Genk: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
de waarheid Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker |
|||
(47 tussenliggende versies door 34 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 2:
| soort = Stad
| naam = Genk
| foto0=[[Bestand:Sint-Martinuskerk (21611) (Genk) 19-05-2019
| ondertitel0=De [[Sint-Martinuskerk (Genk)|Sint-Martinuskerk]]
| kaart =[[Bestand:Genk_Limburg_Belgium_Map.svg|250px]]
Regel 18:
| burgemeester = [[Wim Dries]] ([[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]])
| bestuur = [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]], Pro Genk ([[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]-[[Groen (partij)|Groen]])
| partijen = [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]<br />[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]<br />Pro Genk<br />[[Vlaams Belang]]<br />[[Partij van de Arbeid van België|PVDA
| zetels = '''39'''<br />18<br />
| netnummer = 089
| nis = 71016
| web = [
| image=Genk KoolmijnWinterslag Schacht-Ontvangstgeb.jpg
| image=Slagmolengenk2 1-03-2007 16-59-43 1-03-2007 16-59-43.jpg▼
| caption=[[Steenkoolmijn van Winterslag|Steenkoolmijn Winterslag: C-Mine]]
| caption=[[Slagmolen (Genk)|Slagmolen]] op de [[Stiemerbeek]]▼
}}
'''Genk''' is de provinciehoofdstad van het Belgische Limurg en is de hoofdplaats van het [[kieskanton]] en het [[gerechtelijk kanton]] [[Genk (kanton)|Genk]]. De stad telt meer dan 66.000 inwoners en is een van de belangrijkste industriële steden van [[Vlaanderen]]. Dit in het verleden door de aanwezigheid van drie [[Kolenmijn|steenkoolmijn]]en en later door haar ligging aan de autosnelweg [[A2 (België)|E314]] en het [[Albertkanaal]]. Genk verwierf in [[2000]] de titel van stad. Ze grenst aan [[Hasselt (België)|Hasselt]], [[Zutendaal]], [[Oudsbergen]], [[Houthalen-Helchteren]], [[Zonhoven]], [[Diepenbeek]], [[Bilzen]] en [[As (België)|As]].▼
▲'''Genk''' is een [[Belgische gemeente|gemeente]] en [[centrumstad]] in de
==Toponymie==▼
De naam Genk wordt voor het eerst vermeld in een schenkingsakte van [[13 december]] [[1108]], als "Geneche". De oorsprong van deze naam is onduidelijk. Men vermoedt dat het een samentrekking is van de Germaanse persoonsnaam "Ghan" en het Latijnse achtervoegsel "-acum" "(woonplaats), ofwel het Germaanse "-eck" (eik).▼
▲== Toponymie ==
▲De naam Genk wordt voor het eerst vermeld in een schenkingsakte van
== Geschiedenis ==
Regel 45 ⟶ 48:
=== Landschapsschilderskolonie ===
De rust en het onaangeroerde landschap zorgden dat rijke burgers uit Brussel en Antwerpen, maar ook kunstenaars, vooral landschapschilders waaronder [[Willem Roelofs]], [[Edmond Tschaggeny]], [[François Roffiaen]], [[Isidore Verheyden]], [[Joseph Coosemans]] (zie zijn ''[[Moeras
=== Nieuwe tijd ===
Regel 52 ⟶ 55:
Op [[2 augustus]] [[1901]] ontdekte de [[Luik (stad)|Luik]]se professor [[André Dumont (mijnbouwkundige)|André Dumont]] in het buurdorp [[As (België)|As]] een [[steenkool]]laag. In [[1902]] vond men ook in Genk steenkool. Men begon met de aanleg van drie steenkoolmijnen op Genks grondgebied. Op [[3 juni]] [[1914]] om half twee 's middags werd de eerste steenkool bovengehaald. Niet lang daarna opende de [[steenkoolmijn van Winterslag|mijn]] van [[Winterslag]] en even later de mijnen van [[steenkoolmijn van Waterschei|Waterschei]] en [[steenkoolmijn van Zwartberg|Zwartberg]].
