Didam
Didam (Liemers: Diem) is een Nederlandse plaats in de gemeente Montferland, provincie Gelderland, regio Liemers.[2] Didam was tot 1 januari 2005 een zelfstandige gemeente, maar ging daarna samen met Bergh op in de nieuw gevormde gemeente Montferland.
Plaats in Nederland | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Provincie | Gelderland | ||
Gemeente | Montferland | ||
Coördinaten | 51° 57′ NB, 6° 8′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 32,07[1] km² | ||
- land | 31,75[1] km² | ||
- water | 0,32[1] km² | ||
Inwoners (2023-01-01) |
17.390[1] (542 inw./km²) | ||
Woningvoorraad | 7.614 woningen[1] | ||
Overig | |||
Postcode | 6940-6942 | ||
Netnummer | 0316 | ||
Woonplaatscode | 2205 | ||
|
Geschiedenis
bewerkenOp de plek waar nu Didam ligt, bevond zich al in de Romeinse tijd een Germaanse nederzetting. De omgeving van Didam werd bewoond door Chamaven. Archeologisch onderzoek op het Kollenburg-terrein heeft een groot aantal Romeinse voorwerpen aan het licht gebracht. Er zijn munten gevonden van onder andere Nerva, Hadrianus, Antoninus Pius en een muntschat uit de vierde eeuw. Daarnaast zijn er ook beeldjes gevonden van de godin Minerva en een everzwijn. Ten zuiden van Didam in de buurtschap Oud-Dijk lag tot 1606 het kasteel Didam, bestuurszetel van de heerlijkheid Didam gelegen in het scholtambt van Liemers. In de buurtschap Greffelkamp lagen de kastelen Manhorst en Luynhorst, terwijl aan de westzijde van Didam de havezate Nevelhorst was gelegen. De havezate Overeng lag ten noorden van Didam, in het dorp Loil, waar ook het kasteel Huis Loil stond. De havezate De Heegh lag aan de oostzijde van het dorp.
Op 10 augustus 1925 trok een tornado over delen van Nederland. De verwoestingen die er door werden veroorzaakt staan bekend als de Stormramp van Borculo. Ook in Didam werden veel huizen door het natuurgeweld verwoest.
Hanns Albin Rauter, de Generalkommissar für das Sicherheitswesen en tevens Höhere SS-und Polizeiführer in het bezette Nederland in de Tweede Wereldoorlog, had tijdens de laatste maanden van zijn bewind zijn hoofdkwartier in Didam. Op 6 maart 1945 reed hij 's avonds vanuit Didam, via Zevenaar en Arnhem, richting Apeldoorn. Onderweg werd ter hoogte van Woeste Hoeve een aanslag op Rauter gepleegd.
Gedurende de Holocaust zijn ten minste vijf Joodse Didammers vermoord in de vernietigingskampen Auschwitz en Sobibór.
Activiteiten
bewerkenSchutterij
bewerkenIn Didam is een actief verenigingsleven. De plaats staat bekend als schuttersplaats en telt zeven schutterijen en schuttersgilden, die alle in juli/augustus een schuttersfeest vieren in hun eigen dorp/buurtschap. Op de zondag van het schuttersweekend komen alle schutterijen samen op het gemeenteplein voor een vendelhulde aan het gemeentebestuur. In Europa heeft de gemeente Montferland de meeste schutterijen. Daarnaast zijn er in Didam een aantal carnavalsverenigingen.
Didam op stelten
bewerkenDidam op stelten is een jaarlijks terugkerend evenement. Het stamt uit 1977, toen er een nieuw stationsgebouw werd geopend. Om dit te vieren werd de Spoorstraat afgesloten met slagbomen en werden er wedstrijden steltlopen gehouden waaraan ook burgemeester en wethouders deelnamen. Het wereldrecord op de 100 meter steltlopen staat, sinds 1992, op naam van de Didammer Roy Luiking. Zijn tijd was 13.01 seconden.
Sport
bewerkenOp 1 januari is de traditionele nieuwjaarsduik van het Oosten. Deze wordt gehouden in recreatieplas De Nevelhorst. In de voormalige gemeente Didam zijn drie voetbalverenigingen: SV Loil, DVC'26 en VV Sprinkhanen actief.
Daarnaast telt Didam nog een aantal andere sportverenigingen: DLKV (korfbal), Victoria (volleybal), DeDein (basketbal), Relax (tafeltennis), Badmintonclub Didam (badminton), Watervrienden (zwemsport), Triathliem (triatlon), Sportinstuif Gehandicaptensport de Liemers, JVO (Judo) en TVD Tennisvereniging Didam (tennis).
Markthal
bewerkenIn 1950 werd begonnen met de bouw van de markthal, bedoeld als veemarkt, en dan met name de handel in varkens, en warenmarkt. Gemeentearchitect P.A.T. Smulders ontwierp de hal in de stijl van de Delftse School. Later is het gebouw nog uitgebreid. In 1974 kwam er een eind aan de veemarkt. De markthal wordt op vrijdag nog steeds gebruikt als warenmarkt. Verder zijn er evenementen als vlooienmarkt, kleindierenshow, concerten en kerstmarkt. Sinds 2007 is de markthal een gemeentelijk monument.
Voorzieningen
bewerkenDidam kent de volgende voorzieningen:
- Bibliotheek
- Gezondheidscentrum
- Winkelcentrum 'De Ent'
- Speelpark 'Het Eiland' ten zuidwesten van het dorp
- Recreatieplas 'De Nevelhorst' ten westen van het dorp
Verkeer
bewerkenStation Didam ligt aan de spoorlijn Winterswijk - Zevenaar.
De volgende bus rijdt door Didam:
- Buurtbus 196: Nieuw-Dijk - Didam - 's-Heerenberg (vervoerbedrijf Arriva)
De snelwegen A12 en de A18 hebben beide een afrit richting Didam.
Geboren in Didam
bewerken- Hendrik Willem d'Erp tot Holt van Baerlo (1759-1820)
- Antoon Jan Marie van Nispen tot Pannerden (1914-1972), ambtenaar
- Jan ter Laak (1938-2009), omroeppastor, theoloog en vredesactivist
- Jos Som (1951), voormalig burgemeester van Kerkrade en Gulpen
- Theo Rasing (1953), hoogleraar experimentele natuurkunde, winnaar van de Spinozapremie
- Carel Lanters (1955), beeldend kunstenaar
- Ernie Brandts (1956), oud-voetballer
- Albert ter Heerdt (1960), scenarioschrijver en regisseur
- Geert Hammink (1969), basketballer
- Audrey Bolder (1970), actrice, cabaretière, zangeres, tekstschrijfster en regisseuse
- Bert Flier (1972), triatleet
- Geert-Jan Derksen (1975), Nederlands roeier
- Estée Strooker (1990), Nederlandse kok
Aangrenzende plaatsen
bewerkenAangrenzende plaatsen | ||||
---|---|---|---|---|
Angerlo - Doesburg | ||||
Zevenaar - Arnhem | Wehl - Doetinchem | |||
Babberich | 's-Heerenberg - Emmerik (D) |
Zie ook
bewerken- Lijst van burgemeesters van Didam
- Lijst van rijksmonumenten in Didam
- Lijst van gemeentelijke monumenten in Didam
- ↑ a b c d e Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen
- ↑ De Liemers is géén Achterhoek. Trouw. Gearchiveerd op 11 april 2019.