Niccolò Piccinni

Italiaans componist (1728-1800)

Niccolò Piccini (ook: Niccolò Vito Piccini, maar eigenlijk: Vito Niccolò Vincenzo Marcello Antonio Giacomo Piccinni) (Bari, 16 januari 1728Passy, bij Parijs, 7 mei 1800) was een Italiaans componist.

Niccolò Piccinni
Niccolò Piccinni
Niccolò Piccinni
Algemene informatie
Volledige naam Vito Niccolò Vincenzo Marcello Antonio Giacomo Piccinni
Geboren 16 januari 1728
Geboorteplaats BariBewerken op Wikidata
Overleden 7 mei 1800
Overlijdensplaats PassyBewerken op Wikidata
Land Vlag van Italië Italië
Werk
Genre(s) Klassiek
Beroep Componist
(en) Discogs-profiel
(en) IMDb-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Muziek
Monument in Bari met een standbeeld van Niccolò Piccinni, op de piazza Prefettura.

Piccinni was een leerling van Leonardo Leo en Francesco Durante aan het Conservatorio di Sant'Onofrio a Capuana in Napels en debuteerde in 1755 met Le Donne Dispettose. Dit was de eerste van zijn 127 opera’s op zowel Italiaanse als Franse libretti. In zijn tijd was hij zeer succesvol.

Leven en werken

bewerken

Piccinni vervulde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de opera buffa, waarin hij plaats inruimde voor het sentiment. Europese vermaardheid verwierf hij met de opera buffa La cecchina ossia la buona Figliuola, die in 1760 in Rome in première ging. Vanaf 1776 verbleef hij voornamelijk in Parijs, waar hij zijn eerste Franse opera, Roland (1778), componeerde. Hij verwierf daar onverwacht veel aanhang uit de kringen die zich verzetten tegen de revolutionaire denkbeelden ten aanzien van de opera van Christoph Willibald Gluck (1714-1787). Na het uitbreken van de Franse Revolutie keerde Piccinni naar Napels terug, waar hij – net als in Parijs – in politieke moeilijkheden raakte. In 1798 vestigde hij zich opnieuw in Parijs.

Het conservatorium van Bari noemt zich: Conservatorio di Musica Niccolò Piccinni. In Bari is verder een straat naar hem vernoemd "Via Piccinni" en de plaatselijke opera draagt zijn naam. Een volledige werklijst is te vinden in Rivista musicale italiana, viii. 75.

Piccinni versus Gluck

bewerken

In Parijs ontstond een krachtmeting tussen Piccinni en de grote Christoph Willibald Gluck (1714-1787), vanwege diens terugkeer naar de idealen van de vroege barokopera. Er ontstond een dispuut tussen de zogenaamde gluckisten en piccinnisten over de vraag of de Franse dan wel de Italiaanse operavorm te prefereren was. De gluckisten verdedigden de Franse opera, de piccinnisten de Italiaanse belcanto-opera. Gluck en Piccinni zelf zochten de twist niet op. Beide meesters stonden er in zekere zin buiten en waardeerden elkaars werk. De strijd werd voornamelijk gestreden tussen hun aanhangers voor wie patriottistische motieven niet vreemd waren, waardoor ze elkaar letterlijk naar het leven stonden. Beiden schreven een Iphigénie en Tauride, wat in het voordeel van Gluck uitviel.

Composities

bewerken

Werken voor orkest

bewerken
  • Concert in D-groot, voor fluit en orkest
    1. Spiritoso
    2. Andante maestoso
    3. Allegro con brio
  • Giove piacevole nella reggia di Partenope
  • Sinfonia in D-groot
    1. Allegro assai
    2. Andante con moto
    3. Allegro presto
  • Sinfonia in G

Werken voor harmonieorkest

bewerken
  • 1799 Hymene e l’Hymen pour la célébration des mariages, voor twee zangsolisten en harmonieorkest – tekst: Pierre-Louis Ginguené
  • Ouverture uit de opera «La Buona Figliuola»

