Wikipedia

Nijvel

stad en gemeente in Waals-Brabant, België

Nijvel (Frans: Nivelles; Waals: Nivele) is een plaats en stad in de Belgische provincie Waals-Brabant. De stad telt ongeveer 29.000 inwoners.

Nijvel
Nivelles
Stad in België Vlag van België
Nijvel (België)
Nijvel
Geografie
Gewest Vlag Wallonië Wallonië
Provincie Vlag Waals-Brabant Waals-Brabant
Arrondissement Nijvel
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		60,83 km² (2022)
72,7%
8,28%
19,01%
Coördinaten 50° 36' NB, 4° 19' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid 		29.070 (01/01/2024)
47,6%
52,4%
477,87 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder 		(01/01/2024)
18,39%
59,32%
22,29%
Buitenlanders 9,59% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Pierre Huart (LB)
Bestuur LB, Ecolo
Zetels
LB
PluS
Ecolo
cdH-Ensemble
DéFI 		29
13
7
6
2
1
Economie
Gemiddeld inkomen 22.916 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 11,53% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
1400
1400
1401
1402
1404 		Deelgemeente
Nijvel
Monstreux
Baulers
Thines
Bornival
Zonenummer 067
NIS-code 25072
Politiezone Nivelles-Genappe
Hulpverlenings­zone Waals-Brabant
Website nivelles.be
Detailkaart
ligging binnen de provincie Waals-Brabant
Foto's
De Sint-Gertrudiskerk
De Sint-Gertrudiskerk
Portaal  Portaalicoon   België

Kernen

bewerken

Deelgemeenten

bewerken
# Naam Opp.
(km²)		 Inwoners
(2020)		 Inwoners
per km²		 NIS-code
1 Nijvel 34,85 25.783 740 25072A
2 Baulers 10,80 1.832 170 25072B
3 Thines 7,44 596 80 25072C
4 Monstreux 3,15 345 109 25072D
5 Bornival 4,59 323 70 25072E

Demografische ontwikkeling

bewerken

Demografische evolutie voor de fusie

bewerken
  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen

Demografische evolutie van de fusiegemeente

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[1] Evolutie: 1992=index 100
1992 23.354 100,0
1993 23.523 100,7
1994 23.435 100,3
1995 23.646 101,3
1996 23.662 101,3
1997 23.691 101,4
1998 23.569 100,9
1999 23.714 101,5
2000 23.751 101,7
2001 23.882 102,3
2002 23.944 102,5
2003 24.015 102,8
2004 24.094 103,2
2005 24.275 103,9
2006 24.290 104,0
2007 24.622 105,4
2008 25.028 107,2
2009 25.596 109,6
2010 26.047 111,5
2011 26.412 113,1
2012 26.819 114,8
2013 27.110 116,1
2014 27.488 117,7
2015 27.692 118,6
2016 28.027 120,0
2017 28.368 121,5
2018 28.521 122,1
2019 28.734 123,0
2020 28.883 123,7
2021 29.032 124,3
2022 29.085 124,5
2023 29.018 124,3
2024 29.070 124,5

Etymologie

bewerken

De oudst geattesteerde vorm van de naam Nijvel is Nivialcha, aangetroffen op een Merovingische munt uit de 7e eeuw. Vervolgens worden verschillende andere vormen aangetroffen, zoals Nivella (765), Niviella (797), Nivialla (877). Eén verklaring (Mannier) voert de naam van de stad terug op het Laatlatijnse woord no(i)a ("broekbos"). Volgens een andere etymologie (Chotin) is de naam afkomstig uit het Frankisch en betekent hij "nieuwe hal". Een derde etymologie (Piot) legt het toponiem uit als "nieuwe villa".

Daarnaast wordt ook de parallel getrokken met de etymologie van Nevele (in de achtste eeuw geattesteerd als Niviala), dat volgens één verklaring van het Keltisch afkomstig zou zijn en "nieuw land" zou betekenen. De meest waarschijnlijke verklaring (Gysseling) is evenwel dat de naam Nijvel, net als die van Nevele, afkomstig is van het Frankische *niwja-alha ("nieuw huis" of "nieuwe boerderij"). Dit wordt ook gestaafd door de Merovingische schrijfwijze Nivialcha.

