Азот: Засвар хоорондын ялгаа

Азот, ₇N
	Шингэн азот
	Азотын спектрийн шугам
Ерөнхий шинж чанарууд
Нэр, тэмдэг	азот, N
Гадаад байдал	өнгөгүй хий, шингэн эсвэл хатуу
Англи дуудлага	/ˈnaɪtrədʒən/ ; NY-trə-jən
Азот-ийн үелэх систем дэх байрлал
	нүүрстөрөгч ← азот → хүчилтөрөгч
Цэнэгийн тоо (Z)	7
Атом масс (Ar)	14.007 (14.00643–14.00728)
Элементийн ангилал	диатомт металл бус
Бүлэг, блок	бүлэг 15 (пниктоген), p-блок
Үе	үе 2
Электрон бүтэц	[He] 2s2 2p3
давхарга бүрт	2, 5
Физик шинж чанарууд
Төлөв	хий
Хайлах температур	63.15 K (−210.00 °C, −346.00 °F)
Буцлах температур	77.355 K (−195.795 °C, −320.431 °F)
Нягт стд (0 °C ба 101.325 kPa)	1.251 g/L
шингэн үед, б.т.	0.808 г/см3
Гурвалсан цэг	63.151 K, 12.52 kPa
Критик цэг	126.192 K, 3.3958 MPa
Хайлах энтальп	(N2) 0.72 Ж/моль
Уурших энтальп	(N2) 5.56 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт	(N2) 29.124 Ж/(моль·K)
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэг	5, 4, 3, 2, 1, −1, −2, −3 (хүчтэй хүчиллэг исэл)
Цахилгаан сөрөг чанар	Полингийн шаталбар: 3.04
Ионжилтын энерги	1 дэх: 1402.3 кЖ/моль ; 2 дахь: 2856 кЖ/моль ; 3 дахь: 4578.1 кЖ/моль ; (илүү үзэх)
Ковалент радиус	71±1 пм
Ван дер Ваальсийн радиус	155 pm
Бусад
Талст бүтэц	гексагонал
Дууны хурд	353 m/s (хий, 27 °C-д)
Дулаан дамжуулалт	25.83×10−3 W/(m·K)
Соронзон чанар	дисоронзон
CAS дугаар	7727-37-9
Түүх
Нээсэн	Даниель Рутерфорд (1772)
Нэр өгсөн	Жан-Антуан Шапталь (1790)
Хамгийн тогвортой изотопууд
	үзэх · хэлэлцэх · засах· эх сурвалж

Browse history interactively

← Өмнөх өөрчлөлт Дараагийн ялгаа →

Content deleted Content added

VisualWikitext

Inline

02:29, 23 Арваннэгдүгээр сар 2015-ий байдлаарх засвар

Азот нь өнгө, үнэр, амтгүй, инерт хий. Химийн тэмдэглэгээ нь N, атомын дугаар нь 7.

1772 онд Даниэль Рутерфорд нээсэн.Дэлхийн агаар мандлын эзэлхүүний 78.1%-ийг бүрдүүлнэ. Азот нь бүх төрлийн амьд организмын эд (tissue) болон амин хүчлийг бүрдүүлэгч химийн элемент юм. Хоёр тогтвортой изотоптой, ¹⁴N - 99,635 % ба ¹⁵N - 0,365 %. азотыг анх аммоний нитритийг задлан гарган авсан.

Шинж чанар

Азот нь батжилт муу, химийн идвэхи сул, галыг дэмждэггүй.

