Griend (eiland)

**Griend**
Zandplaat van Nederland
	;
Locatie
Land	Nederland
Eilandengroep	Waddeneilanden
Provincie	Friesland
Water	Waddenzee
Coördinaten	53° 15′ NB, 5° 15′ OL
Algemeen
Oppervlakte	1 km²
Inwoners	0
Lengte	2000m
Breedte	1000m
Foto's
	Griend met zwermen vogels

Griend is een kleine, begroeide Nederlandse zandplaat, het restant van een vroeger groter eiland^[2], gelegen op ongeveer twaalf kilometer ten zuidwesten van het waddeneiland Terschelling. Ze maakt deel uit van de Grienderwaard, een deel van de Waddenzee, en behoort tot de gemeente Terschelling.

Geschiedenis

In de Middeleeuwen was Griend bewoond en bevond zich er volgens zestiende-eeuwse sagen een ommuurde nederzetting met de naam Stedeke Grint of Gryn met een klooster. Als gevolg van de voortdurende kustafslag werd Griend steeds kleiner. De nederzetting verdween door de Sint-Luciavloed in 1287. Griend werd tot in de achttiende eeuw bewoond door enkele veehouders, die hun woonsteden op kunstmatig opgeworpen terpen hadden gebouwd. Rond 1800 was Griend nog 25 hectare groot en verplaatste zich in zuidoostelijke richting met een snelheid van 7 meter per jaar. De bewoners hadden het inmiddels verlaten. Het voormalige eiland werd vanaf dat moment gebruikt door bewoners van Terschelling als weidegebied voor schapen en voor de winning van hooi. Ook werden de eieren van meeuwen en sterns geraapt voor de consumptie. De Vereniging Natuurmonumenten kocht het recht op het maaien van gras in 1916 af, en probeerde door het bewaken van de vogelkolonies het rapen van eieren tegen te gaan ^[3]. De afslag raakte na de aanleg van de Afsluitdijk in een stroomversnelling. Het huidige Griend ligt niet op de locatie van het eiland dat in de Middeleeuwen bewoond was, maar iets verder naar het zuidoosten.

Griend nu

De zandplaat is onbewoond en onbebouwd op een vogelwachtershuis na, dat een groot gedeelte van het jaar wordt gebruikt als onderdak voor vogelwachters en natuuronderzoekers. Griend is niet voor het publiek toegankelijk. Verder staat er een houten baken voor de scheepvaart, kaap Griend.

Doordat Griend niet door dijken wordt beschermd 'wandelt' het langzaam in oostelijke richting. Om het voor de ondergang te redden zijn er in de loop der jaren maatregelen genomen om het te beschermen. Langs de zuidrand werden enkele strekdammen aangelegd. Rond 1988 werd het verstevigd door de aanleg van een lage zanddijk langs de noordzijde. Sindsdien is het proces van afkalving omgezet in een proces van aangroei.

Op 13 oktober 2004 presenteerde ingenieursbureau Oranjewoud een plan om Griend tot een waddeneiland om te bouwen. Dat eiland zou in de eerste plaats de natuur in de Waddenzee moeten versterken. In navolging daarvan zouden natuurliefhebbers het kunnen bezoeken om bijvoorbeeld vogels te spotten.

Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat en Boskalis creëren nu een uitbreiding van 250.000 kubieke meter zand met schelpenbanken waarmee er 18 hectare bij komt.

Natuur

De natuur op Griend (1975)

Op Griend komt de grootste kolonie van de grote stern van West-Europa voor. Jaarlijks broeden ruim 10.000 paren van deze soort op het eilandje. Daarnaast broeden op Griend onder meer de visdief, Noordse stern, eidereend, bergeend, scholekster, tureluur, kokmeeuw, stormmeeuw, kleine mantelmeeuw, zilvermeeuw, grote mantelmeeuw en incidenteel zwartkopmeeuw en velduil. Tijdens de aanleg van de zanddijk is het eiland gekoloniseerd door de bosmuis.

Griend wordt beheerd door de Vereniging Natuurmonumenten.

Zie ook

Lijst van gebieden van Natuurmonumenten
Zuidwalvulkaan: deze ligt iets ten zuidwesten van Griend in de ondergrond

Zie de categorie Griend van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Afmetingen en oppervlakte geschat op satellietkaart.
↑ Deze rest van een in de Middeleeuwen veel groter eiland is thans, gezien de grootte, geen eiland meer te noemen. Voor de Waddenzee geldt als grenswaarde van een eiland dat minimaal 160 hectare bij gemiddeld hoog water niet meer door de Noordzee wordt overspoeld. Bron: Waddeneilanden
↑ " Het eilandje Griend" (Bron: Nieuwsblad van Friesland 6-12-1916) " De Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland is eigenaresse geworden van alle rechten op het grasgewas van het eilandje Griend, gelegen in het midden der Waddenzee. Zij werd daartoe in staat gesteld door gift van enkele belangstellenden in haar streven, onder voorwaarde dat ter bevordering van de vrije ontwikkeling der broedkolonies, het eiland niet mag betreden worden dan onder zeer bijzondere gevallen, ter beoordeeling van het Bestuur der Vereeniging. Het eilandje is n.l. een zeer belangrijke broedplaats van de groote Stern, die eenige jaren geleden van Rottumeroog verdween en dezen zomer in een grote kolonie op 't onbewoonde Griend teruggevonden werd. Men mag nu verwachten, dat dit eilandje van bijzonder belang zal worden op ornithologisch gebied. "

[1] Afmetingen en oppervlakte geschat op satellietkaart.

[2] Deze rest van een in de Middeleeuwen veel groter eiland is thans, gezien de grootte, geen eiland meer te noemen. Voor de Waddenzee geldt als grenswaarde van een eiland dat minimaal 160 hectare bij gemiddeld hoog water niet meer door de Noordzee wordt overspoeld. Bron: Waddeneilanden

[3] " Het eilandje Griend" (Bron: Nieuwsblad van Friesland 6-12-1916) " De Vereeniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland is eigenaresse geworden van alle rechten op het grasgewas van het eilandje Griend, gelegen in het midden der Waddenzee. Zij werd daartoe in staat gesteld door gift van enkele belangstellenden in haar streven, onder voorwaarde dat ter bevordering van de vrije ontwikkeling der broedkolonies, het eiland niet mag betreden worden dan onder zeer bijzondere gevallen, ter beoordeeling van het Bestuur der Vereeniging. Het eilandje is n.l. een zeer belangrijke broedplaats van de groote Stern, die eenige jaren geleden van Rottumeroog verdween en dezen zomer in een grote kolonie op 't onbewoonde Griend teruggevonden werd. Men mag nu verwachten, dat dit eilandje van bijzonder belang zal worden op ornithologisch gebied. "

[2]

[1]

[3]