Codex Selden: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

Versie van 30 okt 2014 15:24 bewerken Karmakolle (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 44.888 bewerkingen kGeen bewerkingssamenvatting ← Oudere bewerking		Huidige versie van 16 jun 2023 om 22:18 bewerken ongedaan maken Wikiwernerbot (overleg \| bijdragen) bots 459.373 bewerkingen k Botverzoeken: toevoegen archieflinks en vervangen http:// door https://
(7 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: [[~~File~~Bestand:Selden Codex pg 07, panel 3.jpg\|thumb\|450px\|Detail uit de Selden Codex (pagina 7, band 3)]] De '''Codex Selden''' of '''Añutecodex''' is een [[Mixteken\|Mixteeks]] [[Handschrift (boek)\|manuscript]] van omstreeks [[1566]] dat zich in de ''[[Bodleian Library]]'' te [[Oxford (Verenigd Koninkrijk)\|Oxford]] bevindt. Het is een [[Palimpsest (manuscript)\|palimpsest]] waarvan de vroegkoloniale toplaag een nog ouder handschrift bedekt. Dergelijke codexen, waarvan er niet meer dan twintig bestaan, zijn de belangrijkste bron van informatie over de cultuur en geschiedenis van het vroege Mexico. ==Beschrijving== De codex bestaat uit een 550 cm lange band van vier aan elkaar vastgemaakte stukken [[leer (stof)\|hertenleer]], waarop een witlaag is aangebracht als achtergrond voor het [[beeldschrift]]. Het geheel laat zich [[zigzag (lijn)\|zigzaggewijs]] opvouwen tot 20 pagina's, elk 27,5 cm breed. De beeldbanden lopen van beneden naar boven en van rechts naar links.<ref>{{aut\|Robert K. Batchelor}} (2014), ''London: The Selden Map and the Making of a Global City, 1549-1689'', blz. 133</ref> Onder de [[gips]]laag aan de achterzijde gaat een nog ouder beeldverhaal schuil, waarschijnlijk pre-koloniaal. Met niet-invasieve technieken probeert men het zichtbaar te maken zonder de fragiele codex te beschadigen.<ref>[http://www.kennislink.nl/publicaties/manuscript-vol-geheimen Manuscript vol geheimen], kennislink.nl, 29 oktober 2014. [https://web.archive.org/web/20160503210216/http://www.kennislink.nl/publicaties/manuscript-vol-geheimen Gearchiveerd] op 3 mei 2016.</ref> ==Inhoud== ===Zichtbare laag=== De codex beschrijft de geschiedenis van het dorp Zahuatlán vanuit het gezichtspunt van de stad [[Jaltepec]]. Waarschijnlijk werd het document gemaakt om de aanspraken van Jaltepec op Zahuatlán te ondersteunen tegenover deze van het rivaliserende Yanhuitlán, eveneens gelegen in de Nochixtlánvallei.<ref>{{aut\|John Pohl}}, "[http://www.famsi.org/spanish/research/pohl/jpcodices/selden/index.html Códice Selden/Códice Añute]", in: ''Libros antiguos. Códices grupos mixteco''. [https://web.archive.org/web/20221214051203/http://www.famsi.org/spanish/research/pohl/jpcodices/selden/index.html Gearchiveerd] op 14 december 2022.</ref> Het [[pictogram]] voor Zahuatlán is een dansende man op een berg. De mannelijke en vrouwelijke inwoners van Zahuatlán worden afgebeeld terwijl ze eer betuigen, huwelijksverbonden afsluiten of onderworpen worden door Jaltepec. Het document bestrijkt een periode van meerdere eeuwen, wellicht van het jaar 783 n.Chr. (twaalf vuursteen zeven hert) tot 1556 n.Chr. (drie huis tien hert). Het fragment in de Bodleian Library is maar een deel van een oorspronkelijk groter geheel. ===Bedekte laag=== Met [[hyperspectraal\|hyperspectrale]] beeldtechnieken zijn delen van het onderliggende manuscript leesbaar gemaakt. Het blijkt unieke genealogische informatie te bevatten die zeer waardevol kan zijn om archaeologische overblijfselen uit Zuid-Mexico te situeren.<ref>{{aut\|Ludo Snijders}} e.a., "Using hyperspectral imaging to reveal a hidden precolonial Mesoamerican codex", in: ''Journal of Archaeological Science: Reports'', 2016, {{DOI\|10.1016/j.jasrep.2016.07.019}}</ref> ==Geschiedenis== De codex is afkomstig uit de omgeving van Añute, de Mixteekse naam van Jaltepec in het westen van de staat [[Oaxaca (staat)\|Oaxaca]]. Hoewel hij dateert van na de [[Spaanse verovering van Mexico\|Spaanse verovering]], is hij nog in de pre-koloniale stijl gemaakt. Hij kwam op onbekende wijze in het bezit van de Engelsman [[John Selden]], die hem bij zijn dood in 1654 naliet aan de [[Universiteit van Oxford]]. ==Bibliografie== {{en}}{{aut\|Gordon Brotherston}} (1995), ''Painted Books from Mexico. Codices in UK collections and the world they represent'' (Londen: British Museum Press) {{it}}{{aut\|Laura Laurencich Minelli}} (red.) (1992), ''Calendario e rituali precolombiani Codice Cospi'' (Milaan: Jaca Book), blz. 120 {{es}}{{aut\|Joaquin Galarza}} (1990), ''Amatl, Amoxtli: El papel, el libro. Los codices mesoamericanos. Guia para la introduccion al estudio del material pictorico indigena'' (Mexico: Editorial TAVA), blz. 70 {{es}}{{aut\|Alfonso Caso}} (1964), ''Interpretacion del Codice Selden'' (Mexico: Sociedad Mexicana de Antropología), 100 blz. met [[facsimile]] Regel 27 ⟶ 31: *{{en}}[http://www.bodley.ox.ac.uk/dept/scwmss/wmss/online/medieval/selden/selden-a.html Beschrijving door Bodleian Library] == Bronnen en noten == ~~{{appendix\|1=Noten}}~~ {{References}} {{commonscat\|Codex Selden}} [[Categorie:Meso-Amerikaanse codex]] [[Categorie:Oaxaca]]