Missen, Cantates, Oratoria en geestelijke muziek

bewerken
  • Salve Regina
  • Dixit Dominum

Muziektheater

bewerken

Opera's

bewerken
Voltooid in titel aktes première libretto
1754 Le donne dispettose;
(ook bekend als: Le trame per amore; La massara spiritosa)
herfst 1754, Napels, Teatro dei Fiorentini Antonio Palomba
1755 Il curioso del suo proprio danno 3 aktes carnaval 1755/1756? Napels, Teatro nuovo Antonio Palomba,
naar «El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha»
van Miguel de Cervantes Saavedra
1755 Le gelosie;
(ook: Le gelosie, o Le nozze in confusione)
lente 1755, Napels, Teatro dei Fiorenti Giovanni Battista Lorenzi
1756 Zenobia 3 aktes 18 december 1756, Napels, Teatro San Carlo;
ook gereviseerde versie: 1768, Napels
Pietro Metastasio
1757 Farnace (in samenwerking met Perez) 8 mei 1757, Napels, Teatro San Carlo
1757 L'amante ridicolo;
(ook: L'amante ridicolo e deluso; L'amante deluso)
2 aktes 1757, Napels, Teatro nuovo Pioli
1757 La schiava seria; (ook: Die Sklavin) 1757, Napels
1757 Caio Mario 1757?, Napels, Teatro San Carlo;
gereviseerde versie: 20 januari 1765, Napels, Teatro San Carlo
Gaetano Roccaforte
1757 Nitteti;
(in samenwerking met Cocchi)
3 aktes 4 november 1757, Napels, Teatro San Carlo Pietro Metastasio
1758 Alessandro nell'Indie 3 aktes 1e versie: 21 januari 1758, Rome, Teatro Argentina;
2e versie: 12 januari 1774, Napels, Teatro San Carlo
Pietro Metastasio
1758 Gli uccellatori 1758, Napels of Venetië ?, naar Carlo Goldoni
1758 Madama Arrighetta;
(ook: Petiton; Monsieur Petiton)
3 aktes herfst of winter 1758, Napels, Teatro nuovo Antonio Palomba,
naar «Monsieur Petiton» van Carlo Goldoni
1758 La scaltra letterata;
(ook: La scaltra spiritosa)
3 aktes winter 1758, Napels, Teatro nuovo Antonio Palomba
1759 Siroe rè di Persia 3 aktes 1759, Napels Pietro Metastasio
1759 Ciro riconosciuto 3 aktes 4 november 1759, Napels, Teatro San Carlo Pietro Metastasio
1760 La cecchina (ossia La buona figliuola);
ook: La Cecchina La buona figliuola zitella; of: La buona figliuola puta;
La baronessa riconosciuta;Cecchina zitella o La buona figluola;
Cecchina nubile o La buona figliuola; Das gute Mädchen;
The Accommplish'd Maid; Der fromme Pige; La bonne fille;
3 aktes 6 februari 1760, Rome, Teatro delle Dame Carlo Goldoni
1760 L'Origille lente 1760, Napels, Teatro dei Fiorentini Antonio Palomba
1760 Il rè pastore 3 aktes herfst 1760, Florence, Teatro della Pergola Pietro Metastasio
1760 La furba burlata;
(ook: I furbi burlati)
samen met: Nicola Bonifacio Logroscino (1698-1765):
met toevoegingen van:
Giacomo Antonio Francesco Paolo Michele Insanguine (1728-1795)
als I furbi burlati:
3 aktes herfst 1760, Napels, Teatro dei Fiorentini;
zomer 1762, Napels, Teatro nuovo; 1773, Napels
P. di Napoli?, naar Antonio Palomba
1760 Le beffe giovevoli winter 1760, Napels, Teatro dei Fiorentini ?, naar Carlo Goldoni
1761 Le vicende della sorte;
(ook: Le vicende del caso ossia della sorte; Der Glueckswechsel)
3 aktes 3 januari 1761, Rome, Teatro Valle Giuseppe Petrosellini,
naar «I Portentosi effetti della madre natura»
van Carlo Goldoni
1761 La schiavitù per amore carnaval 1761, Rome
1761 Olimpiade 1e versie: carnaval 1761, Rome, Teatro delle Dame;
2e versie: 1768, Rome, Teatro Argentina;
gereviseerde 2e versie: 30 mei 1774, Napels, Teatro San Carlo
