Unduk Ngadau

pertandingan ratu cantik pada Pesta Kaamatan

Unduk Ngadau ialah sebuah pertandingan ratu cantik yang dianjurkan secara tahunan semasa acara kebudayaan Kaamatan di Sabah, Malaysia.[1] Gelaran Unduk Ngadau diberikan kepada pemenang pertandingan ini. Penyandang Unduk Ngadau semasa ialah Carol Abbey Gail Grimaldi dari Papar yang menang pada 31 Mei 2023 di Dewan KDCA, Penampang, Sabah.[2]

Sejarah

sunting

Unduk Ngadau merujuk kepada semangat Huminodun. Unduk Ngadau berasal dari perkataan "tunduk tadau" atau “runduk tadau”, yang bermakna “gadis yang dimahkotakan sinaran cahaya matahari”. Dikatakan, selepas Huminodun dikorbankan oleh Kinoingan, selepas tujuh hari Unduk Ngadau muncul dari kakanan dan dipercayai sebagai jelmaan semangat Huminodun. Unduk Ngadau juga dikatakan sebagai orang yang pertama mengajar Bobohizan mentera yang diamalkan sehingga sekarang.

Semenjak itu perkataan Unduk Ngadau digunakan bagi melambangkan kecantikan dan kebaikan budi bahasa Huminodun. Pertandingan ratu cantik Unduk Ngadau akan diadakan pada perayaan Tadau Kaamatan.

Senarai pemenang

sunting

Berikut merupakan senarai pemenang gelaran Unduk Ngadau dari 1960 hingga kini

Tahun Kawasan Pemenang
Ratu Kadazan (1960–1970)
1960 Penampang Mui Lan[n 1]
1961 Papar Talian Bunal[n 2]
1962 Papar Marcella Tiansim
1963 Putatan Emmy christine
1964 Tuaran Rita T. Jaafar[n 3]
1965 Papar Molina Daniel
1966 Penampang Patricia Sinidol[n 4]
1967 Papar Florina Bibi Abdullah[n 5]
1968 Penampang Rita Mojilis
1969 Penampang Sylvia Totu
1970 Penampang Helen Mojiniu
Ratu Pesta Kaamatan (1971–1980)
1971 Tamparuli Mary @ Mili Jaikoh Imbayan[n 6]
1972 Penampang Evelyn Sinidol[n 7]
1973 Penampang Prisca Tikoh[n 8]
1974 Penampang Susanna Jipanis
1975 Penampang Rita Sikawah
1976 Penampang Edwina Totu[n 9]
1977 Penampang Mary Marjorie Kinjau[n 10]
1978 Penampang Veronica Jefferin
1979 Tanjung Aru Mary Solly[n 11]
1980 Tuaran Roslina Amit[n 12]
Ratu Pesta Menuai (1981–1986)
1981 Penampang Anthony Dabi[n 13]
1982 Beaufort Margaret Dolly Jimayol[n 14]
1983 Penampang Janet Kinjau[n 15]
1984 Penampang Esther Sikayun[n 16]
1985 Penampang Florence Jipiu
1986 Penampang Johanna Disimond[n 17]
Unduk Ngadau Kaamatan (1987–kini)
1987 Tanjung Aru Joan Gloria Tommy
1988 Penampang Jennie Alasa[n 18]
1989 Penampang Deidre Peter Mojuntin[n 19]
1990 Tanjung Aru Julia Augustine
1991 Tuaran Sylvia Sandralisa Orow[n 20]
1992 Putatan Anita Pudin
1993 Inanam Luzie @ Lucy Tham[n 21]
1994 Penampang Agatha Nora Lojimin[n 22]
1995 Kawang Justinah Manius[n 23]
1996 Elopura Lynnefra @ Lynn Alfera Wong[n 24]
1997 Bongawan Jan Lisamarrie William[n 25]
1998 Inanam Jeremiah Ginajil[n 26]
1999 Inanam Kathie Renjus[n 27]
2000 Melalap Regina Intang[n 28]
2001 Petagas Nicolita Sanseh Masi[n 29]
2002 Kiulu Patrecia Raymond Chong[n 30]
2003 Klang Valley Daphne @ Dahlia Eleanor Mozes Iking[n 31]
2004 Tamparuli Fharelynne Ivonne Henry[n 32]
2005 Penampang Madelyne Mandy Nandu[n 33]
2006 Sulaman Devenna Jaikob[n 34]
2007 Tuaran Jo-anna Sue Henley Rampas[3][n 35]
2008 Penampang Leonie Lawrence Gontuni
2009 Papar Appey Rowenna Januin[n 36]
2010 Tanjung Aru Crystel Eve Huminodun William Majinbon[n 37]
2011 Penampang Botiza Arthur S. Disimond[n 38]
2012 Telupid Melinda Louis[n 39]
2013 Kota Kinabalu Immaculate Lojuki[n 40]
2014 Kota Kinabalu Cheryl Lynn Pinsius[n 41]
2015 Tanjung Aru Ryannie Neils Yong[n 42]
2016 Penampang Sherry Anne Laujang[4][n 43]
2017 Kota Kinabalu Kerinah Mah[5][n 44]
2018 Inanam Hosiani Keewon @ Hosiani James Jaimis[n 45]
2019

