Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker
(24 tussenliggende versies door 17 gebruikers niet weergegeven)
Regel 18:
| burgemeester = [[Wim Dries]] ([[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]])
| bestuur = [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]], Pro Genk ([[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]-[[Groen (partij)|Groen]])
| partijen = [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]<br />[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]<br />Pro Genk<br />[[Vlaams Belang]]<br />[[Partij van de Arbeid van België|PVDA+]]<br />[[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Open Vld]]
| zetels = '''39'''<br />18<br />712<br />75<br />3<br />32<br />1
| netnummer = 089
| nis = 71016
| web = [httphttps://www.genk.be/ www.genk.be]
| image=Genk KoolmijnWinterslag Schacht-Ontvangstgeb.jpg
| image=Slagmolengenk2 1-03-2007 16-59-43 1-03-2007 16-59-43.jpg
| caption=[[Steenkoolmijn van Winterslag|Steenkoolmijn Winterslag: C-Mine]]
| caption=[[Slagmolen (Genk)|Slagmolen]] op de [[Stiemerbeek]]
| imageimage1=Slagmolengenk2 1-03-2007 16-59-43 1-03-2007 16-59-43.jpg
| captioncaption1=[[Slagmolen (Genk)|Slagmolen]] op de [[Stiemerbeek]]
}}
 
'''Genk''' is een [[Belgische gemeente|gemeente]] en [[centrumstad]] in de [[België (hoofdbetekenis)|Belgische]] provincie [[Limburg (Belgische provincie)|Limburg]]. Het is de hoofdplaats van het [[kieskanton]] en het [[gerechtelijk kanton]] [[Kanton Genk|Genk]]. De stad telt meer dan 6667.000 inwoners en is een van de belangrijkste industriële steden van [[Vlaanderen]]. In het verleden waren er drie [[Kolenmijn|steenkoolmijn]]en en later werd haar ligging aan autosnelweg [[A2 (België)|E314]] en het [[Albertkanaal]] economisch belangrijk. Genk verwierf in 1999 de stadstitel.<ref>Wet van 23 juni 1999, ''Belgisch Staatsblad'' 14 september 1999</ref> Ze grenst aan [[Hasselt (België)|Hasselt]], [[Zutendaal]], [[Oudsbergen]], [[Houthalen-Helchteren]], [[Zonhoven]], [[Diepenbeek]], [[Bilzen]] en [[As (België)|As]].
 
== Toponymie ==
Regel 33 ⟶ 35:
 
== Geschiedenis ==
Genk is ontstaan door Milo
 
Reeds in het neolithicum was de omgeving van Genk bewoond: in 1812 werden stenen bijlen en pijlpunten uit deze tijd opgegraven. Ongeveer 500 v.Chr. bestond er een [[Kelten|Keltische]] nederzetting. De Romeinen hebben hier vermoedelijk niet veel vertoefd: er zijn geen Romeinse bodemvondsten aangetroffen. Bij de bron van de [[Stiemerbeek]] werden vroeg-Frankische resten aangetroffen, zoals brandgraven met urnen. Het dorp werd gekerstend in de Frankische tijd. Dit geschiedde vermoedelijk vanuit de [[Abdij van Munsterbilzen]]. Uit deze tijd (omstreeks 800) werd een houten zaalkerkje teruggevonden, vlak bij de plaats waar de huidige [[Sint-Martinuskerk (Genk)|Sint-Martinuskerk]] staat. Genk bleef bijna 800 jaren lang een landelijk gehucht (in het Latijn: "vicus") met 200 à 500 inwoners. De kern Genk bleef het centrum van een aantal andere gehuchten die om Genk heen lagen maar geen eigen centrum van betekenis hadden: [[Winterslag]], [[Bret-Gelieren|Gelieren]], [[Waterschei]], het gehucht [[Langerlo]], [[Camerlo]], en [[Sledderlo]].
 
Regel 55:
Op [[2 augustus]] [[1901]] ontdekte de [[Luik (stad)|Luik]]se professor [[André Dumont (mijnbouwkundige)|André Dumont]] in het buurdorp [[As (België)|As]] een [[steenkool]]laag. In [[1902]] vond men ook in Genk steenkool. Men begon met de aanleg van drie steenkoolmijnen op Genks grondgebied. Op [[3 juni]] [[1914]] om half twee 's middags werd de eerste steenkool bovengehaald. Niet lang daarna opende de [[steenkoolmijn van Winterslag|mijn]] van [[Winterslag]] en even later de mijnen van [[steenkoolmijn van Waterschei|Waterschei]] en [[steenkoolmijn van Zwartberg|Zwartberg]].
 