Pietro Metastasio
1761 Tigrane; (ook: Farnaspe) 3 aktes carnaval 1761, Turijn, Teatro regio Vittorio Amedeo Cigna-Santi, naar Carlo Goldonis
revisie van het drama van Francesco Silvani
1761 Demofoonte 3 aktes mei 1761, Reggio Emilia, Teatro moderno Pietro Metastasio
1761 La buona figliuola maritata;
(ook: La baronessa riconosciuta e maritata; Cecchina maritata)
3 aktes mei 1761, Bologna, Teatro Formagliari Carlo Goldoni
1761 Il curioso imprudente;
gereviseerde versie van Il curioso del suo proprio danno;
(samen met: Antonio Maria Gasparo Gioacchino Sacchini
3 aktes herfst 1761, Napels, Teatro dei Fiorentini Antonio Palomba,
naar «El ingenioso hidalgo Don Quijote de la Mancha» van
Miguel de Cervantes Saavedra
1761 Lo stravagante 3 aktes herfst 1761, Napels, Teatro dei Fiorentini Antonio Villani
1761 L'astuto balordo winter 1761, Napels, Teatro dei Fiorentini Giovanni Battista Fagiuoli
1761-1762 L'astrologa 3 aktes carnaval 1761/1762, Venetië, Teatro Moisè Pietro Chiari
1762 Amor senza malizia 1762, Neurenberg, Hoftheater Thurn und Taxis
1762 Artaserse 3 aktes 3 februari 1762, Rome, Teatro Argentina;
gereviseerde versie: 4 november 1768 en 1772, Napels, Teatro San Carlo
Pietro Metastasio
1762 Le avventure di Ridolfo carnaval 1762, Bologna, Teatro Marsigli-Rossi
1762 La bella verità 3 aktes 12 juni 1762, Bologna, Teatro Marsigli-Rossi Carlo Goldoni
1762 Antigono 3 aktes 4 november 1762, Napels, Teatro nuovo Pietro Metastasio
1762 Il Cavaliere per Amore;
(ook: Il fumo villano)
(in samenwerking met: Ottani)
2 aktes winter 1762, Napels, Teatro nuovo,
(of: carnaval 1763, Rome, Teatro Valle
Giuseppe Petrosellini
1763 Le donne vendicate;
(ook: Il vago disprezzato; Le fat méprisé)
2 aktes carnaval 1763, Rome, Teatro Valle naar Carlo Goldini
1763 Le contadine bizzarre;
(ook: La sciocchezza in amore; Le contadine astute; Le villanelle astute)
3 aktes februari 1763, Rome, Teatro Capranica,
(of: herfst 1763, Venetië, Teatro San Samuele
1764 Gli stravaganti, ossia La schiava riconosciuta;
(ook: La schiava; Gli stravaganti, ossia I matrimoni alla moda;
L'esclave ou Le marin généreux; Die Ausschweifenden)
(met toevoegingen van: Joseph Haydn)
2 aktes 1 januari 1764, Rome, Teatro Valle
1764 La villeggiatura;
(naar de rev.: Le donne vendicate)
3 aktes carnaval 1764, Bologna, Teatro Formagliari naar Carlo Goldoni
1764 Il parrucchiere carnaval 1764, Rome, Teatro Valle
1764 L'incognita perseguitata;
(met toevoegingen van: Joseph Haydn)
3 aktes carnaval 1764, Venetië, Teatro San Samuele Giuseppe Petrosellini
1764 L'equivoco 3 aktes zomer 1764, Napels, Teatro Fiorentini Liviano Lantino en Antonio Villani
1764 La donna vana 3 aktes november 1764, Napels, Teatro dei Fiorentini Antonio Palomba
1764 Il nuovo Orlando 26 december 1764, Modena, Teatro Rangoni naar Ludovico Ariosto
1764-1765 Il Barone di Torreforte 2 aktes 10 januari 1765, Rome, Teatro Capranica
1765 Il finto astrologo 7 februari 1765, Rome, Teatro Valle naar Carlo Goldini
1765 L'orfana insidiata;
(met toevoegingen van: Gennaro Astarita (1745-1803))
zomer 1765, Napels, Teatro dei Fiorentini
1766 La Pescatrici ovvero L'Erede riconosciuta;
(ook: La pescatrice innocente)
2 aktes 9 januari 1766, Rome, Teatro Capranica naar Carlo Goldini
1766 La baronessa di Montecupo 27 januari 1766, Rome, Teatro Capranica
