Tour Over Europe 1980: verschil tussen versies

'''Tour Over Europe 1980''' was de laatste [[tournee|concerttour]] van de Engelse [[rock]]band [[Led Zeppelin]]. De tour liep van 17 juni tot en met 7 juli 1980. Tien van de, in totaal veertien concerten vonden plaats in voormalig [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|West-Duitsland]]. Daarnaast werden nog de steden [[Brussel (stad)|Brussel]] ([[België (hoofdbetekenis)|België]]), [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]] ([[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]]), [[Wenen (hoofdbetekenis)|Wenen]] ([[Oostenrijk]]) en [[Zürich (stad)|Zürich]] ([[Zwitserland]]) aangedaan.<ref>[https://www.ledzeppelin.com/timeline/1980 ''Tour over Europe'' op Led Zeppelin.com]</ref>

Deze concerttour was de eerste tour die de band deed na hun twee concerten tijdens het ''[[Knebworth Park|Knebworth]] Festival'' in augustus 1979.<ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Knebworth_Festival_1979 ''Knebworth Festival'' op de engelstalige Wikipedia]</ref> Omdat [[zanger]] [[Robert Plant]] niet open stond voor een tour in de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]], besloot de manager van Led Zeppelin, [[Peter Grant]], een korte Europese concerttour te organiseren. Hij hoopte dat Plant daardoor weer enthousiast zou raken voor een tour door de VS.<ref name="lewispallett">Lewis, Dave and Pallett, Simon (1997) ''Led Zeppelin: The Concert File'', London: Omnibus Press. {{ISBN|0-7119-5307-4}}, p. 134.</ref>

Om te repeteren voor de tour, trad de band op in het ''[[Rainbow Theater]]'' en het ''[[Victoria Theater]]'' in [[Londen (hoofdbetekenis)|Londen]]. Na deze optredens oefende de band verder in de ''Shepperton Studios'' in [[Shepperton]].<ref>Lewis, Dave and Pallett, Simon (1997) Led Zeppelin: The Concert File, London: Omnibus Press. ISBN 0-7119-5307-4, p. 134.</ref>

[[FileBestand:JohnPaulJones1980-2.jpg|miniatuur|Bassist John Paul Jones tijdens de ''Tour Over Europe 1980''.]]

Er werd opgetreden in de kleinere concertzalen, gebruik makend van een bescheiden [[PA (geluidssysteem)|PA-systeem]]. De [[setlist]] was korter dan gebruikelijk, waardoor langere nummers van de band, zoals ''"[[No Quarter]]"'' en ''"[[Moby Dick (Led Zeppelin)|Moby Dick]]"'', kwamen te vervallen. Ook materiaal van het destijds recente album ''[[In Through the Out Door]]'' (1979), kwam weinig aan bod. Alle optredens tijdens de tour, werden geopend met ''"[[Train Kept A-Rollin’]]"'', een nummer dat sinds de zomer van 1969 geen onderdeel meer was van live optredens van Led Zeppelin. De internationale pers besteedde weinig aandacht aan de tour.<ref name=lewispallett>Lewis, Dave and Pallett, Simon (1997) ''Led Zeppelin: The Concert File'', London: Omnibus Press. {{ISBN|0-7119-5307-4}}, p. 134.</ref>

Over het algemeen hing er een goede sfeer rondom de tour. [[Gitarist]] [[Jimmy Page]] nam, voor het eerst in het 12-jarig bestaan van de band, af en toe het woord om nummers aan te kondigen.<ref>Cameron Crowe, The Complete Studio Recordings.</ref> Er vonden echter ook een paar incidenten plaats op het podium. Het concert op 26 juni in Wenen<ref>[https://www.ledzeppelin.com/show/june-26-1980 Concert in Wenen, Wiener Stadthalle, 26 juni 1980]</ref> werd tijdens ''"[[White Summer]]"'' onderbroken nadat Page in zijn gezicht werd getroffen door een [[rotje]]. Na de onderbreking hervatte de band het concert met het nummer ''"[[Kashmir (Led Zeppelin)|Kashmir]]"''. Het concert op 27 juni in [[Neurenberg]]<ref>[https://www.ledzeppelin.com/show/june-27-1980 Concert in Neurenberg, Messezentrum Halle, 27 juni 1980.]</ref> kwam abrupt ten einde na het derde nummer, ''"[[Black Dog (Led Zeppelin)|Black dog]]"''. [[drumstel|Drummer]] [[John Bonham]] stortte in op het podium en werd afgevoerd naar een ziekenhuis. De pers speculeerde dat het probleem van Bonham werd veroorzaakt door een teveel aan [[alcoholische drank|alcohol]] en [[drug (hoofdbetekenis)|drugs]], maar de band beweerde dat hij gewoon te veel had gegeten.<ref>Stephen Davis (1995). Hammer of the Gods (LPC) ISBN 0-330-43859-X.</ref>