Terwijl Genk in 1920 nog maar 6276 inwoners had, telde de gemeente in 1930 al 24.574 inwoners. De nieuwe inwoners waren voornamelijk ingeweken [[kompel|mijnarbeiders]]. Genk kende door het mijnverleden drie [[immigratie]]golven: in de jaren 20-30 uit [[Polen]] en [[Oekraïne]], daarna uit [[Italië]], [[Griekenland]], [[Spanje]] en [[Portugal]] en vanaf 1964 uit [[Turkije]] en [[Marokko]]. Hierdoor is ongeveer 54% van de burgers van allochtone afkomst.<ref>[https://web.archive.org/web/20170903171426/httphttps://www.genk.be/content.jsp?objectid=46764 Demografie van Genk in 2017]</ref> De Italiaanse gemeenschap is de grootste en omvat ongeveer 10.000 personen. In Genk zijn zo'n 100 nationaliteiten te vinden.
 
Het multiculturele karakter komt ook tot uiting in diverse culturele en religieuze instellingen: Genk telt vier Turkse [[moskee]]ën, drie Marokkaanse moskeeën, een Italiaanse katholieke kerk (de [[Sacra Familia]]), tevens de enige en laatste Italiaanse kerk in Limburg, een Italiaanse protestantse kerk, een Oekraïens-Orthodoxe kerk, een Oekraïens-Katholieke kerk en een Grieks-Orthodoxe kerk ([[migrantenkerken]]).
Regel 84:
id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9)
 
ImageSize = width:750800 height:373450
PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30
DateFormat = x.y
Regel 108:
bar:1961 text:1961
bar:1970 text:1970
bar:19801981 text:19801981
bar:1990 text:1990
bar:2000 text:2000
bar:2010 text:2010
bar:2020 text:2020
bar:20222024 text:20222024
 
PlotData=
Regel 131:
bar:1961 from:0 till: 47416
bar:1970 from:0 till: 57913
bar:19801981 from:0 till: 6151261502
bar:1990 from:0 till: 61343
bar:2000 from:0 till: 62842
bar:2010 from:0 till: 64757
bar:2020 from:0 till: 66447
bar:20222024 from:0 till: 6700967877
 
PlotData=
Regel 152:
bar:1961 at: 47416 fontsize:S text: 47.516 shift:(-10,5)
bar:1970 at: 57913 fontsize:S text: 57.913 shift:(-10,5)
bar:19801981 at: 6151261502 fontsize:S text: 61.512502 shift:(-10,5)
bar:1990 at: 61343 fontsize:S text: 61.343 shift:(-10,5)
bar:2000 at: 62842 fontsize:S text: 62.842 shift:(-10,5)
bar:2010 at: 64757 fontsize:S text: 64.757 shift:(-10,5)
bar:2020 at: 66447 fontsize:S text: 66.447 shift:(-10,5)
bar:20222024 at: 6700967877 fontsize:S text: 67.009877 shift:(-10,5)
 
