Kruibeke

gemeente in Oost-Vlaanderen, België

Kruibeke is een plaats en gemeente in het noordoosten van de Belgische provincie Oost-Vlaanderen, en is gelegen in het Waasland. De gemeente ontstond in 1977 als fusie van de voormalige gemeenten Kruibeke, Bazel en Rupelmonde en telt ruim 17.000 inwoners, die Kruibekenaars[1] worden genoemd. Kruibeke ligt tussen de rivier Schelde en de autosnelweg E17.

Kruibeke
Gemeente in België Vlag van België
Kruibeke (België)
Kruibeke
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen
Arrondissement Sint-Niklaas
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
33,53 km² (2022)
72,99%
10,18%
16,83%
Coördinaten 51° 10' NB, 4° 19' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
17.072 (01/01/2024)
49,1%
50,9%
509,19 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
20,4%
58,68%
20,93%
Buitenlanders 5,9% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Antoine Denert (D.E.N.E.R.T.)
Bestuur N-VA, CD&V en D.E.N.E.R.T.
Zetels
SamenVoorKruibeke
DENERT 2018
N-VA
CD&V
25
9
6 (-5)
6 (+5)
4
Economie
Gemiddeld inkomen 22.625 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad 5,1% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
9150
9150
9150
Deelgemeente
Kruibeke
Bazel
Rupelmonde
Zonenummer 03
NIS-code 46013
Politiezone Kruibeke / Temse
Hulpverleningszone Waasland
Website www.kruibeke.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Sint-Niklaas
in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België
Het kasteel Altena te Kruibeke
Het kasteel Wissekerke te Bazel

Kruibeke hoort bestuurlijk tot het arrondissement Sint-Niklaas, gerechtelijk tot het arrondissement Dendermonde (Vredegerecht Beveren, Politierechtbank, Arbeidsrechtbank en ondernemingsrechtbank Sint-Niklaas). De kiesindeling is kanton en district Temse, arrondissement Sint-Niklaas - Dendermonde.

Geschiedenis

bewerken

Het dorp Kruibeke ontstond als een gehucht van Bazel. Op het grondgebied werd de burcht Altena opgericht. De eerste bekende vermelding is in een oorkonde van 1055 uit de Sint-Pietersabdij in Gent, aangaande een zekere Irma, een vrije vrouw uit Crubeca, die zichzelf en haar nakomelingen onder bescherming plaatst van Onze-Lieve-Vrouw aan het altaar in de kerk van Melsele. De naam zou mogelijk verwijzen naar de vele kruiden die rond een van de beken aldaar groeiden, maar als naam van een beek is hij in ieder geval niet bewaard gebleven. De huidige schrijfwijze verscheen op 21 juni 1929 in het Belgisch Staatsblad.

Ergens in de middeleeuwen werd de parochie onafhankelijk van Bazel. In 1262 behoorde de heerlijkheid Cruebeke aan de familie Vilain van Gent.

In 1547 werd de heerlijkheid Kruibeke en de burcht Altena eigendom van Gaspard Ducci, een rijke Italiaanse zakenman uit Antwerpen die er een lusthof van maakte, met een kasteel dat waarschijnlijk de basis vormde van het huidige kasteel.

Mogelijk werden kasteel en burcht in 1583 zwaar beschadigd tijdens de aanloop van de val van Antwerpen. De erfgenamen van Ducci verkochten in 1594 kasteel en heerlijkheid aan de familie de Lanfranchi, eveneens rijke, van oorsprong Italiaanse, zakenlieden. Zij bewoonden het kasteel tot 1850. De aangetrouwde lijn Le Boucq de Beaudignies nam over en burggraaf Julius liet het kasteel moderniseren en uitbreiden in 1878 door architect Joseph Schadde. Het huidige neovlaams-renaissance gebouw dateert van die tijd.

Vanaf 1904 tot 1952 reed hier ook tramlijn H Van Hamme naar Antwerpen-Linkeroever.

Op 1 januari 1977 werd Kruibeke samen met Bazel en Rupelmonde opgenomen in de fusiegemeente Kruibeke.

In het voorjaar van 2010 hebben voorbereidende gesprekken plaatsgevonden rond een mogelijke fusie tussen de gemeenten Kruibeke en Beveren.[2] Begin april 2022 werd bekendgemaakt dat Beveren en Kruibeke in 2025 willen fuseren[3]. Later sloot Zwijndrecht ook aan bij het fusietraject. De fusiegemeente zal Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht heten.

Aangrenzende gemeenten

bewerken
   Aangrenzende gemeenten   
 Beveren       Beveren       Zwijndrecht en Hoboken 
             
 Temse   Hoboken 
           
 Temse       Temse en Bornem       Hemiksem en Schelle 

Deelgemeenten

bewerken
# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS code
1 Kruibeke (I) 14,68 8.035 547 46013A
2 Bazel (III) 16,95 5.686 335 46013B
3 Rupelmonde (II) 1,89 3.123 1.650 46013C
 KruibekeBazelRupelmondeHobokenWilrijkAntwerpenHemiksemAartselaarSchelleAartselaarReetBoomNielRuisbroekHingeneSteendorpBornemWeertTemseSint-NiklaasSint-NiklaasHaasdonkBeverenBeverenMelseleBurcht

De gemeente Kruibeke grenst aan volgende gemeenten en deelgemeenten:

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Kruibeke voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Natuur en landschap

bewerken

Kruibeke ligt aan de Schelde. De hoogte bedraagt 2-12 meter.

Polders van Kruibeke

bewerken

Tussen de kom (met de Sigmadijk) en de Schelde, op het grondgebied van de deelgemeenten Kruibeke, Bazel en Rupelmonde, liggen de Polders van Kruibeke, een gecontroleerd getijden- en overstromingsgebied[4] van 150 ha. Bij hoogtij stroomt het water via een inlaatdam als een waterval in de Barbierbeekgeul en verder het gebied in. Bij laagtij vloeit het water via een uitwateringssluis weer naar buiten[5]. Aldus ontstaat er een schorrengebied, waarbij steeds een laagje slib wordt afgezet. In totaal is zo een uniek natuurgebied van 600 hectare gegroeid.

Demografie

bewerken

Demografische evolutie voor de fusie

bewerken
  • Bronnen:NIS, www.meetjesland.be en gemeente Kaprijke - Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976=inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977. De gegevens tot 1880 bevatten de inwoneraantallen van Steendorp, deelgemeente van Temse.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[6] Evolutie: 1992=index 100
1992 14.409 100,0
1993 14.427 100,1
1994 14.436 100,2
1995 14.518 100,8
1996 14.408 100,0
1997 14.370 99,7
1998 14.315 99,3
1999 14.493 100,6
2000 14.556 101,0
2001 14.583 101,2
2002 14.684 101,9
2003 14.730 102,2
2004 14.816 102,8
2005 15.005 104,1
2006 15.216 105,6
2007 15.328 106,4
2008 15.485 107,5
2009 15.642 108,6
2010 15.820 109,8
2011 15.946 110,7
2012 16.028 111,2
2013 16.164 112,2
2014 16.306 113,2
2015 16.421 114,0
2016 16.541 114,8
2017 16.589 115,1
2018 16.657 115,6
2019 16.745 116,2
2020 16.846 116,9
2021 16.785 116,5
2022 16.980 117,8
2023 17.056 118,4
2024 17.072 118,5

Evenementen

bewerken
  • Lucky Saturday, jaarlijks muziekfestival
  • In Kruibeke vindt jaarlijks de Mercatorstripbeurs plaats.
  • Repmond Rock, een jaarlijks muziekfestival
  • Deistelrock, jaarlijks muziekfestival
  • Nacht Van De Jacht, jaarlijks muziekfestival
  • Radio Barbier, lokale radio-uitzendingen, jaarlijks gedurende 14 dagen in juni
  • Molenberg kermis, jaarlijks wederkerend muziekfestival tijdens het paasweekend
  • Island Party, jaarlijks muziekfestival
  • PolderWives, een jaarlijks muziekfestival
  • Survive The Night, een jaarlijks muziekfestival
  • Echtig en Techtig, een jaarlijks vertelfestival van Wilder Eenhoor'n

Politiek

bewerken
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
9
4
6
6
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:
     SamenVoorKruibeke: 9
     CD&V: 4
     N-VA: 6
     D.E.N.E.R.T.: 6