2020

Karambunai Francisca Ester Nain[6][n 46]
2021 Api-Api Maya Hejnowska[n 47]
2022 Sandakan Frenerietta Sobitun[n 48]
2023 Papar Carol Abbey Gail[n 49]
2024 Inanam Hyellene Danius

Senarai naib juara hingga pemenang ketujuh

sunting
Edisi Naib Juara Tempat Ke - 3 Tempat Ke - 4 Tempat Ke - 5 Tempat Ke - 6 Tempat Ke - 7 Ref
2024 Elldiwirna Saimen

Kiulu

Monicka Majin

Keningau

Romandawi Gapari

Johor

Liane Melvi Grace

Tenom

Elviana Gunong

Tongod

Richella Kan Siang Feng

Kemabong

2023 Calby Floresa Dolinting

Kota Marudu

Clarice Olvia Agustine

Tambunan

Galedine Lind Mosuyun

Penampang

Florina Wileh

Tuaran

Melni Dhial

Kiulu

Rannysa Rachel Lee

Tamparuli

2022 Esther Rayner Marius
Papar
Deedee Cassandra Dallius
Ranau
Carolyn Tony
Penampang
Allveanna Loimin
Kiulu
Evanatie Sannie
Kota Marudu
Sylvernie Belinda Engelbert
Inanam
[7].
2021 Dianarin Vahidin
Paginatan
Febby Angelica Richard
Kundasang
Lisa Christie Deminic
Tulid
Avrill Alvira Roger Anthony
Tanjung Keramat
Sharon Stephen
Kawang
Carrey Evanne Kim Lee
Moyog
[8]
2019 Annette Rabecca Januin
Pantai Manis
Leticia Casianus Bansin
Penampang
Skye Judith Harding
Tamparuli
Conne Juenin
Kundasang
Nurul Yanadido
Tandek
Vinny Alvionitta Sasising
Lembah Klang
[9]
2018 Sherrylyn Jane Rannytho
Penampang
Vanessa Audrey Sylvester Gilbert
Putatan
Madeleine Sophie Benidip
Johor
Puang Hui Ling @ Arin Puang
Ranau
Mary Grace Lojuki
Kota Kinabalu
Tanessja Shanelle Mojitoh
Kepayan
[10]
2017 Shareene Francis Loudin
Penampang
Arveyna Pamela Januin
Papar
Angel Suhangkadamai Marshal
Likas
Bibiana Artecca James
Tambunan
Sharlina Gilbert Mojinun
Lembah Klang
Vanessa Claria Luis
Tuaran
[11]
2016 Claryssa Henry Ogodong
Kudat
Fenny Ester Joslin
Banggi
Vinny Alvionitta Sasising
Matunggong
Christine Joan Charles
Papar
Patricia Elsa Jimy
Lembah Klang
Charmaine Bartholomew
Kepayan
[12]
2015 Shirley Anthony Danggok
Tambunan
Evrina Masalan
Tenom
Valencia Ann Primus
Kota Kinabalu
Natasha Aprillia Jalius Benggon
Inanam
Sherrylyn Jane Rannytho
Putatan
Kimberly Vung
Likas
[13]
2014 Scarlett Megan Liew Zhi Ling
Kota Marudu
Liz Lorena Rayner
Johor
Samantha Sharon Laujang
Putatan
Hemy Menjadi
Tuaran
Debbie Collette Christopher
Papar
Maylesthelyn Ley Matius
Lembah Klang
[14]
2013 Ritchel Andreas
Ranau
Nillsey Debbie Sening
Tuaran
Dianna Gilbert
Putatan
Dedie Phang
Penampang
Ledesma Steven
Lembah Klang
Sarah Cleophas Gorotud
Tambunan
[15]
2012 Fenney Doimis
Kota Kinabalu
Meryl Foster Paladius
Tambunan
Vanessa Samantha Manih
Tanjung Aru
Samantha Sharon Laujang
Penampang
Milviana Madrigal
Kota Belud
Raemma Justin
Tuaran
[16]
2011 Jovenea Jim Lajim
Tamparuli
Caroline Anthony
Tuaran
Sophie Angela Kutam
Ranau
Rachel M.Allium
Kota Kinabalu
Alvera Raymond Kisil
Sandakan
Adeline Joyce Masidah
Likas
[17]
2010 Rochelle Fayrenie Juatin
Penampang
Lydia John Alai
Kota Kinabalu
Ledesma Steven
Tuaran
Hannevy Vivie Harry
Tambunan
Elforina Jolius
Pitas
Debra Fiona Alexius
Likas
[18]
2009 Pearl Dianne Petrus
Kota Kinabalu
Joanne Kimberly J.Majalap
Penampang
Flina Rutum
Tamparuli
Jacqueline Joseph Kajangan
Keningau
Fredericka Camilla Richard Daut
Tuaran
Ellina Musuin
Likas
[19]
2008 Florence Masimbin
Kinabatangan
Emily Majil
Tambunan
Petronella Cherry Bernard
Papar
Verone Lansu
Keningau
Aloysia Thecla Philip
Kota Belud
Anne Mary Tariq Khan
Lembah Klang