Terwijl Genk in 1920 nog maar 6276 inwoners had, telde de gemeente in 1930 al 24.574 inwoners. De nieuwe inwoners waren voornamelijk ingeweken [[kompel|mijnarbeiders]]. Genk kende door het mijnverleden drie [[immigratie]]golven: in de jaren 20-30 uit [[Polen]] en [[Oekraïne]], daarna uit [[Italië]], [[Griekenland]], [[Spanje]] en [[Portugal]] en vanaf 1964 uit [[Turkije]] en [[Marokko]]. Hierdoor is ongeveer 54% van de burgers van allochtone afkomst.<ref>[https://web.archive.org/web/20170903171426/
Het multiculturele karakter komt ook tot uiting in diverse culturele en religieuze instellingen: Genk telt vier Turkse [[moskee]]ën, drie Marokkaanse moskeeën, een Italiaanse katholieke kerk (de [[Sacra Familia]]), tevens de enige en laatste Italiaanse kerk in Limburg, een Italiaanse protestantse kerk, een Oekraïens-Orthodoxe kerk, een Oekraïens-Katholieke kerk en een Grieks-Orthodoxe kerk ([[migrantenkerken]]).
Regel 81 ⟶ 84:
id:d value:rgb(0.7,0.8,0.9)
ImageSize = width:
PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:30
DateFormat = x.y
Regel 92 ⟶ 95:
BarData=
bar:
bar:1846 text:1846
bar:1856 text:1856
bar:1866 text:1866
bar:1880 text:1880
bar:1890 text:1890
Regel 108:
bar:1961 text:1961
bar:1970 text:1970
bar:
bar:1990 text:1990
bar:2000 text:2000
bar:2010 text:2010
bar:2020 text:2020
bar:
PlotData=
color:d width:20 align:left
bar:
bar:1846 from:0 till: 1776
bar:1856 from:0 till: 1813
bar:1866 from:0 till: 1828
bar:1880 from:0 till: 2171
bar:1890 from:0 till: 2357
Regel 134 ⟶ 131:
bar:1961 from:0 till: 47416
bar:1970 from:0 till: 57913
bar:
bar:1990 from:0 till: 61343
bar:2000 from:0 till: 62842
bar:2010 from:0 till: 64757
bar:2020 from:0 till: 66447
bar:
PlotData=
▲ bar:1816 at: 1242 fontsize:S text: 1.242 shift:(-10,5)
bar:1846 at: 1776 fontsize:S text: 1.776 shift:(-10,5)
bar:1856 at: 1813 fontsize:S text: 1.813 shift:(-10,5)
bar:1866 at: 1828 fontsize:S text: 1.828 shift:(-10,5)
bar:1880 at: 2171 fontsize:S text: 2.171 shift:(-10,5)
bar:1890 at: 2357 fontsize:S text: 2.357 shift:(-10,5)
Regel 159 ⟶ 152:
bar:1961 at: 47416 fontsize:S text: 47.516 shift:(-10,5)
bar:1970 at: 57913 fontsize:S text: 57.913 shift:(-10,5)
bar:
bar:1990 at: 61343 fontsize:S text: 61.343 shift:(-10,5)
bar:2000 at: 62842 fontsize:S text: 62.842 shift:(-10,5)
bar:2010 at: 64757 fontsize:S text: 64.757 shift:(-10,5)
bar:2020 at: 66447 fontsize:S text: 66.447 shift:(-10,5)
bar:
</timeline>
{{Clearleft}}
*<small>Bron:NIS - Opm:
{| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" style="text-align:right;"
|-
! colspan="3" | Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari<br>1992 tot heden
|-
! jaar !!width="200px"| Aantal<ref>https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Ffanyv88.com%3A443%2Fhttps%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK</ref>!!width="150px"| Evolutie: 1992=index 100
|-
|1992||align="right"|{{formatnum:61589}} || 100,0
|-
|1993||align="right"|{{formatnum:61765}} || 100,3
|-
|1994||align="right"|{{formatnum:61825}} || 100,4
|-
|1995||align="right"|{{formatnum:61996}} || 100,7
|-
|1996||align="right"|{{formatnum:62142}} || 100,9
|-
|1997||align="right"|{{formatnum:62336}} || 101,2
|-
|1998||align="right"|{{formatnum:62524}} || 101,5
|-
|1999||align="right"|{{formatnum:62654}} || 101,7
|-
|2000||align="right"|{{formatnum:62942}} || 102,0
