Wikipedia

Luigi Cadorna: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerking
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0.9.5
 
(47 tussenliggende versies door 31 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Infobox militair persoon
| naam = Luigi Cadorna
| afbeelding = Luigi Cadorna 02.jpg
| periode = [[4 september]] [[1850]] - [[21 december]] [[1928]]
| afbeelding = Cadorna1.jpg
| onderschrift =
| bijnaam =
| geboorteplaats = [[Verbania]]
| geboortedatum = [[4 september]] [[1850]]
| plaatsvanoverlijden = [[Bordighera]]
| sterfplaats = [[Bordighera]]
| sterfdatum = [[21 december]] [[1928]]
| partij = [[Bestand:Flag of Italy (1861-1946).svg|25px]][[Koninkrijk Italië (1861-1946)|Koninkrijk Italië]]
| onderdeel = [[Landmacht Bestand:Flag_of_Italy_(algemeen1860).svg|Landmacht24px]] [[Koninklijk Italiaans Leger]]
| dienstjaren = [[1865]] – [[1917]]
| rang = [[VeldmaarschalkMaarschalk|Maarschalk van Italië]]<br />(''Maresciallo d'Italia'')
| eenheid = Italiaanse leger
| leiding = [[Stafchef]]<br />(10 juli 1914 -<br /> 8 november 1917)<ref name="Senato della Repubblica" />
| leiding =
| veldslagen = [[Eerste Wereldoorlog]]
*[[Isonzofront]]
| onderscheidingen = [[Orde van het Bad]]
*[[Slag bij Caporetto]]
| onderscheidingen = zie [[#Onderscheidingen|onderscheidingen]]
| anderwerk =
}}
'''Luigi Cadorna''' ([[Verbania]], [[4 september]] [[1850]] - [[Bordighera]], [[21 december]] [[1928]]) was een [[Italië|Italiaanse]] [[veldmaarschalk]], vooral bekend als de [[opperbevelhebber]] van het Italiaanse leger tijdens de eerste helft van de [[Eerste Wereldoorlog]].
 
== Vroege carrière ==
'''Luigi Cadorna''' ([[Verbania]], [[4 september]] [[1850]] - [[Bordighera]], [[21 december]] [[1928]]) was een [[Italië|Italiaanse]] [[veldmaarschalk]], vooral beroemd omdat hij de opperbevelhebber van het Italiaanse leger was tijdens de eerste helft van de [[Eerste Wereldoorlog]].
Hij werd geboren als de zoon van generaal Raffaele Cadorna in [[Verbania]], [[Piëmont]]. Na zijn indiensttreding bij het Italiaanse leger in [[1866]] werd hem in [[1908]] voor het eerst de positie van Stafchef aangeboden. Dit weigerde hij om de vraag van politieke controle van het leger in oorlogstijd. Deze positie werd hem in [[1914]] weer aangeboden bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Toen Italië in [[1915]] de kant van de geallieerden koos had hij 36 infanteriedivisies ter beschikking, die tezamen uit 875.000 man bestonden, maar over slechts 120 moderne artilleriestukken beschikten.
 
==Vroege carrière==
Hij werd geboren als de zoon van generaal [[Raffaele Cadorna]] in [[Verbania]], [[Piemonte]]. Nadat hij dienst nam in het Italiaanse leger in [[1866]] werd hem in [[1908]] voor het eerst de positie van stafhoofd aangeboden, dit weigerde hij vanwege de kwestie van politieke controle tijdens oorlogstijd. Deze positie werd hem in [[1914]] weer aangeboden bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Toen Italië in [[1915]] de kant van de geallieerden koos, had hij 36 infanteriedivisies bestaande uit 875.000 man ter beschikking. Er waren maar 120 moderne artillerie-eenheden.
 
