Remunj
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Remunjs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
| Gemeinte Remu(u)nj (Roermond) | |||||
| |||||
| Provincie | Limburg | ||||
| Hoofplaats | Remunj | ||||
| Börgemeister (lies) | Yolanda Hoogtanders (VVD) | ||||
| Opperflaakde – daovan water |
71,19 km² 10,28 km² | ||||
| Inwoeners – deechde: |
57.268 (1-10-2016) 940/km² | ||||
.svg)
Remunj of Remuunj (Nederlandjs:Roermond; Frans: Ruremonde) is 'n gemeinte en de veurnaamste sjtad van Midde-Limburg. De gemeinte besjteit, behalve oet de sjtad Remunj zelf, oet de dörper:
- Assel
- De Boekoêl (Boukoul)
- De Kemp
- Herte (Herten)
- Neel (Maasniel)
- Azeraoj (Asenray)
- Leeve (Leeuwe)
- Maerem (Merum),
- Oeal (Ool)
- Zjwame (Swalmen)
Ze höbbe allemaol 'n plaatsnaambord in 't Limburgs. Remunj haaj op 1 juni 2006 45.652 inwoners; dit waar veur de fusie mit Zjwame. De sjtad is es residensie van de Limburgse biessjop ein belangriek religieus centrum.
De gemeinte Remunj is gelaege tösse de gemeinte Bezel, de gemeinte Maasgoew, de gemeinte Roerdale, de Duutse gemeinte Brüggen, de gemeinte Niederkrüchten en de gemeinte Leudaal.
Sjtadsgezich
[bewirk | brón bewèrke]
De sjtad ligk aan de rivier de Roer, woaan het neet häöre naam ontleent, en de Maas, wo-in de Roer hiej oetkump. De naam kump aaf van Rura-Monde. Rura is ein aaj godheid wonao de rivier de Roer is geneump. Monde haet es beteikenis 'brök'. Dus Remunj beteikent eigelik de brök van Rura. De sjtad haet väöl historische geboewe. In dees bissjops-sjtad zeen det natuurlik allereers de kirke: de Gotiese Sint-Christoffel kathedroal oet de 15e eeuw en de Romaans-Gotische Munsterkirk oet de 13e eeuw. 't Oud Sjtadhoes, in Maaslandse renaissancesjtiel, waerde in 1700 aafgeboewd. Ouch zeen nog sjtökker van de walmoer euvergebleve, wovan de Rattentore 't meist imposant is. In de omgaeving ligk nog Landjgood Hattem.
Historie
[bewirk | brón bewèrke]De bekinde historie van Remunj begint in 1130: in det jaor waerde de sjtad veur 't eers geneumd. 'n Eeuw later begós mit de koms van ut klooster de religieus historie van de sjtad. Later wirt 't ouch ein hanjels-sjtad: es ein van de mindere sjtaej sjloot 't zich aan biej de Hanze. 't Waerde hoofdsjtad van 't Gelderse Euverketeer en in 1559, biej de kirkelike herindeiling van Nederland, ouch nog biesjops-zaetel. In de Tachtigjaorige Oorlog wisselde 't meerdere kere van eigeneer, mer bleef oeteindelik in Sjpaanse henj, toet de sjtad van 1702 toet 1716 weer aeve biej de Noordelike Nederlande heurde.
In de tied van de Belzje opsjtand waar de sjtad Belsj, mer mit 't verdraag van 1839 kwaam ze zonger väöl meujte onger Nederland. Waal höbbe Remunjse notabele nog geprobeerd om Remunj, (in plaats van Mestreech), hoofdsjtad van Limburg te maake.
Nao de Tweede Waereldoorlog is de sjtad oetgegreujd door onger angere de fusies mit Neel en Herte. De inmiddels toet ein middelgrote sjtad oetgegreujde plaats, kreeg in 1993 en 1995 te make mit euversjtruiminge, wo-biej deile van de bevolking geëvacueerd waerde. In 2007 waerde de gemeinte Zjwame aan Remunj toegevoeg.
