Unduk Ngadau
Unduk Ngadau ialah sebuah pertandingan ratu cantik yang dianjurkan secara tahunan semasa acara kebudayaan Kaamatan di Sabah, Malaysia.[1] Gelaran Unduk Ngadau diberikan kepada pemenang pertandingan ini. Penyandang Unduk Ngadau semasa ialah Carol Abbey Gail Grimaldi dari Papar yang menang pada 31 Mei 2023 di Dewan KDCA, Penampang, Sabah.[2]
Sejarah
suntingUnduk Ngadau merujuk kepada semangat Huminodun. Unduk Ngadau berasal dari perkataan "tunduk tadau" atau “runduk tadau”, yang bermakna “gadis yang dimahkotakan sinaran cahaya matahari”. Dikatakan, selepas Huminodun dikorbankan oleh Kinoingan, selepas tujuh hari Unduk Ngadau muncul dari kakanan dan dipercayai sebagai jelmaan semangat Huminodun. Unduk Ngadau juga dikatakan sebagai orang yang pertama mengajar Bobohizan mentera yang diamalkan sehingga sekarang.
Semenjak itu perkataan Unduk Ngadau digunakan bagi melambangkan kecantikan dan kebaikan budi bahasa Huminodun. Pertandingan ratu cantik Unduk Ngadau akan diadakan pada perayaan Tadau Kaamatan.
Senarai pemenang
suntingBerikut merupakan senarai pemenang gelaran Unduk Ngadau dari 1960 hingga kini
Tahun | Kawasan | Pemenang |
---|---|---|
Ratu Kadazan (1960–1970) | ||
1960 | Penampang | Mui Lan[n 1] |
1961 | Papar | Talian Bunal[n 2] |
1962 | Papar | Marcella Tiansim |
1963 | Putatan | Emmy christine |
1964 | Tuaran | Rita T. Jaafar[n 3] |
1965 | Papar | Molina Daniel |
1966 | Penampang | Patricia Sinidol[n 4] |
1967 | Papar | Florina Bibi Abdullah[n 5] |
1968 | Penampang | Rita Mojilis |
1969 | Penampang | Sylvia Totu |
1970 | Penampang | Helen Mojiniu |
Ratu Pesta Kaamatan (1971–1980) | ||
1971 | Tamparuli | Mary @ Mili Jaikoh Imbayan[n 6] |
1972 | Penampang | Evelyn Sinidol[n 7] |
1973 | Penampang | Prisca Tikoh[n 8] |
1974 | Penampang | Susanna Jipanis |
1975 | Penampang | Rita Sikawah |
1976 | Penampang | Edwina Totu[n 9] |
1977 | Penampang | Mary Marjorie Kinjau[n 10] |
1978 | Penampang | Veronica Jefferin |
1979 | Tanjung Aru | Mary Solly[n 11] |
1980 | Tuaran | Roslina Amit[n 12] |
Ratu Pesta Menuai (1981–1986) | ||
1981 | Penampang | Anthony Dabi[n 13] |
1982 | Beaufort | Margaret Dolly Jimayol[n 14] |
1983 | Penampang | Janet Kinjau[n 15] |
1984 | Penampang | Esther Sikayun[n 16] |
1985 | Penampang | Florence Jipiu |
1986 | Penampang | Johanna Disimond[n 17] |
Unduk Ngadau Kaamatan (1987–kini) | ||
1987 | Tanjung Aru | Joan Gloria Tommy |
1988 | Penampang | Jennie Alasa[n 18] |
1989 | Penampang | Deidre Peter Mojuntin[n 19] |
1990 | Tanjung Aru | Julia Augustine |
1991 | Tuaran | Sylvia Sandralisa Orow[n 20] |
1992 | Putatan | Anita Pudin |
1993 | Inanam | Luzie @ Lucy Tham[n 21] |
1994 | Penampang | Agatha Nora Lojimin[n 22] |
1995 | Kawang | Justinah Manius[n 23] |
1996 | Elopura | Lynnefra @ Lynn Alfera Wong[n 24] |