== Eerste Wereldoorlog ==
{{Zie hoofdartikel|Italiaans front (Eerste Wereldoorlog)}}
Cadorna lanceerde 4 offensieven in 1915 vier offensieven tegen de [[Centrale mogendheid|Centralen]], allemaal aan de [[Soča (rivier)|Isonzo]]. Het doel van deze offensievenaanvallen was het veroveren van het fort in [[Gorizia (stad)|Gorizia]]. Dit zou doorgang verschaffen voor het leger naar [[Triëst (stad)|Triëst]] of naar de Ljubljanapas. Alle 4vier de offensieven faalden, resulterendwaarbij inItalië 250.000 Italiaanse slachtoffers met zeer weinigsoldaten resultaatverloor. Cadorna zou uiteindelijk 11 slagen uitvechten aan de Isonzo tussen 1915 en 1917. Extra troepen werden opgesteld in [[Trente (provincie)|Trente]]. Deze troepen vielen aan in de richting van [[Rovereto]], [[Trente (stad)|Trente]] en [[Bozen (stad)|Bolzano]]., Dezemaar ook deze aanvallen faalden. ookHet terrein langs Isonzo en in de provincie Trente was volledig ongeschikt voor offensieven. Het was een ruig, bergachtig terrein zonder ruimte voor manoeuvres.
Het terrein langs Isonzo en in de provincie Trente was volledig ongeschikt voor offensieven, het was een ruig bergachtig terrein, zonder ruimte voor manoeuvres.
De historici beschrijven Cadorna als „[[martinet]]“ (martelwerktuig), onvoorzichtig met zijn troepen en met minachting van de politieke autoriteiten van zijn land. Tijdens oorlog ontsloeg hij het 217 generaals; tijdens [[Slag bij Caporetto]] zou hij opdracht hebben gegeven tot executie van officieren wier troepen terugtrokken.
Op [[24 oktober]] [[1917]] brak een gecombineerd Oostenrijks-Hongaar/Duits leger door over de Isonzo Rivier bij [[Kobarid|Caporetto]] en tot [[12 november]] was het opgerukt tot de [[Piave]]. Mede door dat Cadorna zijn troepen ver vooruit had opgesteld en niet in de diepte had verdedigd, liep het uit op een catastrofe. Het Italiaanse leger werd vernietigend verslagen en vluchtte, 275.000 soldaten gaven zich over. Cadorna werd hierna vervangen door generaal [[Armando Diaz]].
[[Bestand:Luigi Cadorna.jpg|thumb|230px|]]
Na de oorlog werd er een onderzoek gehouden door de Italiaanse regering naar het verlies bij Caporetto. Het werd gepubliceerd in [[1919]] en was uiterst kritisch voor Cardorna, op dat moment een bittere oude man bezig met het schrijven van zijn memoires. Hij claimde dat hij niets kon doen aan het verlies. Desondanks werd hij toch benoemd tot veldmaarschalk (Maresciallo d'Italia) in [[1924]] toen [[Benito Mussolini]] aan de macht kwam.
Cadorna was berucht vanwege zijn extreem harde bevelvoering. Hij ging uit van de offensieve strategie. "We vallen aan. Uiteindelijk lopen we de vijand omver". Toen de Italiaanse soldaten in de loop van 1915/1916 merkten dat ze desondanks neergemaaid werden door de goed verschanste Oostenrijkse militairen, wijtte Cadorna dit aan 'gebrek aan discipline'. Hij voerde de 'decimering' in die hij kende uit de leerboeken over het Romeinse Rijk. Na een verloren offensief werden onwillekeurig één op de tien 'laffe' soldaten door de Carabinieri doodgeschoten. Ze kregen geen recht op de Laatste Sacramenten en een kerkelijke begrafenis. Rondom het Caporetto-offensief waren de strafmaatregelen binnen het Italiaanse leger op zijn ergst. "Het verkeerd neerzetten van een drinkbeker werd beschouwd als muiterij", aldus een soldaat. "Je werd meteen doodgeschoten door je eigen mannen". Toen de Centralen bij Caporetto doorbraken, gaven de Italianen zich en masse over.
 
De historici beschrijven Cadorna als een praalzuchtige potentaat, onvoorzichtig met zijn troepen en met minachting voor de politieke autoriteiten van zijn land. Tijdens de oorlog ontsloeg hij 217 generaals en tijdens de [[Slag bij Caporetto]] zou hij opdracht hebben gegeven tot executie van officieren van wie de troepen terugtrokken.
Hoewel Cadorna door Mussolini benoemd werd tot Maarschalk, was men het er al snel na zijn congé over eens dat hij 'de slechtste bevelhebber aller tijden' was. De promotie door Mussolini was een doekje voor het bloeden. Heel Italië was en is van mening dat Cadorna het land meer kwaad dan goed gedaan heeft. Desalniettemin staat ook de huidige republiek Italië vierkant achter deze barbaarse man. In 1996 spanden nazaten van onschuldig gedecimeerde militairen een proces aan tegen de staat. Ze wilden eerherstel voor hun (over)grootvaders die dapper vochten, maar onterecht werden geëxecuteerd door eigen troepen. Er is een commissie gevormd onder voorzitterschap van president [[Giorgio Napolitano|Napolitano]] die deze kwestie tot op de bodem uit zal zoeken. Tot op heden (2010) heeft deze groep nog geen definitieve conclusies kunnen trekken.
 
