Aanvankelijk lezen en spellen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
linkaanscherping
k |{{Largethumb}}| is redundant, gebruik voortaan |thumb|
Regel 1:
[[Bestand:Letterkaartjes.JPG|{{largethumb}}thumb|Letterkaartjes die gebruikt kunnen worden in de leesles in groep 3]]
[[Bestand:Aanvankelijk spellen.jpg|{{largethumb}}thumb|Dictee op het niveau van groep 3]]
[[Bestand:Woordrijtjes.JPG|{{largethumb}}thumb|Woordrijtjes op het niveau van groep 3]]
[[Bestand:Fopletter Poort.JPG|{{largethumb}}thumb|Visuele ondersteuning bij de [[fopletter]]]]
'''Aanvankelijk lezen en spellen''' is de [[taaldidactiek|didactische term]] voor de start van het [[taalverwerving|aanleren]] van beide [[taalvaardigheid|taalvaardigheden]]. In [[Nederland]] wordt hiermee in [[groep 3]] van de [[Basisonderwijs (Nederland)|basisschool]] begonnen, als de kinderen zes jaar oud zijn. In [[Vlaanderen]] start men in het eerste leerjaar van de [[Basisonderwijs (Vlaanderen)|lagere school]]. Door een andere indeling van het Vlaamse schooljaar zijn de kinderen er gemiddeld vier maanden jonger als ze met lezen en schrijven beginnen.
 
Regel 83:
 
== Het leesproces ==
 
Bij het leren lezen zijn 4 informatieniveaus te herkennen, namelijk:
 
Regel 106 ⟶ 105:
||
|||
|-
|}
 
Regel 131 ⟶ 129:
 
===3. Lezen met behulp van visuele woordvorm===
Deze leesstrategie is waarschijnlijk bij elk kind het eerste middel om de taal te leren kennen. Het is een mooi begin om aan de hand van op deze manier verworven woordenkennis de structuur van taal te leren kennen met de elementaire leeshandeling. Ook volwassenen gebruiken deze leesstrategie veelvuldig. De meeste woorden herkennen we in één keer, dit wordt ook wel directe woordherkenning genoemd en zorgt voor het vermogen tot het snel lezen van teksten. Een voorbeeld van een methode die met deze strategie werkt is de globaal methode uit de jaren 30, vandaar ook de nu nog gebruikte term ‘globaal woorden’.
 
===4. Lezen met behulp van morfologische analyse===
Regel 146 ⟶ 144:
Deze leesstrategie wordt voornamelijk gebruikt door gevorderde lezers. Omdat we de structuur van onze taal kennen, lezen we ook met hulp van deze kennis. Hierin ontluikt een radende lezer. Zo zouden we bijvoorbeeld niet zo snel ‘het huis de’ lezen. Ook weten we al vaak hoe een zin zal lopen omdat we de context kennen. Vaak herkennen we zo zelfs hele of halve zinnen in een keer.
 
Om te voorkomen dat kinderen blijven hangen in het spellend of radend lezen is het van belang dat deze leesstrategieën flexibel kunnen worden gebruikt.
 
===Deelvaardigheden===
 
Bij al deze leesstrategieën zijn er een aantal deelvaardigheden bepalend voor de vorderingen van de lezer. Deze deelvaardigheden zijn een soort van handelingen die het kind voornamelijk in het hoofd uitvoert. Er bestaan ook testen om deze deelvaardigheden te toetsen. Als een kind moeilijkheden heeft met het lezen is het goed om na te gaan waar deze moeilijkheden liggen, vaak is dit te vinden aan de hand van de deelvaardigheden die zich ook weer uiten in de leesstrategieën. De meeste van deze deelvaardigheden worden geleerd tijdens het leren van de elementaire leeshandeling. Hieronder worden alle deelvaardigheden kort behandeld.
 
Regel 164 ⟶ 161:
Hier moet het kind in staat zijn de volgorde van de klanken in een woord te onthouden.
* [[Klankpositie bepalen]]
Hier moet het kind kunnen horen waar een bepaalde klank in een woord gehoord wordt.
 
====Visuele vaardigheden====
Regel 202 ⟶ 199:
* [[Fonetische methode]]
Inprenten van de klanktekenkoppeling gebeurd hier met motorische ondersteuning.
Het klankenalfabet wordt in het eerste leerjaar steeds vaker gebruikt naast het reguliere methode voor aanvankelijk lezen.
* [[Natuurlijk leren lezen methode]]
Leerlingen van natuurlijk leren lezen zijn veel afhankelijker van de kennis en de kunde van de leerkracht.
Het grootste uitgangspunt is de eigen taal van het kind.
Het onderscheid tussen programmatisch leesonderwijs en natuurlijk leren lezen is minder groot geworden.
 
==Zie ook==
* [[Schoolrijpheid]]
* [[AVI (onderwijs)]]
* [[Didactische leeftijdsequivalent]]
* [[Veilig leren lezen]] (een voorbeeld van een methode van aanvankelijk lezen/spellen)
* [[Leesplankje van Hoogeveen]] ("aap - noot - mies")
 
[[Categorie:Basisonderwijs]]
[[Categorie:Taal]]
[[categorieCategorie:Onderwijsproces]]