Биологийн уурэг

Мөн үз: Азотын цикл ба Азотын цикл дэх хүний оролцоо

Азот нь, Дэлхий дээрхи амьдралын чухал хүчин зүйлүүд (органик нэгдлүүд) болох амин хүчил ба нуклейний хүчилүүдийн гол барилгын материал юм.^[3]

Агаарт байгаа элемент (дан) азот нь шууд амьтан эсвэл ургамалд хэрэглэгдэх боломжгүй ба дээд ургамал болон амьтанд шингэцтэй болохын тулд азот нь фиксацилагдсан (нийлмэл болж өөрчлөгдсөн) байх шаардлагатай. Хур тунадас нь, ихэвчлэн, тодорхой хэмжээний аммиак болон нитратыг агуулдаг ба эдгээр нь, цахилгаан болон бусад атмосферийн цахилгаан үзэгдлүүдийн нөлөөгөөр үүсдэг.^[4] Үүнийг анх 1827 онд Либих тамагласан ба хожим батлагдсан.^[4] Ер нь аммиак нь ойн бүрхүүлд баригддаг учир дийлэнх фиксацилагдсан азот хөрсөнд очихдоо модны доорх хөрс рүү нитрат хэлбэртэйгээр ордог. Хөрсний нитрат нь, хөрсөн дахь аммиактай харьцуулахад, дийлэнх нь модны үндсээр шингээгддэг.^[5]

Эх сурвалж

↑ Conventional Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
↑ Emsley, p. 360
↑ ^4.0 ^4.1 Rakov, Vladimir A.; Uman, Martin A. (2007). Lightning: Physics and Effects. Cambridge University Press. p. 508. ISBN 978-0-521-03541-5.
↑ Jama, Bashir; Ndufa, J. K.; Buresh, R. J.; Shepherd, K. D. "Vertical Distribution of Roots and Soil Nitrate: Tree Species and Phosphorus Effects". 62 (1). Soil Science Society of America Journal: 280–286. Татаж авсан: 2013-01-02. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[CIAAW-1] Conventional Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights

[IUPAC-2] Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights

[emsley360-3] Emsley, p. 360

[Lightning-4] 4.0 ^4.1 Rakov, Vladimir A.; Uman, Martin A. (2007). Lightning: Physics and Effects. Cambridge University Press. p. 508. ISBN 978-0-521-03541-5.

[5] Jama, Bashir; Ndufa, J. K.; Buresh, R. J.; Shepherd, K. D. "Vertical Distribution of Roots and Soil Nitrate: Tree Species and Phosphorus Effects". 62 (1). Soil Science Society of America Journal: 280–286. Татаж авсан: 2013-01-02. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Мөр 3: / Мөр 3: @@
 '''Азот''' нь өнгө, үнэр, амтгүй, [[инерт хий]]. Химийн тэмдэглэгээ нь '''N''', [[атомын дугаар]] нь 7.
-[[он|онд]] Даниэль Рутерфорд нээсэн.[[Дэлхий]]н [[Агаар мандал|агаар мандлын]] эзэлхүүний 78.1%-ийг бүрдүүлнэ. Азот нь бүх төрлийн [[организм|амьд организмын]] [[эд (биологи)|эд]] (tissue) болон [[амин хүчил|амин хүчлийг]] бүрдүүлэгч [[химийн элемент]] юм. Хоёр [[тогтвортой изотоп]]той]], <sup>14</sup>N - 99,635 % ба <sup>15</sup>N - 0,365 %. азотыг анх [[аммоний нитрит]]ийг задлан гарган авсан.
+[[он|онд]] Даниэль Рутерфорд нээсэн.[[Дэлхий]]н [[Агаар мандал|агаар мандлын]] эзэлхүүний 78.1%-ийг бүрдүүлнэ. Азот нь бүх төрлийн [[организм|амьд организмын]] [[эд (биологи)|эд]] (tissue) болон [[амин хүчил|амин хүчлийг]] бүрдүүлэгч [[химийн элемент]] юм. Хоёр [[тогтвортой изотоп]]той, <sup>14</sup>N - 99,635 % ба <sup>15</sup>N - 0,365 %. азотыг анх [[аммоний нитрит]]ийг задлан гарган авсан.
 == Шинж чанар ==