Op [[24 oktober]] [[1917]] brak een gecombineerd Oostenrijks-Hongaars/Duits leger door over de Isonzo Rivier bij [[Kobarid|Caporetto]] en tot [[12 november]] was het opgerukt tot de [[Piave]]. Onder meer omdat Cadorna zijn troepen ver vooruit had opgesteld en niet in diepte had verdedigd, liep het uit op een catastrofe. Het Italiaanse leger werd vernietigend verslagen en vluchtte, waarbij 275.000 soldaten zich overgaven. Cadorna werd hierna vervangen door generaal [[Armando Diaz]].
[[Bestand:Luigi Cadorna.jpg|thumb|230px|Luigi Cadorna]]
 
Na de oorlog werd er een onderzoek gehouden door de Italiaanse regering naar het verlies bij Caporetto. Het verslag werd gepubliceerd in [[1919]] en was uiterst kritisch over Cadorna. Cadorna was op dat moment een bittere oude man, bezig met het schrijven van zijn memoires. Hij beweerde dat hij niets kon doen aan het verlies. Toch werd hij benoemd tot veldmaarschalk (Maresciallo d'Italia) in [[1924]] toen [[Benito Mussolini]] aan de macht kwam.
 
Cadorna was berucht vanwege zijn extreem harde bevelvoering. Hij ging uit van de offensieve strategie: "We vallen aan en uiteindelijk lopen we de vijand omver". Toen de Italiaanse soldaten in de loop van 1915/1916 merkten dat ze door deze strategie alleen maar neergemaaid werden door de goed verschanste Oostenrijkse militairen weet Cadorna dit aan 'gebrek aan discipline'. Er is beweerd dat Cadorna [[decimatie|decimering]] herinvoerde, een straf uit het [[Romeinse Rijk]]. Volgens geschiedkundige [[John Keegan]] zijn er wel individuele 'achterblijvers doodgeschoten, maar is dit niet als straf voor hele legereenheden gebeurd. Met 750 geexecuteerde soldaten had het Italiaanse leger het hoogste aantal van alle legers in WO1. Ze kregen geen recht op de [[Laatste Sacramenten]] noch op een kerkelijke begrafenis. Rondom het Caporetto-offensief waren de strafmaatregelen binnen het Italiaanse leger op zijn ergst. "Het verkeerd neerzetten van een drinkbeker werd beschouwd als muiterij" aldus een soldaat. "Je werd meteen doodgeschoten door je eigen mannen". Toen de Centralen bij Caporetto doorbraken gaven de Italianen zich massaal over.
[[Groot-Brittannië]] eerde hem met de [[Orde van het Bad]] in 1915. Hij stierf in [[1928]] in [[Bordighera]].
 
Hoewel Cadorna door [[Benito Mussolini]] benoemd werd tot maarschalk was men het er al snel na zijn congé over eens dat hij 'de slechtste bevelhebber aller tijden' was. De promotie door Mussolini was een doekje voor het bloeden. Italië was en is van mening dat Cadorna het land meer kwaad dan goed gedaan heeft. Toch staat ook de huidige republiek Italië vierkant achter deze man. In 1996 spanden nazaten van onschuldig gedecimeerde militairen een proces aan tegen de Staat. Ze wilden eerherstel voor hun (over)grootvaders die dapper vochten en onterecht werden geëxecuteerd door eigen troepen. Er is een commissie gevormd onder voorzitterschap van president [[Giorgio Napolitano|Napolitano]] die deze kwestie tot op de bodem uit zal zoeken. Tot op heden (2010) heeft deze groep nog geen definitieve conclusies kunnen trekken.
== Referenties ==
* {{cite book | first=John | last=Keegan | authorlink=John Keegan | title=The First World War | publisher=Alfred A. Knopf | location=New York | year=1999 | isbn=0-375-40052-4}}
* {{cite book | first=S. L. A. | last=Marshall | authorlink=Samuel Lyman Atwood Marshall | title=The American Heritage History of World War I | publisher=[[American Heritage (magazine)|American Heritage]] | location=New York}}
 
[[Verenigd Koninkrijk|Groot-Brittannië]] eerde hem met de [[Orde van het Bad]] in 1915. Hij stierf in [[1928]] in [[Bordighera]].
== Externe links ==
 
== Militaire carrière ==
* [[Maarschalk|Maarschalk van Italië]] (''Maresciallo d'Italia''): 3 november 1924<ref name="Senato della Repubblica">{{it}}[https://web.archive.org/web/20191003011529/http://notes9.senato.it/Web/senregno.NSF/1574bd814f1ff77dc12571140059a42d/5ceff5fc389529184125646f005976c6?OpenDocument Senato della Repubblica: CADORNA Luigi. Gezien op 13 mei 2018.]</ref>
* [[Generaal]] (''Comandante di corpo d'armata''): 20 maart 1910<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Luitenant-generaal]] (''Tenente generale''): 19 januari 1905 (2 september 1919 datum van pensionering)<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Generaal-majoor]] (''Maggiore generale''): 10 augustus 1898<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Kolonel]] (''Colonnello''): 12 juni 1892<ref name="Senato della Repubblica" />
 
