Dworp
Dworp (Nederlandse uitspraak: [dʋɔrp]; Frans: Tourneppe [tuʁnɛp], Pajots: Dwoeurp) is een dorp in de Belgische provincie Vlaams-Brabant en een deelgemeente van Beersel. Dworp was een zelfstandige gemeente tot einde 1976. Dworp heeft een oppervlakte van 10 km² en telde op het einde van 2005 5519 inwoners.
Deelgemeente in België
.svg){kind=small} | |||
|---|---|---|---|
 | |||
  | |||
| Situering | |||
| Gewest |  Vlaanderen
| ||
| Provincie |  Vlaams-Brabant
| ||
| Gemeente |  Beersel
| ||
| Fusie | 1977 | ||
| Coördinaten | 50° 44′ NB, 4° 18′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 9,61 km² | ||
| Inwoners (2005) |
5319 | ||
| Overig | |||
| Postcode | 1653 | ||
| NIS-code | 23003(C) | ||
| Oude NIS-code | 23017 | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| |||
In Dworp ligt de helling de Bruine Put die bekend is uit de wielerwedstrijd Brabantse Pijl.
Etymologie
De naam Dworp vindt zijn oorsprong bij de beek die er door loopt, de huidige Molenbeek. Deze werd vroeger de Thornapa genoemd. Dit is Keltisch voor Thorn wat 'doorn' betekent en -apa. Dit laatste is een veel voorkomend Keltisch suffix, vaak gebruikt bij hydroniemen. In dit geval wijst dit naar 'water' of 'beek', Thornapa betekent dan “beek die door doornstruiken stroomt”. De evolutie van Thornapa naar Dworp ging als volgt: de Keltische klank “th” evolueert in de Romeinse tijd vaak naar een “t”, in de Nederlandse taal evolueert de Latijnse “t” aan het begin van woorden op zijn beurt naar een “d”. Waar de tussenliggende “w” vandaan komt is nog niet helemaal duidelijk.[1] In de Franse naam voor het dorp is de oude vorm nog gemakkelijk te herkennen; namelijk Tourneppe. De volksetymologie leidt Tourneppe af van ‘tour’ of toren, maar locale historicus Constant Theys zegt dat deze verklaring niet klopt. B. Roobaert verwijst naar het Germaanse Turnapā wat ‘In een bocht van een beek’ zou betekenen.
Geschiedenis
Het eerste bewijs van menselijke aanwezigheid dateert van het neolithicum, er werden verschillende silex vondsten gedaan. In de eeuwen voor de Romeinse aanwezigheid lag waar Dworp nu ligt waarschijnlijk een nederzetting van Nerviërs (een Gallische stam), dit is te zien aan de suffix -apa, zoals hoger vermeld is dit een Gallisch suffix voor hydroniemen. In het Westen van het dorp zijn de restanten van een romeinse villa gevonden, zowel munten, productie van tegels en dakpannen en een smeltoven waren aanwezig.[2]
De beek die door Dworp loopt wordt het eerst vermeld tussen 784 en 818 door een zekere Angèle.[3] In het jaar 1111 wordt voor het eerst het dorp zelf vermeld als Thornepe in een oorkonde met Godfried I “met den Baard” van Leuven als auteur.[4] Vervolgens werd Dworp nog vermeld in 1138 als Tornepia, Tornepe (1191 & 1224), Dornepe (1205), opnieuw Tornepia in 1220, Dornepia (1221), Nederdornepe (1253), Dornepe (1255, 1260, 1350/1350), Doirpe (1400), Doreppe (1435), Duerpe (1551), Dworp (1686).[5]
Demografie
Evolutie van het inwoneraantal
19e eeuw
| Jaar | 1806 | 1816 | 1830 | 1846 | 1856 | 1866 | 1876 | 1880 | 1890 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwoneraantal | 2412 | 2055 | 2468 | 3016 | 3071 | 4009 | 4264 | 4419 | 4789 |
| Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 | |||||||||
20e eeuw tot aan herinrichting gemeenten
| Jaar | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1947 | 1961 | 1970 | 1976 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Inwoneraantal | 5411 | 5700 | 5634 | 3713 | 3572 | 3596 | 3810 | 4145 | |
| Opmerking:resultaten volkstellingen op 31/12 tot en met 1970 + 31/12/1976 | |||||||||
Bezienswaardigheden
Dworp ligt in een landelijke, heuvelrijke omgeving. Aan de zuidkant ervan ligt het Hallerbos dat in het voorjaar helemaal blauw ziet door de boshyacinten. Bosanemoontjes daarentegen zijn meer verspreid over heel het grondgebied.
- [[Gemeentehuis van Dworp|Voormalig gemeentehuis]Malleboot]
- Kasteel Dworp, deels uit 1650, deels uit 1878
- Schandpaal uit 1650.
- Gildehuis, uit 1516, beschermd erfgoed (ID: 38887)
- Kasteel Gravenhof
- Begijnenbos
Geboren in Dworp
- Jean-Philippe Vandenbrande (1955), wielrenner
Afbeeldingen
-
Het voormalige gemeentehuis van Dworp -
Oorlogsmonument -
Gildehuis -
Heuvelende omgeving
- ↑ Theys, Constant (1948). Geschiedenis van Dworp. Hessens, Brussel, pp. 29. Geraadpleegd op 14-11-2021.
- ↑ Geschiedenis van Dworp pp. 95-97. Geraadpleegd op 14-11-2021.
- ↑ Diplomata Belgica. Geraadpleegd op 14/11/2021.
- ↑ Diplomata Belgica. Geraadpleegd op 14-11-2021.
- ↑ Geschiedenis van Dworp pp. 27-28. Geraadpleegd op 14-11-2021.
