Frans II van Bretagne

Frans II van Bretagne (Étampes, 23 juni 1435 - Couëron, 9 september 1488) was van 1438 tot 1477 graaf van Étampes en van 1458 tot aan zijn dood hertog van Bretagne. Hij behoorde tot het huis Dreux-Bretagne.

Frans II van Bretagne
Een biddende Frans II van Bretagne.
Graaf van Étampes
Voorganger	Richard
Opvolger	Jan van Foix
Hertog van Bretagne
Voorganger	Arthur III
Opvolger	Anna
Vader	Richard van Étampes
Moeder	Margaretha van Orléans

Levensloop

Frans II was de oudste zoon van graaf Richard van Étampes en Margaretha van Orléans, dochter van hertog Lodewijk I van Orléans. Na de dood van zijn vader in 1438 volgde hij hem op als graaf van Étampes.

In 1458 erfde Frans na het overlijden van zijn oom Arthur III eveneens het hertogdom Bretagne. Omdat koning Lodewijk XI van Frankrijk zijn zelfstandigheid wilde inperken, sloot hij samen met andere belangrijke Franse edelen aan bij de Ligue du Bien Public. Lodewijk XI verloor de Slag bij Montlhéry en moest bij de Vrede van Saint-Maur op 20 oktober 1465 aanvaarden dat Frans II alle door hem geclaimde rechten behield. Kort daarop kwam Frans opnieuw in conflict met Lodewijk XI, over het bezit van Normandië, dat Lodewijk had afgenomen van de hertog van Berry. Op 10 september 1472 sloten beide vorsten vrede. Die hield echter slechts korte tijd stand, aangezien Lodewijk XI in 1473 Bretagne binnenviel met een leger van 50.000 man. Hierbij werden Ancenis en andere plaatsen ingenomen.

Toen hertog Karel de Stoute van Bourgondië, een bondgenoot van Frans II, in 1475 vrede sloot met Lodewijk XI, werd een permanente vrede gesloten, waardoor Frans een vazal werd van de Franse koning en gehoorzaamheid moest beloven aan Lodewijk XI. In 1477 werd zijn leen over het graafschap Étampes ingetrokken, waarna het graafschap in 1478 aan zijn schoonbroer Jan van Foix werd gegeven.

Na de dood van Lodewijk XI in 1483 schaarde hij zich aan de zijde van hertog Lodewijk van Orléans, die het regentschap van Anna van Beaujeu over de minderjarige koning Karel VIII betwistte en zich verzette tegen haar autoritaire beleid. Het conflict tussen Lodewijk en Anna leidde tot de zogenoemde Gekke Oorlog, die van 1485 tot 1488 duurde. Uiteindelijk verloren Lodewijk en zijn bondgenoten deze oorlog.

Tijdens de Bourgondische Successieoorlog sloot Frans II in maart 1486 een bondgenootschap met Maximiliaan van Habsburg, waardoor hij de Fransen de rug toekeerde. Na zijn nederlaag bij de Slag bij Saint-Aubin op 27 juli 1488 kwam dit bondgenoot ten einde en verloor Bretagne voorgoed haar onafhankelijkheid. In het Verdrag van Sablé van 20 augustus 1488 moest de Bretoense hertog alle verbintenissen met vijanden van Frankrijk beëindigen en moest hij beloven zijn erfgename Anna niet uit te huwelijken zonder toestemming van de Franse koning. Twee weken later, op 9 september 1488, overleed Frans op 53-jarige leeftijd.

Hij werd bijgezet in de Karmelietenkerk van Nantes. Later werd zijn graf overbracht naar de Kathedraal van Nantes.

De graftombe van Frans II in de Kathedraal van Nantes

Huwelijken en nakomelingen

In november 1455 huwde hij in Vannes met zijn nicht Margaretha van Bretagne (1443-1469), dochter van hertog Frans I van Bretagne. Ze kregen een zoon:

• Frans (1463), graaf van Montfort

Op 27 juni 1471 huwde Frans II in Clisson met zijn tweede echtgenote Margaretha van Foix (1458-1486), dochter van graaf Gaston IV van Foix. Ze kregen twee dochters:

• Anna (1477-1514), huwde in 1491 met koning Karel VIII van Frankrijk en in 1499 met koning Lodewijk XII van Frankrijk
• Isabella (1481-1490)

Ook had vier buitenechtelijke kinderen bij Antoinette de Maignelais (1430-1470):

• Frans (1463-?), graaf van Vertus en Goello
• Anton (1465-1483)
• Françoise (geboren na 1465)
• een dochter

Ook kreeg hij met een andere maîtresse een jong gestorven zoon die rond 1466 werd geboren.

Kwartierstaat (voorouders)

Jan van Montfort (1295-1345)

Johanna van Vlaanderen (ca. 1295-1374)

Karel II van Navarra (1332-1387)

Johanna van Frankrijk (1343-1373)

Karel V van Frankrijk (1337-1380)

Johanna van Bourbon (1338-1378)

Gian Galeazzo Visconti (1347-1402)

Isabella van Frankrijk (1348-1372)

Jan IV van Bretagne (1339-1399)

Johanna van Navarra (1370-1437)

Lodewijk I van Orléans (1372-1407)

Valentina Visconti (1370-1408)

Richard van Étampes (1396-1438)

Margaretha van Orléans (1406-1466)

Maria van Bretagne (1424-1477)

Isabella van Bretagne (1426-1438)

Catherina van Bretagne (1428-1476)

Frans II van Bretagne (1435-1488)

Margaretha van Bretagne (1437- ca. 1466)

Madeleine van Bretagne (1439-1462)