|-
|2001||align="right"|{{formatnum:62860}} || 102,1
|-
|2002||align="right"|{{formatnum:62949}} || 102,2
|-
|2003||align="right"|{{formatnum:63197}} || 102,6
|-
|2004||align="right"|{{formatnum:63550}} || 103,2
|-
|2005||align="right"|{{formatnum:63607}} || 103,3
|-
|2006||align="right"|{{formatnum:63787}} || 103,6
|-
|2007||align="right"|{{formatnum:64095}} || 104,1
|-
|2008||align="right"|{{formatnum:64297}} || 104,4
|-
|2009||align="right"|{{formatnum:64527}} || 104,8
|-
|2010||align="right"|{{formatnum:64757}} || 105,1
|-
|2011||align="right"|{{formatnum:64987}} || 105,5
|-
|2012||align="right"|{{formatnum:65264}} || 106,0
|-
|2013||align="right"|{{formatnum:65224}} || 105,9
|-
|2014||align="right"|{{formatnum:65399}} || 106,2
|-
|2015||align="right"|{{formatnum:65463}} || 106,3
|-
|2016||align="right"|{{formatnum:65691}} || 106,7
|-
|2017||align="right"|{{formatnum:65986}} || 107,1
|-
|2018||align="right"|{{formatnum:66110}} || 107,3
|-
|2019||align="right"|{{formatnum:66227}} || 107,5
|-
|2020||align="right"|{{formatnum:66447}} || 107,9
|-
|2021||align="right"|{{formatnum:66673}} || 108,3
|-
|2022||align="right"|{{formatnum:67009}} || 108,8
|-
|2023||align="right"|{{formatnum:67573}} || 109,7
|-
|2024||align="right"|{{formatnum:67877}} || 110,2
|}
==Politiek==
Regel 196 ⟶ 262:
==== (Voormalige) Burgemeesters ====
{| class="wikitable"
! ! style="text-align:left;" colspan="2"| Tijdspanne !! President Municipale Raad
|-
| || 1796 - 1799 || [[Tilmanus Remans]]
Regel 202 ⟶ 268:
| || 1799 - 1801 || [[Hubert Reyskens]]
|-
! ! style="text-align:left;" colspan="2"| Tijdspanne !! Maire
|-
| || 1801 - 1805 || [[Hubert Reyskens]]
Regel 210 ⟶ 276:
| || 1808 - 1813 || [[Guillaume Lantmeeters]]
|-
! ! style="text-align:left;" colspan="2"| Tijdspanne !! Burgemeester
|-
| || 1813 - 1831 || [[Guillaume Lantmeeters]]
Regel 240 ⟶ 306:
==== Legislatuur 2007 - 2012 ====
In de aanloop naar de verkiezingen sloten [[Socialistische Partij Anders|sp.a]], [[Groen (partij)|Groen!]] en enkele [[Onafhankelijken|onafhankelijke]] kandidaten een [[Kartel (politiek)|kartel]] onder de naam PRO-Genk. De [[Gewone meerderheid|meerderheid]] van het [[Valentijnskartel]] [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]-[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]] werd echter (nipt) niet gebroken. Het kartel had 180 stemmen op overschot voor een meerderheid.<ref>[
==== Legislatuur 2013 - 2018 ====
Regel 247 ⟶ 313:
==== Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976 ====
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:100%;"
! style="text-align:left;" colspan="2"| Partij of kartel!! colspan="2"| 10-10-1976<ref name="fgov">[http://www.ibzdgip.fgov.be/result/nl/main.html 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken]. [https://web.archive.org/web/20220110143258/http://www.ibzdgip.fgov.be/result/nl/main.html Gearchiveerd] op 10 januari 2022.</ref>!! colspan="2"| 10-10-1982<ref name="fgov" />!! colspan="2"| 9-10-1988<ref name="fgov" />!! colspan="2"| 9-10-1994<ref name="fgov" />!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2000|8-10-2000]]<ref name="fgov" />!! colspan="2"| [[Belgische lokale verkiezingen 2006|8-10-2006]]<ref>[https://
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"| Stemmen / Zetels !!%!!37!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39!!%!!39
