IJzer-60
IJzer-60 of 60Fe is een onstabiele radioactieve isotoop van ijzer, een overgangsmetaal. De isotoop komt van nature nauwelijks op Aarde voor; sporen van de isotoop zijn enkel aangetroffen in Antarctische sneeuw, afkomstig van kosmisch stof.[1]
| IJzer-60 | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
IJzer-60 op de isotopenkaart
| ||||
| Algemeen | ||||
| Element | ijzer (Fe) | |||
| Nuclide | 60Fe | |||
| Aantal protonen | 26 | |||
| Aantal neutronen | 34 | |||
| Nuclidische gegevens | ||||
| Nuclidenmassa | 59,934071683 u | |||
| Spin | 0+ | |||
| Bindingsenergie | 8,755831 MeV | |||
| Massaoverschot | −61,411832 MeV | |||
| Vervalgegevens | ||||
| Type verval | β−-verval | |||
| Halveringstijd | 2,62 × 106 jaar | |||
| Vervalenergie | 237,18 keV | |||
| Vervalproduct | kobalt-60 | |||
| Isotopen van ijzer | ||||
| ||||
IJzer-60 ontstaat onder meer bij het radioactief verval van mangaan-60 en mangaan-61.
Analyse van de samenstelling van acht meteorieten, vermoedelijk ontstaan tijdens de eerste drie miljoen jaar van de vorming van het zonnestelsel, heeft uitgewezen dat, zo'n 1 tot 2 miljoen jaar na de vorming van de Zon, de protoplanetaire schijf verrijkt werd met ijzer-60. Dit moet het gevolg zijn geweest van een supernova niet ver van de plek van de Zonnenevel.[2]
Radioactief verval
bewerkenIJzer-60 vervalt door bètaverval tot de radioactieve isotoop kobalt-60:
De halveringstijd bedraagt meer dan 2,5 miljoen jaar. Daarmee is het de langstlevende radio-isotoop van ijzer. De waarde voor de halfwaardetijd werd in 2009 door een Duitse studie als nieuwe waarde gevonden.[3] Tot dan toe werd aangenomen dat de halfwaardetijd 1,49 miljoen jaar bedroeg. Deze nieuwe waarde had grote consequenties voor de interpretatie van de nucleosynthese in het heelal.
- (en) Wolfram Alpha
- (en) Periodic table
- ↑ (en) Dominik Koll, Gunther Korschinek, Thomas Faestermann, J. M. Gómez-Guzmán, Sepp Kipfstuhl, Silke Merchel, and Jan M. Welch, Interstellar 60Fe in Antarctica. Physical Review Letters (12 augustus 2019). Gearchiveerd op 13 augustus 2019. Geraadpleegd op 21 augustus 2019.
- ↑ (en) Bizzarro, M.; Ulfbeck, D.; Trinquier, A.; Thrane, K.; Connelly, J.N. & Meyer, B.S.; 2007: Evidence for a Late Supernova Injection of 60Fe into the Protoplanetary Disk, Science 316, p. 1178 - 1181, [1]
- ↑ (en) G. Rugel, T. Faestermann, K. Knie, G. Korschinek, M. Poutivtsev, D. Schumann, N. Kivel, I. Günther-Leopold, R. Weinreich & M. Wohlmuther - New Measurement of the 60Fe Half-Life, Physical Review Letters 103 (7), p. 72.502. Gearchiveerd op 14 januari 2012.