. Natuur12 (overleg) 9 nov 2024 18:54 (CET)

Braggiet

Onlangs kwam ik een artikel tegen waarin braggiet werd genoemd. Uit nieuwsgierigheid ging ik online kijken, en zodoende viel het mij op dat hier nog geen Nederlandse Wikipedia-pagina van bestaat. Echter ben ik niet bepaald een mineralenexpert, maar misschien een ideetje voor een van de deskundigen om hierbij een Nederlandse pagina te maken? Er zijn momenteel 10 talen beschikbaar. Groeten, Rob Rob 0017 (overleg) 4 nov 2024 21:13 (CET)

 Uitgevoerd (braggiet) - Woudloper _overleg 7 nov 2024 09:26 (CET)

Bedankt @Woudloper, dat was al heel snel. Mooie toevoeging weer. Rob 0017 (overleg) 8 nov 2024 00:45 (CET)

Zwavelkiezen

Wat is de hedendaagse benaming voor deze stof of stoffen? Onderaan zie je dat de benaming gebruikt wordt voor sieraden; daar gaat het me om. Ik tref oude omschrijvingen aan die behulpzaam kunnen zijn. Eerst de teksten die kunnen helpen bij de duiding:

---

• De aluinschiefer bestaat hoofdzakelijk uit kleischiefer of ook uit schieferklei. Hij komt dikwijls in de onmiddellijke nabijheid van steenkolenvlotten voor, en is met de zelfstandigheid der steenkool zoodanig doordrongen, dat hij eene zwarte kleur bezit, tevens bevat hij zwavelkies, deels in grootere partijen afzonderlijk, deels in zulk eene fijne verdeeling, dat zij voor het oog onzigtbaar is.
• Het zwavelkies (dubbel zwavelijzer) geeft in de gloeihitte de helft van zijne zwavel af, die door de toetreding van de zuurstof der dampkringslucht tot zwaveligzuur verbrandt; en (lit, ofschoon op zich zelf een der zwakste zuren, trekt, bij aanwezigheid van eene zoutbasis (de kleiaarde), nog verder zuurstof aan, om zich in zwavelzuur te veranderen, dat zich met de kleiaarde verbindt.
• De zwavelkies nu oxydeert zich insgelijks, na verbranding van zijn halve zwavelgehalte, tot zwavelzuur ijzeroxydule, gedeeltelijk welligt reeds tot zwavelzuur ijzeroxyde, welk laatste in de gloeihitte het zwavelzuur loslaat, dat zich dan insgelijks met kleiaarde vereenigt. Na geëindigde roosting eindelijk ondergaat het nog voorhandene zwavelzure ijzeroxydule de bovenvermelde ontleding, waaruit weder opnieuw een aanwas van zwavelzure kleiaarde ontstaat.
• [...] bij de ontleding van zwavelkies ontstaande hitte.

---

Blijkbaar werden sieraden met zwavelkies-mineralen als oorbel gedragen, goedkoper dan edelstenen of parels. Met minachting beschrijft een 18e-eeuwse auteur (Natuurlyke historie van Holland. Deel 3 (1772-1776)–J. le Francq van Berkhey, p 601):

• Glazen bellen en soortgelyke vodden van zwavelkiezen, marcasieten, valsche steenen enz.

Wat voor sieraad of materiaal kan hier bedoeld zijn?  →bertux 8 dec 2024 21:48 (CET)

Dubbel zwavelijzer klinkt als FeS₂, pyriet, dat vroeger inderdaad wel gebruikt werd om zwavelzuur te produceren. Lijkt heel sterk op marcasiet (feitelijk zo goed als hetzelfde mineraal, chemisch gezien), wat vermelding in dezelfde zin misschien wel logisch maakt. ---Licks-rocks (vragen hier) 8 dec 2024 22:25 (CET)

Maar kennelijk wel een andere kleur. Pyriet ken ik als fool's gold en het wordt inderdaad gebruikt voor quasi-gouden sieraden  →bertux 8 dec 2024 22:47 (CET)

Waar heb je de andere kleur vandaan? ---Licks-rocks (vragen hier) 8 dec 2024 23:01 (CET)

Uit mijn geheugen en de bijnaam, die niet strookt met het grauwe plaatje dat bij marcasiet staat. Overigens, op de site Geologie van Nederland vind ik bevestigd dat zwavelkies een oude naam voor pyriet is en dat fool's gold de bijnaam is  →bertux 8 dec 2024 23:09 (CET)

oh op die manier! Pyriet is meestal meer goudkleurig ja. Goed om mijn vermoeden bevestigd te zien. ---Licks-rocks (vragen hier) 8 dec 2024 23:17 (CET)