|-
|style="width: 3px" bgcolor=orange |
| style="text-align:left;"| <small>[[Christelijke Volkspartij (België)|CVP]]<sup style="color:red">1</sup> / [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]+[[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]]<sup style="color:red">A</sup> / [[Christen-Democratisch en Vlaams|CD&V]]<sup style="color:red">
|-
| style="width: 3px" bgcolor="yellow" |
| style="text-align:left;" |<small>[[Volksunie|VU]]<sup style="color:red">1</sup>
|-
| style="width: 3px" bgcolor="red" |
| style="text-align:left;" |<small>[[Socialistische Partij (België)|SP]]<sup style="color:red">1</sup>
|-
| style="width: 3px" bgcolor="green" |
| style="text-align:left;" |<small>[[Agalev]]<sup style="color:red">1</sup>/ PRO-Genk<sup style="color:red">B</sup>/ [[Groen (partij)|Groen]]<sup style="color:red">2</sup>/ [[Vooruit (politieke partij)|Vooruit]]-[[Groen (politieke partij)|Groen]]<sup style="color:red">C</sup></small>||-|| ||3,16<sup style="color:red">1</sup>||0||3,17<sup style="color:red">1</sup>||0||7,46<sup style="color:red">1</sup>||2||5,63<sup style="color:red">1</sup>||1||3,5<sup style="color:red">2</sup>||0
|-
|style="width: 3px" bgcolor=blue |
| style="text-align:left;"| <small>[[Partij voor Vrijheid en Vooruitgang|PVV]]<sup style="color:red">1</sup>
|-
|style="width: 3px" bgcolor=crimson |
| style="text-align:left;"| <small>[[Partij van de Arbeid van België|PVDA
|-
|style="width: 3px" bgcolor=#8B4513 |
| style="text-align:left;"| <small>[[Vlaams Blok]]<sup style="color:red">1</sup>
|-
| colspan="2" style="text-align:left;" | Anderen<sup>(*)</sup>||''0,69''|| ''0''||''-''|| ||''0,15''|| ''0''||''0,89''|| ''0''||''-''|| ||''-''|| ||''1,46''|| ''0''||''1,0''||''0''|| -||
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"|{{nowrap|Totaal stemmen}} !!colspan="2"|26383!!colspan="2"| 29161!!colspan="2"|31173!!colspan="2"|32186!!colspan="2"|36982!!colspan="2"|39896!!colspan="2"|41011!!colspan="2"|43735 !!colspan="2"|
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"|Opkomst % !!colspan="2"| !!colspan="2"| !!colspan="2"|96,41!!colspan="2"|94,56!!colspan="2"|94,24!!colspan="2"|95,01 !!colspan="2"| 92,43!!colspan="2"|92,6 !!colspan="2"|
|-
! style="text-align:left;" colspan="2"|Blanco en ongeldig %!!colspan="2"|3,59!!colspan="2"| 5!!colspan="2"|5,08!!colspan="2"|4,15!!colspan="2"|2,84!!colspan="2"|3,7 !!colspan="2"|3,0!!colspan="2"|2,8 !!colspan="2"|
|}
<small>De zetels van de gevormde meerderheid staan '''vetjes''' afgedrukt. De grootste partij is in kleur.</small><br /><small>De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.</small><br /><small> (*) '''1976''': [[Kommunistische Partij van België|KPB]] / '''1988''': [[Stroming voor een Antikapitalistisch Project|SAP]]-KP / '''1994''': [[Waardig Ouder Worden (België)|W.O.W.]] / '''2012''': Genk Anders / '''2018''': Genk Anders </small>
== Bezienswaardigheden ==
Regel 295 ⟶ 361:
*Verscheidene [[kerk (gebouw)|kerken]] en [[moskee]]ën, waaronder:
**De [[Sint-Martinuskerk (Genk)|Sint-Martinuskerk]] in Genk-centrum,
**De [[Heilig
**De [[Christus Koningkerk (Waterschei)|Christus Koningkerk]] in [[Waterschei]]
**De [[Sint-Albertuskerk (Zwartberg)|Sint-Albertuskerk]] in [[Zwartberg]]
Regel 308 ⟶ 374:
*De moderne [[Bibliotheek van Genk|Hoofd-bibliotheek van Genk]].
