Waterhoen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
GrouchoBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.2) (Robot: toegevoegd: vi:Kịch (chim)
redactie
 
(76 tussenliggende versies door 46 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
{{Taxobox vogel
| status = LC
| statusbron = 20092016
| rl-id = 10600293762120190
| naam = Waterhoen
| afbeelding = Gallinula chloropus Common Moorhen 750pxKokoszka(Grzecho_Lukasik).jpg
| orde = [[Kraanvogelachtigen|Gruiformes]] (Kraanvogelachtigen)
| familie = [[Rallen|Rallidae]] (Rallen)
| geslacht = ''[[Gallinula]]''
| w-naam = ''Gallinula chloropus''
| auteur = [[CarolusCarl Linnaeus|Linnaeus]]
| datum = 1758
| haakjes = ja
| afbeeldingII = Gallinula chloropus distr maGallinulaChloropusIUCNver2019-2.png
| afbeeldingIItekst =
| afbeeldingIItekst = Het verspreidingsgebied van het waterhoen<br>groen: Hele jaar door; geel: alleen in de zomer
<div style="display:inline-block; text-align:initial; width:auto;">
Verspreidingsgebied van de waterhoen
{{legenda|#00FF00|broedgebied (lichtgroen)}}
{{legenda|#008000|permanent leefgebied (donkergroen)}}
{{legenda|#007FFF|niet-broedgebied (blauw)}}
{{legenda|#FF8080|mogelijk uitgestorven (roze)}}
</div>
}}
 
Het '''waterhoen''' (''Gallinula chloropus'') is een [[vogels|vogel]] uit de familie van de [[rallen]] (''Rallidae'').
 
==Kenmerken==
Waterhoentjes maken meestal hun nesten tussen het riet, maar soms ook tussen struiken of bomen. Ze bouwen als het ware een platform van dood plantenmateriaal. De nesten worden vrijwel altijd in de buurt van water gebouwd.
Waterhoentjes zijn donker van kleur met een rode snavel en een rood blesje op het voorhoofd. De punt van de snavel is geel van kleur. Op de flanken hebben ze witte strepen. In tegenstelling tot [[meerkoet]]en beschikken ze niet over zwemvliespoten. Met hun lange, groene tenen foerageren ze dan ook regelmatig op de oever. Mannetjes en vrouwtjes zien er ongeveer hetzelfde uit en verschillen alleen in lengte en gewicht. De lichaamslengte bedraagt 32 tot 35 cm<ref>{{aut|Charlotte Uhlenbroek}} (2008) - ''Animal Life'', Tirion Uitgevers BV, Baarn. {{ISBN|978-90-5210-774-5}}</ref> en het gewicht 175 tot 500 gram.
 
===Voedsel===
Waterhoentjes zijn donker van kleur met een rode snavel en een schild op het voorhoofd. De punt van de snavel is geel van kleur. In tegenstelling tot [[meerkoet]]en beschikken ze niet over zwemvliespoten. Ze foerageren dan ook regelmatig op de oever.
Het waterhoen voedt zich met waterplanten, grassen, insecten en kikkervisjes. Maar ook is het dier niet schuw van een visje. Met zijn puntige snavel prikt hij het visje aan stukken, eet er zelf van en deelt het aan zijn kuikens.<ref>Vogelbescherming Nederland: "[http://www.vogelbescherming.nl/vogels_kijken/vogelgids/zoekresultaat/detailpagina/q/vogel/237/tab/Algemeen Waterhoen]".</ref>
 
Het komt ook voor dat al wat oudere kuikens uit een eerste broed voedsel delen met kuikens uit een tweede broed.
In het grootste deel van [[Europa (continent)|Europa]] komen waterhoentjes het hele jaar door voor. Zo ook in [[Nederland]] en [[België]]. In Europees [[Rusland]] zijn de dieren alleen in de zomer aan te treffen. In het uiterste noorden komen de dieren helemaal niet voor.
 
== GalerijVoortplanting ==
Waterhoentjes maken meestal hun nesten tussen het riet, of andere dichte oevervegetatie, maar soms ook hogerop in struiken of bomen die over het water hangen. Ze bouwen als het ware een platform van dood plantenmateriaal. De nesten worden vrijwel altijd in de buurt van water gebouwd. Het legsel bestaat meestal uit vijf tot elf lichtgrijze tot geelbruine eieren met bruine vlekjes. Het vrouwtje broedt twee tot drie keer per jaar.
<gallery>
 
Bestand:Gallinula_chloropus.jpg
==Baltsen==
Bestand:Gallinula chloropus_1.jpg
Waterhoenders hebben een uitgebreid baltsritueel zoals pronken met staartveren, buigen en pikken.
Bestand:Gallinula chloropus_2.jpg
 
