Zum Inhalt springen

Döns: Ünnerscheed twischen de Verschonen

Vun Wikipedia
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Iiigel (Diskuschoon | Bidrääg)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Iiigel (Diskuschoon | Bidrääg)
Reeg 5: Reeg 5:


== Geschicht ==
== Geschicht ==
Een eersten Born gifft dat för [[Düütschland]] ut de 12. Johrhunnert för [[Regensborg]]. Dort weer de ''caumata turnitza'' de Badstuuv wesen. Af üm un bi 1300 gifft dat Döns in Middeldüütschland in Städer als [[Halle (Saale)]], [[Hilmessen]] un [[Brunswiek]], af üm un bi 1400 in Noorddüütschland un de [[Oostsee]]ruum vun [[Bremen]] bit [[Riga]] un ok in noordwestdüütschen Städer as [[Düörpm]].
Een eersten Born gifft dat för [[Düütschland]] ut de 12. Johrhunnert för [[Regensborg]]. Dort weer de ''caumata turnitza'' de Badstuuv wesen. Af üm un bi 1300 gifft dat Döns in Middeldüütschland in Städer as [[Halle (Saale)]], [[Hilmessen]] un [[Brunswiek]], af üm un bi 1400 in Noorddüütschland un de [[Oostsee]]ruum vun [[Bremen]] bit [[Riga]] un ok in noordwestdüütschen Städer as [[Düörpm]].


== Dönsen in Buurnhüüs ==
== Dönsen in Buurnhüüs ==

Version vun 14:51, 16. Dez. 2016

Döns in een Buurnhuus in Klockries[1]; links boven is de Katschur, rechts in de Eck een Bilegger
Döns in dat Rieck-Huus in Hamborg-Curslack

Döns, Dönse, Dönsk oder Dornse[2][3] sünd Naams för een heetboren Ruum in welken Tyyps vun oolen Buurnhüüs, in Börgerhüüs, Raadhüüs, Slöter, Borgen, Spitälern, Herbergen usw. De Naam kümmt ut de slawischen Spraak dwornitze, turnitza un bedüdet so veel as Füersteed, Deenstlüüdruum.

Geschicht

Een eersten Born gifft dat för Düütschland ut de 12. Johrhunnert för Regensborg. Dort weer de caumata turnitza de Badstuuv wesen. Af üm un bi 1300 gifft dat Döns in Middeldüütschland in Städer as Halle (Saale), Hilmessen un Brunswiek, af üm un bi 1400 in Noorddüütschland un de Oostseeruum vun Bremen bit Riga un ok in noordwestdüütschen Städer as Düörpm.

Dönsen in Buurnhüüs

Dönsen as Deel vun de Geestharrenhuus un vun de Uthlandfreesenhuus

Tyypen vun Buurnhüüs mit Dönsen sünd ünner anner dat Geestharrenhuus, dat Neddersassenhuus un dat Uthlandfreesenhuus. Binah ümmer weer dort de beheetboren Ruum nich de Pesel (de „Gode Stuuv“) wesen - de Döns weer sotoseggen mehrst een Extrawahnruum neven de Köök wesen. In een Döns hett de Lüüd dunn eeten, deelwies (vör allens de Frunslüüd) arbeeten un in de in Twüschenwannen vörhannen Alkoven slapen.


Af de 16. Johrhunnert wurr de Dönsen mit Bilegger hitten. Dat weern Oven, de vun de Kaakstell - in düsse Tied opene Heerden - mitheet wurrn. De Katschur in een Buurnhuus-Döns is een schreeg Deel inne Böön un is dörch die Bowies vun düssen Huustyyps utlööst.

Literatur

  • Max Hasse, Dornse (Dürnitz), in: Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte, Bd. IV (1955), Sp. 326–332; in: RDK Labor, online mit Fotos

Kiek ok


Footnoten

  1. Gemeen Risum-Lindholm
  2. Döns in: Das grosse Kunstlexikon von P.W. Hartmann, online
  3. Dornse in: Das grosse Kunstlexikon von P.W. Hartmann, online