*Het [[modernisme|modernistische]] [[SportinGenk Park]] van architect [[Isia Isgour]].
* [[
*Diverse beelden en monumenten, zoals:
**Het [[André
**''De Heimaaier'', bronzen beeld door Jan Withofs, uit 1986, sinds 2009 in Heempark, Hoogzij 7.
**''Hulde aan de Mijnwerker'', door [[Raf Mailleux]], uit 1990, op het Kerkplein te [[Winterslag]], toont een boer die mijnwerker werd.
Regel 346 ⟶ 412:
Genk is een sterk verstedelijkt gebied, waarvan de gehuchten sterk zijn uitgebreid en tot stadswijken zijn gegroeid. Door de mijnactiviteiten en de aanleg van spoorlijnen en autowegen is veel van het oorspronkelijke landschap verdwenen of versnipperd, doch een aantal natuurgebieden binnen het stadsgebied zijn nog aanwezig.
Genk ligt grotendeels op het [[Kempens Plateau]], op een hoogte van ongeveer 80 meter. Hier waren vroeger heidevelden,
Op het grondgebied van Genk, nabij [[Waterschei]], ontspringt de [[Stiemerbeek]], die in zuidwestelijke richting door het stadsgebied loopt en uiteindelijk uitmondt in de [[Demer (rivier)|Demer]]. De [[Dorpsbeekvallei]], een natuurgebied, bevindt zich langs de Dorpsbeek,
Een andere belangrijke -door mensenhand ontstane- waterloop is het [[Albertkanaal]], waar langs veel industrie ligt en waar zich ook een [[Haven Genk|haven]] van aftakt. Het Albertkanaal is omgeven door belangrijke industrieën.
Regel 359 ⟶ 425:
== Mobiliteit ==
Genk ligt langs de autosnelweg [[Europese weg 314|E314]], die Leuven en [[Aken (stad)|Aken]] verbindt. Genk heeft een [[Station Genk|station]] met een dagelijkse rechtstreekse [[trein]]verbinding met [[Hasselt (België)|Hasselt]], [[Leuven]], [[Brussels Hoofdstedelijk Gewest|Brussel]] en [[Gent]],
Vliegveld Zwartberg ([[Zwartberg Airfield|EBZW]], voor de kleine luchtvaart) ligt ongeveer 6 km noordoostelijk van het centrum van Genk.
Regel 382 ⟶ 448:
== Sport ==
In de [[Eerste klasse (voetbal België)|Eerste Klasse]] van het Belgisch voetbal speelt [[KRC Genk]]. De club speelt zijn thuiswedstrijden in de [[
In de jaren 30 van de 20ste eeuw had ook [[Genk VV]]
[[Koninklijke Volleybalclub Racing Wara Genk]] (afgekort: KVCR Genk) is de grootste [[volleybalclub]] in Genk. Ze speelt haar thuiswedstrijden in de eurassurhal in Genk. Op de plaats waar voetbalclub Bregel Sport vroeger haar thuiswedstrijden had. In het seizoen 2013-2014 speelt de A-ploeg heren in eerste nationale, de B-ploeg heren in tweede divisie en de C-ploeg heren in tweede provinciale. De vrouwenploegen spelen respectievelijk in derde en vierde provinciale. De club heeft ook een heel aantal jeugdploegen. Volleybal wordt in Genk onder andere ook gespeeld op recreatief niveau bij clubs [[Hoevoc Genk]] en [[Bret VC]].
Regel 399 ⟶ 465:
== Externe links ==
* [
* [http://www.dialectingenk.be/files/geschiedenis_van_genk.pdf GENK - Gisteren en vandaag. Geschiedenis in een notendop]
* [http://www.taskforceliberty.be/genk-2-oktober-1944-het-noodlot-slaat-toe/ Genk en het bombardement op 2 oktober 1944]
* [https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/geheel/20894 Onroerend erfgoed]
Regel 406 ⟶ 473:
{{Navigatie gemeente Genk}}
{{Navigatie provincie Limburg (België)}}
{{Navigatie steden Limburg}}
{{Commonscat|Genk}}
{{Coor title dms|50|57|49|N|05|30|00|E|
[[Categorie:Plaats in Limburg (België)]]
|