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van beschermd erfgoed in Nijvel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De collegiale romaanse Sint-Geertruikerk (gewijd in 1046), die voorheen een abdijkerk was waar tot de 17e eeuw vrouwen tot millitissa werden geslagen.[2] Opmerkelijk is de puntgevel van Sint-Pieter met uitbundige versiering. De kloostergang dateert uit het begin van de 13e eeuw. Deze kloostergang is deels gotisch, deels romaans. De kerk zelf bezit een kostbare verzameling meubilair en vormt een volmaakt architectonisch geheel. De kerk is beschadigd tijdens de oorlogshandelingen van de meidagen 1940. De crypte onder het koor is de grootste romaanse in België. In de jaren 1949-1951 zijn er opgravingen gedaan. Tijdens de opgravingen heeft men een onderbouw van twee kerken gevonden: een Merovingische (7e eeuw) en een Karolingische kerk (met graftomben) uit de 9e eeuw. De zware vierkante bovengeleding van de westtoren - uitstekend boven het massale westwerk - is in recente tijden gesloopt en vervangen door een achtkante trommel met daarop een eveneens achtkante spits in de stijl van de oude kerk.

Voorts bezit de stad een perronfontein (1523) op de Markt, het Parc de la Dodaine, een fraai voorbeeld van Franse tuinarchitectuur, aangelegd in 1818 en de Tour Simone, het laatste bouwwerk van de ommuring, aangelegd in de jaren 1096-1140.

Elk jaar vindt hier traditioneel ook de folkloristische Sint-Gertrudisommegang plaats.

Sport

bewerken

In de deelgemeente Baulers werd begin jaren 70 het racecircuit Circuit Nijvel gebouwd. Behalve races van nationaal belang werd hier in 1972 en 1974 telkens de Grote Prijs van België Formule 1 verreden, beide gewonnen door Emerson Fittipaldi. In 1981 ging de zaak op de fles, en raakte het circuit in verval.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde voetbalclub Stade Nivellois in de nationale reeksen, waaronder twee jaar op het tweede niveau. De club verdween in 1963 en werd opgevolgd door RCS Nivellois, dat in de jaren 90 en begin 21ste eeuw een tijd in de nationale reeksen speelde.

Politiek

bewerken

Nijvel is de hoofdplaats van het arrondissement Nijvel en het gerechtelijk arrondissement Nijvel.

Burgemeesters van Nijvel waren:

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

bewerken
Partij 10-10-1976[3] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 25 % 27 % 27 % 27 % 27 % 27 % 27 % 29 % 29
PS1 / NiVL2 / PluS3 39,271 11 28,81 9 37,571 12 32,781 11 34,421 10 35,852 10 33,441 11 23,453 7 18,893 6
IC1 / PRL-PSCA / PRL-UC2 / P.R.L.M.C.C.3 / MR-UNi4 / LB5 21,751 6 33,761 11 35,27A 11 23,672 7 32,83 10 36,734 11 37,865 13 37,155 13 32,715 11
PSC1 / PRL-PSCA / NN-PSCB / PSC-AUT2 / CDH3 / Ensemble4 / cdH-/Les Ensemble5/ Les Engagés6 24,431 7 17,591 5 15,61B 4 15,682 4 15,263 4 11,634 3 9,735 2 24,286 7
NN1 / NN-PSCB - - 13,071 3 - - - - -
ECOLO - 5,51 0 8,15 1 9,07 2 13,8 3 10,78 2 10,81 2 20,14 6 11,03 3
FDF1 / DéFI2 - - - - - - 4,411 0 7,222 1 4,382 0
IC - - - 7,99 2 - - - - -
FN - - - 6,73 1 - - - - -
CARTEL - 8,7 2 - - - - - - -
RW 8,57 1 - - - - - - - -
MCN - - - - - - - - 8,71 2
Anderen(*) 5,98 0 5,64 0 5,94 0 4,17 0 3,31 0 1,39 0 1,85 0 2,30 0 -
Totaal stemmen 13061 14555 15250 15786 16082 18597 20252 19360 19269
Opkomst % 92,61 91,83 90,15 92,59 89,51 90,37 87,55
Blanco en ongeldig % 3,15 4,32 5 4,49 5,27 4,83 4,86 6,84 6,78

(*) 1976: UDP (5,98%) / 1982: UDRT (2,92%), PCB (2,72%) / 1988: Horiz+ (4,76%), Liste 14 (1,18%) / 1994: NIVEL (4,17%) / 2000: VIVANT (3,31%) / 2006: B.U.B. (1,39%) / 2012: MLD (1,85%) / 2018: La Droite (2,30%)

Geboren in Nijvel

bewerken

Zie ook

bewerken
bewerken
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Nijvel op Wikimedia Commons.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nijvel&oldid=68401115"