Naar inhoud springen

Rhijnvis Feith

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Rhijnvis Feith mèt de Orde vaan de Nederlandse Liew, gesjèlderd in 1819 door Willem Bartel van der Kooi.
Graafmonumint in Zwolle.

Rhijnvis Feith (Zwolle, 7 fibberwarie 1753 (duip) - ouch dao, 8 fibberwarie 1824) waor 'ne Nederlandse sjriever en diechter.

Biografie

[bewirk | brón bewèrke]

Rhijnvis Feith stamde oet e regentegeslach oet Elburg en waor insegs keend vaan Pieter Feith en Elsabé Spaar. D'n oongewoene naom Rhijnvis ('nen twiestammege Germaanse naom; 't ierste is wel lètterlek de revier de Rijn, dewijl 't lèste deil es 'wies' moot weure opgevat) kump in de femilie Feith tot op d'n huiegen daag veur. In 1769 góng heer rechte studere in Leiden, boe heer al nao ei jaor promoveerde. In 1772 trouwde heer mèt Ockje Groeneveld. Ze zouwe same nege kinder kriege. Rhijnvis woort in 1780 belastingoontvaanger en bleef dat tot 1814.

In dezen tied vaan groeten oonrös in de Rippubliek sloot Feith ziech aon bij de patriotte. Heer waor neet per se tege de stadhawwer, wel evels tege de aristrocratie. Heer hóng in deen tied de ideeë vaan de Verleechting aon, die heer ouch aon 't stadsbestuur veurlag. In fibberwarie 1787 woort heer geïnstalleerd es börgemeister vaan Zwolle, meh mós die positie zeve maond later nao de Pruse interventie weer opgeve.

Rhijnvis Feith woort in 1816 tot ridder in de Orde vaan de Nederlandse Liew beneump. Heer storf in 1824, einen daag nao zienen 71en verjaordaag. Heer woort begraove in de Michaelskèrk in Zwolle, meh woort later herbegraove op de Algemein Begraofplaots aon de Meppelerstraatweg, umtot heer ummer um hygiënische reies tegen 't begraove in de kèrk had gepleit.

Feith zien belaankriekste werke stamme nog oet d'n achtienden iew. Zien romans Julia en Fanny, een fragment woort jaorelaank väöl geleze. Heer waor in zienen tied 'ne belaankrieken aonhaanger vaan 't sentimentalisme, 'n aon de Sturm und Drang verwante struiming die 't geveul centraol zat. Ouch in de negentienden iew, d'n tied vaan de romantiek, woort heer dao-um hendeg bewoonderd. Mèt de opkoms vaan de Tachtegers waor ziene naom gaw veurbij: dees generatie diechters zaog niks in zie sentimenteel proza.

Allewijl is vaan Rhijnvis Feith veural nog ei gediech of leed bekind: "Uren, dagen, maanden, jaren", gezaank nommer 160 oet de bundel Evangelische gezangen, woort tot deep in d'n twintegsten iew väöl mèt Aajdjaor gezoonge.

Lies vaan werke

[bewirk | brón bewèrke]
  • Het ideaal in de kunst (1782)
  • Verhandeling over het heldendicht (1782)
  • Fanny, een fragment (1783)
  • Julia (1783; briefroman)
  • Brieven over verscheidene onderwerpen (6 deile, 1784–1793)
  • Thirsa, of de zege van de godsdienst (1784; tragedie)
  • Dagboek mijner goede werken (1785)
  • Ferdinand en Constantia (2 deile, 1785)
  • Lady Johanna Gray (1791)
  • Het graf (1792)
  • Bijdragen ter bevordering der schoone kunsten en wetenschappen (3 stökker, 1793–1796; mèt Jacobus Kantelaar)
  • Ines de Castro (1793; tragedie)
  • Oden en gedichten (5 deile, 1796–1814)
  • De ouderdom (1802)
  • Brieven aan Sophie (1806)
  • Verlustiging van mijnen ouderdom (1818)
  • De eenzaamheid en De Wereld (1821)
  • Verhandelingen (1826)

Dit artikel baseert ziech op ziene Nederlandstaolegen tegenhaanger, en wel in dees versie.