Lijst van burgemeesters

bewerken
Tijdspanne Burgemeester
1894 - 1920 Henri Mertens (Kath. Partij)
...
1930 - 1940 Antoine Mertens de Wilmars
1941 - 1944 Hubert Verschraegen (VNV, oorlogsburgemeester)[7]
1944 - 1947 Antoine Mertens de Wilmars
...
1953 - 1966 Edmond Gorrebeeck (CVP)
1966 - 1976 Maurits D'Hollander (CVP)
1977 - 1982 Georges Verberckmoes (CVP)
1983 - 2012 Antoine Denert (VU, DENERT)
2013 - 2018 Jos Stassen (Groen)
2019 - 2022 Dimitri Van Laere (N-VA)
2022 - 2024 Antoine Denert (DENERT)

Geschiedenis

bewerken

Legislatuur 2013-2018

bewerken

Burgemeester is Jos Stassen (SamenVoorKruibeke). Hij leidt een coalitie bestaande uit SamenVoorKruibeke en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 15 op 25 zetels. Grootste partij N-VA met als boegbeeld Antoine Denert, werd uitgesloten van de macht.

Legislatuur 2019-2024

bewerken

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 werd SamenVoorKruibeke de grootste partij. CD&V besloot echter een coalitie te beginnen met de N-VA, waarbij de partij D.E.N.E.R.T. gedeeltelijk zou opgaan in de N-VA fractie. 3 van de 6 gemeenteraadsleden van de partij D.E.N.E.R.T. gingen zetelen bij de N-VA fractie. Burgemeester is Dimitri Van Laere (NVA) voor de eerste 3 jaar van de legislatuur en ging normaal gezien daarna opgevolgd worden door Filip Vercauteren (CD&V). De meerderheid werd echter te instabiel: 1 ex-raadslid D.E.N.E.R.T. steunde regelmatig de oppositie. Nieuwe onderhandelingen leidde tot de toetreding van lijst D.E.N.E.R.T. bij de meerderheid(°°), waarbij Antoine Denert burgemeester werd.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2018

bewerken
Partij 10-10-1976[8] 10-10-1982[8] 9-10-1988[8] 9-10-1994[8] 8-10-2000[8] 8-10-2006[9] 14-10-2012[10] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 23 % 23 % 23 % 23 % 23 % 25 % 25 % 25
Agalev1/ Groen!2/ SamenVoorKruibekeA - - 2,941 0 7,031 1 7,391 1 6,152 1 23,12A 1 34,44A 9
SP1/ sp.a2/ SamenVoorKruibekeA 23,611 5 22,31 5 13,741 3 14,471 3 11,981 2 11,172 2 2
PVV1/ VLD2/ SamenVoorKruibekeA 5,941 0 6,981 0 4,481 0 6,012 0 7,732 1 5,892 1 1
SamenVoorKruibekeA - - - - - - 2
CVP1/ CD&V2 521 14 42,381 11 26,771 6 27,731 7 23,21 6 28,442 8 31,312 9 18,733 4
VU1/ DENERT2/ N-VA3 18,461 4 28,341 7 52,071 14 44,762 12 49,72 13 31,852 9 33,633 9 22,873 6
23,962 6 (3+3(°°))
Vlaams Belang1/ Kruibeeks Belang2 - - - - - 15,191 4 8,512 1 -
Kruibeke Plus - - - - - - 3,43 0 -
Gemeentebelangen - - - - - 1,32 0 - -
Totaal stemmen 10148 10436 10831 10700 10829 11390 11477 11975
Opkomst % 96,77 95,07 94,36 95,45 92,37 93,9
Blanco en ongeldig % 2,72 3,49 2,91 3,36 3,45 3,18 3,96 4,2

De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2024 en later op Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht.

Onderstaande grafieken tonen de evolutie van de zetelaantallen en meerderheden binnen de Kruibeekse gemeenteraad.

Zetelaantallen Meerderheden

Bekende inwoners van Kruibeke

bewerken

Partnersteden

bewerken

Nabijgelegen kernen

bewerken

Hoboken (veer), Beveren, Haasdonk, Bazel

bewerken
Zie de categorie Kruibeke van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.