Hendrik I van Guise: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Linkfix ivm sjabloonnaamgeving / parameterfix |
k →Kinderen: link |
||
| (35 tussenliggende versies door 22 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Infobox dynastie
| afbeelding = Henri duc de Guise.jpg
| naam = Hendrik
| leven = 1550-1588
| functie3 = [[
| periode3 = [[1563]]-[[1588]]
| voorganger3 = [[
| opvolger3 = [[Karel I van Guise|Karel I]]
| functie4 = [[
| periode4 = [[1570]]-[[1588]] (samen met [[Catharina van Nevers|Catharina]])
| opvolger4 = [[Karel I van Guise|Karel I]]
| voorganger4 = [[Antoon III van Croy]]
| functie5 = [[
| periode5 = [[1563]]-[[1588]]
| voorganger5 = [[
| opvolger5 = [[Karel I van Guise|Karel]]
| vader = [[
| moeder =
| dynastie = [[Huis Guise]]
| broerzus = Lodewijk van Guise
| partner = [[Catharina van Nevers]]
| kinderen = 14
}}
'''Hendrik I van Guise''' ([[Joinville (Frankrijk)|Joinville]], [[31 december]] [[1550]] — [[Blois (stad)|Blois]], [[23 december]] [[1588]]) was de oudste zoon van hertog [[Frans van Guise]] en Anna d'Este (dochter van [[Ercole II d'Este]] en [[Renate van Frankrijk]]). Via zijn grootvader van moederskant was hij een afstammeling van [[Lucrezia Borgia]] en [[paus Alexander VI]]. Hij was een militaire en politieke sleutelfiguur in de [[Hugenotenoorlogen|Franse godsdienstoorlogen]], aanvoerder van de Franse katholieke fractie, stichter van de [[Heilige Liga (1576)|Heilige Liga]] en een van de naamgevers van de [[Drie-Hendriken-oorlog|Drie-Hendriken-Oorlog]]. In 1570 trouwde hij met de invloedrijke [[Catharina van Nevers]].
Hij volgde zijn vader op als aanvoerder van de Franse katholieke fractie en is mede-verantwoordelijk te houden voor een escalatie van de gewelddadige gevechten tussen Franse katholieken en protestanten, [[hugenoten]] genoemd, tot een moorddadig hoogtepunt in de [[Bartholomeusnacht]] in [[1572]]. De Franse godsdienstoorlogen telden direct en indirect naar schattingen tussen de 2 en 4 miljoen dodelijke slachtoffers. Hij was een tegenstander van koningin-moeder [[Catharina de' Medici|Catherine de' Medici]] en werd vermoord door de lijfwachten van haar zoon, koning Hendrik III.
== Levensloop ==
Toen zijn vader in 1563 bij de belegering van [[Orléans]] door een Hugenoot vermoord werd was hij 13 jaar oud. Hij koesterde sindsdien een wrok tegen de hugenoten en met name tegen [[Gaspard de Coligny|Gaspard de Colligny]] die hij verantwoordelijk achtte voor de dood van zijn vader.
[[Bestand:CatherinedeCleves.jpg|thumb|links|Invloedrijke echtgenote Catherina van Nevers|254x254px]]
Toen in [[1574]] de vijandelijkheden tussen katholieken en hugenoten opnieuw uitbraken, stelde Hendrik zich aan het hoofd van de radicale katholieke strijdkrachten, en werd in 1576 leider van de [[Ligue]]. Hij maakte zich populair bij het volk en genoot de steun van buitenlandse mogendheden (in het bijzonder [[Spanje]]). Nadat de protestantse [[Hendrik IV van Frankrijk|Hendrik van Navarra]] in 1584 de rechtmatige troonopvolger was geworden, door de dood van [[Frans van Anjou]], haalde de Guise de band met Spanje nog nauwer aan. Hij sloot met koning [[Filips II van Spanje|Filips II]] in het geheim het [[verdrag van Joinville]].▼
[[Bestand:Guise.jpg|thumb|links|Hendrik I van Guise op latere leeftijd|247x247px]]
Om militaire ervaring op te doen, trok Hendrik in 1566 naar Wenen, de oorlog tegen de Turken was net beëindigd. Hij keerde terug naar Frankrijk en werd geliefd bij de Parijse bevolking door zijn bravoure. [[Catharina de' Medici|Catherina de' Medici]] deed een beroep op het [[huis Guise]] om zich te ontdoen van Gaspard de Colligny, die na de [[Vrede van Saint-Germain-en-Laye]] (1570) veel invloed had gekregen op koning [[Karel IX van Frankrijk|Karel IX]]. Hij was betrokken bij het plannen van de Bartholomeusnacht en de moord van Colligny, maar nam geen deel aan de slachtpartij zelf. Hij beschutte zelfs een honderdtal hugenoten in zijn huis.