1766 L'incostante;
(ook: Il volubile; La capricciosa)
2 aktes februari 1766, Rome, Teatro Capranica Antonio Palomba
1766 La fiammetta generosa;
(samen met: Bonifacio Domenico Pasquale Anfossi (1727-1797))
3 aktes carnaval 1766, Napels, Teatro dei Fiorentini
1766 La molinarella;
(ook: Il cavaliere Ergasto; La molinara)
3 aktes herfst 1766, Napels, Teatro nuovo
1766 Il gran Cid; (ook: Il Cid) 3 aktes 4 november 1766, Napels, Teatro San Carlo G. Pizzi
1766-1767 La francese maligna 1766/1767, Napels of 1769, Rome
1767 La notte critica 3 aktes carnaval 1767, Lissabon, Teatro Salvaterra Carlo Goldoni
1767 La finta baronessa zomer 1767, Napels, Teatro dei Fiorentini Filippo Livigni
1767 Mazzina, Acetone e Dindimento om 1767?, Napels?
1767 La direttrice prudente;
(ook: La prudente ingegnosa)
3 aktes herfst 1767
1768 Gli napoletani in America 3 aktes 10 juni 1768, Napels, Teatro dei Fiorenti Francesco Cerlone
1768 La locandiera di spirito 3 aktes herfst 1768, Napels, Teatro nuovo
1768-1769 Lo sposo burlato 2 aktes 5 januari 1769, Rome, Teatro Valle Giovanni Battista Casti
1768-1769 L'innocenza riconosciuta 11 januari 1769, Senigallia
1769 La finta ciarlatana ossia Il vecchio credulo carnaval 1769, Napels, Teatro nuovo
1769 Demetrio 30 mei 1769, Napels, Teatro San Carlo Pietro Metastasio
1769 Gli sposi perseguitati
1769-1770 Didone abbandonata 3 aktes 8 januari 1770, Rome, Teatro Argentina Pietro Metastasio
1769-1770 Cesare in Egitto;
(ook: Cesare e Cleopatra)
3 aktes januari 1770, Milaan, Teatro ducale Giacomo Francesco Bussani
1770 La donna di spirito 13 februari 1770, Rome, Teatro Capranica
1770 Il regno della luna,
(ook: Il mondo della luna)
lente 1770, Milaan, Teatro ducale
1770 Gelosia per gelosia zomer 1770, Napels, Teatro dei Fiorentini Giovanni Battista Lorenzi
1770 Don Chisciotte 1770, Napels? Giovanni Battista Lorenzi, naar
Miguel de Cervantes Saavedra
1770 Il finto pazzo per amore 1770, Napels?
1770 Catone in Utica 3 aktes 5 november 1770, Mannheim, Hoftheater Pietro Metastasio
1770 L'olandese in Italia herfst 1770, Milaan, Teatro ducale Niccolò Tassi
1771 Antigono carnaval 1771, Rome
1771 La donna di bell'umore 15 mei 1771, Napels, Teatro dei Fiorentini
1771 La Corsara 3 aktes herfst 1771, Napels, Teatro dei Fiorentini Giovanni Battista Lorenzi
1771-1772 Le finte Gemelle;
(ook: Le due finte gemelle; Le germane in equivoco)
2 of 3 aktes 2 januari 1771, Rome, Teatro Valle Giuseppe Petrosellini
1772 L'americano;
(ook: L'americano incivilito; L'americano ingentilito)
2 aktes 22 februari 1772, Rome, Teatro Caprnica
1772 L'astratto, ovvero Il giocator fortunato;
(ook: Il giocator fanatico per il lotto)
(met toevoegingen van: Joseph Haydn)
3 aktes carnaval 1772, Venetië, Teatro San Samuele Giuseppe Petrosellini
1772 Le trame zingaresche zomer 1772, Napels, Teatro dei Fiorentini Giovanni Battista Lorenzi
1772 Ipermestra 3 aktes 4 november 1772, Napels, Teatro San Carlo Pietro Metastasio
1772 Scipione in Cartagena 3 aktes 26 december 1772? Modena, Teatro di Corte Luigi Giusti (of: Alvise Giusti?)
1772-1773 La sposa collerica 9 januari 1773, Rome, Teatro Valle
1773 Le quattro nazioni o La vedova scaltra 1773, Rome? naar Carlo Goldonis komedie
1773 Il vagabondo fortunato herfst 1773, Napels, Teatro dei Fiorentini Pasquale Mililotti