Statistik kemenangan mengikut kawasan

sunting
Kawasan Jumlah menang Tahun
Penampang 24 1960, 1966, 1968, 1969, 1970, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1981, 1983, 1984, 1985, 1986, 1988, 1989, 1994, 2005, 2008, 2011, 2016
Papar 6 1961, 1962, 1965, 1967, 2009, 2023
Inanam 5 1993, 1998, 1999, 2018, 2024
Tanjung Aru 1979, 1987, 1990, 2010, 2015
Tuaran 4 1964, 1980, 1991, 2007
Kota Kinabalu 3 2013, 2014, 2017
Tamparuli 2 1971, 2004
Putatan 1963, 1992
Sandakan 1 2022
Api - Api 2021
Karambunai 2019
Telupid 2012
Sulaman 2006
Lembah Klang 2003
Kiulu 2002
Petagas 2001
Melalap 2000
Bongawan 1997
Elopura 1996
Kawang 1995
Beaufort 1982
  1. ^ Beliau Merupakan Sino-Kadazan yang menjuarai Miss Kadazan pada tahun 1960 dan bersaing sengit dengan 25 calon yang lain.
  2. ^ Miss Sabah Universe 1969; Top 7 Miss Malaysia Universe 1969
  3. ^ Dikenali Datuk Hajah Rita Bagong Beliau Merupakan Pengetua Maktab Perguruan Gaya (Kini dikenali sebagai Institut Pendidikan Guru Kampus Gaya) Sabah yang menjawat Jawatan berikut sebanyak dua kali bermula pada tahun 1986 hingga 1988 dan pada tahun 2001 hingga 2002. Serta menjawat Jawatan sebagai Pengarah Institut Pendidikan Guru Kampus Gaya Sabah dari tahun 2003 hingga 2004. Beliau juga Penerima Anugerah Tokoh Guru Peringkat Kebangsaan Tahun 2011. Beliau adalah dari suku kaum Dusun Lotud yang Pertama bergelar Unduk Ngadau.
  4. ^ Beliau merupakan anak perempuan kepada mendiang Datuk Fred Sinidol's . Kakaknya, Evelyn Sinidol, menang Miss Kadazan pada 1972.
  5. ^ Lincoln University College, satu sekolah pribadi(swasta) di Kelana Jaya, Selangor. Beliau mempunyai talian darah berbangsa Punjabi, dan Ibunya orang Kadazan di Papar.
  6. ^ Beliau memenangi tempat Ke-3 pada tahun 1970.
  7. ^ Kakaknya beliau , Patricia Sinidol, menang Miss Kadazan pada tahun 1966.
  8. ^ Beliau merupakan Mama Sepupu bagi pemenang Unduk Ngadau 2008.
  9. ^ Kakaknya, Sylvia Totu, menang Miss Kadazan pada 1969.
  10. ^ Adiknya, Janet Kinjau, menang Gelaran Ratu Pesta Menuai pada 1983. Beliau juga memenangi tempat ke-2 pada tahun sebelumnya.
  11. ^ Beliau berketurunan Eurasian.
  12. ^ Beliau merupakan seorang Bajau-Dusun Lotud(Tuaran) dan hanya satu-satunya Calon beragama Muslim yang menang.
  13. ^ Pemenang tempat-3 Unduk Ngadau Penampang 1981.
  14. ^ Pemenang tempat-3 Unduk Ngadau Penampang 1982. Beliau bertanding Unduk Ngadau Beaufort 1982 and menang. Beliau berbangsa Eurasian.
  15. ^ Kakak beliau menang Gelaran Miss Harvert pada 1977 lalu.
