Inka-GEA

GEA iyâ arèya mèrek motor Inḍonèsia sè èghâbây bi’ PT Inka (Industri Kereta Api). GEA iyâ arèya singkaḍhân ḍâri Gulirkan Energi Alternatif. Sombher kakoaḍhân GEA iyâ arèya mesèn rusnas sè aessè 640 cc. Mesèn riya, èghâbây bi’ BPPT. GEA bisa èyangghuy sampè’ 90 km/jhâm.

Sajhârâ

Program Risèt Nasional sè ètojhuaghi kaangghuy aghâbây motor nasional èmolaè è taon 2002, ḍâlem rangka pangghâbâyân mesèn èpasraaghi ka BPPT (sè sabellumma ampon anḍi’ proyèk pangghâbâyân mesèn kèni’ ghâbây paḍhisaan) bân pangghâbâyân bhâḍhân motor èpasraaghi ka PT Inka (sè sabellumma ampon nyoba’ aghâbây kancil). Motor hasèl risèt riya ènyamaè GEA sè aropaaghi singkaḍhân ḍâri Gulirkan Energi Alternatif. Kepala Humas PT Inka Fathoer Rosyid nyebbhutagi jhâ’ motor GEA arèya ampon bisa èuji coba sampè’ 10.000 km. PT Inka rangèraaghi arghâ jhuwâl GEA sakitar Rp 40 juta.

Maksoḍ panyamaan GEA jârèya iyâ arèya mènangka semangat kaangghuy aghunaaghi ènergi altèrnatif mènangka ancaman krisis ènergi. GEA jhughân bhâkal nyaḍiyaaghi opsi kaanghuy bisa ngangghuy paroḍibhân gas. PT Inka ngarep bisa makaluar GEA è taon 2009.

Desain

Mènangka motor sè adiameter ban okoran 13 inci arèya motor kèni’, dashboard-dhâ èrancang minimalis. Panèl kecepatan èsabâ’ è tenga. È panèl bâdâjhârum panodhu kecepatan, pananto bahan bakar, temperatur, oli, bân dhâmar.

Kaangghuy mukka’ bân notop kaca labâng adâ’ eghâbây manual, kaca labâng budi eoperasiaghi kalabân mesen dâri labâng kemudi. GEA ghun andi’ tello’ labâng, sèttong è bâgiyân supir bân duwâ’ laenna è bâghiyân kacèr, kaanghuy nyabâ’ bhârâng è bagasi, kodhu lèbet dâlem motor.

Dhining dhâmar è adâ’ èkaghâbây rajâ (maso lobâng angin kaangghuy mesèn è antara duwâ’ dhâmar adâ’ sè rajâ), dhâmar budi èkaghabây agaya minimalis. Sakabbhina ramping kalabân tello’ sosonan dhâmar sè bhidhâ. Bâng-sebângnga aberna koning, potè, bân mèra.

Nyoba'

GEA suksès ḍâlem ba'-nyoba' katahanan motor saabiḍḍhâ 100 jhâm ta’ bu-ambu. Kabâḍâân jhâlân bâkto parcobaan jârèya èghâbây saropa kalabân kabâdaan rè-saarè. Bâkto motor alajhu è jhâlân sè bèbas ḍâri halangan, poterran mesèn tègghi ècampor kalabân berrâ’ renḍâ.

Sabhâlikghâ, è jhâlân ghâongghâân kalabân poteran mesèn renḍâ, berrâ’ sè ètangghung ètegghi’i.

Salanjhânga ba'-nyoba' katahanan jârèya, kakoaḍhân messèn pagghun sèpa’. Artèna ḍâri segi matèrial bân geometri taḍâ’ masalah è bâgiyân mesèn. Saabiḍḍhâ 100 jhâm jârèya, messèn bisa tahan kalabân kamampuan torsi sè sèpa’ kalabân rata-rata kakoaḍhân 10,5 kW bân torsi 30Nm. Bâkto ègebèr, prototipe GEA jâriya bisa berka’ kalabân lajhu palèng benya’ 90 kilomèter per-jhâm.

Saampona lolos uji kakoaḍhân, messèn GEA maso’ trial production. Tès arèya èkalako è PT Nefa è Tegghâl, Jhâbâ Tenga, sè ampon pernah aghâbây mesèn diesel. Targèt sè ngasèllaghi mesèn skala proḍuksi kalabân kualitas sè ta’ jhâu bhiḍhâ kalabân prototipe. Hasèl nyoba’ produksi mesèn ampon lastarè. Taon 2008 ampon ngasèllaghi lèma’ mesèn. Sala sèttongnga èkèrèm ka Inka.

Arghâ

Mètorot tong-ètongan arghâ taon 2009, manabi sèttong mesèn prototipe ngabi’ biaya sakitar Rp 50 juta, mènangka proḍuksi ba’-nyoba’ (trial proḍuction) bisa nyabâ’ arghâ ongkos sampè’ Rp 15 juta. Kalabân konsèp chip and fixture èrakèraaghi arghâna bisa ètekan polè ḍhâḍḍhi rp 8 juta per mesèn. Èyarepaghi arghâ motor iyâ arèya Rp 20 juta bân arghâ mesènna Rp 8 juta.

Pasar ḍa’-aḍa’ sè èsasar iyâ arèya rèng-orèng sè anḍi’ angkutan umum, tapè bisa kiya ètojhuwaghi kaangghuy tompaan ḍhibi’.