<blockquote>{{cquoteCquote| ''Onze moraal was heel hoog. We waren echt geestdriftig. Voor de tour waren we zo goed als leeg, muzikaal en als band. Toen realiseerden we ons wat we eigenlijk wilden. Door de opkomst van de [[Punk (muziek)|punkmuziek]] werden we als het ware wakker geschud: "Oh ja, nu weet ik weer wat we eigenlijk moeten doen." Het was een kwestie van een andere versnelling kiezen en de volgende ronde in gaan... Tegen de tijd dat John (Bonham) stierf, hadden we alles op een rij en waren we klaar om er weer vol voor te gaan. En toen stierf hij tijdens de repetities voor een nieuwe Amerikaanse concerttour.'' <ref>[https://starsandcelebs.com/2000/11/led-zeppelin-2/ Interview John Paul Jones, 29 november 2000.]</ref> }}</blockquote>

Geert Kistemaker: <blockquote>{{cquoteCquote| ''Het concert in de Ahoy bewees dat het viertal hun bestaan volkomen overbodig heeft gemaakt. John Bonhams drumwerk, dat onvast en ongenuanceerd beukend was, had een storend karakter. Ook de gevoelloze, ongeconcentreerde gitaarpartijen van Jimmy Page toonden aan dat de groep weinig meer aan muziek maken denkt. Zanger Robert Plant toonde zich van zijn gemakzuchtigste kant. Geen enkel moment deed hij pogingen om de rammelende muziek te bedekken door een pakkende presentatie. De vier Engelsen, die in Amerika rentenieren, hebben met deze vakantietournee hun fans een kwade dienst bewezen. Ze hebben hiermee het hoofdstuk Led Zeppelin zelf definitief afgesloten.'' <ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010880026:mpeg21:a0092 Recensie van Geert Kistemaker], Dede Volkskrant, 23 juni 1980.]</ref> }}</blockquote>

Louis Du Moulin:<blockquote>{{cquoteCquote| ''Bij de soepele presentatie van dit overzicht van twaalf jaar Led Zeppelin werden vele op de plaat gesuggereerde eigenschappen van de vier leden weer eens bevestigd. Zoals het zeer herkenbare drummen van John Bonham (tegenwoordig met buikje). De veelzijdigheid van multi-instrumentalist John Paul Jones op allerlei snaarinstrumenten. De aantrekkelijke ego-tripperij van Jimmy Page op gitaar, maar liefst acht gingen er in Ahoy door zijn handen! De sterke stem van Robert Plant, die op het podium door een enorme aanwezigheid nog aan krachten wint. En het harmonisch evenwicht tussen beide laatstgenoemden, het leidersduo. Alles bij elkaar goed voor een avondje uitstekend keihard.'' <ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010960569:mpeg21:a0146 Recensie van Louis Du Moulin, Het Vrije Volk, 23 juni 1980.]</ref> }}</blockquote>

Alle optredens van de 1980 tour zijn in de periode 1996-1997 uitgegeven door het [[Canada (hoofdbetekenis)|Canadese]] [[Bootleg (muziek)|bootleg]] [[platenlabel]] ''Tarantura'' op een 26-delige [[Compact disc|CDcd-boxset]], en als aparte uitgaven. De meeste opnames zijn compleet en opgenomen via het [[mengpaneel|geluidssysteem]] van de band zelf. De opname van het concert in Rotterdam op 21 juni, mist de eerste vier nummers. De concerten in Wenen en [[München]] zijn opgenomen vanuit het publiek.<ref>[http://bootledz.com Bootleg LP’slp’s, CD’scd’s en video’s op bootledz.com.]</ref> <ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Led_Zeppelin_bootleg_recordings Led Zeppelin bootlegs op de engelstalige Wikipedia.]</ref>

| 20 juni 1980 || [[Brussel (stad)|Brussel]] || [[België (hoofdbetekenis)|België]] || [[Vorst Nationaal]]

| 21 juni 1980 || [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]] || [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]] || [[Rotterdam Ahoy]]

| 26 juni 1980 || [[Wenen (hoofdbetekenis)|Wenen]] || [[Oostenrijk]] || [[Wiener Stadthalle]]