Keith Jarrett

Keith Jarrett
	Keith Jarrett in 2003
Algemene informatie
Volledige naam	Keith Jarrett
Geboren	8 mei 1945
Geboorteplaats	Allentown
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1966-heden
Genre(s)	Jazz, Klassiek
	Officiële website; (en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) Last.fm-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Keith Jarrett (Allentown, 8 mei 1945) is een Amerikaans pianist.

Beginjaren

Jarrett werd geboren en groeide op in Allentown, Pennsylvania. Hij bezit een absoluut gehoor en begon op driejarige leeftijd piano te spelen; met zeven jaar gaf hij zijn eerste recital met werken van Mozart, Bach, Beethoven en Saint-Saëns. Gedurende zijn jeugd werd Jarrett onderwezen in klassieke muziek. Na zijn middelbare school verhuisde Jarrett naar Boston, Massachusetts, waar hij kortstondig de Berklee College of Music bezocht. In zijn tienerjaren kreeg hij de mogelijkheid compositie te studeren bij de vermaarde docente Nadia Boulanger, maar Jarrett verkoos naar New York te verhuizen om daar jazzmuziek te spelen. Een optreden van Dave Brubeck was hierbij een vroege inspiratie.

In New York speelde hij veelal in de beroemde jazzclub Village Vanguard, waarna hij begon te toeren met Art Blakey's The Jazz Messengers. Hij werd al snel opgemerkt door de drummer Jack DeJohnette (met wie hij later een trio zou beginnen) die hem bij zijn bandleader Charles Lloyd aanbeval. Tussen 1966 en 1968 was Jarrett pianist in het kwartet van Lloyd, een van de populairste jazzbands uit de jaren 60. Met Lloyd nam hij in 1966 de beroemde plaat Forest Flower op.

Miles Davis en Kwartetten

In 1968 kwam het Charles Lloyd kwartet tot een einde, vanwege artistieke verschillen en loonkwesties. Vervolgens werd Jarrett gevraagd om zich aan te sluiten bij de fusiongroep van Miles Davis (volgens Jarrett was Davis met zijn hele band komen kijken naar een van zijn optredens, wat hij heel vreemd vond). Jarrett haatte (en haat) elektrische instrumenten, maar aanvaardde de job uit ontzag voor Davis. Jarrett bleef maar een jaar ('69-'70) bij Davis om vervolgens een eigen trio op te starten met Charlie Haden (bass) en Paul Motian (drums). Later werd dit trio aangevuld met de saxofonist Dewey Redman. Midden tot eind jaren zeventig leidde Jarrett ook een Europees kwartet met Jan Garbarek (sax), Palle Danielsson (bass) en Jon Christensen (drums).

Solo piano

Het bekendst is Jarrett echter om zijn gigantische solo-œuvre. Vanaf 1971 ontwikkelde hij zich door zijn live-improvisaties tot een waar fenomeen om te zien. Hij veranderde het hele solo piano concept door concerten te geven waarbij hij veertig minuten lange improvisaties uitspon. Zijn eerste hoogtepunten tijdens die eerste reeksen concerten waren: Solo Concerts: Bremen/Lausanne (1973) en The Köln Concert (1975). Later volgden er nog hoogtepunten zoals: Paris Concert (1988), Vienna Concert (1991), La Scala (1995) en Tokyo'96. Eind jaren negentig werd Jarrett echter geveld door het Chronischevermoeidheidssyndroom. Na die periode (die ongeveer twee jaar duurde) bracht hij de The Melody At Night With You uit waarin hij op een zeer verhalend niveau solo een tiental standards opvoerde als een soort ode aan zijn vrouw die hem hielp te herstellen van zijn ziekte. Vervolgens begon hij geleidelijk weer op te treden met zijn standards trio en vanaf 2002 weer solo. Toen hij weer solo begon op te treden voerde hij echter een dramatische verandering in zijn concept door. Vanaf dan speelde hij immers alleen nog maar kortere stukken van een tot vijftien minuten. Dit concept kwam tot een nieuw hoogtepunt met het album 'Rio' uit 2011.

The Standards Trio

In 1983 vroeg Jarrett op aanraden van ECM-baas Manfred Eicher de bassist Gary Peacock en drummer Jack DeJohnette, met wie hij al samenwerkte bij Charles Lloyd en Miles Davis om een album op te nemen met enkel jazzstandards. Dit resulteerde in de albums: Standards, vol.1 en Standards, vol.2. Het Standards Trio was geboren. Het trio is ondertussen de norm geworden voor het trio-genre in Jazz. Het is tot op de dag van vandaag actief als een van de langst bestaande kleine jazzensembles en nam al een twintigtal albums op.

Klassiek œuvre

Naast zijn solo- en jazzwerk nam Jarrett ook heel wat cd's op van klassieke componisten. Zo speelde hij werken van Bach, waaronder Das Wohltemperierte Klavier en de Franse suites, suites van Georg Friedrich Händel, pianoconcerti van Mozart (de pianoconcerti nr KV 271, 453 en 466; Adagio en Fuga (KV 546)), en de 24 Preludes en fuga's van Sjostakovitsj (opus 87). In 2023 bracht hij een cd uit met de Württemberg Sonates van Carl Philipp Emanuel Bach (ECM Records), die in 1993 al waren opgenomen.

In 2003 won Jarrett de Polar Music Prize, die ook wel de Nobelprijs voor de muziek wordt genoemd.

Discografie

Albums

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
The mourning of a star	1971	-
Birth	1972	-
Facing you	1972	-
Fort yawuh	1973	-
Ruta & Daitya	1973	-
Solo concerts	1973	-
Death and the flower	1974	-
Treasure island	1974	-
Belonging	1974	-
Backhand	1974	-
The Köln Concert	1975	-
Mysteries	1975	-
Spheres	1977	-
Staircase/Hourglass/Sundial/Sand	1977	-
The survivors' suite	1977	-
My song	1978	-
Nude ants	1978	-
Sunbear concerts	1978	-
Eyes of the heart	1979	-
G.I.Gurdjieff sacred hymns	1980	-
Concerts	1981	-
Invocations/Moth & flame	1981	-
Standards I	1983	-
Changes	1984	-
Standards II	1985	-
Standards live	1985	-
Spirits	1986	-
Still live	1986	-
Dark intervals	1988	-
Paris concert	1988	-
Changeless	1989	-
Personal mountains	1989	-
Standards in Norway	1989	-
Tribute	1989	-
The cure	1991	-
Vienna concert	1991	-
Bye bye blackbird	1993	-
At the deer head inn	1994	-
At the blue note	1995	-
La scala	1997	-
Tokyo 1996	1998	-
The melody at night, with you	1999	-
Whisper not	2000	-
Inside out	2000	-
The out-of-towners	2001	-
Always let me go	2002	-
Up for it	2003	-
Radiance	29-04-2005	28-05-2005	88	2
The Carnegie Hall concert	2006	30-09-2006	92	2
My foolish heart	2007	-
Setting standards - New York sessions	04-01-2008	09-02-2008	69	1	met Gary Peacock & Jack DeJohnette
Yesterdays	2009	07-02-2009	87	1	met Gary Peacock & Jack DeJohnette
Paris / London - Testament	02-10-2009	07-11-2009	95	1
Jasmine	03-05-2010	15-05-2010	52	9	met Charlie Haden
Rio	2011	-
The Köln Concert	1975	11-02-2012	60	1
Sleeper - Tokyo, April 16, 1979	2012	11-08-2012	134	1*	met Garbarek, Danielsson & Christensen

Externe link

(en) The Jazz Martyr – New York Times artikel

Geschiedenis van de jazz:	ragtime · stride · dixieland · swing · bop en bebop · freejazz · fusion · gipsyjazz
Jazz in de wereld:	België · Nederland
Categorieën:	musici · bands · albums · nummers · stijlen · festivals · muziektheorie · platenlabels
Portalen:	jazz · muziek