Bestand:Waterhoennest.JPG
==Verspreiding en ondersoorten==
Bestand:Teichhuhn.jpg
In het grootste deel van [[Europa (werelddeel)|Europa]] komen waterhoentjes het hele jaar door voor. Zo ook in Nederland en België. In Europees [[Rusland]] zijn de dieren alleen in de zomer aan te treffen. In het uiterste noorden komen de dieren helemaal niet voor. De vogel leeft in rietmoerassen en op oevers.
Bestand:Gallinula chloropus 2 (Marek Szczepanek).jpg
De soort telt vijf [[ondersoort]]en:<ref>{{en}}[https://www.worldbirdnames.org/new/ Gill, F, D Donsker & P Rasmussen (Eds). 2022. IOC World Bird List (v12.2).]</ref>
Bestand:Gallinula chloropus NBII.jpg
* ''G. c. chloropus'': Europa en noordelijk [[Afrika]] tot [[Japan]] en [[Zuidoost-Azië]].
* ''G. c. meridionalis'': Afrika bezuiden de [[Sahara]] en [[Sint-Helena (eiland)|Sint-Helena]].
* ''G. c. pyrrhorrhoa'': [[Madagaskar]], [[Réunion]], [[Mauritius (land)|Mauritius]] en de [[Comoren (eilandengroep)|Comoren]].
* ''G. c. orientalis'': de [[Seychellen]], [[Andamanen]], [[Malakka (schiereiland)|Malakka]], [[Indonesië]] en [[Filipijnen]].
* ''G. c. guami'': de noordelijke [[Marianen]] en [[Guam]].
 
== Status ==
De grootte van de populatie is in 2014 geschat op 2,9-6,2 miljoen individuen. Op de [[Rode lijst van de IUCN]] heeft deze soort de status ''niet bedreigd''.<ref name="IUCN" />
 
== Afbeeldingen ==
<gallery mode="packed" heights="150" style="font-size:85%">
Gallinula_chloropus.jpg
Gallinula chloropus_1.jpg
Gallinula chloropus_2.jpg
Waterhoennest.JPG
Teichhuhn.jpg
Gallinula chloropus 2 (Marek Szczepanek).jpg
Gallinula_galeata_NBII.jpg
Rörhöna (Gallinula chloropus) - Ystad-2021.jpg
</gallery>
 
Regel 44 ⟶ 72:
 
==Externe link==
* [https://web.archive.org/web/20070929142058/http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=vogels&record=Gallinula+chloropus SoortenBank.nl] beschrijving, afbeeldingen en geluid
 
{{commons|Gallinula chloropus}}
 
{{Link FA|de}}
 
{{Appendix}}
 
[[Categorie:RalRallen]]
[[Categorie:Weidevogel]]
[[Categorie:Dier uit het Palearctisch gebied]]
[[Categorie:IUCN-status niet bedreigd]]
{{Link GA|ru}}
 
[[az:Gallinula chloropus]]
[[bg:Зеленоножка]]
[[br:Douryar voutin]]
[[ca:Polla d'aigua]]
[[cs:Slípka zelenonohá]]
[[cy:Iâr Ddŵr]]
[[da:Grønbenet rørhøne]]
[[de:Teichralle]]
[[dv:އޮޅުވަލު ކަނބިލި]]
[[en:Common Moorhen]]
[[eo:Verdkrura galinolo]]
[[es:Gallinula chloropus]]
[[et:Tait]]
[[eu:Uroilo arrunt]]
[[fi:Liejukana]]
[[fo:Sevhøna]]
[[fr:Gallinule poule-d'eau]]
[[frr:Weederhan]]
[[fy:Reidhintsje]]
[[gn:Ypaka'a]]
[[he:סופית (עוף)]]
[[hu:Vízityúk]]
[[io:Galinelo]]
[[it:Gallinula chloropus]]
[[ja:バン (鳥類)]]
[[kbd:Къамылджэд]]
[[ku:Mirîşka avî]]
[[lt:Nendrinė vištelė]]
[[mr:काळी पाणकोंबडी]]
[[ms:Burung Tiong Air]]
[[nds-nl:Waoterkiep]]
[[nn:Sivhøne]]
[[no:Sivhøne]]
[[nv:Tóidoozohii bidaaʼ łichííʼígíí]]
[[pcd:Poulhe d'ioe]]
[[pl:Kokoszka zwyczajna]]
[[pms:Gallinula chloropus]]
[[pnb:عام میدانی مرغی]]
[[pt:Galinha-d'água]]
[[qu:Tiki]]
[[ru:Камышница]]
[[rue:Камышниця зеленонога]]
[[se:Láttovuonccis]]
[[sk:Sliepočka vodná]]
[[sl:Zelenonoga tukalica]]
[[stq:Woaterhanne]]
[[sv:Rörhöna]]
[[tr:Saztavuğu]]
[[uk:Курочка водяна]]
[[vi:Kịch (chim)]]
[[vls:Spierhoan]]
[[zh:黑水鸡]]