Daemonosaurus: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k r2.7.2) (Robot: toegevoegd: sv:Daemonosaurus chauliodus, uk:Daemonosaurus chauliodus |
k preventief onderhoud |
||
| (27 tussenliggende versies door 12 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1:
{{Taxobox reptiel
| titelweergave =
| naam = ''Daemonosaurus''
| w-naam = ''Daemonosaurus''
Regel 11:
| datum = 2011
| typesoort = ''Daemonosaurus chauliodus''
}}
Regel 16 ⟶ 17:
==Vondst en naamgeving==
In
De soort is in 2011 benoemd en beschreven door [[Hans-Dieter Sues]], [[Sterling Nesbitt]], [[David Berman (paleontoloog)|David Berman]] en [[Amy Henrici]]. De geslachtsnaam is afgeleid van het [[Klassiek Grieks]]e δαίμων, ''daimoon'', "demon", een verwijzing naar de kwade geesten die volgens de legende bij de vindplaats rondwaren en waarnaar de ''Ghost Ranch'' ook genoemd is en verder naar het volgens de beschrijvers enge uiterlijk van het dier. De soortaanduiding is afgeleid van het Griekse χαυλιόδους, ''chauliodous'', "met vooruitstekende tanden", een verwijzing naar een opvallend gebitskenmerk.
Het [[fossiel]], [[holotype]], '''CM 76821''', is gevonden in lagen van [[Chinleformatie]] die dateren uit het late [[Norien]], ongeveer 205 miljoen jaar oud. Het bestaat uit een vrijwel volledige schedel,
In 2020 werd de osteologie in groter detail beschreven nadat het fossiel onderzocht was door middel van een [[CAT-scan]].
==Beschrijving==
===Grootte en onderscheidende kenmerken===
''Daemonosaurus'' is een vrij kleine roofsauriër, met een geschatte lengte van anderhalf à twee meter. De schedel, 14,5 centimeter lang, is erg gedrongen, hoewel het praefrontale vrij lang is. De ronde oogkassen zijn relatief groot maar de trapeziumvormige ''fenestra antorbitalis'' ervoor tamelijk klein. Ook de snuit is erg kort maar wel bol en hoog met grote langwerpige neusgaten. De praemaxilla, negentien millimeter lang, draagt drie vergrote tanden die wat naar voren steken. Ook de voorste tanden van de tamelijk platte onderkaak staan iets naar voren en zijn verlengd; de achterste zijn erg klein. Tussen de praemaxilla en de [[maxilla (anatomie)|maxilla]], naar schatting achtenzestig millimeter lang, is een inkeping in de bovenkaaklijn die een [[Diasteem (tandheelkunde)|diasteem]] vormt, een hiaat in de tandrij. De voorste maxillaire tanden daarachter zijn weer vergroot, hoewel niet zo fors als die in de praemaxilla.▼
''Daemonosaurus'' is een vrij kleine roofsauriër, met een geschatte lengte van anderhalf à twee meter.
[[Bestand:Daemonosaurus chauliodus skull.png|left|thumb|De schedel volgens Jaime Headden. De beschrijving uit 2020 geeft de voorste tanden veel langer]]
De beschrijvers gaven in 2011 twee [[autapomorfie]]ën aan, unieke afgeleide eigenschappen. De tak van de praemaxilla onder het neusgat loopt ver naar achteren door, tot bijna aan het traanbeen. De schedelopening in de zijkant van de snuit, de ''fenestra antorbitalis'', is bijna even groot als het neusgat.
In 2020 werden aanvullende autapomorfieën vastgesteld. Er zijn drie premaxillaire tanden, die naar voren toe in lengte toenemen. Het prefrontale is lang ten opzichte van de oogkas, met ongeveer de helft van de lengte daarvan van voor naar achter gemeten. Het jukbeen heeft een uitstekende richel op de zijkant, welke richel zijdelings afgeplat is. De derde halswervel heeft een diepe eironde en door een opstaande rand begrensde uitholling op de voorste zijkant van het wervellichaam. De oorspronkelijke twee autapomorfieën golden niet meer wegens een verandering in de bepaalde fylogenetische positie waarmee ook de verwanten veranderden ten opzichte waarvan ''Daemonosaurus'' vergeleken moest worden.
Daarnaast werd in 2020 een unieke combinatie vastgesteld van op zich niet unieke kenmerken. De schedel is relatief hoog en smal met een korte zone vóór de oogkas. De premaxillaire en voorste maxillaire tanden zijn sterk vergroot ten opzichte van de tegenoverstaande dentaire tanden van de onderkaak. De praemaxilla heeft een lange brede opgaande tak. De neergaande tak van het traanbeen heeft een slank uitsteeksel naar achteren. De voorste tak van het postorbitale overhangt de oogkas. De eerste twee dentaire tanden zijn grot en naar voren hellend. De beenwal voor de tandkassen is bij het dentarium op de symfyse naar beneden gekromd. In de hals heeft de draaier geen richel op de onderzijde.
===Skelet===
▲
==Fylogenie==
Volgens een [[kladistiek|
De analyse leverde het volgende kladogram op:
Regel 58 ⟶ 71:
|2=Meer afgeleide Theropoda
}} }} }} }} }} }} }} }} }} }}</center>
De nieuwe beschrijving uit 2020 vond ''Daemonosaurus'' zeer basaal in de Dinosauria.
{{Appendix||2=
==Literatuur==
* {{
* {{aut|Sterling J. Nesbitt; Hans-Dieter Sues}}. 2020. "The osteology of the early-diverging dinosaur ''Daemonosaurus chauliodus'' (Archosauria: Dinosauria) from the Coelophysis Quarry (Triassic: Rhaetian) of New Mexico and its relationships to other early dinosaurs". ''Zoological Journal of the Linnean Society''
}}
[[Categorie:Theropoda]]
▲[[sv:Daemonosaurus chauliodus]]
| |||