  16. ^ Anaknya, Crystel Eve Huminodun, yang menerima Gelaran Unduk Ngadau Kaamatan 2010. Mereka berdua adalah yang pertama membawa Gelaran UNK dalam sejarah Ibu-Anak
  17. ^ Sepupu beliau, Jane Peter Disimond, memenangi tempat Ke-3 pada 1979 edition. Anak buahnya, Botiza Arthur Disimond, menang Gelaran UNK pada 2011 edisi.
  18. ^ Pemenang tempat ke-2 bagi Unduk Ngadau Penampang 1988. Dan secara kebetulan, Daerah Penampang menghantar 2 pesertanya untuk bertanding.
  19. ^ Anak kepada ahli politik, mendiang Datuk Peter Mojuntin.
  20. ^ Beliau pemenang Unduk Ngadau pertama yang sangat muda dengan berumur 15 tahun. Kini, Beliau tinggal di New York City, New York, USA.
  21. ^ Adiknya , Lunny Tham, ialah Unduk Ngadau Inanam 2001.
  22. ^ Beliau juga adalah Unduk Ngadau Labuan Pada 1992.
  23. ^ Antara Pemenang top 3 Unduk Ngadau Papar 1995.
  24. ^ Antara pemenang top 3 Unduk Ngadau Sandakan 1996.
  25. ^ Pemenang Unduk Ngadau Papar 1997 dan bertanding atas nama daerah Bongawan. Beliau adalah Eurasian.
  26. ^ Pemenang tempat ke-2 Unduk Ngadau Inanam 1998 tetapi beliau diganti sebagai wakil UN Inanam kerana pemenangnya Kathie Renjus masih dibawah umur.
  27. ^ Pemenang bagi Unduk Ngadau Inanam 1998 tetapi diganti dengan calon tempat ke-2. Namun, beliau bertanding semula Unduk Ngadau Inanam 1999 dan akhirnya menang. Calon tempat ke-2 Unduk Ngadau Inanam 1998, Jeremiah Ginajil pemenang Unduk Ngadau 1998.
  28. ^ Seorang pemenang Unduk Ngadau Tenom 2000.
  29. ^ Beliau memenangi tempat ke-2 Unduk Ngadau Penampang. Dan seorang finalist di Dewi Remaja 2005. Beliau berbangsa Eurasian.
  30. ^ Pemenang tempat ke-2 Unduk Ngadau Tuaran 2002.
  31. ^ Beliau berasal dari Tambunan. Dikenali sebagai pengacara TV, model dan pelakon.
  32. ^ Pemenang tempat ke-2 Unduk Ngadau Tuaran 2004. Pemenang tempat ke-2 Miss World Sabah 2006.
  33. ^ Pemenang Miss Earth Malaysia 2009.
  34. ^ Pemenang Tempat ke-2 Unduk Ngadau Tuaran 2006. Pemenang Unduk Ngadau SAPP 2006 dan Miss World Sabah 2008.
  35. ^ Beliau berketurunan Dusun-British berasal dari Kg. Poturidong, Kiulu Tuaran. Beliau merupakan Pemenang tempat ke-2 Bintang RTM dan Setiausaha Politik Kepada Ketua Menteri Sabah , Datuk Seri Panglima Shafie Apdal. Beliau telah dilantik pada 10 Oktober 2018.
  36. ^ Pemenang Miss Earth Malaysia 2010. Adik beliau, Arveyna Pamella Januin dan Annette Rabecca Januin, pemenang Unduk Ngadau Papar 2017 dan Unduk Ngadau Papar 2019.
  37. ^ Pemenang tempat-2 Unduk Ngadau Kota Kinabalu 2010 dan juga Miss Earth Malaysia 2011. Ibu beliau, Esther Sikayun, menang Gelaran pada 1984. Sampai sekarang, mereka hanyalah yang pertama dan hanyalah Ibu-anak Perempuan pemenang UNK.
  38. ^ Anak buah kepada Johanna Disimond, Ratu Pesta Menuai 1986.
  39. ^ Pemanang Unduk Ngadau Telupid 2008 tetapi tidak menyertai UNK tahun itu kerana sambung belajar. Beliau kembali bertanding pada 2012 dan menang.
  40. ^ Pemenang Miss International Malaysia 2015. Adiknya, Mary Grace Lojuki, menyertai Unduk Ngadau Kota Kinabalu 2018.
  41. ^ Pemenang Unduk Ngadau Inanam 2011. Merupakan pemenang Miss Southeast Asia 2016. Kakak beliau, Cracy Pinsius, adalah pemenang Unduk Ngadau Inanam 2000.
  42. ^ Pemenang tempat ke-3 Unduk Ngadau Kota Kinabalu 2015. Berjaya menyertai Miss Grand Sabah 2019 dan Miss Scuba Sabah 2019. Beliau pemenang bagi Miss Grand Putatan 2019.
  43. ^ Bersaing sengit di Unduk Ngadau Kaamatan edisi masa itu dengan Claryssa Henry Ogodong of Kudat, yang sangat diminati Ramai.
  44. ^ Dusun Tambanuo.Peserta Unduk Ngadau Pitas 2015, 2 tahun setelah menenangi UNK, beliau merupakan pemenang Miss Grand Kota Kinabalu 2019 dan Miss Earth Sabah 2019.
  45. ^ Pemenang tempat ke-dua Unduk Ngadau Tambunan 2015.
  46. ^ Beliau merupakan Unduk Ngadau Kota Belud pada tahun 2015 dan berjaya memasuki Top 15 dalam Pertandingan Unduk Ngadau Kaamatan Tahun itu. 2 tahun kemudian, pada 2019, beliau berjaya memenangi Gelaran Unduk Ngadau Kaamatan 2019 dengan hanya beliau seorang sahaja yang menjawab soalan yang diberikan dalam jawapan bahasa ibunda beliau (Dusun). Beliau menang Miss Tourism and Culture Universe Malaysia 2018. Berjaya memenangi kedudukan nombor 5 dalam pertandingan antarabangsa, dan membawa pulang gelaran Miss Popular Award. Hanya beliau seorang yang berjaya membawa gelar UNK (bertempoh 2 Tahun) disebabkan pandemik Covid-19.
  47. ^ Pemenang Tati Tosiau dan Miss Charming. Beliau juga merupakan Unduk Ngadau kedua mempunyai talian darah/kaum luar Negara iaitu Kazadan-Polish (Orang Poland). Unduk Ngadau 2007, Jo-anna Sue Henley Rampas merupakan UN pertama mempunyai talian darah/kaum Luar Negara iaitu Dusun-British.
  48. ^ Berasal dari Tambunan tetapi bertugas di Daerah Sandakan sebagai seorang Guru Sekolah Rendah dan mewakili Daerah tempat beliau bertugas.
  49. ^ Anak kedua daripada tiga beradik, Carol menyenaraikan hobi-hobinya sebagai memasak, mendaki, dan bermain alat muzik tradisional seperti kulintangan dan gong. Sebelum ini, dia juga telah mengambil bahagian dalam pertandingan Unduk Ngadau pada tahun 2019, beliau waktu itu mewakili Daerah Tanjung Aru.

