Luigi Cadorna: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k sp gedaan |
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.9.5 |
||
| (10 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 9:
| sterfdatum = [[21 december]] [[1928]]
| partij = [[Bestand:Flag of Italy (1861-1946).svg|25px]][[Koninkrijk Italië (1861-1946)|Koninkrijk Italië]]
| onderdeel = [[
| dienstjaren = [[1865]] – [[1917]]
| rang = [[
| eenheid =
| leiding = [[Stafchef]]<br />(10 juli 1914 -<br /> 8 november 1917)<ref name="Senato della Repubblica" />
| veldslagen = [[Eerste Wereldoorlog]]
*[[Isonzofront]]
*[[Slag bij Caporetto]]
| onderscheidingen = zie [[#Onderscheidingen|onderscheidingen]]
| anderwerk =
}}
'''Luigi Cadorna''' ([[Verbania]], [[4 september]] [[1850]] - [[Bordighera]], [[21 december]] [[1928]]) was een [[Italië|Italiaanse]] [[veldmaarschalk]], vooral bekend als de [[opperbevelhebber]] van het Italiaanse leger tijdens de eerste helft van de [[Eerste Wereldoorlog]].
== Vroege carrière ==
Hij werd geboren als de zoon van generaal Raffaele Cadorna in [[Verbania]], [[Piëmont]]. Na zijn indiensttreding bij het Italiaanse leger in [[1866]] werd hem in [[1908]] voor het eerst de positie van Stafchef aangeboden. Dit weigerde hij om de vraag van politieke controle van het leger in oorlogstijd. Deze positie werd hem in [[1914]] weer aangeboden bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Toen Italië in [[1915]] de kant van de geallieerden koos had hij 36 infanteriedivisies ter beschikking, die tezamen uit 875.000 man bestonden, maar over slechts 120 moderne artilleriestukken beschikten.
== Eerste Wereldoorlog ==
{{Zie hoofdartikel|Italiaans front (Eerste Wereldoorlog)}}
Cadorna lanceerde in 1915 vier offensieven tegen de [[Centrale mogendheid|Centralen]], allemaal aan de [[Soča (rivier)|Isonzo]]. Het doel van deze aanvallen was het veroveren van het fort in [[Gorizia (stad)|Gorizia]]. Dit zou doorgang verschaffen voor het leger naar [[Triëst (stad)|Triëst]] of naar de Ljubljanapas. Alle vier de offensieven faalden, waarbij Italië 250.000 soldaten verloor. Cadorna zou uiteindelijk 11 slagen uitvechten aan de Isonzo tussen 1915 en 1917. Extra troepen werden opgesteld in [[Trente (provincie)|Trente]]. Deze troepen vielen aan in de richting van [[Rovereto]], [[Trente (stad)|Trente]] en [[Bozen (stad)|Bolzano]], maar ook deze aanvallen faalden. Het terrein langs Isonzo en in de provincie Trente was volledig ongeschikt voor offensieven. Het was een ruig, bergachtig terrein zonder ruimte voor manoeuvres.
De historici beschrijven Cadorna als een praalzuchtige potentaat, onvoorzichtig met zijn troepen en met minachting voor de politieke autoriteiten van zijn land. Tijdens de oorlog ontsloeg hij 217 generaals en tijdens de [[Slag bij Caporetto]] zou hij opdracht hebben gegeven tot executie van officieren van wie de troepen terugtrokken.
Regel 34 ⟶ 36:
Na de oorlog werd er een onderzoek gehouden door de Italiaanse regering naar het verlies bij Caporetto. Het verslag werd gepubliceerd in [[1919]] en was uiterst kritisch over Cadorna. Cadorna was op dat moment een bittere oude man, bezig met het schrijven van zijn memoires. Hij beweerde dat hij niets kon doen aan het verlies. Toch werd hij benoemd tot veldmaarschalk (Maresciallo d'Italia) in [[1924]] toen [[Benito Mussolini]] aan de macht kwam.
Cadorna was berucht vanwege zijn extreem harde bevelvoering. Hij ging uit van de offensieve strategie: "We vallen aan en uiteindelijk lopen we de vijand omver". Toen de Italiaanse soldaten in de loop van 1915/1916 merkten dat ze door deze strategie alleen maar neergemaaid werden door de goed verschanste Oostenrijkse militairen weet Cadorna dit aan 'gebrek aan discipline'. Er is beweerd dat Cadorna [[decimatie|decimering]] herinvoerde, een straf uit het [[Romeinse Rijk]]. Volgens geschiedkundige [[
Hoewel Cadorna door [[Benito Mussolini]] benoemd werd tot maarschalk was men het er al snel na zijn congé over eens dat hij 'de slechtste bevelhebber aller tijden' was. De promotie door Mussolini was een doekje voor het bloeden. Italië was en is van mening dat Cadorna het land meer kwaad dan goed gedaan heeft. Toch staat ook de huidige republiek Italië vierkant achter deze man. In 1996 spanden nazaten van onschuldig gedecimeerde militairen een proces aan tegen de Staat. Ze wilden eerherstel voor hun (over)grootvaders die dapper vochten en onterecht werden geëxecuteerd door eigen troepen. Er is een commissie gevormd onder voorzitterschap van president [[Giorgio Napolitano|Napolitano]] die deze kwestie tot op de bodem uit zal zoeken. Tot op heden (2010) heeft deze groep nog geen definitieve conclusies kunnen trekken.