== Onderscheidingen ==
* [[Orde van Sint-Mauritius en Sint-Lazarus]]
** Grootkruis op 30 januari 1915<ref name="Senato della Repubblica" />
** Grootofficier op 7 juli 1910<ref name="Senato della Repubblica" />
** Commandeur op 30 maart 1907<ref name="Senato della Repubblica" />
** Officier op 13 maart 1898<ref name="Senato della Repubblica" />
** Ridder op 30 maart 1889<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Militaire Orde van Savoye|Ridder Grootkruis in Militaire Orde van Savoye]] op 28 december 1916<ref name="Senato della Repubblica" />
* [[Orde van de Italiaanse Kroon]]
** Ridder [[Grootkruis]] op 29 december 1910<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Grootofficier]] op 28 december 1902<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Commandeur (ridderorde)|Commandeur]] op 2 januari 1898<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Officier]] op 27 december 1894<ref name="Senato della Repubblica" />
** [[Ridder (ridderorde)|Ridder]] op 31 december 1885<ref name="Senato della Repubblica" />
* ''Medaglia commemorativa dell'Unità d'Italia''
* ''Medaglia mauriziana'' (50 dienstjaren)
* ''Medaglia commemorativa della guerra italo-austriaca 1915-1918''
* [[Orde van Sint-Marinus|Ridder Grootkruis in de Orde van Sint-Marinus]]
* [[Leopoldsorde (België)|Grootlint in de Leopoldsorde]]
* [[Orde van de Rode Adelaar|Ridder Grootkruis in de Orde van de Rode Adelaar]]
* [[Legioen van Eer|Ridder Grootkruis in de Legioen van Eer]]
* [[Orde van Danilo|Ridder Grootkruis in de Orde van Danilo]]
* [[Intergeallieerde Medaille]]
* [[Orde van Michaël de Dappere]], 1e Klasse
* [[Croix de guerre (Frankrijk)]]
* [[Oorlogskruis (België)]]
* [[Orde van de Ster van Karageorge|Ridder Grootkruis in de Orde van de Ster van Karageorge]]
* [[Orde van het Bad|Ridder Grootkruis in de Orde van het Bad]] ([[Civiele en militaire divisies van een ridderorde|Militaire divisie]]) op 27 november 1915<ref name="The London Gazette: Issue: 29405 Page: 12557">{{en}}[https://www.thegazette.co.uk/London/issue/29405/page/12557 The London Gazette: Issue: 29405 Page: 12557. Geraadpleegd op 13 mei 2018.] [https://web.archive.org/web/20200207164213/https://www.thegazette.co.uk/London/issue/29405/page/12557 Gearchiveerd] op 7 februari 2020.</ref>
 
== Externe link ==
* {{en}}[http://www.firstworldwar.com/bio/cadorna.htm Luigi Cadorna on First World War.com]
 
{{Appendix|1=alles|2=
[[Categorie:Italiaans militair in de Eerste Wereldoorlog|Cadorna]]
* {{Cite book | first=John | last=Keegan | authorlink=John Keegan | title=The First World War | url=https://archive.org/details/firstworldwar00keeg_0 | publisher=Alfred A. Knopf | location=New York | year=1999 | isbn=0-375-40052-4}}
* {{Cite book | first=S. L. A. | last=Marshall | authorlink=Samuel Lyman Atwood Marshall | title=The American Heritage History of World War I | publisher=[[American Heritage (magazine)|American Heritage]] | location=New York}}
----
{{References}}
}}
 
[[Categorie:Italiaans militair in de Eerste Wereldoorlog|Cadorna]]
[[cs:Luigi Cadorna]]
[[deCategorie:LuigiItaliaans maarschalk|Cadorna]]
[[en:Luigi Cadorna]]
[[es:Luigi Cadorna]]
[[fr:Luigi Cadorna]]
[[he:לואיג'י קאדורנה]]
[[hu:Luigi Cadorna]]
[[it:Luigi Cadorna]]
[[ja:ルイージ・カドルナ]]
[[ko:루이지 카도르나]]
[[la:Ludovicus Cadorna]]
[[lmo:Luigi Cadorna]]
[[no:Luigi Cadorna]]
[[pl:Luigi Cadorna]]
[[pt:Luigi Cadorna]]
[[ru:Кадорна, Луиджи]]
[[sl:Luigi Cadorna]]
[[sv:Luigi Cadorna]]
[[vi:Luigi Cadorna]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Luigi_Cadorna"