Directoire: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
AGL (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Wikiwernerbot (overleg | bijdragen)
k https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/238/: één van → een van met AWB
Regel 9:
Nadat op [[22 augustus]] 1795 een nieuwe [[Franse Grondwet van 1795|Franse Grondwet]] was ingevoerd, werd op 26 oktober 1795 de [[Nationale Conventie (Frankrijk)|Nationale Conventie]] opgeheven. Voor het opheffen van de Conventie werd op 26 oktober nog een algemene amnestie afgekondigd voor strafbare handelingen die uitsluitend met de revolutie te maken hadden.
 
De periode van het Directoire duurde van [[2 november]] [[1795]] tot [[9 november]] [[1799]]. Zij volgde op het [[Jakobijnen|jakobijnse]] [[schrikbewind]] van [[Maximilien de Robespierre]], die ten val gebracht werd door de [[Thermidoriaanse Reactie]] van 27 juli 1794. De "thermidorianen" stelden het Directorium in als Uitvoerend Bewind van de [[Eerste Franse Republiek]] met de Grondwet van 23 september 1795.<ref name="EncDirectoire"/> De uitvoerende macht bestond tijdens deze periode uit vijf directeuren. Elk jaar werd ééneen van hen vervangen.
 
Het nieuwe regime maakte korte metten met het algemeen stemrecht van de [[Terreur (Franse Revolutie)|Terreur]]. Het [[cijnskiesstelsel]] werd heringevoerd. Er bleven nog maar {{formatnum:30000}} kiezers over, tweemaal minder dan onder de constitutionele monarchie van 1791.<ref>Jean-Paul Bertaud, La Révolution française, Paris, Perrin, 2004, p=284.</ref>
Regel 21:
De [[directeur]]en werden benoemd door de Raad der Ouden op basis van een lijst, opgesteld door de Raad van Vijfhonderd.
 
Het Directoire werd geplaagd door economische depressie, en Frankrijk kende nog een hongersnood in 1795, ten gevolge van een misoogst. De koers van het papiergeld was nog 1% van zijn nominale waarde. In de Vendée gingen de [[Opstand in de Vendée|burgeroorlog]] en de verschrikkelijke repressie voort. Deze werd uiteindelijk onderdrukt door het leger. De historicus Palmer noemt het Directoire een "''ineffectieve dictatuur''"<ref>R.R. Palmer and Joel Colton, ''A History of the Modern World'' (4de uitgave 1971), p. 412.</ref>. Brown beschrijft "''chronisch geweld, dubbelzinnige justitie, en herhaalde toevlucht tot zware repressie''".<ref>{{cite book|author=Howard G. Brown|title=Ending the French Revolution: Violence, Justice, and Repression from the Terror to Napoleon|url=http://books.google.com/books?id=QccRae4wRZoC&pg=PA1|year=2007|publisher=U. of Virginia Press|page=1}}</ref>
 
Het Directoire, dat geen steun onder de bevolking kreeg, bleef aan de macht door illegale kunstgrepen en vervalste verkiezingen.<ref>Jerome Blum, Rondo Cameron en Thomas G. Barnes, ''The European World - A History'' (2e uitgave 1970) p. 488.</ref> Wanneer de parlementaire meerderheid een aantal maatregelen ten tijde van de Franse Revolutie wilden terugdraaien, zoals onder meer de priestervervolging, pleegden drie directeurs een staatsgreep op 18 fructidor V (4 september 1797), waarbij [[Paul Barras]] door Napoleon naar voren werd geschoven als nieuwe machthebber. Een nieuwe golf van Terreur (de ''directoriale Terreur''<ref>Georges Lefebvre, La France sous le Directoire, 1795‑1799, tweede uitgave, Parijs, 1984.</ref>) brak los, waarbij ''militaire commissies'' royalisten, priesters en politieke opponenten veroordeelden. Vaak bestond de veroordeling uit verbanning naar [[Frans-Guyana]], hetgeen ''de droge guillotine'' genoemd werd. De nieuwe Directeurs brachten de staatsschuld eenzijdig terug tot één derde (tiers consolidé).
 
De worsteling van het Directoire met de volkswil leidde uiteindelijk tot groeiende invloed van het leger. Met de [[Staatsgreep van 18 Brumaire|Staatsgreep van 18 Brumaire VIII]] (9 november 1799) nam [[Napoleon Bonaparte]] de macht in Frankrijk over. Hiermee kwam er een einde aan het Directoire en aan de Franse Revolutie. De periode hierna is het [[Franse Consulaat|Consulaat]], eerst met drie consuls en vervolgens met Napoleon als levenslang consul. Deze periode eindigde door [[Kroning van Napoleon|Napoleons kroning tot keizer]] op 2 december 1804, waarbij het [[Eerste Franse Keizerrijk|Keizerrijk]] ontstond.
Regel 34:
{{navigatie wetgevende macht Franse Revolutie}}
{{Commonscat|Directoire period}}
 
[[Categorie:Franse Revolutie]]