1997 | Bongawan | Jan Lisamarrie William[n 25] |
1998 | Inanam | Jeremiah Ginajil[n 26] |
1999 | Inanam | Kathie Renjus[n 27] |
2000 | Melalap | Regina Intang[n 28] |
2001 | Petagas | Nicolita Sanseh Masi[n 29] |
2002 | Kiulu | Patrecia Raymond Chong[n 30] |
2003 | Klang Valley | Daphne @ Dahlia Eleanor Mozes Iking[n 31] |
2004 | Tamparuli | Fharelynne Ivonne Henry[n 32] |
2005 | Penampang | Madelyne Mandy Nandu[n 33] |
2006 | Sulaman | Devenna Jaikob[n 34] |
2007 | Tuaran | Jo-anna Sue Henley Rampas[3][n 35] |
2008 | Penampang | Leonie Lawrence Gontuni |
2009 | Papar | Appey Rowenna Januin[n 36] |
2010 | Tanjung Aru | Crystel Eve Huminodun William Majinbon[n 37] |
2011 | Penampang | Botiza Arthur S. Disimond[n 38] |
2012 | Telupid | Melinda Louis[n 39] |
2013 | Kota Kinabalu | Immaculate Lojuki[n 40] |
2014 | Kota Kinabalu | Cheryl Lynn Pinsius[n 41] |
2015 | Tanjung Aru | Ryannie Neils Yong[n 42] |
2016 | Penampang | Sherry Anne Laujang[4][n 43] |
2017 | Kota Kinabalu | Kerinah Mah[5][n 44] |
2018 | Inanam | Hosiani Keewon @ Hosiani James Jaimis[n 45] |
2019 | Karambunai | Francisca Ester Nain[6][n 46] |
2021 | Api-Api | Maya Hejnowska[n 47] |
2022 | Sandakan | Frenerietta Sobitun[n 48] |
2023 | Papar | Carol Abbey Gail[n 49] |
2024 | Inanam | Hyellene Danius |
Senarai naib juara hingga pemenang ketujuh
suntingEdisi | Naib Juara | Tempat Ke - 3 | Tempat Ke - 4 | Tempat Ke - 5 | Tempat Ke - 6 | Tempat Ke - 7 | Ref |
---|---|---|---|---|---|---|---|
2024 | Elldiwirna Saimen | Monicka Majin | Romandawi Gapari | Liane Melvi Grace | Elviana Gunong | Richella Kan Siang Feng | |
2023 | Calby Floresa Dolinting | Clarice Olvia Agustine | Galedine Lind Mosuyun | Florina Wileh | Melni Dhial | Rannysa Rachel Lee | |
2022 | Esther Rayner Marius Papar |
Deedee Cassandra Dallius Ranau |
Carolyn Tony Penampang |
Allveanna Loimin Kiulu |
Evanatie Sannie Kota Marudu |
Sylvernie Belinda Engelbert Inanam |
[7]. |
2021 | Dianarin Vahidin Paginatan |
Febby Angelica Richard Kundasang |
Lisa Christie Deminic Tulid |
Avrill Alvira Roger Anthony Tanjung Keramat |
Sharon Stephen Kawang |
Carrey Evanne Kim Lee Moyog |
[8] |
2019 | Annette Rabecca Januin Pantai Manis |
Leticia Casianus Bansin Penampang |
Skye Judith Harding Tamparuli |
Conne Juenin Kundasang |
Nurul Yanadido Tandek |
Vinny Alvionitta Sasising Lembah Klang |
[9] |
2018 | Sherrylyn Jane Rannytho Penampang |
Vanessa Audrey Sylvester Gilbert Putatan |
Madeleine Sophie Benidip Johor |
Puang Hui Ling @ Arin Puang Ranau |
Mary Grace Lojuki Kota Kinabalu |
Tanessja Shanelle Mojitoh Kepayan |
[10] |
2017 | Shareene Francis Loudin Penampang |
Arveyna Pamela Januin Papar |
Angel Suhangkadamai Marshal Likas |
Bibiana Artecca James Tambunan |
Sharlina Gilbert Mojinun Lembah Klang |