</timeline>
{{Clearleft}}
*<small>Bron:NIS - Opm:18061831 t/m 19701981=volkstellingen op 31 december; vanaf 19801990= inwonertal per 1 januari</small>
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:right;"
|-
! colspan="3" | Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari<br>1992 tot heden
|-
! jaar !!width="200px"| Aantal<ref>https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Ffanyv88.com%3A443%2Fhttps%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK</ref>!!width="150px"| Evolutie: 1992=index 100
|-
|1992||align="right"|{{formatnum:61589}} || 100,0
|-
|1993||align="right"|{{formatnum:61765}} || 100,3
|-
|1994||align="right"|{{formatnum:61825}} || 100,4
|-
|1995||align="right"|{{formatnum:61996}} || 100,7
|-
|1996||align="right"|{{formatnum:62142}} || 100,9
|-
|1997||align="right"|{{formatnum:62336}} || 101,2
|-
|1998||align="right"|{{formatnum:62524}} || 101,5
|-
|1999||align="right"|{{formatnum:62654}} || 101,7
|-
|2000||align="right"|{{formatnum:62942}} || 102,0
|-
|2001||align="right"|{{formatnum:62860}} || 102,1
|-
|2002||align="right"|{{formatnum:62949}} || 102,2
|-
|2003||align="right"|{{formatnum:63197}} || 102,6
|-
|2004||align="right"|{{formatnum:63550}} || 103,2
|-
|2005||align="right"|{{formatnum:63607}} || 103,3
|-
|2006||align="right"|{{formatnum:63787}} || 103,6
|-
|2007||align="right"|{{formatnum:64095}} || 104,1
|-
|2008||align="right"|{{formatnum:64297}} || 104,4
|-
|2009||align="right"|{{formatnum:64527}} || 104,8
|-
|2010||align="right"|{{formatnum:64757}} || 105,1
|-
|2011||align="right"|{{formatnum:64987}} || 105,5
|-
|2012||align="right"|{{formatnum:65264}} || 106,0
|-
|2013||align="right"|{{formatnum:65224}} || 105,9
|-
|2014||align="right"|{{formatnum:65399}} || 106,2
|-
|2015||align="right"|{{formatnum:65463}} || 106,3
|-
|2016||align="right"|{{formatnum:65691}} || 106,7
|-
|2017||align="right"|{{formatnum:65986}} || 107,1
|-
|2018||align="right"|{{formatnum:66110}} || 107,3
|-
|2019||align="right"|{{formatnum:66227}} || 107,5
|-
|2020||align="right"|{{formatnum:66447}} || 107,9
|-
|2021||align="right"|{{formatnum:66673}} || 108,3
|-
|2022||align="right"|{{formatnum:67009}} || 108,8
|-
|2023||align="right"|{{formatnum:67573}} || 109,7
|-
|2024||align="right"|{{formatnum:67877}} || 110,2
|}
 
==Politiek==
Regel 233 ⟶ 306:
 
==== Legislatuur 2007 - 2012 ====
In de aanloop naar de verkiezingen sloten [[Socialistische Partij Anders|sp.a]], [[Groen (partij)|Groen!]] en enkele [[Onafhankelijken|onafhankelijke]] kandidaten een [[Kartel (politiek)|kartel]] onder de naam PRO-Genk. De [[Gewone meerderheid|meerderheid]] van het [[Valentijnskartel]] [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]-[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]] werd echter (nipt) niet gebroken. Het kartel had 180 stemmen op overschot voor een meerderheid.<ref>[httphttps://www.knack.be/nieuws/belgie/sneuvelt-het-machtsbastion-van-cd-v-in-genk/article-normal-54854.html Sneuvelt het machtsbastion van CD&V in Genk?]; [[Knack (tijdschrift)|Knack]]; 25 april 2012</ref>
 