Bissjopssjtad
[bewirk | brón bewèrke]Remunj is sinds 1559 (mit ein ongerbraeking van 1801-1840) de zaetel van het gelieknaamige bisdom. D'n huidige bissjop is mgr. F.J.M. Wiertz (sinds 1993). Ziene veurgenger mgr. Joannes Mathijs Gijsen kreeg lanjelikke bekendheid vanwege zien zeer orthodoxe sjtandpunte euver onger angere homofilie.
Aardbeving
[bewirk | brón bewèrke]In 1992 waas 't nabie Remunj gelege Berg 't epicentrum van 'n veur Nederland ongekind sjterke aardbeving mit 'ne krach van 5.8 oppe sjaol van Richter.
Gebaore in Remunj
[bewirk | brón bewèrke]- Paul Beckers, kunssjilder, 1954
- Louis Joseph Maria Beel (12 april 1902 - 11 februari 1977), premier van Nederland (1946-1948 en 1958-1959)
- Jo Cals (18 juli 1918 - 30 december 1971), premier van Nederland (1965-1966)
- Pierre Cuypers (16 mei 1827 - 3 maart 1921), architek
- Marleen Gorris (1948), sjriever en regisseur
- Jo Hansen (1921-1984), dialekdichter en heimkundige
- Lodewijk Imkamp (1949), politicus
- René Imkamp (1947-2019), besjtuurder
- Joanne Klink (6 mieërt 1918 -17 mieërt 2008), theologe, predikante en sjriefster van o.m. de kingerbiebel.
- Joep Nicolas, kunssjilder, glazeneer, 1897-1972
- Harry M.G. Prick (1925-2006), sjriever
- Gé Reinders (12 september 1953), (dialek)zenger
- Charles Ruijs de Beerenbrouck (1 december 1873 - 17 april 1936), premier van Nederland (1918-1925 en 1929-1933)
- Emile Seipgens, dialekdichter
- Petra Stienen (1965), Nederlandse arabis
- Rogier Wassen (9 augustus 1976), tennisser
- Jos Wijnen (10 februari 1959), (dialek)zenger
- Dre Peters (16 november 1948) Directeur Weekblad de Trompetter , Gemeenteraadslid Voorzitter
- Leon Lokkart (31 mei 1966), ondernemer
Externe link
[bewirk | brón bewèrke]
- Officieel website van de gemeinte Remunj
- Site van de stadts vasteloaves-vereniging van Remunj, SVV d'n Uul
- Ein sjtuk historie van Remunj
- Site van de "keuninklikke", de aajste hermeniej van gans Nederlandj
- Website Harmonie Amicitia Boukoul
- We Are Roermond
- [1]
 | |
| Sjtad: Remunj | |
| Dörper: | |
| Gehuchte en naobersjappe:
Ane Riekswaeg · Assel · De Broekhin · De Boekoel · De Rao · De Sjpik · De Weerd · Drusushaof · 't Inj · Ganzebrook · Gebrook · Hateboer · De Hei · Kitskesberg · 't Maolbrook · Marina-Oolderhuuske · Meneerkes · De Noteboum · Offerkamp · Roer · 't Sjteel · Sjtraot · Thuserhaof · Wielder | |
.svg){kind=small}
| |
|---|---|
|
Baek · Baekdale · Baerge · Bezel · Broensem · Ech-Zöstere · Èèsjde-Mergraote · Gennep · Gulpe-Wittem · Haors aan de Maas · Heële · Kirchroa · Lankgraaf · Leudaal · Maasgoew · Meersje · Mestreech · Mook en Middelar · Ni-jwieërt · Pieël en Maas · Remuunj · Roerdale · Stein · Valkeberg aan de Geul · Venlo · Venroj · Voelender · Vols · Wieërt · Zittert-Gelaen · Zumpelveld | |