Vanessa Claria Luis Tuaran |
[11] |
2016 | Claryssa Henry Ogodong Kudat |
Fenny Ester Joslin Banggi |
Vinny Alvionitta Sasising Matunggong |
Christine Joan Charles Papar |
Patricia Elsa Jimy Lembah Klang |
Charmaine Bartholomew Kepayan |
[12] |
2015 | Shirley Anthony Danggok Tambunan |
Evrina Masalan Tenom |
Valencia Ann Primus Kota Kinabalu |
Natasha Aprillia Jalius Benggon Inanam |
Sherrylyn Jane Rannytho Putatan |
Kimberly Vung Likas |
[13] |
2014 | Scarlett Megan Liew Zhi Ling Kota Marudu |
Liz Lorena Rayner Johor |
Samantha Sharon Laujang Putatan |
Hemy Menjadi Tuaran |
Debbie Collette Christopher Papar |
Maylesthelyn Ley Matius Lembah Klang |
[14] |
2013 | Ritchel Andreas Ranau |
Nillsey Debbie Sening Tuaran |
Dianna Gilbert Putatan |
Dedie Phang Penampang |
Ledesma Steven Lembah Klang |
Sarah Cleophas Gorotud Tambunan |
[15] |
2012 | Fenney Doimis Kota Kinabalu |
Meryl Foster Paladius Tambunan |
Vanessa Samantha Manih Tanjung Aru |
Samantha Sharon Laujang Penampang |
Milviana Madrigal Kota Belud |
Raemma Justin Tuaran |
[16] |
2011 | Jovenea Jim Lajim Tamparuli |
Caroline Anthony Tuaran |
Sophie Angela Kutam Ranau |
Rachel M.Allium Kota Kinabalu |
Alvera Raymond Kisil Sandakan |
Adeline Joyce Masidah Likas |
[17] |
2010 | Rochelle Fayrenie Juatin Penampang |
Lydia John Alai Kota Kinabalu |
Ledesma Steven Tuaran |
Hannevy Vivie Harry Tambunan |
Elforina Jolius Pitas |
Debra Fiona Alexius Likas |
[18] |
2009 | Pearl Dianne Petrus Kota Kinabalu |
Joanne Kimberly J.Majalap Penampang |
Flina Rutum Tamparuli |
Jacqueline Joseph Kajangan Keningau |
Fredericka Camilla Richard Daut Tuaran |
Ellina Musuin Likas |
[19] |
2008 | Florence Masimbin Kinabatangan |
Emily Majil Tambunan |
Petronella Cherry Bernard Papar |
Verone Lansu Keningau |
Aloysia Thecla Philip Kota Belud |
Anne Mary Tariq Khan Lembah Klang |
Statistik kemenangan mengikut kawasan
suntingKawasan | Jumlah menang | Tahun |
---|---|---|
Penampang | 24 | 1960, 1966, 1968, 1969, 1970, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1981, 1983, 1984, 1985, 1986, 1988, 1989, 1994, 2005, 2008, 2011, 2016 |
Papar | 6 | 1961, 1962, 1965, 1967, 2009, 2023 |
Inanam | 5 | 1993, 1998, 1999, 2018, 2024 |
Tanjung Aru | 1979, 1987, 1990, 2010, 2015 | |
Tuaran | 4 | 1964, 1980, 1991, 2007 |
Kota Kinabalu | 3 | 2013, 2014, 2017 |
Tamparuli | 2 | 1971, 2004 |
Putatan | 1963, 1992 | |
Sandakan | 1 | 2022 |
Api - Api | 2021 | |
Karambunai | 2019 | |
Telupid | 2012 | |
Sulaman | 2006 | |
Lembah Klang | 2003 | |
Kiulu | 2002 | |
Petagas | 2001 | |
Melalap | 2000 | |
Bongawan | 1997 | |
Elopura | 1996 | |
Kawang | 1995 | |
Beaufort | 1982 |
Nota
sunting- ^ Beliau Merupakan Sino-Kadazan yang menjuarai Miss Kadazan pada tahun 1960 dan bersaing sengit dengan 25 calon yang lain.