[[Bestand:La Rencontre d'Henri III et du duc de Guise - Pierre-Charles Comte - MBA Lyon 2014.jpg|miniatuur|De ontmoeting van Hendrik III met de hertog van Guise. Schilderij (1855) door ''Pierre-Charles Comte'', Parijs, [[Musée d'Orsay]]]]
In [[1585]] koos koning [[Hendrik III van Frankrijk|Hendrik III]] schoorvoetend de zijde van de Ligue, waarna hij samen met de Guise de strijd opnam tegen Hendrik van Navarra (de zogenaamde ''Drie Hendriken-oorlog''). De Ligue vertrouwde Hendrik III echter niet, en dat gevoelen werd in het bijzonder gedeeld bij het [[Parijs]]e volk: in die stad kwam door een omwenteling de aanhang van de Guise aan de macht. Deze begaf zich daarop, ondanks het strenge verbod van de koning, naar Parijs, waar hij geestdriftig als een koning werd onthaald.▼
Na een poging om met [[Margaretha van Valois (1553-1615)|Margaretha van Valois]] te trouwen, een zus van koning [[Karel IX van Frankrijk|Karel IX]], viel Hendrik in ongenade bij het koningshuis. Op 4 oktober 1570 trouwde hij onder druk van het hof met [[Catharina van Nevers]], een jonge weduwe uit de hoge Franse adel met uitgebreide bezittingen en een groot eigen fortuin. De bruiloft vond plaats in het Hôtel de Guise in Parijs, in aanwezigheid van de koninklijke familie. Tijdens hun huwelijk had Catharina een affaire met Paul Stuart de Caussade, graaf van Saint-Mégrin, een gunsteling van koning [[Hendrik III van Frankrijk|Hendrik III]]. Saint-Mégrin werd op 21 juli 1578 vermoord, naar verluidt op bevel van Hendrik en diens broer. Dit werd echter nooit bewezen.
▲Toen in [[1574]] de
Hendrik III moest hierna de ambitie van de Guise nog meer dan tevoren ontzien: door de bijeenroeping van de [[Franse Staten-Generaal|Staten-Generaal]] in het [[kasteel van Blois]] hoopte hij zich uit zijn oncomfortabele situatie te bevrijden. De Staten verklaarden zich echter niet bereid Hendrik III tegen de Guise te steunen. De koning liet daarop Henri de Guise in het kasteel van Blois vermoorden (23 december 1588) en de volgende dag diens broer en medestrijder [[kardinaal (geestelijke)|kardinaal]] [[Louis de Guise]] (° 1555, sinds 1578 kardinaal) terechtstellen.▼
▲In [[1585]] koos koning
▲Hendrik III moest hierna de ambitie van
== Kinderen ==
Catharina van Nevers baarde 14 kinderen:
*[[Karel I van Guise|Karel I]] (1571-1640), hertog van Guise, prins van Joinville, getrouwd met Henriette Catherine van Joyeuse
* Hendrik (1572-1574)
* Catharina (
* Lodewijk (1575-1621), [[Kardinaal (geestelijke)|kardinaal
* Karel (
*
* Claude (1578-1657), hertog van Chevreuse, getrouwd met [[
* Catharina (1579 - jong gestorven)
* Christina (1580 -
* Frans (1581-1582)
*
* Johanna (1586- 1638),
* Louise
* Frans
{{Appendix}}
[[Categorie:Hertog van Guise]]
[[Categorie:Graaf van Eu]]
[[Categorie:Heer van Joinville]]
[[Categorie:Huis
[[Categorie:Frans militair|Guise,
[[Categorie:Vermoord heerser]]
[[Categorie:Persoon in de 16e eeuw|Guise, H]]
▲[[en:Henry I, Duke of Guise]]
| |||