==== Legislatuur 2013 - 2018 ====
Regel 240 ⟶ 313:
==== Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 ====
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:100%;"
! style="text-align:left;" colspan="2"| Partij of kartel!! colspan="2"| 10-10-1976<ref name="fgov">[http://www.ibzdgip.fgov.be/result/nl/main.html 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken]. [https://web.archive.org/web/20220110143258/http://www.ibzdgip.fgov.be/result/nl/main.html Gearchiveerd] op 10 januari 2022.</ref>!! colspan="2"| 10-10-1982<ref name="fgov" />!! colspan="2"| 9-10-1988<ref name="fgov" />!! colspan="2"| 9-10-1994<ref name="fgov" />!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2000|8-10-2000]]<ref name="fgov" />!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2006|8-10-2006]]<ref>[https://2018www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006/lijsten.html?type=GE&nis=71016#tabevent_tab_uitslagen_GE Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006]</ref>!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2012|14-10-2012]]<ref>[httphttps://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012/index.html#/gemeente/71016/uitslagen Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012]</ref>!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2018|14-10-2018]]!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2024|13-10-2024]]
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"| Stemmen / Zetels !!%!!37!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39
|-
|style="width: 3px" bgcolor=orange |
| style="text-align:left;"| <small>[[Christelijke Volkspartij (België)|CVP]]<sup style="color:red">1</sup> / [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]+[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]<sup style="color:red">A</sup> / [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]<sup style="color:red">32</sup></small>||style="background-color:orange" |55,42<sup style="color:red">1</sup>||style="background-color:orange" |'''23'''||style="background-color:orange" |45,47<sup style="color:red">1</sup>||style="background-color:orange" |'''20'''||style="background-color:orange" |48,53<sup style="color:red">1</sup>||style="background-color:orange" |'''22'''||style="background-color:orange" |46,92<sup style="color:red">1</sup>||style="background-color:orange" |'''22'''||style="background-color:orange" |46,01<sup style="color:red">1</sup>||style="background-color:orange" |'''21'''|| rowspan="2" style="background-color:orange" |45,64<sup style="color:red">A</sup>|| rowspan="2" style="background-color:orange" |'''20'''||style="background-color:orange" |41,01<sup style="color:red">2</sup>||style="background-color:orange" |'''18'''||style="background-color:orange" |38,6<sup style="color:red">2</sup>||style="background-color:orange" |'''18'''|| <sup style="color:red">2</sup>||
|-
| style="width: 3px" bgcolor="yellow" |
| style="text-align:left;" |<small>[[Volksunie|VU]]<sup style="color:red">1</sup> / NIEUW<sup style="color:red">2</sup> / [[VU&ID]]<sup style="color:red">3</sup></small> <small>/ [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]+[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]<sup style="color:red">A</sup> / [[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA<sup style="color:red">4</sup>]]</small> ||21,53<sup style="color:red">1</sup>||8||19,68<sup style="color:red">1</sup>||8||8,44<sup style="color:red">1</sup>||3||7,52<sup style="color:red">2</sup>||2||4,28<sup style="color:red">3</sup>||1||18,21<sup style="color:red">4</sup>||7||27,6<sup style="color:red">4</sup>||12|| <sup style="color:red">4</sup>||
|-
| style="width: 3px" bgcolor="red" |
| style="text-align:left;" |<small>[[Socialistische Partij (België)|SP]]<sup style="color:red">1</sup> / PRO-Genk<sup style="color:red">B</sup>/ [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]-[[Groen (politieke partij)|Groen]]<sup style="color:red">C</sup></small>||15,56<sup style="color:red">1</sup>||5||20,8<sup style="color:red">1</sup>||9||20,88<sup style="color:red">1</sup>||9||14,96<sup style="color:red">1</sup>||6||16,04<sup style="color:red">1</sup>||6|| rowspan="2" |23,64<sup style="color:red">B</sup>|| rowspan="2" |10|| rowspan="2" |16,77<sup style="color:red">B</sup>|| rowspan="2" |'''7'''||12,0<sup style="color:red">B</sup>||'''5'''|| rowspan="2" | <sup style="color:red">C</sup>|| rowspan="2" |
|-
| style="width: 3px" bgcolor="green" |
| style="text-align:left;" |<small>[[Agalev]]<sup style="color:red">1</sup>/ PRO-Genk<sup style="color:red">B</sup>/ [[Groen (partij)|Groen]]<sup style="color:red">2</sup>/ [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]-[[Groen (politieke partij)|Groen]]<sup style="color:red">C</sup></small>||-|| ||3,16<sup style="color:red">1</sup>||0||3,17<sup style="color:red">1</sup>||0||7,46<sup style="color:red">1</sup>||2||5,63<sup style="color:red">1</sup>||1||3,5<sup style="color:red">2</sup>||0
|-
|style="width: 3px" bgcolor=blue |
| style="text-align:left;"| <small>[[Partij voor Vrijheid en Vooruitgang|PVV]]<sup style="color:red">1</sup> / [[Vlaamse Liberalen en Democraten|VLD]]<sup style="color:red">2</sup> / [[Vlaamse Liberalen en Democraten|VLD]]-[[Vivant|VIVANT]]<sup style="color:red">3</sup> / [[Open Vlaamse Liberalen en Democraten|Open Vld]] Iedereen<sup style="color:red">4</sup> / Open Genk<sup style="color:red">5</sup></small> ||4,97<sup style="color:red">1</sup>||1||4,95<sup style="color:red">1</sup>||1||13,57<sup style="color:red">1</sup>||5||10,36<sup style="color:red">2</sup>||4||14,36<sup style="color:red">2</sup>||6||8,53<sup style="color:red">3</sup>||2||4,40<sup style="color:red">4</sup>||1||3,2<sup style="color:red">5</sup>||0|| ||
|-
|style="width: 3px" bgcolor=crimson |
| style="text-align:left;"| <small>[[Partij van de Arbeid van België|PVDA]]<sup style="color:red">1</sup> / [[Partij van de Arbeid van België|PVDA+]]<sup style="color:red">2</sup>]]</small>||1,83<sup style="color:red">1</sup>||0||5,08<sup style="color:red">1</sup>||1||3,02<sup style="color:red">1</sup>||0||2,8<sup style="color:red">1</sup>||0||3,62<sup style="color:red">1</sup>||0||5,55<sup style="color:red">2</sup>||1||8,84<sup style="color:red">2</sup>||3||4,9<sup style="color:red">1</sup>||1|| <sup style="color:red">1</sup>||
|-
|style="width: 3px" bgcolor=#8B4513 |
| style="text-align:left;"| <small>[[Vlaams Blok]]<sup style="color:red">1</sup> / [[Vlaams Belang]]<sup style="color:red">2</sup></small>||-||||0,87<sup style="color:red">1</sup>||0||2,24<sup style="color:red">1</sup>||0||9,09<sup style="color:red">1</sup>||3||10,06<sup style="color:red">1</sup>||4||16,64<sup style="color:red">2</sup>||6||9,31<sup style="color:red">2</sup>||3||9,3<sup style="color:red">42</sup>||3|| <sup style="color:red">2</sup>||
|-
| colspan="2" style="text-align:left;" | Anderen<sup>(*)</sup>||''0,69''|| ''0''||''-''|| ||''0,15''|| ''0''||''0,89''|| ''0''||''-''|| ||''-''|| ||''1,46''|| ''0''||''1,0''||''0''|| -||
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"|{{nowrap|Totaal stemmen}} !!colspan="2"|26383!!colspan="2"| 29161!!colspan="2"|31173!!colspan="2"|32186!!colspan="2"|36982!!colspan="2"|39896!!colspan="2"|41011!!colspan="2"|43735 !!colspan="2"|
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"|Opkomst % !!colspan="2"| !!colspan="2"| !!colspan="2"|96,41!!colspan="2"|94,56!!colspan="2"|94,24!!colspan="2"|95,01 !!colspan="2"| 92,43!!colspan="2"|92,6 !!colspan="2"|
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"|Blanco en ongeldig %!!colspan="2"|3,59!!colspan="2"| 5!!colspan="2"|5,08!!colspan="2"|4,15!!colspan="2"|2,84!!colspan="2"|3,7 !!colspan="2"|3,0!!colspan="2"|2,8 !!colspan="2"|
|}
<small>De zetels van de gevormde meerderheid staan '''vetjes''' afgedrukt. De grootste partij is in kleur.</small><br /><small>De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.</small><br /><small> (*) '''1976''': [[Kommunistische Partij van België|KPB]] / '''1988''': [[Stroming voor een Antikapitalistisch Project|SAP]]-KP / '''1994''': [[Waardig Ouder Worden (België)|W.O.W.]] / '''2012''': Genk Anders / '''2018''': Genk Anders </small>
 
== Bezienswaardigheden ==
Regel 375 ⟶ 448:
 
== Sport ==
In de [[Eerste klasse (voetbal België)|Eerste Klasse]] van het Belgisch voetbal speelt [[KRC Genk]]. De club speelt zijn thuiswedstrijden in de [[LuminusCegeka Arena]] (2422.500764 plaatsen).
 
In de jaren 30 van de 20ste eeuw had ook [[Genk VV]] vijf seizoenen in de nationale reeksen gespeeld. Die club verdween in 1954 en werd een paar jaar later heropgericht als [[Genker VV]]. Ettelijke andere Genkse club spelen of speelden in de provinciale reeksen, zoals [[K. Zwartberg FC]], [[K. Bokrijk Sport]], [[Cobox 76]], [[CSI Genk]], [[FC Winterslag '88]], [[Bregel Sport]], [[Eendracht Termien]], [[FC Turkse Rangers Waterschei]], [[Euro-Afro Genk]], [[SOS Boxbergheide Genk]], [[Sporting Genk Zuid]] (voorheen [[AC Kolderbos]]) en [[Inter Sport Winterslag]].
Regel 392 ⟶ 465:
 
== Externe links ==
* [httphttps://www.genk.be/ Officiële website van de stad Genk]
* [http://www.dialectingenk.be/files/geschiedenis_van_genk.pdf GENK - Gisteren en vandaag. Geschiedenis in een notendop]
* [http://www.taskforceliberty.be/genk-2-oktober-1944-het-noodlot-slaat-toe/ Genk en het bombardement op 2 oktober 1944]
* [https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/geheel/20894 Onroerend erfgoed]