- ^ Miss Sabah Universe 1969; Top 7 Miss Malaysia Universe 1969
- ^ Dikenali Datuk Hajah Rita Bagong Beliau Merupakan Pengetua Maktab Perguruan Gaya (Kini dikenali sebagai Institut Pendidikan Guru Kampus Gaya) Sabah yang menjawat Jawatan berikut sebanyak dua kali bermula pada tahun 1986 hingga 1988 dan pada tahun 2001 hingga 2002. Serta menjawat Jawatan sebagai Pengarah Institut Pendidikan Guru Kampus Gaya Sabah dari tahun 2003 hingga 2004. Beliau juga Penerima Anugerah Tokoh Guru Peringkat Kebangsaan Tahun 2011. Beliau adalah dari suku kaum Dusun Lotud yang Pertama bergelar Unduk Ngadau.
- ^ Beliau merupakan anak perempuan kepada mendiang Datuk Fred Sinidol's . Kakaknya, Evelyn Sinidol, menang Miss Kadazan pada 1972.
- ^ Lincoln University College, satu sekolah pribadi(swasta) di Kelana Jaya, Selangor. Beliau mempunyai talian darah berbangsa Punjabi, dan Ibunya orang Kadazan di Papar.
- ^ Beliau memenangi tempat Ke-3 pada tahun 1970.
- ^ Kakaknya beliau , Patricia Sinidol, menang Miss Kadazan pada tahun 1966.
- ^ Beliau merupakan Mama Sepupu bagi pemenang Unduk Ngadau 2008.
- ^ Kakaknya, Sylvia Totu, menang Miss Kadazan pada 1969.
- ^ Adiknya, Janet Kinjau, menang Gelaran Ratu Pesta Menuai pada 1983. Beliau juga memenangi tempat ke-2 pada tahun sebelumnya.
- ^ Beliau berketurunan Eurasian.
- ^ Beliau merupakan seorang Bajau-Dusun Lotud(Tuaran) dan hanya satu-satunya Calon beragama Muslim yang menang.
- ^ Pemenang tempat-3 Unduk Ngadau Penampang 1981.
- ^ Pemenang tempat-3 Unduk Ngadau Penampang 1982. Beliau bertanding Unduk Ngadau Beaufort 1982 and menang. Beliau berbangsa Eurasian.
- ^ Kakak beliau menang Gelaran Miss Harvert pada 1977 lalu.
- ^ Anaknya, Crystel Eve Huminodun, yang menerima Gelaran Unduk Ngadau Kaamatan 2010. Mereka berdua adalah yang pertama membawa Gelaran UNK dalam sejarah Ibu-Anak
- ^ Sepupu beliau, Jane Peter Disimond, memenangi tempat Ke-3 pada 1979 edition. Anak buahnya, Botiza Arthur Disimond, menang Gelaran UNK pada 2011 edisi.
- ^ Pemenang tempat ke-2 bagi Unduk Ngadau Penampang 1988. Dan secara kebetulan, Daerah Penampang menghantar 2 pesertanya untuk bertanding.
- ^ Anak kepada ahli politik, mendiang Datuk Peter Mojuntin.
- ^ Beliau pemenang Unduk Ngadau pertama yang sangat muda dengan berumur 15 tahun. Kini, Beliau tinggal di New York City, New York, USA.
- ^ Adiknya , Lunny Tham, ialah Unduk Ngadau Inanam 2001.
- ^ Beliau juga adalah Unduk Ngadau Labuan Pada 1992.
- ^ Antara Pemenang top 3 Unduk Ngadau Papar 1995.
- ^ Antara pemenang top 3 Unduk Ngadau Sandakan 1996.
- ^ Pemenang Unduk Ngadau Papar 1997 dan bertanding atas nama daerah Bongawan. Beliau adalah Eurasian.
- ^ Pemenang tempat ke-2 Unduk Ngadau Inanam 1998 tetapi beliau diganti sebagai wakil UN Inanam kerana pemenangnya Kathie Renjus masih dibawah umur.
- ^ Pemenang bagi Unduk Ngadau Inanam 1998 tetapi diganti dengan calon tempat ke-2. Namun, beliau bertanding semula Unduk Ngadau Inanam 1999 dan akhirnya menang. Calon tempat ke-2 Unduk Ngadau Inanam 1998, Jeremiah Ginajil pemenang Unduk Ngadau 1998.
- ^ Seorang pemenang Unduk Ngadau Tenom 2000.
- ^ Beliau memenangi tempat ke-2 Unduk Ngadau Penampang. Dan seorang finalist di Dewi Remaja 2005. Beliau berbangsa Eurasian.
- ^ Pemenang tempat ke-2 Unduk Ngadau Tuaran 2002.
- ^ Beliau berasal dari Tambunan. Dikenali sebagai pengacara TV, model dan pelakon.
- ^ Pemenang tempat ke-2 Unduk Ngadau Tuaran 2004. Pemenang tempat ke-2 Miss World Sabah 2006.
- ^ Pemenang Miss Earth Malaysia 2009.
- ^ Pemenang Tempat ke-2 Unduk Ngadau Tuaran 2006. Pemenang Unduk Ngadau SAPP 2006 dan Miss World Sabah 2008.
- ^ Beliau berketurunan Dusun-British berasal dari Kg. Poturidong, Kiulu Tuaran. Beliau merupakan Pemenang tempat ke-2 Bintang RTM dan Setiausaha Politik Kepada Ketua Menteri Sabah , Datuk Seri Panglima Shafie Apdal. Beliau telah dilantik pada 10 Oktober 2018.
- ^ Pemenang Miss Earth Malaysia 2010. Adik beliau, Arveyna Pamella Januin dan Annette Rabecca Januin, pemenang Unduk Ngadau Papar 2017 dan Unduk Ngadau Papar 2019.
- ^ Pemenang tempat-2 Unduk Ngadau Kota Kinabalu 2010 dan juga Miss Earth Malaysia 2011. Ibu beliau, Esther Sikayun, menang Gelaran pada 1984. Sampai sekarang, mereka hanyalah yang pertama dan hanyalah Ibu-anak Perempuan pemenang UNK.
- ^ Anak buah kepada Johanna Disimond, Ratu Pesta Menuai 1986.
- ^ Pemanang Unduk Ngadau Telupid 2008 tetapi tidak menyertai UNK tahun itu kerana sambung belajar. Beliau kembali bertanding pada 2012 dan menang.
- ^ Pemenang Miss International Malaysia 2015. Adiknya, Mary Grace Lojuki, menyertai Unduk Ngadau Kota Kinabalu 2018.
- ^ Pemenang Unduk Ngadau Inanam 2011. Merupakan pemenang Miss Southeast Asia 2016. Kakak beliau, Cracy Pinsius, adalah pemenang Unduk Ngadau Inanam 2000.
- ^ Pemenang tempat ke-3 Unduk Ngadau Kota Kinabalu 2015. Berjaya menyertai Miss Grand Sabah 2019 dan Miss Scuba Sabah 2019. Beliau pemenang bagi Miss Grand Putatan 2019.
- ^ Bersaing sengit di Unduk Ngadau Kaamatan edisi masa itu dengan Claryssa Henry Ogodong of Kudat, yang sangat diminati Ramai.
- ^ Dusun Tambanuo.Peserta Unduk Ngadau Pitas 2015, 2 tahun setelah menenangi UNK, beliau merupakan pemenang Miss Grand Kota Kinabalu 2019 dan Miss Earth Sabah 2019.
- ^ Pemenang tempat ke-dua Unduk Ngadau Tambunan 2015.
- ^ Beliau merupakan Unduk Ngadau Kota Belud pada tahun 2015 dan berjaya memasuki Top 15 dalam Pertandingan Unduk Ngadau Kaamatan Tahun itu. 2 tahun kemudian, pada 2019, beliau berjaya memenangi Gelaran Unduk Ngadau Kaamatan 2019 dengan hanya beliau seorang sahaja yang menjawab soalan yang diberikan dalam jawapan bahasa ibunda beliau (Dusun). Beliau menang Miss Tourism and Culture Universe Malaysia 2018. Berjaya memenangi kedudukan nombor 5 dalam pertandingan antarabangsa, dan membawa pulang gelaran Miss Popular Award. Hanya beliau seorang yang berjaya membawa gelar UNK (bertempoh 2 Tahun) disebabkan pandemik Covid-19.
- ^ Pemenang Tati Tosiau dan Miss Charming. Beliau juga merupakan Unduk Ngadau kedua mempunyai talian darah/kaum luar Negara iaitu Kazadan-Polish (Orang Poland). Unduk Ngadau 2007, Jo-anna Sue Henley Rampas merupakan UN pertama mempunyai talian darah/kaum Luar Negara iaitu Dusun-British.
- ^ Berasal dari Tambunan tetapi bertugas di Daerah Sandakan sebagai seorang Guru Sekolah Rendah dan mewakili Daerah tempat beliau bertugas.
- ^ Anak kedua daripada tiga beradik, Carol menyenaraikan hobi-hobinya sebagai memasak, mendaki, dan bermain alat muzik tradisional seperti kulintangan dan gong. Sebelum ini, dia juga telah mengambil bahagian dalam pertandingan Unduk Ngadau pada tahun 2019, beliau waktu itu mewakili Daerah Tanjung Aru.
Rujukan
sunting- ^ Barlocco, Fausto (2013). Identity and the State in Malaysia. Routledge. m/s. 126. ISBN 9781317932390.
- ^ Ismail, Melissa Suraya (2023-06-01). "Carol Abbey Gail From Papar Is 2023 Unduk Ngadau Winner | TRP". therakyatpost (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-05-16.
- ^ "Joanna rampas kini setiausaha politik kepada ketua menteri sabah". www.astroawani.com.
- ^ "Student unduk ngadau". www.thestar.com.
- ^ "Kerinah Mah Crowned New Unduk Ngadau Queen". www.nst.com.
- ^ "Karamunai beauty francisca crowned unduk ngadau". www.nst.com.
- ^ "Freneritta sobitun dinobat sebagai unduk ngadau 2022". www.borneotoday.net.
- ^ Today, Borneo (31 May 2021). "Maya Hejnowska, Unduk Ngadau 2021". Borneo Today. Dicapai pada 6 December 2021.
- ^ Miwil, Olivia (31 May 2019). "Karambunai beauty Francisca crowned 'unduk ngadau'". New Straits Times. Dicapai pada 6 December 2021.
- ^ Lajiun, Jenne (31 May 2018). "Hosiani crowned as 2018 Unduk Ngadau". Borneo Post. Dicapai pada 6 December 2021.
- ^ Tham, Thomas (June 2017). "Kerinah Mah Crowned Unduk Ngadau Kaamatan At Hongkod Koisaan". Borneo Today. Dicapai pada 5 December 2021.
- ^ .Com, MySabah (2 June 2016). "Result: Unduk Ngadau 2016 (Miss Harvest Festival, Sabah)". MySabah.com. Dicapai pada 5 December 2021.
- ^ Lee, Stephanie (5 June 2015). "Aspiring Teacher is harvest queen". The Star. Dicapai pada 5 December 2021.
- ^ Lee, Stephanie (1 June 2014). "Cheryl Lyn of Kota Kinabalu crowned Harvest Queen". The Star. Dicapai pada 5 December 2021.
- ^ Post, Borneo (1 June 2013). "Hotel Receiptionist Immaculate crowned Unduk Ngadau". Borneo Post. Dicapai pada 8 December 2021.
- ^ Post, Borneo (1 June 2012). "Melinda first Unduk Ngadau winner from Telupid". Borneo Post. Dicapai pada 8 December 2021.
- ^ Rungitom, Tom (2011-05-31). "Unduk Ngadau 2011: Here are the winners!". Rungitom (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-02-24.
- ^ Adleyadrian (2011-02-24). "JOURNEY AND DESTINY: UNDUK NGADAU (SABAH BEAUTY PAGEANT)". JOURNEY AND DESTINY. Dicapai pada 2022-02-24.
- ^ Roy2lips (2009-05-31). "Unduk Ngadau State Level 2009". The image artist. Dicapai pada 2022-02-24.