1774 Gli amanti mascherati 1774, Napels, Teatro dei Fiorentini
1775 Il conclave del MDCCLXXIV carnaval 1775, Rome, Teatro delle Dame naar Pietro Metastasio
1775 L'ignorante astuto 3 aktes carnaval 1775, Napels, Teatro dei Fiorentini Pasquale Mililotti
1775 Enea in Cuma lente 1775, Napels, Teatro dei Fiorentini Pasquale Mililotti
1775 Il sordo 1775, Napels
1775 I viaggiatori herfst 1775, Napels, Teatro dei Fiorentini Pasquale Mililotti?, naar Carlo Goldoni
1775 La contessina 3 aktes herfst 1775, Verona, Teatro filarmonico Marco Coltellini, naar Carlo Goldoni
1776 Radamisto 3 aktes 1776, Napels Antonio Marchi
1777 Vittorina 16 december 1777, Londen, King's Theatre Carlo Goldoni
1778 Roland 3 aktes 27 januari 1778, Parijs, Académie royale Jean-François Marmontel, naar Philippe Quinault
1778 Phaon 2 aktes september 1778, Choisy-le-Roi, Hoftheater Claude-Henri Watelet
1779 Il vago disprezzato (ook: Le Fat méprisé) 16 mei 1779, Parijs, Académie royale
1780 Atys 3 aktes 22 februari 1780, Parijs, Académie royale Jean-François Marmontel, naar Philippe Quinault
1781 Iphigénie en Tauride 4 aktes 23 januari 1781, Parijs, Académie royale Alphonse du Congé-Dubreuil
1781 Adèle de Ponthieu 3 aktes 27 oktober 1781, Parijs, Académie royale Jean-Paul-André des Rasins de Saint-Marc
1782 Didon 3 aktes 16 oktober 1783, Fontainebleau Jean-François Marmontel
1783 Le dormeur éveillé 2 aktes 14 november 1783, Parijs, Comédie Italienne Jean-François Marmontel
1783 Le faux Lord 2 aktes 6 december 1783, Versailles Giuseppe M. Piccinni
1784 Diane et Endymion 3 aktes 7 september 1784, Parijs, Académie royale Jean-François Espic Chevalier de Liroux
1784 Lucette 30 december 1784, Parijs, Comédie Italienne Giuseppe M. Piccinni
1785 Penelope 3 aktes 2 november 1785, Fontainebleau, Hoftheater;
2e versie: 16 oktober 1787, Parijs, Académie royale
Jean-François Marmontel
1786-1787 Adèle de Ponthieu, 2e versie 3 aktes niet uitgevoerd
1787 Clytemnestre niet uitgevoerd L. G. Pitra
1792 La serva onorata carnaval? 1792, Napels, Teatro dei Fiorentini Giovanni Battista Lorenzi, naar «Le nozze di Figaro» van
Lorenzo da Ponte
1793 Le trame in maschera carnaval 1793, Napels, Teatro dei Fiorentini
1793 Ercole al Termedonte,
(ook: La disfatta delle Amazzoni)
2 aktes 12 januari 1793, Napels, Teatro San Carlo Antonio Simone Sografi
1793 La Griselda 2 aktes 8 oktober 1793, Venetië, Teatro San Samuele Angelo Anelli
1793-1794 Il servo padrone ossia L'amor perfetto 2 aktes 17 januari 1794, Venetië, Teatro San Samuele Caternio Mazzolà

Opera's, waar de auteurschap van Piccinni twijfelachtig is

bewerken
  • 1764 Berenice
  • 1767 I Decemviri
  • 1767 L'Enlèvement des Sabines
  • 1770 Il conte bagiano
  • 1770 Il finto turco
  • 1772 La lavandra astuta
  • 1793 Der Schlosser
  • Amante in campagna
  • I portenosi effetti
  • La pie voleuse ou La servante de Valaiseau
  • Le Cigisbé
  • Le donne di teatro
  • Les Fourberies de marine
  • Les Mensonges officieux
  • Sermiculo

Piccinni schreef ook enkele klavecimbelwerken en oratoria.

Bibliografie

bewerken
  • Pierre-Louis Ginguené: Notice sur la vie et les ouvrages de Niccolo Piccinni. Parijs, 1801.
  • M. Liggett: A Biography of Piccinni and a Critical Study of his ‘La Didone’ and ‘Didon’, diss., 1977
  • J. Rushton: Introduction to N. Piccinni, 1991
bewerken