Calciumoxide

chemische verbinding
(Doorverwezen vanaf Ongebluste kalk)

Calciumoxide is een basevormend oxide met als brutoformule CaO. Een andere naam voor calciumoxide is ongebluste kalk of gebrande kalk. Calciumoxide is een wit poeder.

Calciumoxide
Algemeen
Molecuulformule CaO
IUPAC-naam calciumoxide
Andere namen ongebluste kalk, gebrande kalk
Molmassa 56,08 g/mol
CAS-nummer 1305-78-8
EG-nummer 215-138-9
Wikidata Q185006
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Corrosief
Gevaar
H-zinnen H314
EUH-zinnen geen
P-zinnen P280 - P305+P351+P338 - P310
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vast
Kleur wit
Dichtheid 3,37 g/cm³
Smeltpunt 2572 °C
Kookpunt 2850 °C
Oplosbaarheid in water 1,650 g/L
Goed oplosbaar in water
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuur kubisch
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHog 43,93 kJ/mol
ΔfHol −557,33 kJ/mol
ΔfHos −635,09 kJ/mol
Sog, 1 bar 219,71 J/mol·K
Sol, 1 bar 62,31 J/mol·K
Sos 38,19 J/mol·K
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese

bewerken

Calciumoxide ontstaat door het metaal calcium te oxideren met zuurstofgas:

 

Een andere manier is de thermische ontleding van calciumcarbonaat (CaCO3):

 

De thermische ontleding wordt bij circa 840 °C uitgevoerd. Dit proces was al in de Romeinse tijd bekend en uit die tijd dateren de eerste kalkovens waarin calciumoxide uit schelpen werd gewonnen.

Toepassingen

bewerken

Calciumoxide wordt gebruikt in de metaalindustrie om verontreinigingen in het erts te verwijderen. Het wordt gebruikt als droogmiddel en als tussenproduct bij de productie van calciumhydroxide (gebluste kalk).

Het wordt ook ingezet bij de afvalwaterreiniging om de zuurgraad te verlagen en om fosfaten en andere verontreinigingen te verwijderen. In de papierindustrie moet het lignine oplossen en wordt het gebruikt in het bleekproces. In de agrarische sector wordt het soms gebruikt om zure bodem te verbeteren, meestal wordt magnesiumcarbonaat of schuimaarde gebruikt. In het afgas wordt het ingezet voor de verwijdering van zwavel. Het wordt ook ingezet om citroenzuur, glucose en kleurstoffen te zuiveren en om koolstofdioxide te absorberen.

Calciumoxide wordt in grote hoeveelheden toegepast bij de productie van kalkzandsteen (een mengsel van zand en ongebluste kalk dat onder druk en stoom wordt omgezet in een stevig bouwmateriaal).

Het wordt ook toegepast als warmteleverancier in militaire gevechtsrantsoenen. Door water aan het calciumoxide toe te voegen, treedt een exotherme reactie op waardoor het rantsoen wordt verwarmd.

bewerken
  • (en) Gegevens van calciumoxide in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA