Metro van Moskou

Metro van Moskou
	Station Komsomolskaja
Basisgegevens
Locatie	Moskou
Vervoerssysteem	metro
Startdatum	15 mei 1935
Lengte trajecten	325,4 km
Aantal lijnen	12
Aantal stations	194
Aantal passagiers	6.730.000 per dag
Spoorwijdte	1.520 mm
Uitvoerder(s)	Moskovski metropoliten
Operationele gegevens
Gem. snelheid	41,55 km/h
Netwerkkaart
Portaal	Openbaar vervoer

De metro van Moskou (Russisch: Московский метрополитен, Moskovski metropoliten; in het dagelijks spraakgebruik: Московское метро, Moskovskoje metro) is het meest intensief gebruikte metronet ter wereld, waarmee op werkdagen dagelijks 9.280.000 ^[1] passagiers worden vervoerd. Omdat het aantal passagiers in het weekend gemiddeld een stuk lager ligt, komt het dagelijks gemiddelde daarmee op 7,1 miljoen mensen. In 2011 waren er bijna 2,4 miljard passagiers.

Lijnen van de Metro van Moskou
	Metrolijn 1
	Metrolijn 2
	Metrolijn 3
	Metrolijn 4
	Metrolijn 5
	Metrolijn 6
	Metrolijn 7
	Metrolijn 8
	Metrolijn 9
	Metrolijn 10
	Metrolijn 11
	Metrolijn 12
	Metrolijn 15

Het netwerk staat bekend om de bijzondere architectuur van de metrostations met voorbeelden van het socialistische bouwen, maar ook moderne architectuur. Het netwerk telt 180 stations.

Metrolijnen

Het net bestaat uit twaalf lijnen, die op drie manieren aangeduid worden: door middel van nummers, namen en kleuren. De lijnen doorkruisen de stad (zogenaamde radiale lijnen), met uitzondering van Koltsevaja (lijn 5). Dit is een 20 kilometer lange ringlijn, die alle andere lijnen met elkaar verbindt. De rijrichting van de ringlijn valt op te maken uit de omroepstem. Een mannelijke stem kondigt de stations aan als de trein met de klok mee rijdt en een vrouwelijke stem als de trein tegen de klok in rijdt. Bij de radiale lijnen geldt dit principe voor respectievelijk de treinen richting het stadscentrum en naar de buitenwijken. Het netwerk ligt bijna helemaal ondergronds, hoewel sommige lijnen de rivieren Moskva en Jaoeza kruisen met een brug. Een uitzondering is ook de lijn Filjovskaja, die een lang bovengronds tracé heeft met zeven bovengrondse stations.

Tabel met lijnen

Deze tabel geeft de lijnnummers,eindbestemmingen,lengte en de reistijd weer.

Lijnnaam	Eindstations	Openingsjaar	Lengte	Reistijd
Sokolnitsjeskaja	Oelitsa Podbelskogo ↔ Joego-Zapadnaja	1935	26,1 km	40 min
Zamoskvoretskaja	Retsjnoj Vokzal ↔ Alma-Atinskaja	1938	39,9 km	56 min
Arbatsko-Pokrovskaja	Pjatnitskoje Sjosse ↔ Sjtsjolkovskaja	1938	45,1 km	67 min
Filjovskaja	Alexandrovski Sad ↔ Koentsevskaja / Mezjdoenarodnaja	1935	14,9 km	21 min
Koltsevaja	(Ringlijn) Koerskaja – Park Koeltoery – Koerskaja	1950	19,3 km	30 min
Kaloezjsko-Rizjskaja	Medvedkovo ↔ Novojasenevskaja	1958	37,6 km	56 min
Tagansko-Krasnopresnenskaja	Planernoje depot ↔ Rjazanski Prospekt	1966	40,5 km	55 min
Kalininskaja	Novogirejevo ↔ Tretjanovskaja	1979	16,3 km	22 min
Serpoechovsko-Timirjazevskaja	Serpoechovskaja ↔ Boelvar Dmitrija Donskogo	1983	41,2 km	63 min
Ljoeblinskaja	Marina Rosjtsja ↔ Zjablikovo	1995	29,0 km	44 min
Kachovskaja	Katsjirskaja ↔ Kachovskaja	1969**	3,3 km	5 min
boetovskaja	Oelitsa Starokatsjalovskaja ↔ Boeninskaya Alleya	2003	5,5 km	9 min

Voorheen moest men speciale muntjes kopen voor de metro, zogenaamde жетоны (spreek uit als zjetoni). Tegenwoordig is de metro van Moskou gemoderniseerd. Nu kunnen er kaartjes worden gekocht voor één, tien of meer reizen. In de magneetstrip staat vermeld voor hoeveel reizen het kaartje geldig is. Als het kaartje door het poortje van de metro wordt gehaald, wordt achterop de dag en tijd van de reis gedrukt.

Stations

Bouwstijl en architectuur

Bestand:Kievsk kol 11.jpg

Mozaïek in het station Kievskaja

De metro van Moskou is trots om paleizen voor het volk te bezitten. Veel stations zijn ,vooral in het centrum in de Socialistisch-Realistische bouwstijl gebouwd. Deze stations openden ten tijde van Stalin en zijn in verre mate versierd.Sommige gidsen vermelden zelfs enkele stations vanwege de verregaande details. Maar in het grootste deel van het metronetwerk zijn de stations echter meer eenvoudig gebouwd .

Station Mayakovskaja

Het station Komsomolskaja op de ringlijn wordt vaak als een van de mooiste van heel het metronet gezien. Het in 1952 geopende station ligt onder het Komsomolskajaplein, dat vlakbij het treinstation Leningrad ,station Jaroslavl en het station Kazan gelegen is. De 72 achthoekige witmarmeren pilaren hebben naast de ondersteunende functie ook een grote decoratieve functie. Op de pilaren liggen bogen die de passagier de indruk moeten geven dat ze bij een ronde toren voorbijgaan. Aan het dak hangen een aantal grote kroonluchters.Tussen deze kroonluchters staan er op het dak 8 monumentale mozaïeken , elk bestaande uit 300.000 individuele onderdelen en omlijst door stucwerk, ze tonen elk belangrijke gebeurtenissen uit de Russische geschiedenis. Dit geeft een bijna barokke uitstraling.

Het station Kievskaja op de ringlijn, waar kan overgestapt worden op lijn 3 , 4 en de trein (station Kiev) is een station dat de vriendschap tussen Rusland en Oekraïne moet symboliseren door de mozaïeken waar verschillende beelden met verwijzing naar het land betegeld zijn, zoals de bevrijding van Kiev in de Tweede Wereldoorlog.Aan de plafonds hangen een tiental kroonluchters en gebeeldhouwde arcades.

Het naar Vladimir Majakovski genoemde station Majakovskaja heeft als thema de luchtvaart in de Sovjet-Unie. Er hangen mozaïeken op het plafond . Fluorescerende materialen bezorgen een ruim uitzicht. Dit metrostation won overigens de Grote Prijs voor architectuur in New York en door de goede akoestiek kan men een stem van de ene naar de andere kant goed verstaanbaar horen.

Infrastructuur

De meeste stations van het netwerk liggen erg diep en in de spits leek het niet ideaal om deze stations enkel uit te rusten met gewone trappen.Daarom werd besloten om roltrappen te bouwen.De meeste roltrappen zijn lang en gaan aan een hoge snelheid naar boven en beneden.Metrostation Park Pobedy heeft de langste roltrap ter wereld.Tijdens de Koude oorlog bouwde men de stations diep genoeg om eventueel dienst te doen als schuilkelder tijdens een eventuele nucleaire aanval.Aan de ingang van de stations staan ingangspoortjes om toegangskaarten te scannen^[3].De prijs van een kaartje is verschillende keren verhoogd en verlaagd:een kaart voor een rit kost nu 28 roebel. Bij alle stations staan er EHBO posten en bij enkele ook een politiebureau.Sinds 2000 werkt de uitbater van de stations eraan om alle stations van beveiligingscamera's te voorzien om eventuele terreuraanslagen te voorkomen.

Gehandicapten

Als gehandicapte kan je in zeer weinig stations zonder hulp naar binnen.Van de meer dan 180 stations is er bijna geen enkele die beschikt over een drempelvrije toegang.De uitzonderingen zijn stations die in de afgelopen jaren van liften werden voorzien,deze capaciteiten blijven echter onderbenut en hebben slechts betrekking op een klein deel van het metronetwerk.

Geschiedenis

Eerste plannen

Voorstelling van een bovengrondse metrolijn bij het Rode Plein

Evolutie van het netwerk
Jaar	totale lengte	Aantal stations
1935	11,2 km	13
1940	23,6 km	22
1945	37 km	29
1950	43,5 km	35
1955	58,8 km	41
1960	77,5 km	56
1965	113,5 km	75
1970	136 km	87
1975	168,5 km	104
1980	188 km	116
1985	208,5 km	129
1990	231,2 km	143
1995	256,5 km	156
2000	264 km	161
2005	278,3 km	171
2007	282 km	173
2010	301 km	182
2011	305 km	185
2012	313 km	188

De eerste plannen voor de bouw van een metro in Moskou stammen uit het Tsaristische Rijk.Deze bestonden uit ondiepe of bovengrondse lijnen en men had ook plannen om het Rode Plein te overbruggen. Onverwachts keurde de Doema (het Russische parlement) de bouw van drie metrolijnen goed ,maar ze werden gedwarsboomd door de Eerste Wereldoorlog en de Russische Burgeroorlog . Tijdens de Russische Revolutie en de Russische Burgeroorlog was er echter niet genoeg geld om de bouw te voltooien (men besteedde meer geld aan de oorlog).Na de Russische Revolutie en toen Moskou terug hoofdstad werd,groeide het idee om een ondergrondse in de stad aan te leggen in het kader van nieuwe,socialistische gebouwen. In 1922 was men zelfs al bijna begonnen met een tunnel te graven, maar door de verwoestingen van de burgeroorlog besloot men zich te richten op de wederopbouw van de stad.

De metro en het Stalinisme

Kievskaja station;een goed voorbeeld van Stalinististische architectuur

De metro van Moskou was een van de meest extravagante architecturale projecten van de USSR. Stalin wou de mensen het idee geven dat ze een stralende toekomst voor de deur hadden staan. Zo kon het vertrouwen in de Sovjetstaat worden verstevigd.^[4] Met hun marmeren muren, hoge kroonluchters en gouden versieringen wilden ze ook het idee van een ondergrondse zon propageren.^[5]

Bouw

Onder supervisie van de volkscommissaris van verkeer Lazar Kaganovitsj werd in december 1932 begonnen met de aanleg van de metro.^[6] De leiding van de bouw was door Kaganovitsj in handen gelegd van de broer van de latere Nederlandse minister-president Schermerhorn, Dirk Schermerhorn^[7]. Bij de bouw werden er wel 500 verschillende bedrijven betrokken.Er werd het beste marmer uit het land gekozen (bij de bouw van de eerste lijn gebruikte men wel 70.000 m² marmer) en er werd ook veel metaal en keramiek gebruikt voor de aanleg van de stations. Op 15 mei 1935 werd het eerste traject geopend tussen Sokolniki en Park Kultury. Twee andere lijnen werden eveneens voor de Tweede Wereldoorlog geopend. Stalin had een geheime doorgang vanuit zijn woning in het Kremlin naar het metrostation Tsjistyje Proedi (Zuivere Bronnen) ^[8]. Tijdens zijn vijfjarenplannen werd er onder grote druk en in hoog tempo aan de metrolijnen gebouwd. Uitstel werd niet geduld. Tijdens de Koude Oorlog werden de metrolijnen 5, 7, 8 en 9 gebouwd.

Nu

Nu heeft het net een totale lengte van 324,4 kilometer^[9], twaalf lijnen en 188 stations. Meer dan zevenduizend treinen vervoeren iedere dag acht tot negen miljoen mensen. In de spits komt er iedere tachtig seconden een trein op het perron aan. Daarmee is het het efficiëntste en snelste vervoermiddel van de stad. De metrostations zijn versierd met beeldhouwwerken, mozaïeken, glasbeschilderingen en worden soms zelfs door kroonluchters verlicht. Ook de bovengrondse ingangen zijn vaak versierd. Het is niet altijd even makkelijk om in deze bouwwerken een metrostation te herkennen.

Metronet in cijfers

De spoorwijdte is 1524 mm, gelijk aan de Russische spoorwegen, treinen worden via een derde rail gevoed met 825 volt gelijkspanning. De gemiddelde afstand tussen twee stations is 1800 meter. De kortste afstand is 585 meter, tussen Aleksandrovski Sad en Arbatskaja. De langste afstand (3,5 km) ligt tussen Volgogradski Prospekt en Tekstilsjtsjiki. De gemiddelde snelheid is 42 km per uur.^[2]

Aankomst van een metro

Sinds de jaren '70 zijn de perrons 155 meter lang, geschikt voor acht rijtuigen. De treinen op de lijnen 2, 6 en 7 hebben acht rijtuigen, de lijnen 1, 3, 8, 9, 10 hebben zeven rijtuigen en de lijnen 4, 5 en 11 hebben er zes. Alle rijtuigen(de oude E-serie en de nieuwe 81-serie) zijn 20 meter lang met vier deuren aan iedere zijde. De treinen zijn hiermee identiek aan die van de metrosystemen van onder meer Sint-Petersburg, Nizjni Novgorod, Kiev, Boedapest en Praag.

Geplande uitbreidingen

In de jaren 90 van de twintigste eeuw werden er weinig nieuwe stations gebouwd.Dit was te wijten aan de economische problemen in Rusland en het daarmee gepaard gaande geldgebrek.Met de stabilisering van de economie werd er echter weer gebouwd.Voorbeelden hiervan zijn het nieuwe station Slajanski Bulvar en de nieuwe lichte metrolijn L1.

Ingebruikname van het baanvak tussen Park Pobedy en Delowoi Tsentr (2015).
Verlenging van lijn 7 van Vykhino tot Kotelniki , de voltooiing van het station Spartak op een bestaand deel van dezelfde lijn (beide 2015).
Verlenging van de lijn L1 van Ulitsa Starokachalovskaya naar Bitzewski Park (2014).
Noordelijke verlenging van lijn 10 Werchnije Lichobory (2014).
Uitbreiding van lijn 1 van Joego-Zapadnaja naar Salarjewo (2014).
Verlenging van lijn 2 van Retsjnoi Voksal aan Ulitsa Dybenko (2014).

Doordat Rusland in 2018 organisator wordt van het WK voetbal ontstaan er echter nieuwe uitbreidingseisen voor het stadion bereikbaar te maken.In het totaal wordt er tegen 2018 82,5 km nieuwe lijnen aangelegd.De kosten worden geraamd op ongeveer €10.000.000.000.Men overweegt om buitenlandse sponsors te zoeken .

Ongevallen en aanslagen

Op 6 februari 2004 vond er een aanslag plaats in een metro tussen de stations Paveletskaja en Avtozovodskaja. Hierbij kwamen 39 mensen om het leven. Later werd geconcludeerd dat Karatsjais Cherkessian (een islamitische militant) de aanslag had gepleegd.^[10]

Op 29 maart 2010 waren er in de ochtendspits twee zelfmoordaanslagen op de stations Loebjanka en Park Koeltoery. De aanslag op het station Loebjanka vond plaats op 07:56 (lokale tijd) tijdens volle ochtendspits. De tweede aanslag vond plaats op 08:38 (lokale tijd), ongeveer 40 minuten na de vorige aanslag in het station Sokolniki. In totaal vonden hierbij in totaal 40 mensen de dood en raakten er 85 gewond. De eerste aanslag werd gepleegd door Dzhanet Abdullayeva (1992-2010), de tweede door Maryam Sharipova, een 28-jarige lerares uit Dagestan.^[11]

Op 15 juli 2014 is er een trein verongelukt ten westen van het station Park Pobedy aan de Arbatsko-Pokrovskaja-lijn. Hierbij vonden 23 mensen de dood. ^[12]. De oorzaak van dit ongeluk is in onderzoek, een terroristische aanslag is vrijwel direct uitgesloten. De meest waarschijnlijk oorzaak is een te hoge snelheid op een traject met werkzaamheden in combinatie met onvoldoende vergrendeling van een wissel.^[13]

Metrostellen

Rijtuigen van de Moskouse metro
Serie	Productieperiode	Gebruiksperiode
А/Б („A/B“)	1934–39	1935–75
B („W“, voorheen C)	1927–30	1946–61
Г („G“)	1939–40, 1946–56	1940–83
Д („D“)	1955–63	1955–95
E/Ем/Еж („E/Em/Esch“)	1959–79	1962 tot op heden
81-717/714	1976 tot op heden	1979 tot op heden
81-720/721 „Jausa“	1991–2004	1998 tot op heden
81-740/741	2002 tot op heden	2003 tot op heden
81-760/761	2010 tot op heden	2012 tot op heden

Alle metrostellen die in Moskou gebruikt worden werden vervaardigd in Rusland,met uitzondering van de B-serie.De metro's worden gebouwd in de Metro Wagon Masch in Mytischtschi in Moskou,ze worden er ook onderhouden en gemoderniseerd.Een deel van de metrostellen uit de jaren 1980 komen uit de Yegorov-fabriek in Sint-Petersburg.Alle metro's in Moskou krijgen hun stroom via een derde rail,alle metrowagons zijn elk 19,2 meter lang die aan iedere kant 4 automatische deuren hebben .Enkel de serie 81-740/741 heeft twee deuren per kant.De metrostellen zijn allemaal uitgerust met langsbanken.De metro's bestaan elk uit zes,zeven of acht wagons.Alle lijnen gebruiken de maat van het Russische breedspoor (1524 mm).

Station Arbatskaja,gelegen op lijn 3

Metrostellen in gebruik

De E-Generatie

Momenteel worden in het Moskouse metronetwerk de drie soorten van de E-generatie regelmatig gebruikt.De I / Ем / Еж klasse zijn de oudste die in het metronetwerk gebruikt worden ,zij werden geproduceerd tot medio 1971.Ze werden ontwikkeld in de Masch fabriek in Moskou,eind jaren 1950.Men begon met het produceren in 1963.De E-serie hadden tegenover de vooroorlogse modellen een sterk gewijzigd exterieur en ook een aantal technische verbeteringen,onder andere hogere prestaties.Zo was de maximumsnelheid van deze treinen 90 in plaats van 75 kilometer per uur,werd het gewicht van een wagon gereduceerd tot 31,5 ton,verbreedden de deuren tot een vijfde meer dan van zijn voorganger,zodat de metro's sneller van het station konden vertrekken.De passagiersruimten werden uitgerust met een verbeterd ventilatiesysteem.In Moskou reden de treinen vanaf 1964,na Sint-Petersburg en Kiev en later ook in Tbilisi en Bakoe. De serie was voortdurend in ontwikkeling en is vele keren aangepast. Naast diverse technische innovaties op het actuele model E , die nog in productie was tot 1969,werden de nieuwe varianten Ем en Еж ontwikkeld.De eerste variant was in Sint-Petersburg noodzakelijk omdat er,in tegenstelling tot Moskou ook perrondeuren waren.Het E model had een te lange afstand tussen twee deuren om tussen de perrondeuren te passen.Van dit type wagon kwamen er in 1977 een aantal extra aanpassingen, zoals Ем-501 , Ем-508 , Ем-508T , Ема of Емх , ook een speciaal model voor de Metro van Boedapest werd ontwikkeld en het model Ев en het model Ечс (ECS) werd voor Praag ontwikkeld , waar ze in gebruik waren tot 1997. Het model Еж en zijn wijzigingen Еж1 (eerst bedoeld voor gebruik als tussenwagon (dus niet vooraan of achteraan van een volledig metrostel (een metrostel telt in Moskou 6 tot 8 wagons), maar het model heeft toch ook nog een bestuurderscabine) en Еж3 (ontwikkeld in 1973 als de opvolger van het model Еж ) werd geproduceerd vanaf 1970 en is de laatst geproduceerde variant van de E -serie tot het einde van de productie in 1970. Zowel de Ем - evenals de Еж variant verschilt alleen technisch van het oorspronkelijke type; extern ze zien ze er allemaal - behalve de speciale rijtuigen voor Boedapest en Praag- grotendeels hetzelfde uit.

Nu worden de E-wagons enkel nog gebruikt op lijn 7 (Tagansko-Krasnopresnenskaja-lijn).

Serie 81-720/721 Jausa

In de vroege jaren 1980 werd er gewerkt aan een nieuw model.De treinen werden voor het eerst gebruikt in 1993.,daarmee was het de langste periode tussen de bouw van de metro's en de ingebruikname in de geschiedenis van de Moskouse metro,mede door de financiële ineenstorting van Rusland in de jaren 1990.De metrotreinen kregen een ander exterieur,de metro's werden grotendeels van op afstand gecontroleerd en kregen een betere brandbeveiliging,daardoor werden de metro's een stuk veiliger.Het interieur kreeg een nieuw uiterlijk en er kwam een betere geluidsisolatie.Door werkzaamheden op lijn 10 kwamen verschillende technische problemen aan het licht.Daarom begon de Mash metrofabriek in Moskou een verbeterde serie te produceren die vanaf 2002 gebruikt werd.Sommige van de metrostellen werden later ook gebruikt op lijn 11 (Kachovskaja-lijn).

Serie 81-740/741

De serie 81-740/741 werd ontwikkeld in 2002 voor de zogenaamde lichte metrolijn L1 (Boetovskaja-lijn).Technisch kunnen zij ook op andere metrolijnen gebruikt worden,maar als gevolg van hun lage capaciteit kan ze niet gebruikt worden op een gewone metrolijn,met uitzondering van lijn 3 en 4 (in de daluren).Vooral aan het exterieur werd er veel veranderd.Op lijn L1 nam men de metro's in gebruik in 2002,op lijn 3 vanaf 2006 en op lijn 4 vanaf 2005.

Serie 81-760/761

Van 2005-2010 ontwikkelde metrofabriek Masch voor de Moskouse metro de 81-760/761, die voorzien is van de belangrijkste voordelen van de serie's 81-720/721 en 81-740/741, maar werden tegelijkertijd aan een lagere productie geproduceerd,wat een oorzaak was van de hogere prijs. De eerste proefexemplaren werden begin 2010 naar het depot Sokol geleverd, de officiële ingebruikname van de metro's begon medio 2010.Men bestelde de modellen in 2012 (na goedkeuring van de proefexemplaren),ze worden op lijn 8 en 9 gebruikt.

Voertuigdepots

Alle metrowagons van de Moskouse metro staan gestationeerd in een van de vijftien depots.Alle 15 depots bevinden zich onder de grond en liggen op een kleine afstand van de lijnen waarvoor het depot bedoeld is.In de depots worden de metro's gekuist,technisch gecontroleerd, onderhouden en eventueel gerepareerd.De onderstaande tabel geeft de nummers,de namen,de openingsdata,de lijnen van de depots weer en ook en de voertuigen die gestationeerd staan in de depots.

Nr.	Depot	openingsdatum	Lijnen	Soorten gestationeerde metro's
1	Sewernoje	26 april 1935	1	81-717.5М/714.5М
2	Sokol	10 september 1938	2	81-717/714, 81-717.5/714.5
3	Ismailowo	14 januari 1950	3	81-740/741
4	Krasnaja Presnja	1 april 1954	5	81-740/741
5	Kaluschskoje	13 oktober 1962	6	81-717/714, 81-717.5/714.5
6	Planernoje	28 december 1975	7	Еж3, Ем508Т
7	Samoskworezkoje	10 juli 1969	2, 11	81-717/714, 81-717.5/714.5, 81-720/721
8	Warschawskoje	4 november 1983	9, L1	81-717/714, 81-740/741
9	Fili	1 januari 1962	3, 4	81-740/741
10	Swiblovo	30 september 1978	6	81-717.5/714.5, 81-717.5M/714.5M
11	Wychino	31 december 1966	7	Еж3, Ем508Т
12	Nowogireevo	30 december 1979	8	81-717/714, 81-760/761
13	Tscherkisovo	24 juni 1990	1	81-717.5М/714.5М
14	Vladykino	1 maart 1991	9	81-717/714, 81-717.5/714.5, 81-717.5M/714.5M
15	Petschatniki	27 december 1995	10	81-717.5М/714.5М, 81-720/721