[[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]] eerde hem met de [[Orde van het Bad]] in 1915. Hij stierf in [[1928]] in [[Bordighera]].
==
* [[Maarschalk|Maarschalk van Italië]] (''Maresciallo d'Italia''): 3 november 1924<ref name="Senato della Repubblica">{{it}}[https://web.archive.org/web/20191003011529/http://notes9.senato.it/Web/senregno.NSF/1574bd814f1ff77dc12571140059a42d/5ceff5fc389529184125646f005976c6?OpenDocument Senato della Repubblica: CADORNA Luigi. Gezien op 13 mei 2018.]</ref>
* {{Cite book | first=John | last=Keegan | authorlink=John Keegan | title=The First World War | publisher=Alfred A. Knopf | location=New York | year=1999 | isbn=0-375-40052-4}}▼
* [[Generaal]] (''Comandante di corpo d'armata''): 20 maart 1910<ref name="Senato della Repubblica" />
* {{Cite book | first=S. L. A. | last=Marshall | authorlink=Samuel Lyman Atwood Marshall | title=The American Heritage History of World War I | publisher=[[American Heritage (magazine)|American Heritage]] | location=New York}}▼
* [[Luitenant-generaal]] (''Tenente generale''): 19 januari 1905 (2 september 1919 datum van pensionering)<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Generaal-majoor]] (''Maggiore generale''): 10 augustus 1898<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Kolonel]] (''Colonnello''): 12 juni 1892<ref name="Senato della Repubblica" />
==
* [[Orde van Sint-Mauritius en Sint-Lazarus]]
** Grootkruis op 30 januari 1915<ref name="Senato della Repubblica" />
** Grootofficier op 7 juli 1910<ref name="Senato della Repubblica" />
** Commandeur op 30 maart 1907<ref name="Senato della Repubblica" />
** Officier op 13 maart 1898<ref name="Senato della Repubblica" />
** Ridder op 30 maart 1889<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Militaire Orde van Savoye|Ridder Grootkruis in Militaire Orde van Savoye]] op 28 december 1916<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Orde van de Italiaanse Kroon]]
** Ridder [[Grootkruis]] op 29 december 1910<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Grootofficier]] op 28 december 1902<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Commandeur (ridderorde)|Commandeur]] op 2 januari 1898<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Officier]] op 27 december 1894<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Ridder (ridderorde)|Ridder]] op 31 december 1885<ref name="Senato della Repubblica" />
* ''Medaglia commemorativa dell'Unità d'Italia''
* ''Medaglia mauriziana'' (50 dienstjaren)
* ''Medaglia commemorativa della guerra italo-austriaca 1915-1918''
* [[Orde van Sint-Marinus|Ridder Grootkruis in de Orde van Sint-Marinus]]
* [[Leopoldsorde (België)|Grootlint in de Leopoldsorde]]
* [[Orde van de Rode Adelaar|Ridder Grootkruis in de Orde van de Rode Adelaar]]
* [[Legioen van Eer|Ridder Grootkruis in de Legioen van Eer]]
* [[Orde van Danilo|Ridder Grootkruis in de Orde van Danilo]]
* [[Intergeallieerde Medaille]]
* [[Orde van Michaël de Dappere]], 1e Klasse
* [[Croix de guerre (Frankrijk)]]
* [[Oorlogskruis (België)]]
* [[Orde van de Ster van Karageorge|Ridder Grootkruis in de Orde van de Ster van Karageorge]]
* [[Orde van het Bad|Ridder Grootkruis in de Orde van het Bad]] ([[Civiele en militaire divisies van een ridderorde|Militaire divisie]]) op 27 november 1915<ref name="The London Gazette: Issue: 29405 Page: 12557">{{en}}[https://www.thegazette.co.uk/London/issue/29405/page/12557 The London Gazette: Issue: 29405 Page: 12557. Geraadpleegd op 13 mei 2018.] [https://web.archive.org/web/20200207164213/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/29405/page/12557 Gearchiveerd] op 7 februari 2020.</ref>
== Externe link ==
* {{en}}[http://www.firstworldwar.com/bio/cadorna.htm Luigi Cadorna on First World War.com]
{{Appendix|1=alles|2=
▲* {{Cite book | first=John | last=Keegan | authorlink=John Keegan | title=The First World War | url=https://archive.org/details/firstworldwar00keeg_0 | publisher=Alfred A. Knopf | location=New York | year=1999 | isbn=0-375-40052-4}}
▲* {{Cite book | first=S. L. A. | last=Marshall | authorlink=Samuel Lyman Atwood Marshall | title=The American Heritage History of World War I | publisher=[[American Heritage (magazine)|American Heritage]] | location=New York}}
----
{{References}}
}}
[[Categorie:Italiaans militair in de Eerste Wereldoorlog|Cadorna]]
[[Categorie:Italiaans maarschalk|Cadorna]]
| |||