Rujukan

sunting
  1. ^ Barlocco, Fausto (2013). Identity and the State in Malaysia. Routledge. m/s. 126. ISBN 9781317932390.
  2. ^ Ismail, Melissa Suraya (2023-06-01). "Carol Abbey Gail From Papar Is 2023 Unduk Ngadau Winner | TRP". therakyatpost (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-05-16.
  3. ^ "Joanna rampas kini setiausaha politik kepada ketua menteri sabah". www.astroawani.com.
  4. ^ "Student unduk ngadau". www.thestar.com.
  5. ^ "Kerinah Mah Crowned New Unduk Ngadau Queen". www.nst.com.
  6. ^ "Karamunai beauty francisca crowned unduk ngadau". www.nst.com.
  7. ^ "Freneritta sobitun dinobat sebagai unduk ngadau 2022". www.borneotoday.net.
  8. ^ Today, Borneo (31 May 2021). "Maya Hejnowska, Unduk Ngadau 2021". Borneo Today. Dicapai pada 6 December 2021.
  9. ^ Miwil, Olivia (31 May 2019). "Karambunai beauty Francisca crowned 'unduk ngadau'". New Straits Times. Dicapai pada 6 December 2021.
  10. ^ Lajiun, Jenne (31 May 2018). "Hosiani crowned as 2018 Unduk Ngadau". Borneo Post. Dicapai pada 6 December 2021.
  11. ^ Tham, Thomas (June 2017). "Kerinah Mah Crowned Unduk Ngadau Kaamatan At Hongkod Koisaan". Borneo Today. Dicapai pada 5 December 2021.
  12. ^ .Com, MySabah (2 June 2016). "Result: Unduk Ngadau 2016 (Miss Harvest Festival, Sabah)". MySabah.com. Dicapai pada 5 December 2021.
  13. ^ Lee, Stephanie (5 June 2015). "Aspiring Teacher is harvest queen". The Star. Dicapai pada 5 December 2021.
  14. ^ Lee, Stephanie (1 June 2014). "Cheryl Lyn of Kota Kinabalu crowned Harvest Queen". The Star. Dicapai pada 5 December 2021.
  15. ^ Post, Borneo (1 June 2013). "Hotel Receiptionist Immaculate crowned Unduk Ngadau". Borneo Post. Dicapai pada 8 December 2021.
  16. ^ Post, Borneo (1 June 2012). "Melinda first Unduk Ngadau winner from Telupid". Borneo Post. Dicapai pada 8 December 2021.
  17. ^ Rungitom, Tom (2011-05-31). "Unduk Ngadau 2011: Here are the winners!". Rungitom (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2022-02-24.
  18. ^ Adleyadrian (2011-02-24). "JOURNEY AND DESTINY: UNDUK NGADAU (SABAH BEAUTY PAGEANT)". JOURNEY AND DESTINY. Dicapai pada 2022-02-24.
  19. ^ Roy2lips (2009-05-31). "Unduk Ngadau State Level 2009". The image artist. Dicapai pada 2022-02-24.